Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Kwosi Muntu Wunateli Kukalakela Anyanta Ayeduku

Kwosi Muntu Wunateli Kukalakela Anyanta Ayeduku

‘Kwosi muntu wunateli kukalakela anyanta ayeduku . . . Himukutwesha kukalakela niNzambi nimahetaku.’—MAT. 6:24.

1-3. (a) Antu amavulu amonaña kukalanyi kwamali makonu, nawa amakwawu afwilaña kumanisha ñahi kukala kweniku? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.) (b) Kukalanyi kwamonañawu antu hakulela mwana?

 MARILYN wahosheli nindi, “mafuku ejima nfumwami James wafuntaña kwitala kufuma kumudimu nomoki chikupu, ilaña mali atambulañayi hitwatweshaña kulandamu yuma yejima yakeñekañaku. * Nakeñeleña kumukwashaku nfumwami kuwana mali kulonda tumulandiluku mwanetu Jimmy yuma yayiwahi yadiña nawakwawu akashikola.” Marilyn wakeñeleña cheñi kukwashaku antaña jindi kumujimba nikuhembahu mali akuzatisha kumbidi. Amabwambu jindi amavulu ayili kumatuña amakwawu kulonda achileña mali amavulu. Ilaña chatoñojokeliyi hansañu yakukeña kuya kwituña dacheñi, wakañenyi kufuukulahu. Muloñadi?

2 Marilyn hakeñeleña kushiya chisaka chindi niyuma yakuspiritu yalemeshawuku. Hela chochu, watoñojokeli nindi, amakwawu ayili kumatuña acheñi nawa yisaka yawu yatwalekeluhu kwikala yakola kuspiritu. Hampinji yoyimu watoñojokeleña chakumukulisha Jimmy neyi yaya nakuzatila kwakulehi. Komana wakatwesha kumukwashaku nfumwindi kulela mwanawu ‘nakumubabesha nikumukonkomwena mudi Yehova’ kuhitila mukuzatisha Intaneti?—Efwes. 6:4.

3 Marilyn wakeñeli nindi amukwashi mwakwilila. Nfumwindi hakeñeleña nindi yayi kwituña dacheñuku, hela chakwila nfumwindi wahosheli nindi hakumukañeshaku. Aeluda niantu amakwawu muchipompelu amukwashili nawu yabuli kuya, ilaña ahela amavulu amulejeli nawu yayi nakuzatila kwituña dacheñi. Amulejeleña nawu, “Neyi wakeña chisaka cheyi, wukuya. Wunateli kutwalekahu kumukalakela Yehova.” Hela chakwila wajinokeleña, Marilyn wamushalishili nfumwindi James nimwanindi Jimmy nawa wayili nakuzatila kwituña dacheñi. Wayikanini nindi, “Nakashimbula wanyi.”

KUZATA NYIDIMU YAMUCHISAKA NIKULONDELA YISHINA YAMUBAYIBOLU

4. Muloñadi antu amavulu chatuntukilañawu kumatuña acheñi, nawa kakavulu anyi ayihembelaña anyanawu?

4 Yehova hakeñaña nindi ambuñindi ekaleña muwuzweñi chikupuku, nawa kufuma tuhu kushankulu antu atuntukileña kulonda aheti. (Mas. 37:25; Yish. 30:8) Nkakulula Yakoba watemesheli anyanindi kuEjipitu kuya nakulanda yakudya kuchiina kufwa nanzala. * (Kutach. 42:1, 2) Makonu, antu amavulu atuntukaña bayi neyi ashiyaña matalawu hamuloña wanzalaku. Hadaha, hamuloña wanyikudi yayivulu yikwetuwu. Amakwawu afwilaña hohu nawu chisaka chawu chihandeña chachiwahi. Hakwila ekali nachihandilu chachiwahi, amavulu ashiyaña yisaka yawu nakuya nakushakama kwacheñi, chili mwituña dawu hela mwituña dacheñi. Kakavulu ashiyaña anyanawu anyanya kulonda ayihembeleñaku kudi nvwali wumu, kudi mwanawu wakula dehi, ankaka jawu, antaña amakwawu hela amabwambu. Hela chakwila antu atuntukilaña kumatuña acheñi atiyaña kutama kushiya enikwawu nianyanawu, amavulu amonaña nawu diyi njila hohu munateli kuhandilawu.

