Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Mushenu Yehova Hambidi Yenu Mafuku Ejima

Mushenu Yehova Hambidi Yenu Mafuku Ejima

Mushenu Yehova Hambidi Yenu Mafuku Ejima

‘Namushi Yehova kumesu ami mafuku ejima.’—MASAMU 16:8.

1. Indi nsañu yamuBayibolu yinateli kutuleñela kwiladi?

 IZU DAYEHOVA dasonekawu dikweti nsañu yalema kutalisha hadi Nzambi chazatiliyi namuchidi wamuntu. Dashimuna antu amavulu azatili nkeñelu yaNzambi. Hela chochu, mazu awu ninyidimu hiyayisoneka muBayibolu hamu neyi mpanji yakutuzañaleshaku. Ilaña, nsañu yamuchidiwu yinateli kutwileñela kukundama kwakwihi naNzambi.—Yakoba 4:8.

2, 3. Indi mazu ekala haMasamu 16:8 anakulumbululadi?

2 Wejima wetu tunateli kudiza yuma yayivulu kuyuma yazatiluwu antu ayampuhu asonekawu muBayibolu adi neyi Abarahama, Sara, Mosi, Luti, Davidi, Esita, kapostolu Pawulu niamakwawu. Hela chochu, nsañu yawantu abula kutiyakana nankashi niyena yinateli kutuhetesha. Kutoñojoka chikupu hampanji jamuBayibolu chinateli kutukwasha kuzata neyi cheliliyi ñimbi yamasamu hakuhosha nindi: “Namushi Yehova kumesu ami mafuku ejima. Chadiyi yena kuchikasa chami chachidiilu hijikunkumaku.” (Masamu 16:8) Indi mazu wenawa anakulumbululadi?

3 Kakavulu ishidika wazatishileña mpoku yakabali nachikasa chindi chachidiilu, nakubula kukiña mbadi yachidiilu nankebu yakwatileñayi nachikasa chachimunswa. Hela chochu, adiña nakumukiña kudi mukwawu wadiña nakulwa kwakwihi nambadi yindi yachidiilu. Neyi chakwila tumusha Yehova muyitoñojoka nikwila nkeñelu yindi, wukutukiña. Dichi tushinshikenu nsañu yamuBayibolu chiyinateli kukolesha chikuhwelelu chetu kulonda ‘kumusha Yehova hambidi yetu mafuku ejima.’

Yehova Wakulaña Kulomba Kwetu

4. Shimunenu chakutalilahu chamuNsona chinakumwekesha nawu Nzambi wakulaña kulomba.

4 Neyi tumusha Yehova hambidi yetu, wakakula kulomba kwetu. (Masamu 65:2; 66:19) Tukweti wunsahu hansañu yeniyi kutalisha hadi kambuña Abarahama wamukulumpi, chakadi kujina hiEliyeza. Abarahama wamutemesheli Eliyeza kuMesopotamiya nakumukeñela Isaka mumbanda wamwakamaña Nzambi. Eliyeza walombeli kudi Nzambi kulonda yamulomboli nawa welukili nindi Yehova diyi wadiña nakulombola yuma yejima hampanji yanwishiliyi Rebeka angameli menji. Muloña wakwila walombeleña kudi Nzambi nakashinshi, Eliyeza waweneni mumbanda wekalili ñoda Isaka wakeñewa. (Kutachika 24:12-14, 67) Chalala, ñamba yaAbarahama wadiñi namudimu walema chikupu. Komana hitwatela kukuhwelela chikupu netu Yehova watiya kulomba kwetuku?

5. Muloñadi wutukuhoshela netu kulomba kwawumweneni nawa mukwihihisha kunateli kutiyakana kudi Yehova?

5 Mpinji jikwawu, tunateli kulomba kudi Nzambi mukunyakashana kulonda yatukwashi. Hampinji yimu, Mwanta Aratasheshe wakuPeresi wamumweni Nehemiya mukwakutwala lupasa nadihombi. Mwanta wehwili nindi: ‘Wunakeñi kulombadi? Dichi [Nehemiya] walombeli kudi Nzambi wamwiwulu.’ Nehemiya walombeli muwumweneni nawa mukwihihisha. Hela chochu, Nzambi wakwili kulomba kwindi, muloña Nehemiya amukwashili kutuñulula mpwembu yaYerusalema kudi Mwanta. (Tañenu Nehemiya 2:1-8.) Chalala kulomba mukwihihisha nawa muwumweneni kunateli kutiyakana.

