Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Komana Mwalemesha Chuma Chimwatambwila?

Komana Mwalemesha Chuma Chimwatambwila?

‘Etu . . . tunatambuli spiritu yakudi Nzambi, kulonda twiluki yuma yanatwinkuwu kudi Nzambi chamukunkulu.’—1 KOR. 2:12.

1. Nhoshelwinyi yavula kuhoshawu antu?

 ANTU amavulu atiyahu dehi iyi nhoshelu yakwila nawu: ‘Ishina dawusi wamba kañanda, ifuku dakuya wamba kantoña.’ Komana ninenu mwatoñojokahu dehi muniyi njila? Neyi muntu wukweti yuma kufuma kuwansi, wekalaña nachaaku chakubula kuyilemesha. Chakutalilahu, neyi muntu wakulilili muchisaka chaheta hanateli kulemesha maheta akwetiyuku. Chumichi dichi chavula kumwekena kudi atwansi abula kukuluka yitembi hakwiluka yuma yalema muchihandilu.

2, 3. (a) AkwaKristu atwansi atela kwikala ababala kulonda atondolweli chumanyi? (b) Chumanyi chikutukwasha kulemesha chuma chitukweti?

2 Neyi wuchidi kansi, hadaha wudi muyaaka yamuma 20, chumanyi chiwalemesha? Antu amavulu mukaayi alemesha nankashi maheta, kutambula nfwetu yayiwahi, kwikala netala dadiwahi hela yuma yakutuñatuña yakatataka. Hela chochu, neyi diyi yuma yitwafwilaña chikupu, dikwila nawu kudi chuma chalema chitwabula, maheta akuspiritu. Chawushona, antu amavulu makonu kanda atachiki kukeñakeña maheta wenawa. Enu atwansi akulishawu kudi anvwali akwaKristu mwatela kubabala kulonda mulemesheña chuma chimwatambwila, dikwila nawu wuswana wakuspiritu. (Mat. 5:3) Kubula kulemesha chuma chimwatambwila kukuyiletesha mwili yuma yatama yikabula kuyikwasha muchihandilu chenu chejima.

3 Hela chochu, munateli kutondolwela yumiyi. Chumanyi chikuyikwasha kulemesha wuswana wenu wakuspiritu? Tuhanjekenu hayakutalilahu yamuBayibolu yinateli kutukwasha kwiluka muloña wutwatela kulemesha wuswana wetu wakuspiritu. Iyi yakutalilahu hiyikukwasha atwansi hohuku, ilaña yikukwasha nimukwaKristu wejima kulemesha wuswana wakuspiritu wukwetiyi.

HIYALEMESHELI WUSWANA WAWUKU

4. Indi Mukanda wa 1 Samweli 8:1-5 washimuna nawudi hadi anyana kaSamweli?

4 Tunateli kutaña nsañu yamuBayibolu yahosha hadi antu amakwawu atambwilili wuswana walema wakuspiritu ilaña akañenyi kuwulemesha. Dichi chuma chamwekeni nimuchisaka chakaprofwetu Samweli, wamukalakeleli Yehova kufuma kuwansi windi nawa wadiña washinshika kudi Nzambi. (1 Sam. 12:1-5) Samweli wemikilili anyanindi aYoweli naAbiya chakutalilahu chachiwahi chiyateleleli kwimbujolawu. Ilaña hiyalemesheli chumichuku nawa atachikili kwila yuma yatama. Bayibolu yatulejeña nawu kwambukaku natata yawu, ‘aheñesheleña wuñaji.’—Tañenu 1 Samweli 8:1-5.

5, 6. Yumanyi yelileñawu anyana kaYosiya nimwizukulwindi?