5, 6. (a) Chumanyi chatañishiliyi Yesu hakwikala namuzañalu? (b) Yesu wadizishili atumbanji twindi kulomba yumanyi yakumujimba? (c) Indi Yehova watukiswilaña munjilanyi?

5 Mumafuku aYesu antu amavulu niwena adiña atuzweñi nawa atela atoñojokeleña nawu anateli kwikala namuzañalu neyi aheta mali amavulu. (Maku 14:7) Ilaña Yesu wakeñeleña antu akuhweleli chuma chacheñi. Wakeñeleña nindi ashindameni hadi Yehova, Nsulu yamaheta ahaya nyaka. Yesu walumbulwili muMpanji yindi yahaMpidi nindi muzañalu walala hiwashindamena hakwikala namaheta hela kuzata nañovuku, ilaña hakwikala nawulunda naTata yetu wamwiwulu.

6 Mukulomba kwindi kwachitalilu, Yesu watudizishili kulomba yuma yitwakaankilaña mafuku ejima, ‘kudya kwetu kutukukeña lelu,’ bayi kulomba mahetaku. Wayilejeli hatooka antiyilili jindi nindi: “Bayi mudilumbikilaña maheta hanu hamasekuku . . . Chiña mudilumbikila maheta mwiwulu.” (Mat. 6:9, 11, 19, 20) Twatela kukuhwelela netu Yehova wukatukiswila neyi chatukanayi. Nzambi hatumwekeshelaña hohu wuselewaku, ilaña watukana nindi wukutwinkaña yuma yejima yitunakaankili. Eñañi, hakwila nawu twikali namuzañalu waweni twatela kumukuhwelela Tata yetu watwakamenaña chatela tukuhweleli mali.—Tañenu Matewu 6:24, 25, 31-34.

7. (a) Anyi enkayi Yehova mudimu wakukulisha anyana? (b) Muloñadi anvwali ejima ayedi chatela kuzatilawu hamu hakukulisha anyanawu?

7 ‘Kusambila kukeña kuloña kwaNzambi’ kwabombelamu kumona nyidimu yamuchisaka neyi chayimonañayi Yehova. Nshimbi jamwinkeluwu Mosi, mwekala ninichi chishina chakundama kudi akwaKristu chakwila nawu: Anvwali atela kudizisha anyanawu kumukalakela Yehova. (Tañenu Kuhituluka 6:6, 7.) Nzambi wayinka anvwali iwu mudimu, bayi ankaka jawantu hela muntu wudi wejimaku. Mwanta Solomoni wahosheli nindi: ‘Eyi mwanami, tiya mwakufumbañayi tata yeyi, bayi wuleka nshimbi jamama yeyuku.’ (Yish. 1:8) Yehova watalishili mukwila nindi anvwali ejima ayedi atela kwikalahu hampinji yinakudizishawu nikufumba anyanawu. (Yish. 31:10, 27, 28) Yuma yayivulu yadizilañawu anyana kudi anvwali jawu sweje-e yuma yakuspiritu, ayidizaña kuhitila mukutiya anvwali jawu chinakuhanjekawu hadi Yehova mafuku ejima nikumona chakutalilahu chawu mesu namesu.

YUMA YATAMA YAFUMAÑAMU YIMWABULILI KUFUUKULAHU

8, 9. (a) Yumanyi yahimpikaña neyi nvwali yashakamaña kwakulehi nachisaka? (b) Neyi anvwali nianyana anakushakama hamu wanyi neyi chisaka, yumanyi yafumañamu?

