Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Komana Munateli Kukakela Kashinshi Kenu?

Komana Munateli Kukakela Kashinshi Kenu?

Komana Munateli Kukakela Kashinshi Kenu?

‘Hinamba kafumisha kashinshi kamuku, nichinamba kafwa.’—YOBA 27:5.

1, 2. Mudimwinyi wakutuña wutwatela kuzata, nawa malwihwinyi yitukuhanjekahu?

 FWIKIJENU munakushinshika wuloñeshelu wetala wunafunjekuwu. Himukukomoka chiyanawufunjekuwu. Munazañalali chikupu muloña itala denidi dikuyikwasha munjila jajivulu nichisaka chenu. Mwalala, neyi mubula kutuña itala, nakushakamamu nikudiwahisha, wuloñeshelu weniwu niyitoñojoka yenu hiyikuzatikaku.

2 Chochimu, twatela kwiluka netu kashinshi hichililu chalema nankashi chinateli kutukwasha chikupu niantu yitwakeña. Dichi, neyi tutoñojokaña hohu hakashinshi hitukuhetelamu chikupuku, chiña twikala nakashinshi kawakwaKristu nikukihemba. Mukanu mukaayi, mudimu wakutuña matala wakola wuseya chikupu. (Luka 14:28, 29) Chochimu, kwikala nakashinshi kwakeñekaña mpinji nikuzata nañovu, ilaña mwafumaña yuma yayiwahi. Dichi tutalenu hamalwihu asatu: Tunateli kumwekesha ñahi kashinshi? Tunateli kuhemba ñahi kashinshi ketu kawakwaKristu? Chumanyi chatela kwilayi muntu neyi yaleka kuhemba kashinshi kindi hakapinji kantesha?

Tunateli Kwikala Ñahi Antu Ashinshika?

3, 4. (a) Munjilanyi mwatukwashilañayi Yehova kwikala ashinshika? (b) Tunateli kwikala ñahi nakashinshi, neyi chadiñayi Yesu?

3 Neyi chitwamona muchibaba chinafumuhu, Yehova watulemesha hakutwinka wuswa wakufuukulahu neyi tunakukeña kwikala antu ashinshika. Hela chochu, Yehova watuumba wanyi munsañu yakashinshi. Watudizishaña chitwatela kwikala nanichi chililu chalema, nawa watwinkaña spiritu yindi yajila namuchima wumu yatukwashaña kuzatisha yuma yatudizishañayi. (Luka 11:13) Cheñi, wakiñaña kuspiritu antu akeñaña kwenda mwamuwahi.—Yishimu 2:7.

4 Indi Yehova watudizishaña ñahi kwikala antu ashinshika? Sweje-e, kuhitila mukutemesha Mwanindi, Yesu, hanu hamaseki. Yesu wadiñi wovwahila muchihandilu chindi chikupu. ‘Wovwahililili ho-o, ndo-o nikukufwa.’ (Afwilipi 2:8) Muyuma yejima yakoñeliyi, Yesu wamwovwahilileña Tata yindi wamwiwulu nimukukala kweneni. Wamulejeli Yehova nindi, “Bayi ela munakeñamuku, chiña muwunakeñeyi.” (Luka 22:42) Wejima wetu twatela kudihula netu, ‘Komana ninami nikweti chililu chakwovwahila?’ Neyi tukwovwahilaña namuchima wejima, dikwila nawu tukwikala ashinshika. Toñojokenu hayuma yimu yamuchihandilu mwakeñekaña kwovwahila chikupu.

5, 6. (a) Indi Davidi wakonkomweneni ñahi hakulema kwakuhemba kashinshi chili kwosi antu anakutumona? (b) Kukalanyi kwamonaña akwaKristu makonu kutalisha hakashinshi neyi adi nkawawu?

5 Twatela kumwovwhila Yehova hela chakwila tudi nkawetu. Ñimbi yamasamu Davidi welukili kulema kwakashinshi hekwawu hampinji yadiñayi nkawindi. (Tañenu Masamu 101:2.) Hakwikala mwanta, Davidi wadiña nawantu mpinji yejima. Chakubula nikujina, kakavulu wadiña nawantu makulakaji nimakombakaji amutiyilileña. (Esekejenu Masamu 26:12) Hampinji yamuchidiwu kashinshi kakeñekeleña, muloña mwanta wateleleli kwimika chakutalilahu chachiwahi kudi antu jindi. (Kuhituluka 17:18, 19) Hela chochu, Davidi welukili nindi nihampinji yadiñayi nkawindi, ‘mwitala dindi,’ wateleleli kwenda chakashinshi. Komana tunadizili kunichi chakutalilahu?

