Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Endenuña muNjila jaYehova

Endenuña muNjila jaYehova

Endenuña muNjila jaYehova

‘Anakooleki ejima amwakamaña Yehova, endaña munjila jindi.’—MASAMU 128:1.

1, 2. Muloñadi wutukuhoshela netu tunatweshi kwikala namuzañalu?

 MUNTU wejima wakeñaña kwikala namuzañalu. Ilaña mukwiteja nenu kukeña kwikala amuzañalu hichinayi mukwila nawu tudi namuzañaluku.

2 Hela chochu, tunatweshi kwikala namuzañalu. Masamu 128:1 yahosha nawu: “Anakooleki ejima amwakamaña Yehova, endaña munjila jindi.” Tunateli kwikala namuzañalu neyi tudifukulaña kudi Nzambi nikwenda munjila jindi kuhitila mukwila nkeñelu yindi. Indi kwila nkeñelu yaNzambi kunateli kukwasha ñahi wuntu wetu niyililu yitwamwekeshaña?

Ikalenu Ashinshika

3. Indi kushinshika kunesekani ñahi nakudihana kutwadihana kudi Nzambi?

3 Antu amwakamaña Yehova ashinshika neyi chochadiyi yena. Yehova washikijili yikaninu yejima yakaniniyi aIsarela akushankulu. (1 Anyanta 8:56) Kudihana kutwadihana kudi Nzambi dichikaninu chasweja kulema, nawa kulomba mpinji yejima kukatukwasha kuhemba chikaninu chetu. Tunateli kulomba neyi chalombeliyi ñimbi yamasamu Davidi nindi: “Eyi Nzambi wunatiyi munadishiilili. . . . Nakaseña ijina deyi haya nyaka, kulonda niilaña hefuku hefuku munadishiilili.” (Masamu 61:5, 8; Mukwakutaŋisha 5:4-6) Hakwila nawu twikali amabwambu jaNzambi, chiña twikala ashinshika.—Masamu 15:1, 4.

4. Indi Yefwata nimwanindi wamumbanda, elili ñahi kutalisha hakukana kwakaniniyi Yehova?

4 Mumafuku awansompeshi awaIsarela, Yefwata wakanini nindi, neyi Yehova yamwinka ñovu yakushinda Amoni, hakufuma kunjita wadi kuhana muntu watachi kumukinkilila neyi “mulambu wakushita.” Muntu watachi kumukinkilila wadiña mwanindi wamumbanda—mwanindi wumu hohu. Hamuloña wakumukuhwelela Yehova, mwayedi wawu Yefwata nimwanindi mujiki akoñeli mwejima mwamukaniniyi Yefwata Yehova. Hela chakwila muIsarela alemesheli maluwi nikuvwala nyana, mwana kaYefwata wamumbanda, mukudikeñela watwalekeluhu kwikala mujiki nawa wadiluñishili kukooleka kwakukalakala mudimu wajila hatembeli yaYehova.—Ansompeshi 11:28-40.

5. Munjilanyi Hana mwamwekesheleliyi kashinshi?

5 Hana, mumbanda wamwakama Nzambi wamwekesheli kashinshi. Hana washakamineña nanfumwindi kaLevi, Elekana, niñodindi mukwawu Penina mwiluña damapidi daEfweremi. Penina wavweli nyana yayivulu nawa wamutembeleña Hana nshinta sweje-e hampinji yayileña chisaka kutabanaka. Mpinji yimu, Hana wakanini nindi neyi yovwala mwana weyala, wakamuhana kudi Yehova. Chimwahitili mafuku antesha, Hana wemitili nawa wavweli mwana weyala yatumbiluwu nawu Samweli. Chasumukiliyi Samweli, Hana wamutweli kudi Nzambi kuShilo, nakumuhana Samweli kudi Yehova “mafuku indi ejima amba kahandayi.” (1 Samweli 1:11) Hana washikijili chikaninu chindi hela chakwila welukili wanyi nindi kumbidi wakekala nawanyana amakwawu.—1 Samweli 2:20, 21.

