Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Yehova Wakakula Kulomba kwaKufuma KuMuchima

Yehova Wakakula Kulomba kwaKufuma KuMuchima

Yehova Wakakula Kulomba kwaKufuma KuMuchima

“Kulonda akeluki nawu yeyi hohu, yeyi wukweti ijina deyi daYehova, yeyi Mukwakubadika Kwiwulu deseki dejima.”—MASAMU 83:18.

1, 2. Chumanyi chayimwekenaña antu amavulu, nawa malwihwinyi yitukudihula?

 HAYAAKA yinahituhu, mumbanda wumu waneñeli nankashi nakukala kwamwekeni muchituñilu. Hamuloña wakuvwalikila muchisaka chawaRoma Katolika, wayili nakulomba wukwashu kudi kapristu wamudina iluña, ilaña kapristu hakeñeli kuhosha ninduku. Dichi walombeli kudi Nzambi nindi: “Eyi Nzambi hinakwilukaku . . . , ilaña neluki nami wekala kwoku. Mwani nkwashenu kulonda niyiluki!” Chihaleheli chanti, aYinsahu jaYehova amuwanini nawa amukundejeli nikumuleja nsañu yakeñeleñayi kwiluka. Hakachi kayuma yikwawu yamulejeluwu, amudizishili nawu Nzambi wukweti ijina, daYehova. Chelukiliyi ijina daNzambi wazañaleli chikupu. Wahosheli nindi, “Iwu diyi Nzambi nafwilaña kwiluka kufuma tuhu kuwansi wami!”

2 Antu amavulu niwena azañalalaña chelukawu ijina daNzambi. Kakavulu, hampinji yatañiluwu Masamu 83:18 muBayibolu, dihamwenuwu ijina daYehova katachi. MuBayibolu yaNew World Translation, iyi vasi twayitañaña nawu: “Kulonda antu eluki nawu, ijina deyi yeyi Yehova, yeyi hohu Mukwakubadika heseki dejima.” Hanu dinu, mwatoñojokahu dehi muloña wasonekeleluwu Masamu 83? Yumanyi yamwekeni yikuleñela antu ejima kwiluka nawu Yehova diyi Nzambi walala hohu? Yumanyi yitukudizila kunidi isamu? Tukuhanjeka hanawa malwihu muchinu chibaba. *

Kafuta Kakukeña Kujilumuna Antu jaYehova

3, 4. Hinyi wasonekeli Masamu 83, nawa nsañwinyi yakutiyisha woma yalumbululayi?

3 Kwesekeja natumazu twahewulu, Masamu 83 ‘hisamu daAsafwi.’ Nsoneki wanidi isamu Asafwi hadaha wafumini kumutaña wawaLevi, mukwakwimba watiyakeni chikupu muchiyulu chaMwanta Davidi. Munidi isamu, iwu ñimbi wamulembeleli Yehova nindi yakoñuhu chuma kulonda yahakwiluku chiyulu Chindi nikutiyakesha ijina Dindi. Idi isamu atela adisonekeli hanyima yakufwa kwaSolomoni. Muloñadi? Muloña hampinji yayulileñayi Davidi niSolomoni, mwanta wakuTira wadiña nakutiyañana chikupu nawaIsarela. Dichi hampinji yasonekeluwu Masamu 83, antu akuTira alekeli kutiyañana nawaIsarela nawa adikudili nawayilumbu jawu.

4 Ñimbi yamasamu wateneni nyitaña ikumi yakwatili kafuta kakukeña kujilumuna antu jaNzambi. Ayilumbu wenawa adikumashanini nawaIsarela nawa diwu awa: “Nimatenti aEdomi, niaIshimeli; niMowabi nawaHagareni; niGebali, naAmoni, naAmaleki; niFwilistiya nawashakama muTira; Ashuri niyena nadibombi nawu.” (Masamu 83:6-8) Indi idi isamu dahosha hadanyi kutalisha hansañu yanyaka yamwekeni? Amakwawu ahoshaña nawu dahosha hadi aIsarela chayilukukiluwu kudi amashidika awaAmoni, Mowabi, niantu ashakamineña kuMpidi yaSeyiri muchiyulu chaYehoshafwati. (2 Kushindulula 20:1-26) Amakwawu atoñojokaña nawu dahosha helamba dayimwesheleñawu aIsarela kudi atuñi nawu muchihandilu chawu chejima.