6, 7. (a) Kutalisha hakulomba, chakutalilahwinyi chemikiliyi Epafwarasa? (b) Muloñadi wutwatelela kulombelaku amakwawu?

6 Atwikonkomwena ‘kudilombela muntu namukwawu,’ hela chakwila hitwekalaña nawunsahu wakwila nawu kulomba kweniku akwakulaña mpinji yejimaku. (Yakoba 5:16) Epafwarasa, ‘mukwakukalakela Kristu washinshika,’ wadiña nakulombelaku chikupu akwawu akakwitiya. Pawulu wasonekeleli muRoma nawa wahosheli nindi: ‘Mwinenu Epafwarasa, nduñu yaKristu Yesu, nayimushi; wayilwishilaña mukulomba kwindi mafuku ejima, nindi mwimani ngu mwikali antu alala chikupu, mwiluki chikupu mwanakeñiyi Nzambi mwejima. Muloña ami namushimuni wunsahu nami wayikabakenaña ninenu niwena adi kuLayodikeya nikuHerapoli.’—Akolose 1:7; 4:12, 13.

7 Kolose, Layodikeya niHerapoli yadiñi nyisumba yamwiluña dodimu daAsia Minor. EniKristu akuHerapoli ashakamineña nawantu adiñi nakudifukula kudi nzambi wamumbanda Cybele, eniKristu amuLayodikeya adiñi nakushakama nawantu alemesha maheta nawa Akolose adiñi muwubanji wawantu adiñi namaana awuntu. (Akolose 2:8) Ichi dichaletesheli Epafwarasa wafumini kuKolose, ‘kulombelaku’ akakwitiya amuniwu musumba. Bayibolu hiyashimuna chiyakwiluwu kulomba kwaEpafwarasaku, ilaña halekeli kulombelaku akwawu akwakwitiyaku. Anetu nawa hitwatela kuleka kulombelaku amana kwetuku. Hela chakwila hitwekala ‘atuvuba munsañu jawantuku,’ hekwawu tuneluki netu muntu wamuchisaka hela ibwambu chikuhwelelu chindi chidi mukweseka chikupu. (1 Petulu 4:15) Dichi chachiwahi kumulombelaku. Pawulu amukwashili muloña wakulomba kwawamakwawu, anetu nawa kulomba kwetu kunateli kukwasha antu amakwawu.—2 Akorinda 1:10, 11.

8. (a) Tweluka ñahi netu aeluda akuEfwesesa adiñi antu elukili kulema kwakulomba? (b) Yililwinyi yitwatela kwikala nayu kutalisha hakulomba kudi Nzambi?

8 Komana antu atwimonaña nawu tudi amayala niambanda alombaña? Hanyima yakuhumañana nawaeluda akuEfwesesa, Pawulu ‘wafukamini, hakulomba nawu wejima wawu.’ Kufumahu “wejima wawu hiyakudila nankashi, hiyakudinata hanshiñu yaPawulu nakumupwepujola. Chuma chaswejeluwu kutiya wushona dodizu dahosheliyi nindi, Himwamba kanmona nawa cheñuku.” (Yililu 20:36-38) Hitweluka majina anawa eluda ejimaku, ilaña chinamwekani nawu adiñi eluka kulema kwakulomba. Chalala twatela kulemesha kukooleka kwakulomba kudi Nzambi nawa twatela ‘kwolola makasa ajila kwiwulu’ nakukuhwelela netu Tata yetu wamwiwulu wukwakula kulomba kwetu.—1 Timotewu 2:8.

Ovwahilenu Nzambi Chikupu

9, 10. (a) Chakutalilahwinyi chemikiluwu anyana kaZelofwehadi awambanda? (b) Indi kwovwahila kwawanyana kaZelofwehadi awambanda, kunateli kukuma ñahi mwiniKristu mujiki kutalisha hammwenu yamaluwi?