6 HaMasamu 101:3 hekala mazu aDavidi akwila nawu: “Hinukusha mesu ami hachuma chatamaku.” Makonu kwekala mpinji jikwawu jitunateli kutala yuma yatama, sweje-e neyi tudi nkawetu. Kuzatisha Intaneti kunakojeji antu amavulu kwikala mukukala kwakutala yuma yatama. Chaswayi kufwa mumuhetu wakutala yuma yatama, ninyevulu yanzekesi. Komana kwila mwenimu hikwovwahila Nzambi wamoneneni Davidi kusoneka awa mazu? Nyevulu yanzekesi yafwana, muloña yasañumunaña yitoñojoka yatama nawa yalwisu, yakisañanaña chinleji, yamanishaña maluwi, nawa ayitalaña hiyayilemeshañaku.—Yishimu 4:23; 2 Akorinda 7:1; 1 Atesalonika 4:3-5.

7. Lushimbinyi lwatela kutukwasha kuhemba kashinshi neyi tudi nkawetu?

7 Hela chochu, kwosi kambuña aYehova wekalaña hohu nkawindi. Tata yetu watuhembaña chiwahi. (Tañenu Masamu 11:4.) Eñani, chamuzañaleshaña Yehova chamonayi munakushinda kweseka. Neyi twilaña mwenimu, tunakutiyilila kusoñamisha kwatiyakana kwahosheliyi Yesu haMatewu 5:28. Fwilenu kutondolwela kutala nyevulu yikuyileñela kufwa mumuhetu wakwila yuma yatama nañovu jejima. Bayi muhimpa kashinshi kenu kalema nayuma yansonyi yakutala nyevulu hela kutaña nsañu yanzekesuku.

8, 9. (a) Kukalanyi kwamweniyi Danyeli niakwawu asatu kutalisha hakashinshi kawu? (b) Indi atwansi akwaKristu amuzañaleshaña ñahi Yehova niakwawu akwaKristu makonu?

8 Tunateli cheñi kwikala antu ashinshika kuhitila mukumwovwahila Yehova neyi tudi hadi antu abula kwitiya. Toñojokenu hadi Danyeli niamabwambu jindi asatu. Ayitwalili muwunkoli muBabiloni henohu achidi atwansi. Adiña nakushakama nawantu abula kwitiya elukili yuma yanti hela abulili kumwiluka Yehova, awa Aheberu awana ayishili mukweseka kwakudya yakudya yakanishiluwu muNshimbi yaNzambi. Chadiña chaswayi kudi awa atwansi kudiwula nshimbi yaNzambi, muloña anvwali jawu, akulumpi jawaYudeya, niatupristu hiyamweneña yuma yakoñeleñawuku. Hinyi wadi kwiluka? Yehova hohu. Dichi emikili mushindu nakumwovwahila hela chakwila ayikakejeleña nikusha wumi wawu hakatoña.—Danyeli 1:3-9.

9 Mukaayi kejima, aYinsahu jaYehova achidi atwansi niwena anakwimika mushindu, nakwovwahila nshimbi jaNzambi jenkayi akwaKristu nikubula kudikunda nawamabwambu atama. Neyi enu atwansi mukaanaña kuzatisha yitumbu munjila yatama, madombu, kutukana, wuvumbi, niyuma yikwawu yatama, dikwila nawu munakumwovwahila Yehova. Neyi mwilaña mwenimu munakuhemba kashinshi kenu. Chikuyiwahila, nawa mukumuzañalesha Yehova niakwenu akwaKristu.—Masamu 110:3.

10. (a) Yitoñojokanyi yatama yawuvumbi yaleteshaña atwansi amakwawu kufumpa kashinshi kawu? (b) Indi kashinshi katuleñelaña ñahi kutondolwela wubanji wekala muwuvumbi?

