Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Yehova Hashiyaña Antu Indi Ajilaku

Yehova Hashiyaña Antu Indi Ajilaku

Yehova Hashiyaña Antu Indi Ajilaku

“[Yehova] hashiyaña antu indi ajilaku, wayihembaña nyaka yejima.” —MASAMU 37:28.

1, 2. (a) Yumanyi yamwekeni mumwaka wamunkulakaji yayaaka ikumi B.C.E. yesekeli kashinshi kawambuña aNzambi? (b) Mukukalanyi kusatu mwayihembeliyi Yehova antu indi ajila?

 MWADIÑA mumwaka wankulakaji yayaaka ikumi B.C.E. nawa himpinji yateleleli ambuña aYehova kufuukulahu. Njita yazuñileñawu ayimanishili kuhitila mukwiteja nyichidi yawaIsarela yakukabeta kaluwunda yabulileña kushakama hamu kwikala yadimena. Mwanta wawu wamuha, Yerobowami, wanyakeli kukolesha chiyulu chindi kuhitila mukwimika nsakililu yayiha muMusumba. Walejeli antu jindi nindi adifukuleñaku chikupu. Hanu dinu ambuña aYehova ashinshika elili ñahi? Komana atwalekeluhu kwikala ashinshika kudi Nzambi yadifukwileñaku? Antu amavulu atwalekeluhu kwikala ashinshika, nawa Yehova wayihembeli hampinji yatwalekeluhu kwikala ashinshika.—1 Anyanta 12:1-33; 2 Kushindulula 11:13, 14.

2 Chochimu kashinshi kawambuña aNzambi anakukeseka nimakonu. Bayibolu yasoñamishaña nawu: “Babalenu, tonenu; mukwankunyi nenu [D]iyabolu wudi nakuya nakutambatamba nakukeñakeña akudyayi, neyi mutupa wabulumaña.” Komana twatela ‘kudikaña nindi, nakukola mukukuhwelela kwetu mbe’? (1 Petulu 5:8, 9) Tushinshikenu hayuma yamwekeni hamuswanyikiluwu Mwanta Yerobowami mu 997 B.C.E. nawa twiluki chuma chitwatela kudizilaku. Hayina mpinji yakala, ambuña aYehova ashinshika ayiyandishili. Cheñi nawa atalañeni nakuluwañesha kwawakwakusekesha hampinji yakoñeleñawu nyidimu yakala. Mumakabi ejima awa, Yehova hashiyili antu indi ajilaku, nimakonu hanateli kuyishiyaku.—Masamu 37:28.

Yehova Hashiyaña Antu Indi Neyi Anakuyikabishaku

3. Muloñadi muchiyulu chaMwanta Davidi chiyabulileña kukabisha antu?

3 Tusambilenu kushinshika hayuma chiyadiña hampinji yekaliliyi Yerobowami mwanta. Yishimu 29:2 yahoshaña nawu: “Chakuyulayi muntu watama antu hiyakudishishimona.” Muchiyulu chaMwanta Davidi wamuIsarela wakushankulu, antu hiyadiña nakudishishimonaku. Davidi hadiña waloñaku, ilaña wadiña washinshika nawa wamukuhwelela Nzambi. Chiyulu chaDavidi hichakabishileña antuku. Yehova watiyañeni chitiyañenu naDavidi, nindi: “Nimutaña weyi niwanta weyi wakakola ngu chikupu kumesu eyi haya nyaka; itanda deyi dakakola ngu haya nyaka.”—2 Samweli 7:16.

4. Indi nkisu yadiluñishiluwu muchiyulu chaSolomoni yashindameneni hankahi?

4 Chiyulu chaSolomoni mwana kaDavidi hakusambila chadiña chawunda nawa chamaheta chakwila chemeneneñaku Chiyulu chakumbidi chaKristu Yesu cheKombakaji daYaaka. (Masamu 72:1, 17) Kwosi muchidi niwumu hakachi kanyichidi 12 yawaIsarela yakushankulu yateleleli kudikañaku. Hela chochu, kudi chuma chateleleli kwilayi Solomoni niantu jindi hakwila adiluñishi nkisu. Yehova wamulejeli Solomoni nindi: “Neyi wukwenda mwaya yidika yami, nakwila mwaya wuñaji wami, nakuhemba munalejaña mwejima nakwendamu, ami nakakolesha izu dami naneyi, dodizu dinahosheli natata yeyi Davidi. Nakashakama mukachi kawanyana kaIsarela, hinakayumba antu ami aIsarelaku.”—1 Anyanta 6:11-13.

