Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ikalenu naChikuhwelelu Chakola muWanta

Ikalenu naChikuhwelelu Chakola muWanta

‘Chikuhwelelu hikutalila yuma yalala yitwachiñejaña netu yakamwekana.’—HEB. 11:1.

1, 2. Yumanyi yikutuleñela tukuhweleli chikupu netu Wanta wukashikija yuma yafuukwilayi Nzambi antu, nawa muloñadi? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

 ETU aYinsahu jaYehova twavula kuhosha netu Wanta waNzambi diwu wukamanisha kukala kwetu kwejima kutwamonaña nawa twayilejaña antu kulonda eluki iyi nsañu yalala yamuNsona yalema. Nawa yuma yaWanta yitwachiñejaña yatukundejaña chikupu. Komana twakuhwelela chikupu netu iwu Wanta walala nawa wakashikija nkeñelu yaNzambi? Wunsahwinyi wutukweti wukutuleñela twikali nachikuhwelelu chakola netu Wanta wukashikija nkeñelu yaNzambi?—Heb. 11:1.

2 Wanta wawuMesiya hinjila yaloñeshayi Nzambi Wabadika yakushikijilamu nkeñelu yindi kutalisha hayileñaleña yindi. Wanta weniwu washindamena hachikuku chakola, dikwila nawu wuswa wukwetiyi Yehova wakuyuula. Yuma yalema yamuniwu Wanta, diyi iyi, mwanta waniwu wanta, antu akayuulayi nawu niantu akayuulañawu, yuma yejimiyi ayiloñesha dehi nayitiyañenu nawa watiyañeni iyi yitiyañenu hiNzambi hela Mwanindi Yesu Kristu. Neyi tutoñojokaña haniyi yitiyañenu tukwiluka chikupu netu Nzambi wakashikija mwafuukulayi nawa chikutukwasha kwiluka netu iyi njila yaloñeshayi yalala.—Tañenu Aefwesesa 2:12.

3. Yumanyi yitukushinshikahu munichi chibaaba nimuchibaaba chinalondeluhu?

3 Bayibolu yahosha hayitiyañenu 6 yalema yakundama kuWanta wawuMesiya wayuulañawu kudi Kristu Yesu. Diyeniyi (1) chitiyañenu chaAbarahama, (2) chitiyañenu chaNshimbi, (3) chitiyañenu chaDavidi, (4) chitiyañenu chakwikala kapristu wafwana neyi Melekizedeki, (5) chitiyañenu chachiha, (6) chitiyañenu chaWanta. Tushinshikenu haniyi yitiyañenu chimu nachimu kulonda twiluki chiyakundama kuWanta nichiyinakuzata hakushikija nkeñelu yaNzambi kutalisha kudinu iseki niantu.—Talenu chati yinakwila nawu “ Chakashikijayi Nzambi Nkeñelu Yindi.”

CHIKANINU CHINAMWEKESHI CHAKASHIKIJAWU NKEÑELU YANZAMBI

4. Kwesekeja nachasonekawu mumukanda waKutachika, Nzambi wenkeli antu nshimbinyi?

4 Chelili naloñeshi dehi mukala wawuwahi mwakushakama antu, Yehova washimwini nshimbi jisatu jahosha hadi antu: Nzambi yetu waleñeli muntu wudi neyi yena, antu ateleleli kutohesha Paradisa heseki dejima nikuwanisha iseki nawantu aloña, nawa antu ayikaanishili kudya kumutondu wakwiluka nachu yuma yayiwahi niyatama. (Kutach. 1:26, 28; 2:16, 17) Antu hiyakeñeleña yuma yikwawu kubadika iyuku. Hanyima yakuleña muntu, nkeñelu yaNzambi yadi kushikijewa neyi muntu wovwahilili jina nshimbi jikwawu jiyedi. Indi iyi nsañu yakwikala nayitiyañenu yafumini kudihi?

5, 6. (a) Indi Satana wafwilileña ñahi kukañesha nkeñelu yaNzambi? (b) Yehova welili ñahi chadikañiliyi Satana muEdeni?

5 Hamuloña wakufwila kwindi kwatama kwakukeña kukañesha nkeñelu yaNzambi, Satana Diyabolu watachikili kudikaña. Welili mwenimu kuhitila mukusha maana hanjila yamweniyi nindi yaswayi kudimbilamu antu, yakudimbulula lushimbi lwateleleli kwovwahilawu antu. Wadimbili mumbanda watachi, Evu, kulonda yadyi kumutondu wakaanishiluwu wakwiluka nachu yayiwahi niyatama. (Kutach. 3:1-5; Chim. 12:9) Satana cheliliyi mwenimu, wadimbulwili wuswa waNzambi wakuyuula yileñaleña yindi. Kuhiñahu, Satana watachikili cheñi kujinoka kashinshi kawambuña Nzambi.—Yoba 1:9-11; 2:4, 5.

