Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Yikuma Yamaneni Kufuma muMukanda waChimwekeshu—I

Yikuma Yamaneni Kufuma muMukanda waChimwekeshu—I

Izu daYehova daDumi

Yikuma Yamaneni Kufuma muMukanda waChimwekeshu—I

HENOHU wudi mukaleya hachitutu chaPatamosa, kapostolu Yowana wakashinakaji watambwilili yimwenu 16 mukulondashana. Muyimwenu yeniyi wamweni yuma yakashikijayi Yehova Nzambi niYesu Kristu mwifuku daMwanta—kufuma hampinji yatachikili Wanta waNzambi mu 1914 nakushika kunsa yaYaaka Ikombakaji yaKuyula kwaKristu. Mukanda waChimwekeshu, wasonekeluwu kudi Yowanu kwakwihi nachaaka cha 96 C.E., wukweti nsañu yakuhizumwisha yayimwenu yeniyi.

Tusambilenu kushinshika yikuma yamaneni aChimwekeshu 1:1–12:17y, yahosha hayimwenu yakusambila yitanu nayiyedi yatambwililiyi Yowanu. Yimwenu yeniyi yikweti nsañu yalema kudetu muloña yakundama kuyuma yinakumwekana mukaayi makonu nawa yamwekesha yuma yikukeña kwilayi Yehova. Chakadi nikujina antu atañaña nsañu yeniyi nachikuhwelelu akoleshewaña.—Aheberu 4:12.

“MWANA KAMUKOKU” NALAMUNI YILAMIKU YITANU NACHIMU YAYILAMIKU YITANU NAYIYEDI

(Chimwekeshu 1:1–7:17)

Yowanu wasambilili kumona Yesu Kristu walemesheluwu nawa watambwilili nsañu yayivulu yamulejeluwu ‘kusoneka mumukanda nikuwutemesha kuyipompelu yitanu nayiyedi.’ (Chimwekeshu 1:10, 11) Halondeleleli chimwenu chetanda damwiwulu. Muchikasa chachidiilu chamuntu washakamini hetanda mwadiñi muvuñilu walamikiluwu nayilamiki yitanu nayiyedi. Muntu ‘watela kubakula mukanda’ diyi “Mutupa wakumuchidi waYuda,” hela ‘mwana kamukoku . . . wukweti nseñu jitanu najiyedi, nimesu atanu nayedi.’—Chimwekeshu 4:2; 5:1, 2, 5, 6.

Chimwenu chamuchisatu chamwekesha yuma yazatikili hampinji yabakwiliyi ‘mwana kamukoku’ yilamiki yitanu nachimu yakusambila, mukulondashana. Chalamwinuwu chilamiki chamuchitanu nachimu, kwamwekeni mutentanshi weneni chikupu nawa ifuku deneni dakuzuwa dashikili. (Chimwekeshu 6:1, 12, 17) Chimwenu chahiñiluhu chamwekesha ‘añelu awana anakwati chikupu mpepela jiwana jeseki’ sampu anakumishi kulamika a 144,000. “Izaza deneni” dawantu abulili kulamikawu ayimweni ‘anemani kumesu etanda dawanta, nikumesu aMwana kaMukoku.’—Chimwekeshu 7:1, 9.

Malwihu amuNsona Anayakuli:

1:4; 3:1; 4:5; 5:6—Indi nhoshelu yakwila nawu ‘aspiritu atanu nayedi’ yamwekeshañadi? Naambala yitanu natuyedi kumesu aYehova yalumbuluka kuwanina. Dichi, nsañu yasonekeleluwu “yipompelu yitanu nayiyedi” yatalisha chikupu kudi antu jaNzambi ejima apompaña muyipompelu yakubadika 100,000 mukaayi kejima. (Chimwekeshu 1:11, 20) Chineli Yehova wahanaña spiritu yajila kwesekeja nachuma chinakukeña kushikijayi, nhoshelu yakwila nawu ‘aspiritu atanu nayedi’ yamwekeshaña spiritu yajila chiyazatikaña chikupu hakuhana maana nikuleta nkisu kudi antu ashaña kashinshi kuwuprofwetu. Mukanda waChimwekeshu wamwekana neyi walondela chakutalilahu chanhoshelu yamazanvu ayuma yitanu nayiyedi. Naambala yitanu nayiyedi yemenañaku kuwanina nawa chakadi nikujina, mukanda wahosha ‘hakumana,’ hela kukumisha, “nsañu yaNzambi yakujinda.”—Chimwekeshu 10:7.