5 Anyana kaMwanta Yosiya niwena dichi chelileñawu. Yosiya wayimikilili chakutalilahu chachiwahi nankashi kunsañu yakudifukula kudi Yehova. Chawaninuwu mukanda waNshimbi jaNzambi nawa chamutañililuwu Yosiya, wazatili nañovu kulonda yazatisheña nshimbi jaYehova. Wafumishili kupesha nikupanda mwituña dejima nawa wayilejeli antu kumwovwahila Yehova. (2 Anya. 22:8; 23:2, 3, 12-15, 24, 25) Wayinkeli anyanindi wuswana wawuwahi chikupu wakuspiritu. Mukuhita kwampinji anyanindi asatu awamayala nimwizukulwindi wumu ekalili anyanta, ilaña kwosi niwumu wamwekesheli nindi walemesheli wuswana watambwililiyi.

6 Mwana kaYosiya Yehowahazi diyi wamuswanini nakwikala mwanta, ilaña “welili chatama kumesu aYehova.” Wayulili hohu hadi tukweji tusatu henohu Fwaro wamuEjipitu kanda yamushi mukaleya nawa Yehowahazi wafwilili muwuduñu. (2 Anya. 23:31-34) Mana kwindi Yehoyakimi wayulili hadi yaaka 11. Niyena halemesheli wuswana watambwililiyi kudi tata yinduku. Hamuloña wakwila Yehoyakimi welileña yuma yatama, Yeremiya waprofweteli hadi yena nindi: “Akamujiika neyi chajiikañawu chimbulu.” (Yere. 22:17-19) Zedekiya mwana kaYosiya nimwizukulwindi Yehoyakini amuswanini niwena elili yuma yatama; hiyelileña yuma yaloña neyi Yosiyaku.—2 Anya. 24:8, 9, 18, 19.

7, 8. (a) Indi Solomoni wajimbesheli ñahi wuswana windi wakuspiritu? (b) Yumanyi yitunateli kudizila kuyakutalilahu yamuBayibolu yawantu ajimbesheli wuswana wawu wakuspiritu?

7 Solomoni wadiña mwanta watambwilili wuswana wawuvulu kudi tata yindi Davidi. Hela chakwila Solomoni watambwilili wuswana wasweja kuwaha nawa welileña mwaloña, ilaña chimwahitili yaaka walekeli kulemesha wuswana windi. “Cheliliyi Solomoni nakuli dehi, añodi jindi hiyakubalumuna muchima windi hiwukulondela akishi; muchima windi kuya chikupu kudi Yehova Nzambi yindi neyi chiwelili muchima watata yindi Davidi nehi.” (1 Anya. 11:4) Chafuminumu, Solomoni hekalili nawuselewa waYehovaku.

8 Chawushona hama hakumona antu wenawa adiña nawuswana wawuwahi nikukooleka kwakwila yuma yayiwahi, ilaña ajimbesheli kukooleka kwawu. Hela chochu, bayi neyi atwansi ejima akushankulu elileña yuma yatamaku, nimakonu nawa chochimu. Tushinshikenu yakutalilahu yayiwahi yawatwansi yinateli kwimbujolawu atwansi akwaKristu.

ALEMESHELI WUSWANA WAWU

9. Indi anyana kaNowa emikili ñahi chakutalilahu chachiwahi chikupu? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

9 Anyana kaNowa emikili chakutalilahu chachiwahi chikupu. Tata yawu amwinkeli mudimu wakutuña watu nikwiñijamu chisaka chindi. Chakadi nikujina, anyana kaNowa alemesheli kwila nkeñelu yaYehova. Adiña anuñañana natata yawu. Mukuhita kwampinji, amukwashili tata yawu kutuña watu nawa eñililumu. (Kutach. 7:1, 7) Chumanyi chazatililuwu iwu mudimu? Mukanda waKutachika 7:3 wahosha nawu eñijili nianyama muwatu “kulonda kusañula nachu mbutu mwahita iseki dejima.” Antu niwena apulukili. Hamuloña wakwila anyana kaNowa alemesheli wuswana watambwililuwu kudi tata yawu, adiña nakukooleka kwakwamwina antu nikutwalekahu nakudifukula kwalala heseki datookesheluwu.—Kutach. 8:20; 9:18, 19.