5. Indi Masamu 83 yakwashaña ñahi akwaKristu makonu?

5 Hela chochu, chinamwekani chikupu nawu Yehova Nzambi woneneni nsañu yasonekawu munidi isamu hampinji yadiña muza windi muwubanji. Idi isamu cheñi dayikoleshaña ambuña aNzambi makonu, anakutalañana chikupu nakukala kwakuvulu kwayilukukañawu ayilumbu jawu afwilaña kuyijilumuna. Nawa dikatukolesha chikupu kumbidi neyi Gogi waMagogi nakuñululi dehi amashidika indi nindi yeseki kujilumuna antu ejima adifukulaña kudi Nzambi muchalala nimuspiritu.—Tañenu Ezekeli 38:2, 8, 9, 16.

Chuma Chakameneniyi Chikupu Ñimbi yaMasamu

6, 7. (a) Yumanyi yalombeliyi ñimbi yamasamu mumazu akutachikilahu amuMasamu 83? (b) Chumanyi chaswejeli kwakamenayi ñimbi yamasamu?

6 Tiyenu chalombeliyi ñimbi yamasamu kulomba kwakufuma hamuchima: “Eyi Nzambi, bayi wumwenaña zoñuku, bayi wulekaña kuhoshaku, bayi wuduñumika zoñuku, Eyi Nzambi. Tala, ayilumbu jeyi hiyakuleta ipumba, awa akuhelaña hiyakunyamuna nyitu yawu kwiwulu. Hiyakuyikasila kasila antu eyi mpuña yatama, . . . Anatiyañani dehi izu dawu dimu; anakwati mpuña yawu yakudikaña naneyi.”—Masamu 83:1-3, 5.

7 Chumanyi chaswejeliyi kwakamenayi ñimbi yamasamu? Watela wakameneni chikupu nindi chihandilu chindi chikali chakiñewa nichisaka chindi. Ilaña, kulomba kwindi kwashindameneni chikupu hakasawuntu kenjileña hejina daYehova nikubula kuyandisha muza watiyakesheleña ijina daYehova. Anetu nawa twikali nayitoñojoka yamuchidiwu hampinji yitunakumika kukala kwamunanu mafuku akukuminina amukanu kaayi.—Tañenu Matewu 6:9, 10.

8. Chumanyi chafwilileña nyuza hakukwatila aIsarela mpuña?

8 Ñimbi yamasamu wahosheli mazu awayilumbu jawaIsarela nindi: “Tuyenu, tuyifumishuhu abuli kwikala muza; kulonda ijina daIsarela akabuli kudanuka nawa cheñi.” (Masamu 83:4) Eñañi, iyi nyuza yaheleli chikupu antu jaNzambi atondeluwu. Ilaña kwadiñi chuma chikwawu chaleñeleli aIsarela ayikwatili mpuña. Afwilileña ituña dawaIsarela nawa ahosheli mukuditiya nawu: “Tutambulenu matuña aNzambi.” (Masamu 83:12) Komana yuma yamuchidiwu yinakumwekana makonu? Eña!

“Kweyi Kwakushakama Kwajila”

9, 10. (a) Kushankulu, indi mwakushakama mwaNzambi mwajila yadiña yumanyi? (b) Yumanyi yinakudiluñishawu awayishewa ‘nianyikoku acheñi’ makonu?

9 Kushankulu, Ituña Dachikaninu aditeneneña nawu kwakushakama kwaNzambi kwajila. Anukenu kamina kembiluwu aIsarela hanyima yakuyipulwisha muEjipitu: “Wunayilomboli antu iwakuulili naluwi lweyi; wunayilomboli nañovu yeyi nakuyitwala kweyi kwakushakama kwajila.” (Kwidika 15:13) Nkumininaku, iluña ‘dakushakama’ dadiñi natembeli niatupristu nimusumba weneni, waYerusalema, nianyanta akumutaña waDavidi ashakamini hetanda daYehova. (1 Kushindulula 29:23) Chakadi nikujina, Yesu wateneni Yerusalema nindi “hiñanda yaMwanta muneni.”—Matewu 5:35.