5, 6. Chumanyi chafuminimu chelili Solomoni yaleki kwikala washinshika kudi Nzambi?

5 Chelili nashinakaji dehi, Solomoni walekeli kwikala washinshika kudi Yehova nawa watachikili kudiñija mukudifukula kwakutwamba. (1 Anyanta 11:4-6) Solomoni watachikili kuleka kwovwahila nshimbi jaYehova chovu-chovu nawa wekalili watama chikupu. Waswejeli kuyikabisha antu chikupu chakwila chafwiliyi, antu atwalekeluhu nakudihoshesha kudi mwanindi nikudi nswana yindi, Rehobowami, nawa alombeli kuyamwina. (1 Anyanta 12:4) Chumanyi cheliliyi Yehova hampinji yalekeliyi Solomoni kwikala washinshika?

6 Bayibolu yatulejaña nawu: “Yehova wazuwili naSolomoni nanochu chabalumukili muchima windi hiwukufuma kudi . . . Nzambi yaIsarela wamumwekeneni kayedi.” Yehova wamulejeli Solomoni nindi: “Ichi . . . chiwunabuli kuhemba chitiyañenu chami niyidika yami yinakulejeli, ami nakakutabula wanta bwe-chi, nakawinka kambuñeyi.”—1 Anyanta 11:9-11.

7. Hela chakwila Solomoni amufumishiluhu, Yehova wakameneneni ñahi antu Jindi ashinshika?

7 Kuhiñahu, Yehova watemesheli kaprofwetu Ahiya kuya nakuwayisha muntu wukapulwisha antu kukutama kwaSolomoni. Mukwakupulwisha yeniwu wadiña Yerobowami, muntu washikila wadiña nakuzata munfulumendi yaSolomoni. Hela chakwila Yehova wahembeli chitiyañenu chaWanta chatiyañeniyi naDavidi, Wetejeli nindi nyichidi 12 ayambuli hayedi. Nyichidi ikumi ayihanini kudi Yerobowami; yiyedi yashalili nachisaka chaDavidi, nawa ayilombweleña kudi Mwanta Rehobowami. (1 Anyanta 11:29-37; 12:16, 17, 21) Yehova wamulejeli Yerobowami nindi: “Neyi wakatiyilila mwejima munakakuleja, nakwenda munjila jami, nakwila chachiwahi kumesu ami, nakuhemba yidika yami nikuleja kwami, neyi cheliliyi kambuñami Davidi, ami nakekala neyi, nakakutuñila mutaña wa-ngu, neyi chinamutuñilili Davidi, nakakwinka aIsarela.” (1 Anyanta 11:38) Yehova wayikwashili antu jindi nawa wayikeñeleli njila yakuyifumisha mwihuñu.

8. Kukalanyi kunakumonawu antu jaNzambi makonu?

8 Makonu ikabisha nikutama kunasweji. Mukanda waMukwakutañisha 8:9 wahoshaña nawu: ‘Muntu wayulaña mukwawu muntu kulonda yamukatishi.’ Nyidimu yakulanda nakulandulula yalwisu nichiyulu chatama yinateli kuleñela kukala kwamali. Anlomboli amunfulumendi, mujakulanda nakulandulula, niamunsakililu kakavulu emikaña chakutalilahu chayililu yatama. Kufwana Loti muntu waloña, antu jaNzambi ashinshika makonu ‘atiyaña kubajama kwawantu atama kumuchima bwi.’ (2 Petulu 2:7) Hela chakwila twafwilaña kwovwahila nshimbi jaNzambi, kakavulu atuyandishaña kudi anyuli akwakudivwimba.—2 Timotewu 3:1-5, 12.

9. (a) Chumanyi chakoñayi dehi Yehova kulonda kupulwisha antu jindi? (b) Muloñadi wutwatela kukuhwelela netu Yesu wukekala washinshika kudi Nzambi mpinji yejima?