8 Henohu kanda atuntukili kwituña dacheñi, antu amavulu afwilaña kwiluka yuma yatama yikafumamu, ilaña antesha hohu diwu elukilaña chadimu yuma yatama yafumañamu neyi muntu yashiya chisaka chindi. (Yish. 22:3) * Chelili tuhu Marilyn yayi kwituña dacheñi, watachikili kutiya kutama muloña wakushiya chisaka chindi. Dichatiyileñayi nfumwindi nimwanawu. Mwanindi Jimmy watwelekeluhu kumwihula nindi, “Muloñadi chimwanshilili?” Chelili tukweji twafuukwiliyi Marilyn kushakama kwituña dacheñi twikali yaaka, wamweni nindi chisaka chindi chinakuhimpika. Jimmy watachikili kudambula kudi amama yindi nikuyihela. Marilyn neyi yanuka chumichi, waneñaña nawa wahoshaña nindi, “Jimmy hankeñeli nawa cheñuku.”

9 Neyi anvwali nianyana anakushakama hamu wanyi neyi chisaka, hiyanateli kulemesha nshimbi yashimunaña yuma yaloña niyatamaku. * Neyi anvwali ashakamaña kwakulehi hampinji yeneni nakushiya anyana anyanya, anyana akuluwankana chikupu. Marilyn wamulumbulwilili Jimmy nindi wadihanini kushakama kwakulehi kulonda yamukwasheña. Ilaña Jimmy watoñojokeleña nindi mama yindi hamukeñaku. Hakusambila watiyileña kutama chelili mama yindi yafumi hetala. Ilaña chimwahitili mafuku, neyi mama yindi yenza nakuyitala, watiyileña kutama. Neyi chamwekanaña kakavulu kudi anyana ashiyañawu, Jimmy watoñojokeleña nindi hatela cheñi kumwovwahila nikumukeña mama yinduku.—Tañenu Yishimu 29:15.

Kwila wutwesha kumukumbata mwaneyi haIntanetuku (Talenu parakalafu 10)

10. (a) Indi kutemesha yawana yakumujimba chatela mwikali hetala chaleñelaña anyana kwiladi? (b) Yumanyi yabulaña kwilayi nvwali neyi nakufwila kukulisha anyanindi henohu wudi kwakulehi?

10 Hela chakwila Marilyn wafwilileña kuwahisha wulunda nachisaka chindi kuhitila mukutemesha mali niyawana hamuloña wakwikala kwakulehi, wamweni nindi wadiña nakudambula kudi mwanindi. Nawa chakubula kwiluka wadiña nakumudizisha mwanindi kukeñesha yuma yakumujimba kubadika wulunda wawu wamuchisaka niyuma yakuspiritu. (Yish. 22:6) Jimmy wamulejeleña mama yindi nindi, “Kufunta nehi. Mutemesheña hohu yawana.” Marilyn welukili nindi hanateli kukulisha mwanindi kuhitila mukumusonekela nyikanda, kuhanjeka hanshiña hela hamavidiyo adikwatiliyi yomwenuku. Walumbulwili nindi, “Hiwunateli kumukumbata hela kumupwepujola mwaneyi haIntaneti nakumuleja neyi wukami chiwahuku.”

Neyi munakushakama namwini kwenu wanyi, kukalanyi kumunateli kumona? (Talenu parakalafu 11)

11. (a) Indi antu adisubula abulaña kushakama hamu hamuloña wakuzatila mudimu wakumujimba kwacheñi aleñelaña maluwi awu kwikala ñahi? (b) Indi muhela wumu welukili ñahi nindi watela kufunta cheñi kudi chisaka chindi?

11 Wulunda waMarilyn naYehova ninfumwindi James niwena wadiña hakatoña. Wapompeleña nikushimwina ifuku dimu hohu mumulungu hela kufunta mwishina, nawa walwishileña chikupu namukulumpi windi wamudimu wakeñeleña nindi eli nindi wuvumbi. Wejima wawu aMarilyn naJames adiña adinjilila nawantu acheñi chakwila kwashalili hanti nakwila wuvumbi chineli hiyadiña hakamwihi kulonda adikundejeña neyi amona kukalaku. Marilyn welukili nindi hela chakwila yena chili nfumwindi hiyelili wuvumbi hampinji yambukiluwuku, hiyadiña nakulondela nshimbi yamuBayibolu yakudakamena muyitoñojoka nikubula kudibonda yuma yatela kudinkawu mumaluwuku. Hiyatwesheli kwikala nampinji yakuhanjeka kumbadi nikudakamena kwadiluñishañawu antu adisumbulaku. (Kam. 1:2; 1 Kor. 7:3, 5) Nawa hiyatwesheleña kudifukula kudi Yehova hamu namwanawuku. Marilyn wanukaña nindi, “Chinadizili hakupompa kwankambi nawu kwikala nakudifukula kwachisaka mpinji yejima kwalema hakwila nawu tukapuluki ifuku daYehova deneni, natoñojokeluhu nami natela kufunta kwetu. Natachikili cheñi kukolesha wulunda wami Yehova ninachisaka chami.”