6 Yehova wadi kwila ñahi nakudikaña kwadikañiliyi Satana muEdeni? Wadi kuyijilumuna ana akwakudikaña. Ilaña chumichi chadi kuleñela nkeñelu yaNzambi yakwinzesha iseki nawanyana kaAdama naEvu ovwahila kubula kushikijewa. Chatela yajilumuni akwakudikaña yoyina mpinji, Nleñi wukweti maana wakwili kuhitila mukushimuna wuprofwetu walema waChikaninu chamuEdeni chamwekeshaña nawu yuma yejima yahoshayi yikashikijewa.—Tañenu Kutachika 3:15.

7. Chikaninu chamuEdeni chatulejaña nawudi kutalisha hachakamwilawu kapela nianyanindi?

7 Kuhitila mukuzatisha chikaninu chamuEdeni, Yehova wamusompesheli kapela nianyanindi emenañaku Satana Diyabolu niantu ejima adikañaña nawuswa waNzambi wakuyuula. Nzambi walala wamwinkeli mwana kamumbanda wamwiwulu ñovu yakumujilumuna Satana. Dichi, ichi chikaninu chamuEdeni hichakonkomweneni nawu ona mukwakudikaña mwitempa daEdeni niyuma yatama yejima yafuminumu akayifumishahu hohuku, ilaña chashimuna cheñi ninjila yakazatishawu hakufumishahu iyi yuma.

8. Tunateli kuhosha netudi hadi mumbanda nimwanindi?

8 Hinyi wakekala mwana kamumbanda? Chineli mwana diyi wakachika kapela kumutu, dikwila nawu ‘kumufumishahu’ chileñaleña wakuspiritu Satana Diyabolu, dichi mwana niyena watela kwikala muntu wakuspiritu. (Heb. 2:14) Dichi mumbanda wakavwala mwana niyena watela kwikala wakuspiritu. Chineli anyana kakapela avulili swayi-swayi, mwana kamumbanda amwilukili wanyi sampu kwakwihi nayaaka 4,000 yahitiluhu hanyima yakwila Yehova nashimuni dehi ichi chikaninu chamuEdeni. Hayina mpinji, Yehova waloñesheli yitiyañenu yayivulu yakwilukilaku mwana nawa walejeli ambuñindi chikupu nindi iwu mwana diyi wakazatishayi Nzambi hakufumishahu yuma yatama yejima yaleteliyi Satana kudi antu.

CHITIYAÑENU CHINAMWEKESHI MWANA

9. Indi chitiyañenu chaAbarahama hichumanyi nawa chatachikili kuzatika mpinjinyi?

9 Chimwahitili yaaka 2,000 hanyima yakumusompesha Satana, Yehova wamulejeli nkakulula Abarahama kushiya mukala wawu waUri muMesopotamiya nakuya mwituña daKenani. (Yil. 7:2, 3) Yehova wamulejeli nindi: ‘Nyamukaku mwituña denu, nikudi antaña jeyi nikumutaña watata yeyi, wuyi mwituña dinakakuleja; nakakwilisha munza weneni, nakakukiswila nkisu, ijina deyi nakaditohesha, antu akakoolekela kudeyi. Ana akakukiswila nkisu, ami nakayikiswila nkisu; ona wakakushiña, ami nakamushiña; yisaka yaheseki yejima yakakoolekela kudeyi.’ (Kutach. 12:1-3) Iyi diyi nsañu yatachi yasonekawu yahosha hachitiyañenu chaAbarahama, chitiyañenu chatiyañeniyi Yehova Nzambi naAbarahama. Mpinji yatiyañeniyi Yehova chitiyañenu katachi naAbarahama twayiluka wanyi. Hela chochu, ichi chitiyañenu chatachikili kuzatika mu 1943 B.C.E., hampinji yafuminiyi Abarahama muHarana hadiñayi nayaaka 75 nakuzambuka Kaloña Yufurati.

10. (a) Abarahama wamwekesheli ñahi chikuhwelelu chakola muyikaninu yaNzambi? (b) Yumanyi yatachikiliyi Yehova kumwekesha chovu-chovu yahosha hadi mwana kamumbanda?