9 Dichi, twatela kwiluka ichi chikuma chalema chakwila nawu: Yehova hamba kashiya antu indi ajilaku! Toñojokenu hayuma yakoñayi dehi kulonda kufumishahu anyuli atama amukaayi. Wanta waNzambi wawuMesiya wudi mumakasa aKristu Yesu anawimiki dehi. Yesu Kristu watachikili dehi kuyula mwiwulu, munahiti dehi kwakwihi nayaaka nkulakaji. Katataka yaleti kuwunda chikupu kudi antu achinaña ijina daNzambi. (Tañenu Chimwekeshu 11:15-18.) Yesu wamwekesha dehi kashinshi kindi kudi Nzambi kushika nikukufwa. Hakatiyisha antu jindi nsonyi, neyi cheliliyi Solomonuku.—Aheberu 7:26; 1 Petulu 2:6.

10. (a) Tunateli kumwekesha ñahi netu twalemesha Wanta waNzambi? (b) Chumanyi chitwatela kukuhwelela neyi tunakumona kukala?

10 Wanta waNzambi hinfulumendi yalala yikamanisha makabi ejima. Etu twovwahilaña hohu Yehova Nzambi niWanta windi. Hamuloña wakukuhwelela Wanta chikupu, twakaanaña yililu yamukaayi yakusekesha Nzambi nakufwila kudikita nyidimu yayiwahi. (Titusa 2:12-14) Twafwilaña kwikala akadi ihuji munaka kaayi. (2 Petulu 3:14) Kweseka kwejima kutwatela kumona katataka, twatela kukuhwelela netu Yehova wukutwikiña neyi chikuhwelelu chetu acheseka. (Tañenu Masamu 97:10.) Kubombelahu, Masamu 116:15 yatwikonkomwenaña nawu: “Chafwañawu antu indi ajila chalema kumesu aYehova.” Ambuña aYehova alema chikupu kumesu indi nawa hakayiteja kujilumuka neyi izanvuku.

Hampinji Yatalañanañawu naKuluwañesha kwawaKwakusekesha

11. Indi Yerobowami watachikili ñahi kwikala wabula kashinshi?

11 Chuyulu chaMwanta Yerobowami chateleleli kukwasha antu jaNzambi. Ilaña, yililu yindi yatwalekeluhu kweseka kashinshi kawu kudi Nzambi. Yerobowami watachikili kukeña mwakukoleshela chifulu chindi chawanta, muloña hazañaleli nachifulu chalema chawanta chamwinkeluwuku. Watoñojokeli nindi: “Awa antu neyi akuyaña nakulambula nyilambu mwitala daYehova kuYerusalema, nyichima yawantu awa yakenza kabalumukila cheñi kudi nkanka yawu Rehobowami mwanta wawaYuda; akanjahami, hiyakafunta cheñi kudi Rehobowami mwanta wawaYuda.” Dichi Yerobowami watachikili nsakililu yayiha yakudifukula kudi anyana kañombi awuru ayedi. “Wumu wamushili muBeteli, mukwawu wamushili muDani. Chumichi chabalumikili hinshidi, muloña antu ayilaña nakufukamina hela iwu, hela wakuDani. Hakutuña nawa matala ahayinañanaña, hakukwata atupristu akufuma mukachi kawantu ejima akubula kwikala anyana kaLevi.” Yerobowami washili niifuku dindi ‘dachawija chawanyana kaIsarela,’ nawa wakandamini “nikukameña nakwocha insensi.”—1 Anyanta 12:26-33.

12. Indi antu jaNzambi ashinshika amuwanta wakukabeta kaluwunda elili ñahi chemikiliyi Yerobowami kudifukula kudi mwana kañombi muIsarela?