KUFUMBA KWAKUWAHI NIKWATAMA

12. Kufumbanyi kwamuNsona kunateli kufumbawu antu ashiyaña yisaka yawu nakushakama kwacheñi?

12 Marilyn chafuukwiliyi kufunta kwituña dawu antu amakwawu amufumbili mwamuwahi, ilaña amakwawu mwatama. Aeluda amuchipompelu chakwituña kwayiliyi amuhamekeli hakwikala nachikuhwelelu nikuhamuka. Ilaña antu amakwawu ashili enikwawu niyisaka yawu amufumbileña mwatama. Chatela alondeli chakutalilahu chindi chachiwahi, afwilileña kumudimbulula. Ahosheli nawu, “Keña wufunti kunu katataka. Wukuhandaña ñahi chiwafunta kwenu?” Chatela adimbululeña namazu amuchidiwu, akwetu akwaKristu atela ‘kufumba ansanda kukeña anfumu jawu nikukeña anyanawu, akwakukalakala kumatalawu,’ matala awu aweni “kulonda mazu aNzambi abuli kutukewa.”—Tañenu Titusa 2:3-5.

13, 14. Muloñadi chitwatela kwikalila nachikuhwelelu chakola hakwila tumuzañalesheña Yehova chatela tuzañalesheña antaña? Hanenu chakutalilahu.

13 Antu amavulu atuntukilaña kumatuña acheñi, akulila muyisemwa yalemeshaña chisemwa nankashi niantaña jawu, sweje-e anvwali kubadika antu ejima. Hakwila mukwaKristu yatondolweli kulemesha chisemwa hela yuma yafwilaña antaña jindi kulonda yamuzañaleshi Yehova, watela kwikala nachikuhwelelu chakola.

14 Shinshikenu hansañu yaCarin: “Chavwalikiliyi mwanami weyala Don, ami ninfumwami twazatilileña kwituña dacheñi nawa diyi mpinji yinatachikili kudiza Bayibolu. Antu ejima amuchisaka chami akuhweleleli nawu nukumutemesha Don kulonda amuhembeña kudi anvwali jami sampu tunekali dehi namali amavulu.” Chelili Carin yakoluku yomweni nindi wukumuhembaña Don, antaña jindi kushilahu ninfumwindi amuteneneña nawu hinkopi nawa amuseheleña. Carin wahosheli nindi, “Kuhosha hohu chalala, hayina mpinji hinelukili chikupu chichataminini kumutemesha Don kudi anvwali jami kulonda yashakamuku yaaka yanteshaku. Ilaña nelukili nami Yehova watwinkeli etu anvwali jindi mudimu wakulela mwanetu.” Carin chemitiliyi cheñi, nfumwindi wabulili kwitiya wamukonkomweneni nindi yafumishi ivumu. Chuma chachiwahi chafuukwiliyi Carin hakusambila, chakolesheli chikuhwelelu chindi nawa cheñi wafuukwiluhu chuma chamuzañalesheli Yehova. Chayinu mpinji yena, nfumwindi nianyanawu adi namuzañalu muloña ashakamini wejima wawu hamu. Neyi Carin watemesheli mwana wumu hela ejima kulonda ayileli kudi antu acheñi, mwadi kufuma yuma yatama.

15, 16. (a) Indi Vicky amuhembeli ñahi kuwansi windi? (b) Muloñadi chafuukwililiyi kuhemba mwanindi munjila yambukaku?