10 Indi makonu? Mu 33 C.E., muza wawuha, “aIsarela ambala aNzambi,” wavwalikili. (Aŋalija 6:16) Iwu muza, watuñewa nawamana kwaYesu Kristu awayishewa, wakalakeli mudimu wakañenyuwu chikupu aIsarela akumujimba, wakuhakwilaku ijina daNzambi. (Isaya 43:10; 1 Petulu 2:9) Yehova wakwatili nawu chitiyañenu neyi chatiyañeniyi nawaIsarela akushankulu nindi: “Nukwikala Nzambi yawu, niwena akwikala antu ami.” (2 Akorinda 6:16; Alevi 26:12) Mu 1919, Yehova wapompesheli ashalahu “aIsarela ambala aNzambi” kulonda ekali nawubwambu wawuwahi nayena, nawa hayina mpinji aswanini maheta “etuña,” dikwila nawu nyidimu yamuwanta wakuspiritu mwazañajalañawu naparadisa yakuspiritu. (Isaya 66:8) Kufuma tuhu mu 1930, yihita ‘yanyikoku acheñi’ yinadibombi nawu. (Yowanu 10:16) Chineli Yehova nakukiswila awa akwaKristu amakonu nakuvulilaku nikuyikiña chinakumwekesha chikupu nawu chiyulu chaYehova chaloña. (Tañenu Masamu 91:1, 2.) Chumichi chinakumuhilisha Satana chikupu!

11. Chumanyi chafwilañawu chikupu ayilumbu jaNzambi?

11 Munanu mafuku akukuminina, Satana nasañumuni antu anakwila nkeñelu yindi heseki kuzuñisha awayishewa nialunda nawu anyikoku acheñi. Awayishewa nianyikoku acheñi ayimwesheli ihuñu damuchidiwu kumujika wakuEurope muchiyulu chaNazi nikumusela wakuEurope munfulumendi yaKomunmunist yaSoviet Union. Chamwekeni cheñi nimumatuña amakwawu, nawa dakamwekana cheñi, sweje hampinji yakulukuka kwakukumishaku kwaGogi waMagogi. Mukulukuka kweniku, akwankunyi anateli kutambula maheta awantu jaYehova hamuloña walwisu, neyi chatambwiluwu ayilumbu kunyima. Hela chochu, Satana wafwilaña chikupu kutwambula kulonda kujiyisha ijina datwinkawu dakwila nawu “aYinsahu jaYehova.” Chumanyi chakoñañayi Yehova nawantu abulaña kwovwahila chiyulu chindi? Toñojokenu cheñi hamazu añimbi yamasamu.

Chakutalilahu Chamwekeshaña Kushinda kwaYehova

12-14. Kushindanyi kuyedi kweneni kwamwekeni kwakwihi namusumba waMegido kwasonekeliyi ñimbi yamasamu?

12 Talenu chamwekesheliyi ñimbi yamasamu chikuhwelelu chakola muñovu jaYehova jakumanisha tufuta twanyuza yawayilumbu. Mumasamu wabombelelumu kushinda kuyedi kweneni kwashindiluwu aIsarela ayilumbu jawu kwakwihi namusumba wakushankulu waMegido, nawa ijina denidi dawaninini chaana chejima. Nampinji yanooña, kaloña Kishoni komineña chawu nimuyaana yejima. Namayinza, kaloña kadiña nakwinzala nimuchaana. Hadaha dimuloña wakitenenañawu cheñi nawu “kumeji akuMegido.”—Ansompeshi 4:13; 5:19.