12 Indi antu jaNzambi ajila amuwanta wakukabeta kaluwunda elili ñahi? Kufwana ankakulula jawu adiña ashinshika, Alevi ashakamineña munyisumba yayinkeluwu mumaluña amuwanta wakukabeta kaluwunda hiyakwatili nikumatahuku. (Kwidika 32:26-28; Kuchinda 35:6-8; Kuhituluka 33:8, 9) Ashiyili mahetawu, nakutuntukila kuYuda kukabeta kambwela hamu nayisaka yawu, kuyatwalekeluwu nakudifukula kudi Yehova chakadi kuyiluwañesha. (2 Kushindulula 11:13, 14) A Isarela amakwawu ashakamini muYuda mpinji yantesha afukwiluhu kushakama kuna kwayiluwu haya nyaka chatela afunti kumukala wawu. (2 Kushindulula 10:17) Yehova wamweni nindi njila yakufuntilamu kukudifukula kwalala yachidiña yenzuluka kulonda makiñu akahiñahu kufuma kuwanta wakukabeta kaluwunda akaleki kudifukula kudi mwana kañombi nakufunta kuYuda.—2 Kushindulula 15:9-15.

13. Indi kuluwañesha kwawakwakusekesha kunakweseka ñahi antu jaNzambi Makonu?

13 Akwakusekesha niyililu yawu yatama yinakuchinisha antu jaNzambi makonu. Anyuli amakwawu atachikaña nsakililu muMaluña awu, nakukanjikija antu jawu nawu ayilondeleña. Akulumpi jansakililu yakristendomu niantu amakwawu adivwimba aditenaña nawu hiyatupristu awanta. Ilaña, hakachi kawakwaKristu alala hohu dihu hitwawanaña antu alala awayishewa, ekala ‘atupristu awanta.’—1 Petulu 2:9; Chimwekeshu 14:1-5.

14. Chumanyi chitwatela kwila kutalisha kumaana awakwakusekesha?

14 Kufwana aLevi ashinshika amunkulakaji yayaaka ikumi B.C.E., makonu antu jaNzambi ajila hiyayidimbaña namaana awakwakusekeshaku. Awayishewa nialunda nawu akwaKristu anyakalaña kutondolwela nikukaana maana awakwakusekesha. (Tañenu Aroma 16:17.) Hela chakwila mukudikeñela twovwahilaña anyuli janfulumendi muyuma yakumujimba nikubula kudiñija munsañu jamatuña nachiyulu, twovwahilaña hohu Wanta waNzambi. (Yowanu 18:36; Aroma 13:1-8) Twakanaña nsañu yakutwamba yawantu aditenaña nawu amukalakelaña Nzambi ilaña mpinji yoyimu amushimaña nayililu yawu.—Titusa 1:16.

15. Muloñadi wutwatelela kwovwahila ‘nduñu wamaana nikashinshi’?

15 Toñojokenu cheñi hachikuma chakwila nawu Yehova naloñeshi kulonda kufumisha antu akweti nyichima yayiwahi mwituña datama, munhoshelu yachifwikija, nakuyiñija muparadisa yakuspiritu yinaloñeshiyi. (2 Akorinda 12:1-4) Nanyichima yakusakilila, twakundamaña kudi ‘nduñu wamaana nikashinshi, anekuwu kudi nkaka yindi mudimu wakuhemba amwitala dindi, nakuyinka yakudya yawu hampinji yatelela.’ Kristu wamwinka iwu nduñu mudimu “wakuhemba yuma yindi yahetayi yejima.” (Matewu 24:45-47) Dichi, hela chakwila hamuntu hamuntu hitwatiyishishaña yuma yikwawu yelaña izaza danduñuku, ichi hichatela kutwileñela kukaana izaza danduñu hela kufunta kwituña daSatanaku. Ilaña, kashinshi kakutwileñela kudizoza nikuhembelela Yehova kulonda kolola yuma.

Hampinji Yakukalakala Mudimu Watwinkawu Kudi Nzambi

16. Indi kaprofwetu wakuYuda amwinkeli mudimwinyi?

16 Yehova wamuhishili Yerobowami hamuloña wayilili yindi yakasekesha. Watemesheli kaprofwetu wakuYuda kuya kukabeta kaluwunda kuBeteli nakutala Yerobowami hampinji yalambwileñayi hakameña. Kaprofwetu amulejeli kushimuna mazu awunsompeshi akujilumuka kudi Yerobowami. Chakadi nikujina, iwu wadiña mudimu wakala.—1 Anyanta 13:1-3.