1:8, 17—Indi nkumbu jakwila nawu ‘Alefwa niOmega’ nawa ‘Tachi nawa Nkumininaku’ yatalisha kudinyi? Nkumbu jakwila nawu ‘Alefwa niOmega’ yatalisha kudi Yehova, yalumbulula nawu hikwadiñi Nzambi watwesha yejimaku nawa hikwamba kekala mukwawuku. Diyi ‘wakusambila, diyi wakukuminina.’ (Chimwekeshu 21:6; 22:13) Hela chakwila mukanda waChimwekeshu 22:13, wamutena Yehova nawu ‘diyi tachi, diyi insa,’ dikwila nawu kwosi wadiñuku hela wakekalaku, nhoshelu yidi mukapetulu kakusambila kaChimwekeshu yinakumwekesha nawu nkumbu yakwila nawu ‘diyi Tachi, diyi Insa’ yatalisha kudi Yesu Kristu. Diyi wadiñi muntu watachi kumusañwila kuwumi wakuspiritu wakabulaña kufwa nawa diyi wadiñi wakukumishaku kumusañwila kuwumi wakuspiritu wakabulaña kufwa kudi Yehova yomweni.—Akolose 1:18.

2:7—Indi ‘paradisa yaNzambi’ hichumanyi? Chineli awa mazu atalisha kudi akwaKristu awayishewa, paradisa yatenawu hanu yatela kwikala paradisa yamuwanta wamwiwulu—mwamweni mwashakamayi Nzambi. AkwaKristu awayishewa akashinshi akayinka wuloku wakudya “kumutondu wawumi.” Akatambwila wumi wakabulaña kufwa.—1 Akorinda 15:53.

3:7—Mpinjinyi Yesu yatambwiliyi “nsapi yaDavidi,” nawa nsapi yeniyi wayizatishaña ñahi? Chamupapatishiluwu mu 29 C.E., Yesu wekalili Mwanta Yatondeluwu mumutaña waDavidi. Hela chochu, Yesu hatambwili nsapi yaDaviduku, sampu 33 C.E., hampinji yamutuumbakesheluwu kushakama kuchikasa chaNzambi chachidiilu mwiwulu. Dichi, waswanini wuswa wejima waWanta wawuDavidi. Kufuma tuhu hayina mpinji, Yesu wazatishaña nsapi hakuhana kukooleka kwanyidimu yakundama kuWanta. Mu 1919, Yesu washili ‘nsapi yetala daDavidi’ hachifwiji ‘chanduñu wamaana nikashinshi’ kuhitila ‘mukumwinka mudimu wakuhemba yuma yindi yahetayi yejima.’—Isaya 22:22; Matewu 24:45, 47.

3:12—Indi ‘ijina dadiha’ daYesu hiijinanyi? Ijina denidi datalisha hamudimu waYesu nichifulu chindi chakatataka. (Afwilipi 2:9-11) Chineli kwosi muntu niwumu weluka ijina denidi neyi chadilukayi Yesu, Wadisonekaña hadi amana kwindi ashinshika amuwanta wamwiwulu, kulonda ekali nawulunda wawuwahi nayena. (Chimwekeshu 19:12) Niwena atambwilaña kukooleka kwadimena kwamwinkawu Yesu kudi Yehova.

Yuma Yitukudizilaku:

1:3. Muloña “mpinji [yawunsompeshi waNzambi wakusompesha kaayi kaSatana] keña yishiki,” chinakukeñeka kunyakashana kwakwiluka nsañu yamumukanda waChimwekeshu nikuzatisha nsañu yeniyi.

3:17, 18. Hakwila nawu tuheti kuspiritu, twatela kulanda “wuru wakoseka nakesi” kudi Yesu. Dikwila nawu, twatela kudikita chikupu kulonda twikali aheta munyidimu yayiwahi. (1 Timotewu 6:17-19) Twatela cheñi kuvwala “mahina atooka,” atwilukishaña nawu tudi atumbanji twaKristu, nikuzatisha ‘yitumbu,’ chidi neyi kufumba kwasonekawu mumagazini aKaposhi Kakutalila, kulonda twikali nakashinshi kakuspiritu.—Chimwekeshu 19:8.