6. Indi Tikikusa wamwekesheli ñahi kashinshi?

6 Tikikusa mwiniKristu wamuyaaka nkulakaji yakusambila wadiñi muntu wakashinshi nawa “mukwakukalakala washinshika.” (Akolose 4:7) Tikikusa wendeleli hamu nakapostolu Pawulu kufuma muGreece kuhita muMasidoniya kwiñila nimuAsia Minor, hekwawu kushika nimuYerusalema. (Yililu 20:2-4) Watela wadiñi ‘mana kwetu’ wakwashili Titusa kutambula yamukunkulu yawakwawu akakwitiya adiña mukukankila muYudeya. (2 Akorinda 8:18, 19; 12:18) Hampinji yamukasiluwu Pawulu katachi muRoma, watemesheli ñimenu wakuhweleleliyi Tikikusa kutwala nyikanda kudi akwawu akakwitiya amuEfwesesa nimuKolose. (Aefwesesa 6:21, 22; Akolose 4:8, 9) Hampinji yamukasiluwu muRoma kamuchiyedi, Pawulu wamutemesheli Tikikusa kuEfwesesa. (2 Timotewu 4:12) Neyi twikala ashinshika, anetu tukudiluñisha nkisu mumudimu waYehova.

7, 8. Muloñadi chitukuhoshela netu David naJonatani adiñi amabwambu chikupu?

7 Nzambi wakeñaña twikali amabwambu jindi ashinshika. (Yishimu 17:17) Jonatani mwana kamwanta Sawulu wekalili ibwambu daDavidi. Jonatani chatiyiliyi nindi Davidi najahi Goliyati, ‘Muchima waJonatani wadikasili namuchima waDavidi hamu mbe, Jonatani hakumukeña neyi chadikeñeliyi yomweni.’ (1 Samweli 18:1, 3) Hampinji yelili Sawulu yakeñi kujaha Davidi, Jonatani wamusoñamishili Davidi. Chelili David natemuki dehi, Jonatani wadiwanini naDavidi akwata nichitiyañenu. Sawulu wakeñeleña kumujaha Jonatani muloña wahosheli naDavidi, ilaña mwayedi wawu ahumañeni cheñi nakukolesha wubwambu wawu. (1 Samweli 20:24-41) Hampinji yadiwenenuwu kakukumishaku, Jonatani wamukolesheli Davidi “mudi Nzambi.”—1 Samweli 23:16-18.

8 Jonatani wafwili munjita yazuñiluwu nawaFwilistinu. (1 Samweli 31:6) Mukamina kawushona, Davidi wembili nindi: “Eyi mana kwami Jonatani! Chinankalili nakumweni kuwaha nankashi; nahayami kukeña kweyi, kwabadikili kukeña kwawambanda!” (2 Samweli 1:26) Davidi naJonatani adiñi amabwambu chikupu.

Ikalenu “Nayitoñojoka yaKudizoza” Mpinji Yejima

9. Indi mukanda waAnsompeshi kapetulu 9 wamwekeshaña ñahi kuwaha kwekala mukudizoza?

9 Hakwila nawu twikali amabwambu jaNzambi, twatela kwikala “nayitoñojoka yakudizoza.” (1 Petulu 3:8; Masamu 138:6) Mukapetulu 9 kamukanda waAnsompeshi anashimuni kudizoza chikwawahila. Yotama mwana kaGideyona weyala wahosheli nindi: “Hamwaka nyitondu yayili nakuwahisha mwanta wayu.” Wateneni mutondu wamuolive, mutondu wachikuyu nimutondu wamuvinyu. Nyitondu yeniyi yemeneneñaku antu ashinshika abulili kukeña kuyula akwawu aIsarela. Ilaña mutondu wanyiña—wazatishileñawu hohu neyi nchawa—wemeneneñaku mwanta Abimeleki wadinyamuna, wakeñeleña kuyandisha akwawu. Hela chakwila ‘wekalili mwanta wawaIsarela hadi yaaka yisatu,’ wafwili swayi. (Ansompeshi 9:8-15, 22, 50-54) Komana kwikala “nayitoñojoka yakudizoza” hichuma chachiwahi nankashi!