10. Indi anyikwezi aHeberu awana muBabiloni alemesheli ñahi chalala chakuspiritu chadiziluwu?

10 Chimwahitili yaaka, anyikwezi awaHeberu amwekesheli nawu adizili chuma chalema nankashi. Hananiya, Mishayeli, Azariya, niDanyeli ayitwalili muwuduñu muBabiloni mu 617 B.C.E. Adiña anyikwenzi alubanji, amaana, adi kushikena kudiza yuma yelileñawu antu amuBabiloni. Ilaña akaanini kwila yumiyi. Yuma yelileñawu yamwekesheli nawu anukileña wuswana wawu, yuma yayidizishiluwu. Awa anyikwezi awana adiña nankisu yakuspiritu kuhitila muyuma yayidizishiluwu henohu achidi atwansi.—Tañenu Danyeli 1:8, 11-15, 20.

11. Indi antu amakwawu ahetelelumu ñahi muyuma yamudizishiluwu Yesu?

11 Hela chakwila tunahanjeki hayakutalilahu yayiwahi yawantu amakwawu, Yesu mwana kaNzambi diyi chakutalilahu chacheni. Wadizili yuma yayivulu nankashi kudi Tata yindi nawa wayilemesheli. Wunsahu wamwekeshaña nawu walemesheli yuma yamudizishiluwu wamwekenaña mumazwindi akwila nawu: “Ilaña nahoshaña mazu awa mwomwanlejeluwu kudi Tata.” (Yow. 8:28) Nawa wakeñeleña kutañisha amakwawu yuma yamudizishiluwu. Walejeli mazaza awantu nindi: ‘Chiña nishimwina nsañu yaWanta waNzambi yayiwahi nikunyikala yikwawu yinashali nawa; muloña dichi chantemesheleluwu.’ (Luka 4:18, 43) Wakwashili antiyilili jindi kulonda eluki nawu hiyatela kwikala “ampata yamunu mwishina” abulaña kulemesha nsañu yaNzambuku.—Yow. 15:19.

LEMESHENU WUSWANA WUMWATAMBWILA

12. (a) Indi mukanda wa 2 Timotewu 3:14-17 wunateli kuyikwasha ñahi atwansi amavulu makonu? (b) Atwansi akwaKristu anateli kudihula malwihwinyi?

12 Kufwana atwansi itunahanjekuhu, hadaha ninenu ayikulisha kudi anvwali amwakamaña Yehova Nzambi. Neyi dimu, ninenu mudi neyi Timotewu atenawu muNyikanda Yajila. (Tañenu 2 Timotewu 3:14-17.) Anvwali jenu diwu ‘ayidizishili’ nsañu yaNzambi walala nichimwatela kumuzañalesha. Hadaha anvwali jenu atachikili kuyidizisha kufuma kuwansi wenu. Chakadi kujina, chumichi chinayikwashi kwikala ‘namaana akumona nachu wamwinu, kwokukuhwelela Kristu Yesu’ nawa yinayikwashi kwikala ‘awanina chikupu’ kuzata nyidimu yaNzambi. Lwihu lwalema lumwatela kudihula ilu: Mukulemeshaña wuswana wumwatambwila? Chumichi chakeñekaña kudishinshika enu aweni. Dihulenu malwihu adi neyi awa: ‘Natiyaña ñahi hansañu yahosha hadi ayinsahu amavulu ashinshika akunyaka? Natiyaña ñahi kwikala hakachi kawantu antesha elukawu kudi Nzambi makonu? Komana nalemeshaña wuswana walema nikukooleka kunukweti kwakwiluka chalala?’