13 Kufuma kuchaana chaMegido nakuya kumpidi yaMora hekala makilometa kwakwihi na 15 kwadibombeluwu amashidika awaMidiyani, Amaleki, niantu akumusela nakwasa njita mumafuku aNsompeshi Gideyona. (Ansompeshi 7:1, 12) Mashidika aGideyona adiña hohu amayala 300, ilaña nawukwashu waYehova ashindili amashindika awayilumbu jawu amavulu. Munjilanyi? Kuhitila mukulondela wunlomboli waNzambi, akuchikili chilombu chawayilumbu jawu nawufuku iku anakwati nsamba yajikiluwu nayimunyi yadiña nakwambuka kesi. Chelili Gideyona yahani chinjikijilu, antu jindi afumpili jinsamba nawa yimunyi yajikiluwu yashikeneni dakumwekana. Hohenohu, emba nimpuña jawu nakubidika nawu: “Mpoku yakabali yaYehova niyaGideyona, wo-o!” Ayilumbu aluwankeni, nawa atachikili kudijaha mwawu mwawu, antu apulukili atemukilili kuKaloña kaYodana. Haniyi mpinji, aIsarela atachikili kukupisha ayilumbu jawu. Amashidika awayilumbu 120,000 ayijahili.—Ansompeshi 7:19-25; 8:10.

14 Kwishinadi dachaana chaMegido, dikwekala mpidi yaMora, kupandakana haniyi mpidi nakushika kuMpidi yaTabori hekala makilomita 6. Kumpidi yeniyi, Nsompeshi Baraka dikwasambilili kupompeshayi aIsarela 10,000 kulonda azuñi nawamashidika aYabini, mwanta wakuKenani wadiña mwanta muHazori, nawa mukulumpi wanjita yindi wadiña Sisera. Awa amashidika awaKenani adiña namakalu anjita 900 nawa adiña najimpoku jafwana jayikuñu janyeñumukilileña hamu natufumbu. Ilaña aIsarela abulili yitwa yalumbuluka apompeleli kuMpidi yaTabori, nawa amashidika aSisera ayihuñumwinini muchaana. Kufumahu, “Yehova wamwañili Sisera, nimakalu indi ejima, ninjita yindi yejima.” Hekwawu, kwanokeli nvula yeneni yaleñeleli makalu kutaka mumalowa muloña wadibaji dafumineña muKaloña kaKishoni. Amashidika ejima ayijahili kudi aIsarela.—Ansompeshi 4:13-16; 5:19-21.

15. (a) Chumanyi chalombeliyi ñimbi yamasamu nindi Yehova wakachikoña? (b) Indi ijina danjita yaNzambi yakukumishaku datwanukishañadi?

15 Ñimbi yamasamu wamulembeleli Yehova nindi yababeshi nyuza yayandishileña aIsarela amumafuku indi neyi cheliliyi kunyima. Walombeli nindi: “Yikoñi mwomuwayikoñeli aMidiyani; muwayikoñeli aSisera, naYabini, kukaloña Kishoni, Ajilumukili kuEndori, abalumukili neyi wushi waheseki.” (Masamu 83:9, 10) Dichi, njita yaNzambi yakukumishaku yakujilumuna kaayi kaSatana ayitenaña nawu Amagedoni, (chaya mukwila nawu “Mpidi yaMegido.”) Idi ijina datwanukishaña njita jamaneni jazuñililuwu kwakwihi naMegido. Chineli Yehova washindili iji njita jakushankulu, tunakuhweleli chikupu netu nihanjita yaAmagedoni wakashinda.—Chimwekeshu 16:13-16.

Twatela Kulomba Kutalisha haKuyiñisha Wanta waYehova

16. Indi akwankunyi ‘anakuyibayisha’ ñahi makonu?

16 Munanu “mafuku akukuminina,” Yehova nakañeshi njila jejima jakujilumwinamu antu jindi. (2 Timotewu 3:1) Chuma chinafumimu, akwankunyi anayitiyishi nsonyi. Masamu 83:16 yalumbulula hanichi chikuma nawu: “Yibayishi kweyi, kulonda akeñakeñi ijina deyi, eyi Yehova.” Mumatuña amavulu ayilumbu anakañanyi chikupu kumwenesha aYinsahu jaYehova. Mumatuña wenawa, akwakudifukula aNzambi walala wumu hohu anamwekeshi kashinshi nikumika nawa chumichi chinahani wunsahu kudi akweti nyichima yayiwahi, nawa amavulu ‘anakukeñakeña ijina daYehova.’ Mumatuña amavulu muyayandishileñawu chikupu aYinsahu jaYehova, chayinu mpinji mudi aYinsahu amavulu nankashi anakumuhameka Yehova namuzañalu. Mwalala Yehova nakushinda chikupu! Ilaña ayilumbu jindi anakutiya nsonyi.—Tañenu Yeremiya 1:19.