9 Kumusha Yehova muyitoñojoka chikupu kukatukwasha kumwovwahila nawa chikafumamu tukekala nankisu. (Kuhituluka 28:13; 1 Samweli 15:22) Ichi chakeñekaña kwikala anyakala kwovwahila. Toñojokenu yililu yawanyana atanu amwivumu dimu, anyana kaZelofwehadi awambanda, amumafuku aMosi. Hakachi kawaIsarela kwesekeja nachisemwa, anyana awamayala diwu atambwilileña wuswana kudi atata jawu. Zelofwehadi wafwili chakadi anyana awamayala, dichi Yehova wahosheli nindi awa anyana awambanda atanu akatambwila wuswana wejima—ateleleli kukoñahu chuma chimu. Ateleleli kusumbuka kudi anyana kaManase awamayala kulonda wuswana waswaninuwu wukashali namuchidi wowumu.—Kuchinda 27:1-8; 36:6-8.

10 Anyana kaZelofwehadi awambanda akuhweleleli nawu yuma yinateli kuzatika chachiwahi neyi amwovwahila Nzambi. Bayibolu yahosha nawu: “Mwalejeluwu Mosi kudi Yehova dimu mweliluwu anyana kaZelofwehadi awambanda. Mahala, naTiriza, naHogala, naMilika, naNowa, wowu anyana kaZelofwehadi, asumbukili nawanyana kawana kwatata yawu. Asumbukili nawamayala akuyisaka yawanyana kaManase mwana kaYosefu, niwuswana wawu washeli kumuchidi wachisaka chatata yawu.” (Kuchinda 36:10-12) Ana ambanda ovwahila akoñeli mwejima mwayilejeluwu kudi Yehova. (Yoshuwa 17:3, 4) Hakwikala nachikuhwelelu chochimu, eniKristu apama lwakuspiritu abula kusumbuka hela kusumbula amwovwahilaña Nzambi kuhitila mukusumbuka hela kusumbwila “mudi Mwanta hohu.”—1 Akorinda 7:39.

11, 12. Indi Kalebi wamwekesheli ñahi nindi wamukuhweleleli Nzambi?

11 Twatela kumwovwahila Yehova chikupu, neyi chovwahililiyi kaIsarela Kalebi. (Kuhituluka 1:36) Hanyima yakuyilubula aIsarela muEjipitu munkulakaji yayaaka 16 B.C.E., Mosi watemesheli amayala ikumi nayedi kulonda kwendesha ituña daKenani, ilaña amayala ayedi hohu—Kalebi niYoshuwa—diwu akonkomweneni antu kukuhwelela mudi Nzambi nawa eñilili mwituña. (Kuchinda 14:6-9) Chimwahitili yaaka 40, Yoshuwa niKalebi achidiñi amomi nawa amwovwahilileña Yehova chikupu, Nzambi wamuzatishili Yoshuwa kwiñija aIsarela Mwituña daChikaninu. Ilaña akwakwendesha ituña ikumi abulili chikuhwelelu afwili hampinji yalulutileñawu aIsarela muchinkalampata hadi yaaka 40.—Kuchinda 14:31-34.

12 Hamu neyi mukulumpi wabulili kufwila muchinkalampata mwadiñawu aIsarela, Kalebi wemeni kumesu aYoshuwa nakuhosha nindi: “Ami kwami namulondeli Yehova Nzambi yami hachikupu.” (Tañenu Yoshuwa 14:6-9.) Kalebi wadiñi nayaaka 85 walombeli nindi amwinki iluña damapidi damukaninuwu kudi Nzambi, hela chakwila mwashakamineña ayilumbu munyikala yawu yamaneni yakujika mpwembu.—Yoshuwa 14:10-15.

13. Hela chakwila tunakumona kweseka, chumanyi chitwatela kwila hakwila nawu akatukiswili?

13 Kufwana Kalebi wadiñi wovwahila nawa washinshika, tukekala nankisu jaYehova neyi chakwila ‘tumulondela Yehova chikupu.’ Neyi tumona kukala kwasweja, twakekala nankisu hampinji ‘yitunakumulondela Yehova chikupu.’ Ilaña kwila mwenimu muchihandilu chetu chejima neyi cheliliyi Kalebi, chinateli kwikala chakala. Hela chakwila Mwanta Solomoni wamulondeleli Yehova chatachikiliyi kuyula, chelili nakuli dehi añodi jindi abalumwini muchima windi nakulondela ankishi nawa “hamulondeli Yehova chikupu neyi cheliliyi tata yindi Daviduku.” (1 Anyanta 11:4-6) Hichidi namuloña nakweseka kutunateli kumonaku, komana mpinji yejima tumwovwahileña Nzambi chikupu nikumusha hambidi yetu mafuku ejima.