10 Yehova wadiña nakufuntila funtilahu hakumuleja Abarahama chikaninu chindi mapampa kakavulu nawa wumulejeli cheñi nsañu jikwawu. (Kutach. 13:15-17; 17:1-8, 16) Dichi Abarahama wakuhweleleli chikupu muyikaninu yaNzambi kuhitila mukulambula mwanindi weyala wumu hohu, Yehova wakolesheli chitiyañenu chindi nakumuleja nindi chikaninu chindi chikashikijewa. (Tañenu Kutachika 22:15-18; Aheberu 11:17, 18.) Chitiyañenu chaAbarahama chichatachikili kuzatika, Yehova watachikili kumwekesha chovu-chovu nsañu yalema yahosha hadi mwana kamumbanda. Mwana wukafuma muchisaka chaAbarahama, mwakafuma antu amavulu, akekala anyanta, akajilumuna ayilumbu jaNzambi ejima nawa antu ejima akakooleka.

Abarahama wakuhweleleli chikupu muyikaninu yaNzambi (Talenu parakalafu 10)

11, 12. Indi Nsona yashimuna ñahi nawu chitiyañenu chaAbarahama chikashikijewa munjila yalema, nawa tukahetelamu ñahi?

11 Hela chakwila chitiyañenu chaAbarahama chashikijeweli hampinji yaswaninuwu anyana kaAbarahama Ituña daChikaninu, Nsona yashimunaña nawu anyana kaAbarahama amakwawu akayuula mwiwulu. (Kutachi. 4:22-25) Hakushikijewa kwaniwu wuprofwetu walema neyi chalumbulwiliyi kapostolu Pawulu chamonenenuwu naspiritu, mwana watachi wamuchisaka chaAbarahama wadiña Kristu nawa anyana amuchiyedi ateneniyi hiyakwaKristu awayishewa naspiritu a 144,000. (Ŋal. 3:16, 29; Chim. 5:9, 10; 14:1, 4) Mumbanda wavwalili mwana diyi ‘Yerusalema yamwiwulu,’ kuloñesha kwaNzambi kwamwiwulu mudi yileñaleña yaNzambi yashinshika yakuspiritu. (Ŋal. 4:26, 31) Neyi chakaninuwu muchitiyañenu chaAbarahama, mwana kamumbanda wakaleta nkisu jajivulu kudi antu.

12 Chitiyañenu chaAbarahama chashimuna hadi Mwanta ninowu akayuulañayi nawu muWanta waNzambi, chitiyañenu chenichi dihu hashindamena chikuku chaWanta wamwiwulu. (Heb. 6:13-18) Indi ichi chitiyañenu chakekalaku yaaka yiñahi? Mukanda waKutachika 17:7 wahosha nawu ‘hichitiyañenu chahaya nyaka.’ Chikatwalekahu kushika nimpinji yakajilumunawu ayilumbu jaNzambi kudi Wanta wawuMesiya nimpinji yakakoolekeshawu yisaka yejima yahamaseki. (1 Kor. 15:23-26) Kafwampi antu akashakama hamaseki hayina mpinji akahetelamu haya nyaka. Chitiyañenu chaNzambi naAbarahama chashimuna nawu Yehova nakufwila kushikija nkeñelu yindi yakwila nindi antu aloña ‘akawanini hamaseki.’—Kutach. 1:28.

CHITIYAÑENU CHAMWEKESHAÑA NAWU WANTA WAKATWALEKAHU

13, 14. Indi chitiyañenu chaDavidi chashimuna ñahi chikupu hachiyuulu chawuMesiya?

13 Chikaninu chamuEdeni nichitiyañenu chaAbarahama chashimunaña chuma chalema chakwila nawu wanta waYehova washindamena hanshimbi jaNzambi jaloña neyi chochekala Wanta wawuMesiya. (Mas. 89:14) Komana iyi nfulumendi yawuMesiya yikakoña yuma yatama kulonda akayifumishuhu? Chitiyañenu chikwawu chashimuna chikupu nawu chumichi kwila chitwesheka nehi.

14 Shinshikenu Yehova chamukaniniyi Mwanta Davidi wamuIsarela wakushankulu kuhitila muchitiyañenu chaDavidi. (Tañenu 2 Samweli 7:12, 16.) Yehova watiyañeni ichi chitiyañenu naDavidi hampinji yayuulileñayi Davidi muYerusalema, wamukanini nindi Mesiya wakafuma muchisaka chindi. (Luka 1:30-33) Dichi, Yehova washimwini hatooka to-o cheñi nindi muchisaka chaDavidi dimu mwakafuma nyuuli wakekala ‘mwenichiyuulu’ chetanda daWanta wawuMesiya. (Ezek. 21:25-27) Kuhitila mudi Yesu, wanta waDavidi ‘wakakola ngu-u haya nyaka.’ Chalala, mwana kaDavidi ‘wakashakama haya nyaka, niitanda dindi dawanta dakashakama shakame-e neyi itañwa.’ (Mas. 89:34-37) Eñañi, chiyuulu chawuMesiya hichikakoña yuma yatamaku nawa chikahetesha antu haya nyaka!