Twatiyaña ñahi hansañu yahosha hadi ayinsahu amavulu ashinshika akunyaka? (Talenu maparagilafu 9, 10, 12)

13, 14. Kukalanyi kwamonañawu atwansi akwaKristu, nawa muloñadi chiyatela kubula kulondelawu yumiyi? Shimunenu chakutalilahu.

13 Atwansi amakwawu akulishawu kudi anvwali akwaKristu hiyinateli kumona chaambu chekala hansañu yalala chiyawahila nimwidima wamukaayi waSatanaku. Amakwawu akeñaña kutompa chihandilu chamukaayi. Komana munateli kudumbila mumukwakwa munakuhita motoka kulonda mwiluki neyi yikuyikatisha indi kwiji yikuyijaha? Inehi. Chochimu, hitwatela kwila yuma ‘yakubajama kwasweja’ yamukaayi kulonda tutiyi chiyakataku.—1 Pet. 4:4.

14 Gener, washakamaña muAsia, amukulishilili muchisaka chawakwaKristu. Wapapatisheweli hadiñayi nayaaka 12 yakusemuka. Henohu wuchidi mukwenzi wadiñijili muyuma yamukaayi. Wahosheli nindi: “Nakeñeleña kwikala ‘wakasunuka’ nayuma yamukaayi.” Gener watachikili kwila yuma yatama. Chashikijiliyi yaaka 15, wadiñijili chikupu muchihandilu chawakwawu atama adikundileñayi nawu. Wanwineña walwa nikutukana neyi akwawu. Gener wavulileña kufunta hetala nawufuku, hanyima yakuhema pool niyisela yamadombu yahakopyuta nawamabwambu jindi. Ilaña chimwahitili mpinji, watachikili kwiluka nindi yuma yamukaayi yaletaña ikoku hiyaletaña muzañalu walalaku. Chadiña hohu chihandilu chamukunkulwayi. Chafuntiliyi muchipompelu wahosheli nindi: “Nichidi kumona kweseka kwakwila yuma yamukaayi, ilaña nkisu jaYehova jabadika kweseka kunamonaña.”

15. Indi atwansi akulishawu kudi anvwali abula kwikala akwaKristu atela kutoñojoka hachumanyi?

15 Hela chochu, kudi atwansi amakwawu ekala muchipompelu abula kukulishawu kudi anvwali akwaKristu. Neyi mudi hakachi kawu, toñojokenu hakukooleka kwakuwahi kumukweti muloña mwamwiluka Nleñi nawa mwamukalakelaña. Hanu hamaseki hadi antu amavulu chikupu. Dichi mukweti kukooleka kwakwikala hakachi kawantu akokayi Yehova nawa adizishayi chalala chamuBayibolu. (Yow. 6:44, 45) Muntu wumu hohu hadi antu 1,000 amomi makonu diyi weluka chalala nawa mudi hakachi kawu. Komana chumichi hichinateli kutuzañaleshaku wonsu wetu hichikweti muloña nanjila yitwadizililumu chalalaku? (Tañenu 1 Akorinda 2:12.) Gener wahosheli nindi: “Neyi nanuka yuma yinelileña kunyima, nsuki kumutu yendaña. Yaminyi hakwila añiluki kudi Yehova, Nzambi wakuleña Kwejima?” (Mas. 8:4) Muhela mukwaKristu wamwiluña dodimu wahosheli nindi: “Akashikola atiyaña kuwaha kuyiluka kudi antañishi jawu. Twatiyaña kuwaha chikupu kutwiluka kudi Yehova, Ntañishi Muneni.”

CHUMANYI CHIMUKELA?

16. Njilanyi yayiwahi yatela kufuukulawu atwansi akwaKristu makonu?

16 Chineli muneluki kukooleka kwakuwahi kumukweti, kwila mutwalekahu kufwila kwikala hakachi kawantu antesha elaña yuma yayiwahi muchihandilu chawu nehi? Chimwela mwenimu, mukwikala hakachi kawambuña Nzambi akushankulu ashinshika. Kwila mwenimu hichuma chamaana chikupu kubadika kulondela atwansi amavulu abulaña kutoñojoka chiwahi nakwila yuma yamukanu kaayi kadi kwakwihi nakujilumuka.—2 Kor. 4:3, 4.