10 Twatela cheñi kwikala ovwahila neyi tudi namuntu wabula kwikala mwinikwetu. Tweluka netu Nzambi wakaanisha wuvumbi. Hela chochu, chaswayi kuleka kwovwahila nakutachika kwila yililu yatama. Chakutalilahu, atwansi amakwawu elilaña wuvumbi mukanwa hela kumahanda chili kudichuka, nakutoñojoka nawu iyi yililu yatama wanyi muloña atoñojokaña nawu “hiyanakwila wuvumbi” wawenuku. Atwansi wenawa, avulamenaña, hela kudiwula nawu izu damuBayibolu dakwila nawu wuvumbi dabombelamu iyi yililu yejima, yililu yatama yinateli kumuhañilahu muntu muchipompelu. * Sweje-e dinu, adiwulaña kulema kwakashinshi. Chineli tunakufwila kuhemba kashinshi, hitwatela kuwana mwakuleyela kutalisha hayuma yatamaku. Hitwelaña nshidi nakutoñojoka netu hitunavulumuni chachenuku. Hitwashindamenaña chikupu hakubabesha kwababeshañawu muchipompeluku. Ilaña twashindamenaña hakwila yuma yamuzañaleshaña Yehova nikutondolwela yuma yamuneñeshaña. Chatela twileña yuma yikutuleñela kuvulumuna, twatela kuyitondolwela ‘nikutemuka wuvumbi.’ (1 Akorinda 6:18) Neyi twilaña mwenimu, dikwila nawu tunakumwekesha kashinshi kakeni.

Tunateli Kuhemba Ñahi Kashinshi Ketu?

11. Muloñadi chililu chakwovwahila chejima chichekalila chalema? Hanenu chakutalilahu.

11 Twekalaña nakashinshi neyi twovwahilaña, nawa twahembaña kashinshi kuhitila mukuumika nakwovwahila. Neyi twovwahila kamu hohu chikumwekana neyi hichuma chakuhemesha hohu. Ilaña, iyi yililu yakwovwahila yaleñelaña kwikala nejina dadiwahi mukuhita kwampinji. Chakutalilahu: Itafwali dimu dinateli kumwekana neyi damukunkulwayi, ilaña neyi tudinañika hamatafwali amakwawu chachiwahi, tunateli kutuña itala dadiwahi. Dichi neyi tutwalekahu kwovwahila, dikwila nawu tunakuhemba kashinshi.—Luka 16:10.

12. Indi Davidi wemikili ñahi chakutalilahu chakuhemba kashinshi hampinji yamweniyi makabisha?

12 Twamwekeshaña chikupu kashinshi ketu neyi tuumika kukala, makabisha, hela atwila katama. Shinshikenu chakutalilahu chamuBayibolu chaDavidi. Hadiñayi mukwenzi, womikili makabisha amukabishileñawu kudi mwanta wateleleli kwimenaku wanta waYehova. Hela chochu, Mwanta Sawulu wajimbesheli wuselewa waYehova nawa wamutiyilili Davidi ichima wadiña nawuselewa waNzambi. Ilaña, Sawulu watwalekeluhu kwikala mwanta hampinji yayilehi nawa wazatishileña amashidika awaIsarela kumukupisha Davidi nikumukabisha. Yehova wetejeli iku kutama kutwalekahu hadi yaaka yayivulu. Komana Davidi wamuhililili Nzambi? Watoñojokeli nindi hateleli kuumikaku? Kwakulehi. Watwalekeluhu kumulemesha Sawulu hakwikala wawayishewa waNzambi, nakukaana kumutenda hampinji yateleleliyi kwila mwenimu.—1 Samweli 24:2-7.

13. Tunateli kuhemba ñahi kashinshi ketu neyi anatuvulumuni?

13 Mwalala, Davidi watwimikila chakutalilahu chachiwahi nankashi makonu. Twekala mukachi kachipompelu chamukaayi kejima chawantu abula kuwanina, wudi wejima nateli kutuvulumuna hela kwikala wabula kushinshika. Hela chochu, twakooleka muloña tunakushakama mumpinji yakwila antu jaYehova hiyatela kuyiluwañesha ejima hampinji yimuku. (Isaya 54:17) Hanu dinu, twatela kwiladi neyi muntu natuvulumuni? Neyi tufuntishila mukwetu mukwakudifukula katama nakatama, tunakusha kashinshi ketu kudi Nzambi muwubanji. Yililu yawantu acheñi bayi yituleñela tumuhilili Nzambi hela kufumpa kashinshi ketuku. (Masamu 119:165) Nawa Kuumika hampinji yamakabi kukatukwasha kuhemba kashinshi ketu.