17. Kukalanyi kwamonaña muchidi wamuntu, nawa katataka twanuki mazu amuchidinyi?

17 Hela chochu, tuneluki netu akwankunyi akutwalekahu nakutukabisha. Ilañetu, tukutwalekahu kushimwina nsañu yayiwahi nikudi akwankunyi. (Matewu 24:14, 21) Dichi, mpinji yinayinkuwu akwankunyi kulonda abalumuki munyichima nakupuluka katataka yimani. Kujilika ijina daYehova dichuma chalema chikupu kubadika kupuluka kwawantu. (Tañenu Ezekeli 38:23.) Chakela nyuza yejima yaheseki yinadipompeshi dehi nawu yijilumuni antu jaNzambi, twakanuka mazu alombeliyi ñimbi yamasamu nindi: “Akatiyi nsonyi, akazaazi nyaka yejima; mwalala, akabayi kwawu, akajilumuki.”—Masamu 83:17.

18, 19. (a) Chumanyi chakamwekena antu afwilaña kudikaña nachiyulu chaYehova? (b) Indi kuyiñisha chiyulu chaYehova kunakuswila kwakwihi kunayileñeli kwiladi?

18 Akwankunyi afwilaña kudikaña nachiyulu chaYehova anakutalila kujilumuka chikupu. Izu daNzambi dalumbulula nawu antu ‘abulaña kwovwahila nsañu yayiwahi’ akayijilumuna haAmagedoni, dikwila nawu akayijilumuna ‘kujilumuka kwahaya nyaka.’ (2 Atesalonika 1:7-9) Kujilumuka kwawantu atama nikupuluka kwawantu adifukulaña kudi Yehova muchalala hiwunsahu wakamwekesha nawu Yehova diyi Nzambi walala hohu. Mwituña dadiha, iku kushinda kweneni akakwanukaña haya nyaka. Ejima akasañuka “kusañuka kwawaloña nikwawabula kuloña” akeluka nyidimu yaYehova yabadika. (Yililu 24:15) Mwituña dadiha, kudi yuma yakamonawu yikayileñela kwiteja chikupu chiyulu chaYehova. Akwakudizoza hakachi kawu akashikena kwiteja nawu Yehova diyi Nzambi walala wumu hohu.

19 Chenochu chihandilu kuwaha Tata yetu wamwiwulu wukweti kukeña chinaloñesheliyi antu jindi ashinshika! Komana chumichi hichinakuyileñela kulomba nenu Yehova katataka yahani ñakwilu yakukumishaku yakulomba kwañimbi yamasamu kudi Yehova nindi: “[Ayilumbu jeyi] akatiyi nsonyi, akazaazi nyaka yejima; mwalala, akabayi kwawu, akajilumuki; kulonda akeluki nawu yeyi hohu, yeyi wukweti ijina deyi daYEHOVA, yeyi Mukwakubadika Kwiwulu deseki dejima”?—Masamu 83:17, 18.

[Tumazu twaheshina]

^ Henohu kanda mutachiki kutaña ichi chibaba chikuwaha neyi mukutaña Masamu 83 kulonda mwiluki nsañu yejima.

Munateli Kulumbulula?

• Kukalanyi kwamweneñawu aIsarela hampinji yasonekeluwu Masamu 83?

• Chumanyi chaswejeliyi kwakamenayi nsoneki yaMasamu 83?

• Anyi anekali ayilumbu jaSatana makonu?

• Indi Yehova wakakula ñahi chikupu kulomba kwekala haMasamu 83:18?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mapu yidi hefu 19]

(Neyi munakukeña kumona ntanjikilu yejima talenu mumukanda)

Indi njita yazuñiluwu kwakwihi naMegido wakushankulu yinadifwani ñahi nayuma yakamwekana kubidi?

Kaloña Kishoni

Harosheti

Mpidi yaKarameli

Chaana chaYezereyeli

Megido

Tanaki

Mpidi yaGilibowa

Ishima daHerodi

More

Endori

Mpidi yaTabori

Ijiya daÑaliliya

Kaloña Yodana