17. Indi Yehova wamukiñili ñahi muntu windi?

17 Yerobowami wazuwili chikupu hakutiya Yehova chamuhishiliyi namuloña. Wolweli chikasa chindi hadi muntu waNzambi, nakubidika kudi antu adiña kwakwihi nindi: “Mukwatenu.” Ilaña, henohu ejima kanda amukwati, “Chikasa chindi chamwolweleleliyi chuma nichau, kutwesha kuchivuña cheñi nehi. Nikameña kabaluka nikubaluka, nimawuti amwañala nihakameña ndu-ndu.” Chamuleñeleli Yerobowami kumuleja kaprofwetu nindi yamulembeleliku kudi Yehova nikumulombelaku kulonda chikasa chindi chomini chikoli. Kaprofwetu walombeli kudi Yehova, nawa chikasa chakoleli. Dichi chamukiñiliyi Yehova muntu windi muwubanji.—1 Anyanta 13:4-6.

18. Indi Nzambi watwikiñaña ñahi hampinji yitunakukalakala mudimu wajila chakadi woma?

18 Chitwazataña nakashinshi mumudimu wakushimwina nikwilisha atumbanji, mpinji yikwawu twawanaña antu abulaña kututambwila chiwahi, hela kutwila katama. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Ilaña bayi twiteja woma wakutwikaana wufomoni iyena detu dakukalakala mu mudimu wakushimwinaku. Kufwana kaprofwetu yabula kutenawu ijina wamumafuku aYerobowami, tukweti ‘kukooleka kwakumukalakela Yehova mudimu wajila chakadi woma nimukujila.’ * (Luka 1:74, 75) Makonu hela chakwila hitwakuhwelelaña kutukiña muchihayamishaku, Yehova watwihembaña nikutwikiña hamu neyi aYinsahu jindi kuhitila muspiritu yindi yajila niañelu. (Tañenu Yowanu 14:15-17; Chimwekeshu 14:6.) Nzambi hakashiya antu atwalekañahu nakushimwina izu dindi chakadi womaku.—Afwilipi 1:14, 28.

Yehova Wakiñaña Antu Indi Ajila

19, 20. (a) Muloñadi wutwatela kukuhwelela netu Yehova hakatushiyaku? (b) Malwihwinyi yitukahanjekahu muchibaba chinalondeluhu?

19 Yehova diyi Nzambi yetu wajila. (Chimwekeshu 15:4; 16:5) “[Wajila] munyidimu yindi yejima.” (Masamu 145:17) Nawa Bayibolu yatukonkomwenaña nawu: ‘wahembaña mwelañawu antu indi ajila.’ (Yishimu 2:8) Neyi atalañana nakweseka hela namaana awakwakusekesha hela neyi anakukalakala mudimu wakala, antu jaNzambi ajila atela kukuhwelela nawu Yehova wukuyikiña nikuyikwasha.

20 Lwihu lutwatela kutoñojokahu hamuntu hamuntu ludi lwakwila nawu: Chumanyi chikunkwasha kwikala washinshika kudi Yehova hela chakwila nitalañana nakweseka? Munjila yikwawu, nateli kukolesha ñahi kashinshi kami kudi Nzambi?

[Tumazu twaheshina]

^ Muchibaba chinalondeluhu tukahanjeka hadi iwu kaprofwetu neyi chakwila watwalekeluhu kumwovwahila Yehova hela nehi nichuma chamumwekeneni.

Mukwakula Nenudi?

• Indi Yehova wamwekesha ñahi nindi hashiyaña antu indi ajila neyi amona makabiku?

• Chumanyi chitwatela kwila nayililu yawakwakusekesha?

• Indi Yehova wakiñaña ñahi antu indi ajila hakuzata mumudimu wakushimwina wawakwaKristu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mapu/Mwevulu wudi hefu 10]

WANTA WAKUKABETA KALUWUNDA (Yerobowami)

Dan

SHEKEMI

Beteli

WANTA WAKUKABETA KAMBWELA (Rehobowami)

YERUSALEMA

[Mwevulu]

Yerobowami chemikiliyi nsakililu yakudifukula kudi mwana kañombi, Yehova hashiyili antu indi ashinshikaku

[Mwevulu wudi hefu 8]

Kudi yuma yateleleli kwilayi Solomoni niantu jindi hakwila adiluñishi nkisu