10. Chumanyi chimunadizili kudi Herodi wakañenyi “kulemesha Nzambi”?

10 Munkulakaji yakusambila C.E., yikonkojola yavulumukili hakachi kaMwanta wawaYudeya waditiyileña Herodi Agiripa nawantu ashakamineña muTira nimuZidoni akeñeleña kuwunda nayena. Mpinji yimu yahanineñayi Herodi mpanji kudi antu amavulu, antu abidikili nañovu nawu: ‘Hiizu danzambi, hidamuntuku.’ Herodi hakaanini kumulemeshaku, dichi kañelu kaYehova kamweteli chakwila wafwili chatama “nanochu chabuliliyi kulemesha Nzambi.” (Yililu 12:20-23) Indi neyi chakwila twahanaña mpanji chiwahi hela twatañishaña chiwahi chalala chamuBayibolu? Twatela kumuhameka Nzambi hakutwinka wuswa wamuchidiwu.—1 Akorinda 4:6, 7; Yakoba 4:6.

Dikwatishenu Nawa Ikalenu Omika

11, 12. Indi yuma yamumwekeneni Enoki yinakumwekesha ñahi nawu Yehova wenkaña ambuñindi ñovu nikuyikolesha?

11 Neyi tukwendelaña munjila jaYehova mukudizoza, wukatwinka ñovu nikutwikolesha. (Kuhituluka 31:6-8, 23) Enoki, wadiñi wanaambala 7 muchisaka chaAdama, wendeli naNzambi chakadi woma nawa kuhitila mukwikala nayililu yayiwahi wambukiluku nawantu atama amwikiñu dindi. (Kutachika 5:21-24) Yehova wamukolesheli Enoki kushimuna nsañu yalema muloña wanhoshelu yawu ninyidimu yakusekesha Nzambi. (Tañenu Yuda 14, 15.) Komana mukweti ñovu yakushimuna wunsompeshi waNzambi?

12 Yehova wasompesheli antu atama haDibaji dawaninini kaayi kejima mumafuku aNowa. Hela chochu, wuprofwetu waEnoki wunakutwikolesha chikupu, muloña yihita yawakwakujila aNzambi keña yijilumuni antu abulaña kwakama Nzambi. (Chimwekeshu 16:14-16; 19:11-16) Hakwakula kulomba kwetu, Yehova watwinkaña ñovu yakushimwina nsañu yindi, chili yinakuhosha hawunsompeshi windi hela hankisu yikekala muchiyulu chaWanta.

13. Muloñadi wutukukuhwelela netu Nzambi wukatwinka ñovu nikutukolesha kulonda kuumika kukala kwatuneñeshaña?

13 Tunakukeña ñovu niwukwashu wafumaña kudi Nzambi hakwila nawu tumiki nikushinda kukala kwatuneñeshaña. Esawu chasumbwiliyi ambanda ayedi aHiti, wenawa ‘atiyishileña [anvwali jindi] aIsaka niRebeka chikela kumuchima.’ Rebeka wadihoshesheli nindi: “Wumi wami wansekela dehi nanawa ambanda anyana kaHeti; neyi [mwanetu] Yakoba wukusumbula ambanda ahadi anyana kaHeti, neyi chaduwu wenawa, awa ambanda amunu mwituña, nihandilidi dinu?” (Kutachika 26:34, 35; 27:46) Isaka watiyili mwejima dichi wamutemesheli Yakoba kwakulehi kulonda yakakeñi mumbanda hakachi kawakwakudifukula aYehova. Hela chakwila Isaka niRebeka hiyatwesheli kuhimpa yuma yakoñeliyi Esawuku, Nzambi wayinkeli maana, niñovu nawa wayikolesheli kulonda atwalekuhu kwikala ashinshika kudi Yena. Neyi tulomba wukwashu wutunakukeña, ninetu Yehova wakatukwasha.—Masamu 118:5.

14. Indi kansi wamumbanda wamuIsarela wamwekesheli ñahi kuhamuka?

14 Chimwahitili yaaka yayivulu, kansi wamumbanda wamuIsarela watwaliluwu muwunkoli kudi yendu wekalili ñamba mwitala damukulumpi wanjita yawaSiriya Nayamani, iyala wadiñi nambumba. Chelili watiyili yihayamisha yakoñeliyi Nzambi kuhitila mudi kaprofwetu Elisha, chakadi woma, kansi wamumbanda yeniwu walejeli iñoda Nayamani nindi: ‘Nkaka yami neyi wadiñi kudi kaprofwetu wekala muIsarela; mutenowu wadi kumuuka musoñu windi wambumba!’ Nayamani wayili kuIsarela nawa amuukili muchihayamisha. (2 Anyanta 5:1-3) Kansi wamumbanda yeniwu hichakutalilahu chachiwahi kudi atwansi ashindamena hadi Yehova kulonda yayinki ñovu yakushimwina kudi antañishi, akwawu akashikola niantu amakwawu.