Mukuhwelelenu Yehova Mpinji Yejima

14, 15. Kwesekeja nayuma yahitilumu Nyawomi, chumanyi chimunadizi hakulema kwakukuhwelela Nzambi?

14 Twatela kumukuhwelela Nzambi sweje-e neyi tudi nachineñi muloña mbidi yetu hiyinakumwekana kulumbulukaku. Toñojokenu hadi kashinakaji Nyawomi wafwishili nfumwindi nianyanindi awamayala ayedi. Chafuntiliyi muYudeya kufuma kuMowabi, wadilili nindi: “Bayi muntenaña cheñi daNyawomuku, [‘Kuwaha kwami,’ tunsona twaheshina.] Muntenaña daMara; [“Kulula,” tunsona twaheshina.] muloña Chinaweji nanmweshi kalula. Nayili chachiwahi, Yehova nanfuntishi cheñi kunu makasakasa hohu. Indi enu mukuntenenadi daNyawomi? Yehova wanhilila dehi, Chinaweji wanmwesha dehi chikela, kayedi nawa!”—Luti 1:20, 21.

15 Hela chakwila Nyawomi wadiña nachineñi, neyi tutaña nakashinshi mukanda waLuti tukuwana netu watwalekeluhu kumukuhwelela Yehova. Yuma yamuhimpikililili chikupu. Luti muku waNyawomi wekalili iñoda Bowazi nawa wavweli mwana weyala. Nyawomi wekalili namwana, nawa nsañu yashimuna nawu: “Ambanda atuñiliyi nawu amutumbili ijina, elili nawu, Nyawomi navwali mwanindi weyala! Amutumbili niijina dindi nawu Obedi. Diyi tata yaJesi, tata yaDavidi.” (Luti 4:14-17) Hampinji yakamusañulawu Nyawomi hamaseki, wakeluka nindi Luti, wakekalaku niyena, wekalili nkakulula waYesu, Mesiya. (Matewu 1:5, 6, 16) Kufwana Nyawomi, hitunateli kwiluka yuma yinateli kufuma mumakabi yitudi nawuku. Dichi, mpinji yejima tukuhweleleña Nzambi, neyi chatukonkomwenawu haYishimu 3:5, 6 nawu: “Mukuhweleli Yehova namuchima weyi wejima, bayi wushindamena kukashinshi keyeyi awenuku. Mwitijaña Yehova mwejima muwukwilaña, niyena wakakwolwelaña njila jeyi.”

Shindamenenu Hadi Spiritu Yajila

16. Indi spiritu yaNzambi yakwashili ñahi akulumpi amuIsarela wakushankulu?

16 Neyi tumusha Yehova hambidi yetu mafuku ejima, wakatulombola naspiritu yindi yajila. (Aŋalija 5:16-18) Spiritu yaNzambi yadiñi hadi akulumpi 70 atondeluwu kulonda kumukwasha Mosi “kusenda chisenda chawantu” amuIsarela. Atena hohu Eledadi niMedadi, ilaña spiritu yajila yayikwashili ejima kukalakala mudimu wawu. (Kuchinda 11:13-29) Chakubula nikujinooka, adiñi ashikahu, amwakama Nzambi, ashinshika neyi amayala atondeluwu hakusambila. (Kwidika 18:21) Makonu aeluda awiniKristu amwekeshaña yililu yamuchidiwu.

17. Indi spiritu yaYehova yazatili mudimwinyi hakutuña tabanaka?

17 Spiritu yaYehova yakoñeli mudimu walema hakutuña tabanaka muchinkalampata. Yehova watondeli Bezaleli kwikala mukwawukalawenu wakuluka yitembi nawa mukwakutuña tabanaka, nakumukana ‘kumwinzesha naspiritu yaNzambi, mumaana, nimukashinshi, nimukwiluka, nimuwukalawenu wejima.’ (Kwidika 31:3-5) Amayala “akweti maana” akalakeli hamu naBezaleli ninkwashi yindi Oholiyabi hakukalakala wuna mudimu wawuwahi. Kubombelahu, spiritu yaYehova yasañumwini nyichima yawantu adikeñeleli kuhana yawana. (Kwidika 31:6; 35:5, 30-34) Spiritu yoyimu yasañumunaña ambuña aNzambi makonu kukalakala hakumina ñovu jawu kulonda kusambila kukeña Wanta. (Matewu 6:33) Hadaha tweluka nyidimu yashiyashana, dichi twatela kulomba spiritu yajila kutulombola neyi tunakukeña kukalakala mudimu wenkayi Yehova antu jindi makonu.—Luka 11:13.