14. Indi antu ashinshika elaña ñahi neyi kudi kuhimpa mukuloñesha nikwolola ntañishilu?

14 Tunateli kuhemba cheñi kashinshi kuhitila mukutondolwela kuwana yiluwa yawakwetu. Chumichi chalumbuluka kwikala amwovwahila Yehova. Ichi Yehova nakukiswila antu jindi chikupu. Kudifukula kwalala makonu anakukwituumbakesha chikupu hamaseki. (Isaya 2:2-4) Neyi kudi yuma yinahimpuwu hakulumbulula nsona yamuBayibolu hela chitwatela kwila, twatela kwiteja. Tukweti muzañalu hakumona wunsahu wunakumwekesha nawu chejeji chakuspiritu chinakutoñeka. (Yishimu 4:18) Neyi chuma chinahimpuwu chinakali kutiya, twatela kumulomba Yehova kulonda yotukwashi kuchitiyisha. Chayinu mpinji tukutwalekahu nakwovwahila nikuhemba kashinshi ketu.

Chumanyi Chatela Kwilayi Muntu Neyi Yaleka Kuhemba Kashinshi?

15. Hinyi hohu watela kufumisha kashinshi kenu?

15 Ilu lwihu lwatukwashaña kutoñojoka chikupu, netu? Neyi chitwadiza muchibaba chinafumuhu, kashinshi kalema chikupu. Neyi tubula kashinshi wulunda wetu naYehova wukufwa nawa hitukwikala nakuchiñeja kwakwenuku. Ilukenu chumiche: Kwekala hohu muntu wumu mukuleña kwejima watela kufumpa kashinshi kenu. Enu aweni. Yoba welukili chikupu ichi chuma. Wahosheli nindi: “Hinamba kafumisha kashinshi kamuku, nichinamba kafwa.” (Yoba 27:5) Neyi mwafwilaña kwila mwenimu nawa neyi mukundama kwakwihi naYehova, himwakafumisha kashinshi kenuku.—Yakoba 4:8.

16, 17. (a) Neyi muntu navulumuni chikupu, chumanyi chatela kutondolwelayi? (b) Chumanyi chachiwahi chatela kwilayi?

16 Hela chochu, amakwawu akañanyaña kuhemba kashinshi kawu. Neyi chichadiñi henohu apostolu kanda afwi, akwaKristu amakwawu makonu avula kukoña nshidi yeneni. Neyi mukoña nshidi yeneni, dikwila nawu kwosi wukwashu? Inehi. Chumanyi chimwatela kwila? Tushinshikenu ntahi hachuma chitwatela kubula kwila. Antu ekala nachaaku chakujinda nshidi kudi anvwali, akwawu akwaKristu, hela aeluda. Hela chochu, Bayibolu yatulejaña nawu: “Muntu wabutaña nyiloña yindi hakamona kuwahaku; ilaña muntu wukwiteja nindi navulumunaña, hakuyileka, wakamona kwanakena.” (Yishimu 28:13) Antu aswekaña nshidi yawu aluwañeshaña chikupu, muloña kwosi chuma chaswama kudi Nzambuku. (Tañenu Aheberu 4:13) Antu amakwawu akoñaña nshidi mukuswamujoka, amwekanaña neyi amukalakelaña Yehova iku enda avulumuna chikupu. Muntu welaña nshidi mukuswamujoka, wafumpaña kashinshi kindi. Yehova hazañalalaña nakudifukula kwawantu aswekaña nshidi yenenuku. Ilaña wunfwikiji wamuchidiwu wamuhilishaña.—Yishimu 21:27; Isaya 1:11-16.

17 Tukweti nshimbi yayiwahi yamuBayibolu yahosha chatela kwilayi mukwaKristu neyi neluki nindi nakoñi nshidi yeneni. Watela kulomba wukwashu wawaeluda akwaKristu. Yehova wayinka aeluda mudimu wakukwasha antu akweti yikatu yamaneni yakuspiritu. (Tañenu Yakoba 5:14.) Bayi mutiya woma wakuyibabesha hamuloña wayikatu yimukweti yakuspirituku. Chakutalilahu, komana muntu wukweti maana wukukaana kumulemeka ndoñu hela kuladika kukuyeña hakapinji kanti henohu wudi nachikatu cheneni chikusha wumi windi hakatoña?—Aheberu 12:11.