CHITIYAÑENU CHAKUTONDA KAPRISTU

15-17. Kwesekeja nachitiyañenu chakapristu wafwana neyi Melekizedeki, nyidimwinyi yikwawu yakazatayi mwana, nawa muloñadi?

15 Hela chakwila chitiyañenu chaAbarahama nichitiyañenu chaDavidi chamwekesha hatoka to-o nawu mwana kamumbanda wukekala mwanta, bayi neyi ichi chifulu hohu chinateli kuleta nkisu hadi antu akunyunza yejimaku. Hakwila akayikiswili chikupu atela kuyisubula kunshidi nikuyileta muchisaka chaYehova chamwiwulu nihamaseki. Hakwila nawu chumichi chizatiki mwana watela kuzata cheñi mudimu wawukapristu. Nleñi wukweti maana waloñesheli njila yikwawu yadimena, dikwila nawu chitiyañenu chakapristu wafwana neyi Melekizedeki.

16 Yehova washimwini kuhitila mudi Mwanta Davidi nindi Wakatiyañana chitiyañenu naYesu chikweti nkeñelu yiyedi: ‘yakumushakamisha kuchikasa [chaNzambi] chachidiilu’ sampu nashindi ayilumbu jindi nikwikala “kapristu wahaya nyaka, wafwana neyi Melekizedeki.” (Tañenu Masamu 110:1, 2, 4.) Muloñadi ‘chafwaninayi Melekizedeki’? Muloña henohu anyana kaAbarahama kanda aswani Ituña daChikaninu, Melekizedeki mwanta waSalema wakalakeleña neyi “kapristu kaNzambi Mukwakubadika.” (Heb. 7:1-3) Amutondeli kudi Yehova yomweni kwikala kapristu. Melekizedeki diyi hohu atenawu muNyikanda yajila yachiHeberu wakalakeli neyi mwanta nikapristu. Kubombelahu, chineli kwosi wunsahu wamwekeshaña nawu waswanini hela amuswanini, anateli kumutena nawu “wekala kapristu haya nyaka.”

17 Yesu amutondeli kwikala kapristu kuhitila munichi chitiyañenu chatiyañeniyi Yehova yomweni nayena, nawa wakatwalekahu kwikala “kapristu wahaya nyaka wafwana neyi Melekizedeki.” (Heb. 5:4-6) Ichi chitiyañenu chamwekeshaña hatooka to-o nawu Yehova washimuna chikupu nindi wukazatisha Wanta wawuMesiya hakushikija nkeñelu yindi yafuukwililiyi antu hadinu iseki.

WANTA WASHINDAMENA HAYITIYAÑENU

18, 19. (a) Indi yikaninu yitunahanjekuhu yinakushimunadi haWanta? (b) Malwihwinyi anashali itukahanjekahu?

18 Neyi chitunamoni iyi yitiyañenu yitunahanjekuhu, tuneluki chiyakundama kuWanta wawuMesiya nawa Wanta washindamena chikupu haniyi yitiyañenu. Chikaninu chamuEdeni chashimuna hatooka to-o nawu Yehova wakashikija nkeñelu yindi yafuukwilayi iseki niantu kuzatisha mwana kamumbanda. Indi iwu mwana hinyi, nawa iwu mwana wakazata mudimwinyi? Chitiyañenu chaAbarahama chamutena iwu mwana nawa chashimuna nimudimu wakazatayi.

19 Chitiyañenu chaDavidi chashimuna nsañu yayivulu kutalisha hadi iwu mwana nawa chashimuna nawu amwinka wuswa wakuyuula iseki kulonda yuma yikakoña Wanta yikatwalekuhu haya nyaka. Chitiyañenu chakapristu wafwana neyi Melekizedeki dichi chaleñela mwana yakalakali mudimu wawukapristu. Hela chochu, Yesu hakekala nkawinduku hampinji yakakwashañayi antu kwikala awanina. Kudi amakwawu atondawu kukalakala neyi anyanta niatupristu. Indi awa antu akafuma kudihi? Iyi diyi nsañu yitwakadiza muchibaaba chinalondeluhu.