17-19. Chumanyi chinateli kuyikwasha kutoñojokaña chiwahi hansañu yakwikala ambukaku nakaayi?

17 Ichi hichinayi mukwila nawu kwikala ambukaku nakaayi hichuma chaswayuku. Hela chochu, neyi mutoñojokahu chikupu, tukumwekesha netu tukweti maana neyi twikala ambukaku. Chakutalilahu: Toñojokenu hadi mukwakutemuka Muyisela Yakudibecha. Chakadi nikujina, watela kwambukaku nawakwawu hakwila nawu yadizi chikupu. Watela kudibonda yuma yayivulu yatela kumumanishila mpinji yakudiza. Munjila yikwawu, neyi yekala wambukaku nawakwawu atwansi wukwikala nampinji yeneni yakudiza kulonda yashikiji chikokwanyi chindi.

18 Antu amukaayi hiyatoñojokaña hayuma yikamwekana kumbiduku. Neyi mutoñojoka chachiwahi mukumona nenu kwikala ambukaku nanaka kaayi nikubula kwila yuma yaluwañeshaña wubwambu wenu naYehova ‘mukukwata kuwumi, wowu wumi walala.’ (1 Tim. 6:19) Muhela atenawu kumatachikilu wahosheli nindi: “Neyi wukolela kuyuma yiwakuhwelela wukutiya kuwaha nankashi. Wukumwekesha neyi wukweti ñovu yakwambukaku nakaayi kaSatana. Sweje-e dinu wukwiluka neyi Yehova Nzambi wukuzañalala nachuma chiwuneli. Dichi wukutiya kuwaha nankashi hakwikala wambukaku.”

19 Wumi wukwikala wakuhemesha hohu neyi muntu yashinshikaña hayuma yatela kutambwilayi makonu. (Mukwa. 9:2, 10) Neyi wuchidi kansi nawa wunakutoñojoka chikupu hankeñelu niyaaka yiwatela kuhanda, komana hiwukwila chuma chamaana neyi wutondolwela ‘kwenda neyi chendañawu aJentiluku,’ nawa hiwukwila yuma yalala muchihandiluku?—Efwes. 4:17; Mal. 3:18.

20, 21. Neyi tutondahu yuma yayiwahi tukukuhwelela kutambwila nkiswinyi, nawa chumanyi chitwatela kwila?

20 Neyi tutondahu yuma yayiwahi, tukwikala nachihandilu chachiwahi chayinu mpinji nikwikala hamukanka wawantu ‘akaswana iseki’ nakwikala nawumi wahaya nyaka. Kudi nkisu jajivulu janatutentekeluwu jitunateli kukañanya nikuchinda chayinu mpinji. (Mat. 5:5; 19:29; 25:34) Hela chochu, Nzambi hatwinkaña iyi nkisu wejima wetuku. Kudi yuma yakeñañayi nindi twileña. (Tañenu 1 Yowanu 5:3, 4.) Hakwila tumukalakeli namuchima wumu chayinu mpinji twatela kumulemesha.

21 Kwenoku kukooleka kutukweti kwakutambwila nsañu yalala kudi Nzambi! Tweluka chalala chaMwizu daNzambi nawa twatiyisha chalala kutalisha hadi Nzambi ninkeñelu yindi. Twadiluñishaña kukooleka kwakushimwina ijina dindi nikwikala aYinsahu jindi. Nzambi watulejaña nindi wukutukwashaña. (Mas. 118:7) Wejima wetu atwansi niakulumpi twatela kumwekesha netu twasakililaña muchihandilu chetu kuhitila ‘mukumulemesha Yehova haya nyaka.’—Rom. 11:33-36; Mas. 33:12.