Mpinji Yejima Mwakamenuña Yehova waMazaza

18, 19. (a) Indi spiritu yaNzambi yajila yasoñaña yililu yamuchidinyi mudetu? (b) Yumanyi yimunadizi kuyakutalilahu yaSimeyona niAna?

18 Spiritu yajila yasoñaña mudi etu yililu yakumutiya Yehova woma yatuleteshaña kumusha hambidi yetu mafuku ejima. Antu jaNzambi akushankulu ayilejeli nawu: “Yehova wamazaza diyi mukujilikaña diyi mukutiyaña woma.” (Isaya 8:13) Atushinakaji ayedi amutiyileña Yehova woma munkulakaji yayaaka yakusambila muYerusalema adiñi Simeyona niAna. (Tañenu Luka 2:25-38.) Simeyona wakuhweleleli wuprofwetu waMesiya nawa wadiñi “nakutalila chamba kayikundejawu aIsarela.” Nzambi wamwichililili Simeyona spiritu yajila nakumukana nindi wakatwalekahu kuhanda kulonda yakamumoni Mesiya. Nawa mwejima mwamukaninuwu mwazatikili. Ifuku dimu muchaaka cha 2 B.C.E., Yesu amutweli kutembeli kudi Mariya niYosefu, mama yamwana nitata yindi wamuhembeli. Simeyona wahosheli chakumuhoshesha kudi spiritu yajila mazu awuprofwetu hadi Mesiya nakushimunañahu dehi wushona waMariya, watiyili chineñi hampinji yamupopeleluwu Yesu hamutondu wakuyandishila. Ilaña toñojokenu muzañalu waweni watiyiliyi Simeyona chamukubatiliyi “Kristu waYehova”! Simeyona wemikila ambuña aNzambi chakutalilahu chachiwahi chakumwakama Nzambi makonu.

19 Ana ntuluwa wakalemesha wayaaka 84 “hafuminaña mutembeluku.” Wadiña nakumukalakela Yehova mudimu wajila niwufuku nimwaana “nakulembelela kwakujiñojoka nanzala yakuleka kudya.” Ana niyena wadiña kwoku hampinji yamuleteluwu mukeki Yesu kutembeli. Wazañaleli chikupu hakumumona wakekala Mesiya. Mwalala, “hakusakilila Nzambi, hakumushimuna [mwana] kudi antu ejima adiñi nakutalila kukuula kwamba kakuulawu Yerusalema.” Ana watiyili kuwaha kuleja amakwawu iyi nsañu yayiwahi. Kufwana Simeyona niAna, eniKristu ashinakaja dehi makonu adi namuzañalu wakwiluka nawu hela chakwila antu anashinakaji anateli kumukalakela Yehova hamu neyi aYinsahu jindi.

20. Hichidi namuloña nayaaka yitukwetuku, chumanyi chitwatela kwila, nawa muloñadi?

20 Hichidi namuloña nayaaka yitukwetuku, twatela kumusha Yehova hambidi yetu mafuku ejima. Dihu hakakiswilayi mudimu wetu wakuleja amakwawu mukudizoza kutalisha hawanta windi ninyidimu yindi yakuhayamisha. (Masamu 71:17, 18; 145:10-13) Hela chochu, hakwila nawu tumulemesheña Yehova, chiña tumwekesheña yililu yamuzañaleshaña Nzambi. Chumanyi chitukudizilaku kuniyi yililu kuhitila mukushinshika hansañu yikwawu yamuBayibolu?

Mukwakula Nenudi?

• Tweluka ñahi netu Yehova watiyaña kulomba?

• Muloñadi wutwatela kumwovwahila Nzambi chikupu?

• Muloñadi wutwatela kumukuhwelela Yehova hela chakwila tunaneñi?

• Indi spiritu yaNzambi yajila yakwashaña ñahi antu jindi?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 8]

Kulomba kwaNehemiyi kudi Yehova kwatiyakeni

[Mwevulu wudi hefu 9]

Kwanukaña nkisu yatambwililiyi Nyawomi kukutukwasha kumukuhwelela Yehova