18, 19. (a) Indi chakutalilahu chaDavidi chinamwekeshi ñahi nawu muntu nateli cheñi kwikala nakashinshi? (b) Chumanyi chimunakufwila kwila kutalisha hakashinshi kenu?

18 Komana munateli kukola chikupu kuspiritu? Komana tunateli kwikala cheñi nakashinshi neyi kamana? Shinshikenu cheñi chakutalilahu chaDavidi. Wakoñeli nshidi yeneni. Hamuloña walwisu, wasendeli ñoda mukwawu nakukama nindi, nakukwata kafuta kakujaha nfumwindi wakadi chitela. Chineli Davidi wadiñi washinshika chikukala kumutoñojokela nawu wakoñeli yuma yamuchidiwu, netu? Komana Davidi hamweni mwakwililaku? Davidi wakeñekelaña kumubabesha chikupu, nawa amubabesheli. Kulondelahu, Yehova wamutiyililili luwi muloña wabalumukili mumuchima chikupu. Davidi wadizilili kukubabesha kwatambwililiyi nawa wekalili cheñi nakashinshi kuhitila mukumwovwahila Nzambi chikupu. Chihandilu chaDavidi chamwekeshaña nsañu yitwatañaña haYishimu 24:16 nawu: “Muntu waloña wadimbukaña mapampa katanu nakayedi chanyamukayi hohu.” Chumanyi chafuminumu? Talenu mazu alejeluwu Solomoni kudi Yehova kutalisha hadi Davidi chelili nafwi dehi. (Tañenu 1 Anyanta 9:4.) Nzambi wamwanukili Davidi nindi himuntu washinshika. Chalala Yehova nateli kumutookesha mukwakuvulumuna wunabalumuki mumuchima kunshidi yeneni.—Isaya 1:18.

19 Eñañi, munateli kwikala antu ashinshika kuhitila mukumwovwahila Nzambi hamuloña wakumukeña. Ikalenu akwakuumika chikupu, nawa neyi munavulumuni chikupu, mwatela kubalumuka mumuchima chikupu. Eñañi kashinshi hichililu chalema nankashi. Dichi wejima wetu, tufwilenu kwikala namuchima neyi waDavidi wahosheli nindi: “Hakwila ami kwami nukwenda chachiwahi hohu.”—Masamu 26:11.

[Tumazu twaheshina]

^ Talenu Kaposhi Kakutalila kaChibemba kaFebruary 15, 2004, ifu 13, parakalafu 15.

Mukwakula Nenudi?

• Munateli kwikala ñahi antu ashinshika?

• Munjilanyi mumwatela kuhembela kashinshi kenu?

• Tunateli kwikala ñahi cheñi nakashinshi?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Chikasha chidi hefu 17]

‘WAKOÑA CHUMA CHACHIWAHI’

Mumbanda wadiña nevumu datukweji tutanu wahosheli awa mazu kutalisha haluwi nikashinshi kamwekesheliyi muntu wabula kwilukayi. Wadiña musitolu mwalandishañawu koofi, chihahitili mpinji welukili nindi nashiyi chisweku chamali. Muchisweku mwadi mali akushika ku $2,000 mali akuAmerica, awa adiña mali amavulu chikupu kubadika asendeleñayi mafuku ejima. Iwu mumbanda walejeli akwakusoneka yipapilu yansañu nindi, “Naneña nankashi.” Hela chochu, chañadima wumu waweni chisweku chamali nakukeña mwinichisweku chakubula kunata mpinji. Chelili yakañanyi kuwana mwinichisweku chamali, wachitwalili kukapokola, dichi atupokola atwesheli kumuwana mumbanda wadiña nevumu. Mwinichisweku chamali wahosheli nindi, “chalala wakoña chuma chachiwahi hama.” Muloñadi ona chañadima chazatiliyi nañovu kulonda kufuntisha ana mali? Chipapilu chansañu chahosheli nawu hakwikala Chinsahu chaYehova, iwu chañadima wahosheli nindi, “Wadiña nakashinshi kamuchidiwu muloña wansakililu mwakulilayi.”

[Mwevulu wudi hefu 18]

Atwansi anateli kuhemba kashinshi neyi adi mukweseka