15. Mudimwinyi wakoñeliyi Obadiya kalama wamwitala daAhabi wamwekesheli kuhamuka?

15 Ñovu yatwinkañayi Nzambi yatukwashaña kuumika makabisha. Shinshikenu cheliliyi Obadiya kalama wamwitala daMwanta Ahabi, wadiñaku mumpinji yakaprofwetu Elija. Chelili Mwadi Yezebeli yahani lushimbi lwakujaha atuprofwetu aNzambi, Obadiya waswekeli atuprofwetu 100 ‘mwiyeñu dimu makumi atanu nawa mwiyeñu dikwawu makumi atanu.’ (1 Anyanta 18:13; 19:18) Komana ninenu munateli kwikala nawuswa wakukwasha akwenu eniKristu anakuyandishawu, neyi chakwashiliyi Obadiya atuprofwetu twaYehova?

16, 17. Chumanyi cheliluwu Arisitaka niGayusi hampinji yayikabishiluwu?

16 Neyi anakutwikabisha, tunateli kukuhwelela netu Yehova wukwikala nanetu. (Aroma 8:35-39) Hanji yetala dayisela muEfwesesa, Arisitaka naGayusi akwakwenda naPawulu ayilotokeleli kudi antu amavulu. Demeterusa muchiji wasiliva diyi watachikili ipumba. Yena niakwawu achinji asiliva achilili tumatembeli twamukishi wamumbanda twasiliva twaAtemesi, nawa mudimu wawu wakulanda nakulandulula wafuntili mwishina muloña kushimwina kwaPawulu kwaleñeleli antu amavulu ashakamineña mumusumba kuleka kudifukula kudi ankishi. Izaza dakokeleli Arisitaka niGayusi mwitala dayisela nawa davwakukili nawu: “Diyana [Atemesi] wawaEfwesesa muneni!” Arisitaka niGayusi atoñojokeli nawu hamwaha akufwa, ilaña kalala kañanda kamwenesheli izaza.—Yililu 19:23-41.

17 Neyi yenu mwamweni kukala kwamuchidiwu, komana mwadi kukeña chihandilu chakadi makabi? Kwosi wunsahu wamwekeshaña nawu Arisitaka niGayusi azeyeli. Chelili Arisitaka wafumini kuTesalonika, welukili nindi mukushimwina nsañu yayiwahi mwakafuma makabisha. Hakusambila, Pawulu chashimwininiyi muniwu musumba mwavwakukili ipumba. (Yililu 17:5; 20:4) Muloña wakwila Arisitaka niGayusi endeleña munjila jaYehova, Nzambi wayinkeli ñovu nawa wayikolesheli kulonda kuumika makabisha.

Tutoñojokeleñaku Nsañu Jawakwetu

18. Indi Pirisila niAkwila, ‘atoñojokeleleñaku’ ñahi nsañu jawakwawu?

18 Chili anakutuyandisha hela nehi, twatela kwakamena akwetu eniKristu. Pirisila niAkwila adiña ‘nakutoñojoka’ nsañu jawakwawu. (Tañenu Afwilipi 2:4.) Awa eyala namumbanda adiña nachakutalilahu chachiwahi atela amuloñesheleli Pawulu hakukama muEfwesesa, mwatachikili muchiji wasiliva Demeterusa ipumba ditwatena dehi. Iyi nsañu yatela yaleñeleli Akwila niPirisila ‘kukeña kufwa’ kukoola Pawulu. (Aroma 16:3, 4; 2 Akorinda 1:8) Makonu, kwakamena amana kwetu anakukabishawu kwatuleñelaña kwikala “namaana neyi atupela.” (Matewu 10:16-18) Twakalakalaña mudimu wetu namaana nikubula kufukeja amana kwetu kuhitila mukushimuna majinawu kudi akwakuyandisha hela kuyileja nsañu jikwawu.