15 Chinsahu wejina daVicky washimwini nindi: “Nashakamineña nawankaka awambanda hadi yaaka yantesha nawa mwanyikami wamumbanda washakamineña nawanvwali jami. Chinatachikili kushakama nawanvwali jami, hinayimweneña neyi chinadiña nakuyimona hatachuku. Mwanyikami wadiña nakuhanjeka nawu chakadi woma, kuyikumbata nawa wadikundileña nawu chikupu. Hinadikundili nawanvwali jamuku, kushika tuhu nichinakulili chankalilaña kuyileja yuma yinnakutoñojoka. Ami namwanyikami twayileja chikupu anvwali jetu netu twakayihembaña muwushinakaji wawu. Ami nakayihembaña hamuloña wakwila nawu himudimu watwinkawu kudi Nzambi, ilaña mwanyikami wakayihembaña hamuloña wakwila wayikeña.”

16 Vicky wahosheli nindi, “Ichi amama anakukeña nawu nitemeshi mwanami wamumbanda amuhembeña neyi chantemesheluwu ami kudi ankaka awambanda. Nakaanaña chakubula kuyihilisha. Ami ninfumwami tunakukeña kumukulisha mwanetu neyi chakeñañayi Yehova. Nawa hinakukeña kutamisha wulunda wami wakumbidi namwanamuku.” Vicky weluka nindi chuma chasweja kuwaha hikumukeña Yehova nikulemesha yishina yindi kubadika kukeña mali niyuma yakeñaña chisaka. Yesu wahosheli hatooka nindi: ‘Kwosi muntu wunateli kukalakela anyanta ayeduku,’ kukalakela Nzambi niMaheta.—Mat. 6:24; Kwid. 23:2.

YEHOVA ‘WATUKISWILAÑA’ NEYI TUZATA NAÑOVU

17, 18. (a) AkwaKristu atela kufuukulahu chumanyi mpinji yejima? (b) Malwihwinyi itwakahanjekahu muchibaaba chinalondeluhu?

17 Tata yetu Yehova, wahosha chikupu nindi wukutukwashaña kwikala nayuma yitwakeñaña neyi tutwamijaku Wanta windi nikuloña kwindi muwumi wetu. (Mat. 6:33) Dichi, akwaKristu alala mpinji yejima atela kufuukulahu. Yehova watukana nindi ‘wukabuza njila’ yikatukwasha kubula kufumpa yishina yamuBayibolu hela chakwila tudi mukukala chikupu. (Tañenu 1 Akorinda 10:13.) Neyi ‘tumuchiñilila’ Yehova, ‘nikumukuhwelela’ kuhitila mukumulomba maana niwunlomboli nikulondela nshimbi jindi niyishina yindi, ‘wukatukwasha.’ (Mas. 37:5, 7) Chineli diyi Mwanta wetu walala, wakatukiswila chikupu neyi tuzata nañovu. Neyi tumutwamijaku, ‘wukawahisha’ chihandilu chetu.—Esekejenu Kutachika 39:3.

18 Chumanyi chitunateli kwila kulonda tuwahishi wulunda watamini hamuloña wakwambuka? Yumanyi yayiwahi yitwatela kwila kulonda twikali nayuma yakutukwasha niyisaka yetu chakadi kuyishiya? Nawa tunateli kukolesha ñahi chikupu antu amakwawu kulonda afuukuli chiwahi? Chibaaba chinalondeluhu chikahanjeka hanawa malwihu.

^ Majina anayihimpi.

^ Halwendu nilwendu lwayileñawu kuEjipitu, anyana kaYakoba hiyashileña yisaka yawu kubadika hanyilungu yisatuku. Chelili Yakoba nianyanindi atuntukili kuEjipitu, asendeli añodijawu nianyanawu.—Kutach. 46:6, 7.

^ Talenu chibaaba chinakwila nawu “Immigration—Dreams and Realities” muAwake! yaFebruary 2013.

^ Yileji yakumatuña ashiyashana yamwekeshaña nawu kwambuka namwinikwenu hela anyana kulonda muzatileña kwakulehi hichuma chinakuleñela antu amakwawu ekaleña nakukala kweneni. Kukala kweniku kudi neyi kwila wuvumbi, wutumwa, hela kudikama nantaña, nawa anyana, anateli kwikala nakukala kushikola, wukatu, kwakama, chineñi hela nikukeña kudijaha.