19. Yumanyi yayiwahi Dokasi yakoñeleliyi antu amakwawu?

19 Kudi jinjila jashiyashana mutwatela kutoñojokelaku nsañu jawakwetu. EniKristu amakwawu anakukankila yuma yalema, dichi neyi tukweti tunateli kuyinka. (Aefwesesa 4:28; Yakoba 2:14-17) Muchipompelu chamunkulakaji yamwaka wakusambila muYopa, mwadiñi mumbanda wejina daDokasi wadiña nakuhana chikupu. (Tañenu Yililu 9:36-42.) Dokasi “waswejeli nyidimu yayiwahi, niyuma yaluwi yeliliyi” yatela yabombelelumu kuchimina antuluwa atuzweñi yakuvwala. Chafwiliyi mu 36 C.E. antuluwa aneñeli nankashi. Nzambi wazatishili kapostolu Petulu kusañula Dokasi, nawa watela mukuhanda kwindi kwejima kwahamaseki washimwineña nsañu yayiwahi nikwilila akwawu yuma yayiwahi. Wenowu muzañalu wutukweti hakwikala nawambanda awiniKristu ahanaña mukachi ketu makonu!

20, 21. (a) Indi kukolesha kunadifwani ñahi nakwakamena amakwawu? (b) Chumanyi chimwatela kwila kulonda mukolesheña amakwawu?

20 Twakamenaña amakwawu kuhitila mukuyikolesha. (Aroma 1:11, 12) Silasi wakalakeleña naPawulu wadiñi nakumukolesha chikupu. Chelili anafuukuluhu dehi hansañu yakwalama kwakwihi na 49 C.E., izaza dalombweleña muYerusalema datemesheli añimenu kutwala mukanda kudi eniKristu kwejima. Silasi, Yudasi, Baranaba niPawulu awutwalili kuAntiyoki. Dichi Silasi niYudasi ‘akundejeli ana kwawu namazu amavulu, nikuyikolesha.’—Yililu 15:32.

21 Mukuhita kwampinji, Pawulu niSilasi ayikasili mukaleya muFwilipi, ilaña ayifumishilumu namutentanshi. Wenowu muzañalu watiyiluwu hakushimwina nikumona mukwakaleya nichisaka chindi kwikala akakwitiya! Henohu kanda afumi muniwu musumba, aSilasi niPawulu akolesheli amana kwawu. (Yililu 16:12, 40) Kufwana Pawulu niSilasi, fwilenu kukolesha amakwawu kuhitila mukwakulahu hakupompa, mumpanji nikwikala adikita mumudimu wamwiha. Nawa neyi mukweti ‘mazu akukolesha,’ mwatela ‘kuyihosha.’—Yililu 13:15.

Twalekenuhu Kwenda Munjila jaYehova

22, 23. Tunateli kuhetelamu ñahi chikupu munsañu yasonekawu muBayibolu?

22 Twatela kusakilila nankashi hansañu yamwekeni mukuhanda kwawantu yasonekawu Mwiizu daYehova, “Nzambi wakukolesha kwejima.” (2 Akorinda 1:3, Byington) Neyi tunakukeña kuhetelamu muniyi nsañu, twatela kuzatishaña nsañu jamuBayibolu muwumi wetu nikwiteja spiritu yajila yaNzambi kutwilombola.—Aŋalija 5:22-25.

23 Kutoñojoka hansañu yasonekawu muBayibolu, kukutukwashaku kumwekesha yililu yamuzañaleshaña Nzambi. Kukukolesha wubwambu wetu naYehova, watwinkaña “nimaana, nikwiluka, nikuluña.” (Mukwakutaŋisha 2:26) Chikufumamu, tukutiyishaña muchima waNzambi kuwaha. (Yishimu 27:11) Dichi tufwilenu kwila mwenimu kuhitila mukutwalekahu kwendela munjila jaYehova.

Mukwakula Nenudi?

• Munateli kumwekesha ñahi nenu mwashinshika?

• Muloñadi wutwatelela kwikala “nayitoñojoka yakudizoza”?

• Indi nsañu jamuBayibolu jinateli kutukwasha ñahi kwikala akola?

• Munjilanyi mutwatela kutoñojokelaña hansañu yawantu amakwawu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 12]

Hela chadiña chakala kushikija chikaninu, Yefwata washinshika nimwanindi wamumbanda washikijili chikaninu chindi

[Mwevulu wudi hefu 14]

Enu atwansi, chumanyi chimunadiziluku kudi kansi wamumbanda wamuIsarela?

[Mwevulu wudi hefu 15]

Indi Dokasi wakwashileña ñahi akwawu eniKristu ayanda?