7:13, 14. Akulumpi 24 emenañaku a 144,000 mukulema kwawu kwamwiwulu, mwazatañawu neyi anyanta nawa atupristu. Adiña nakuyimenaku kudi atupristu amuIsarela wakushankulu ambwiliyi Mwanta Davidi muyibalu 24. Mukulumpi wumu hadi wenawa akulumpi 24, wamumwekesheleli Yowanu chinjikijilu chakwilukilaku izaza deneni. Dichi, kusañuka kwawakwaKristu awayishewa kwatela kwatachikili henohu chaaka cha 1935 kanda chishiki. Tuneluki ñahi? Muloña izaza deneni adilukili chikupu kudi ambuña aYehova awayishewa hanu hamaseki muchochina chaaka.—Luka 22:28-30; Chimwekeshu 4:4; 7:9.

KULAMUNA CHILAMIKI CHAMUCHITANU NACHIYEDI KWALETESHELI KWIMBA MPUÑA JITANU NAJIYEDI

(Chimwekeshu 8:1–12:17)

Mwana kamukoku hakulamuna chilamiki chamuchitanu nachiyedi. Añelu atanu nayedi atambwilili mpuña jitanu najiyedi. Añelu atanu nawumu embili mpuña jawu, nakushimuna nsañu yawunsompeshi hachibalu “chamuchisatu”chawantu —Kristendomu. (Chimwekeshu 8:1, 2, 7-12; 9:15, 18) Iyi diyi yuma yamweniyi Yowanu muchimwenu chamuchitanu. Hakwikala muchimwenu chahiñiluhu, Yowanu wadyili kamukanda nikupima tembeli. Hanyima yakwimba mpuña yamuchitanu nachiyedi, abidikili mazu atiyakana nawu: “Wanta wampata yamunu mwishina wunekali dehi wanta waMwanta wetu, niwaKristu windi.”—Chimwekeshu 10:10; 11:1, 15.

Chimwenu chamuchitanu nachiyedi chahosha hayuma yayivulu yatenawu haChimwekeshu 11:15, 17. Mwiwulu mwamwekeni chinjikijilu cheneni. Mumbanda wamwiwulu hakuvwala mwana, himwana weyala. Diyabolu hiyakumunatila heseki. Hakwikala nandulu namumbanda wamwiwulu, wayili ‘nakwasa njita nawanyanindi anashali.’—Chimwekeshu 12:1, 5, 9, 17.

Malwihu amuNsona Anayakuli:

8:1-5—Muloñadi mwiwulu chimwamweneni, nawa chumanyi chiyanatililuwu hamaseki hanyima yanichi? Kumwena kwachifwikija kwamwekeni mwiwulu kulonda ‘kulomba kwawakwakujila’ hanu hamaseki akwitiyi. Chumichi chamwekeni hakumana kwanjita yamukaayi kejima yatachi. AkwaKristu awayishewa hiyayili mwiwulu hakumana kwaMpinji yawaJentiluku, neyi chakuhweleleluwu amavulu. Amweni kukala hampinji yanjita. Dichi alombeli chikupu kulonda ayilomboli. Hakwakula kulomba kwawu, kañelu wombilili kesi kachifwikija hamaseki kaletesheli akwaKristu awayishewa kudikita chikupu. Hela chakwila adiñi antesha, atachikili kampenyi yakushimwina mukaayi kejima yaletesheli Wanta waNzambi wutiyakani chikupu, dikwila nawu abutwili kesi muKristendomu. Kusoñamisha kwamuBayibolu kwatiyakana akwishimwini, chalala chamuNsona achishimwinini, nawa wanta wansakililu yakutwamba awunyinkesheli neyi chanyinkeshaña mutentanshi chikuku chetala.

8:6-12; 9:—Indi añelu atanu nayedi adiloñesheli kwimba mpuña jawu mpinjinyi, nawa mpinjinyi yembiluwu mpuña nawa munjilanyi? Kuloñesha kwimba mpuña kwabombelelumu kuhana wunlomboli kudi antu amwizanvu daYowanu atachikili kudikita hanu hamaseki kutachika mu 1919 nakushika mu 1922. Wenawa awayishewa atachikili cheñi kudikita kulonda kuloñesha mudimu wakushimwina hatooka nikutuña matala mwakupulintila nyikanda. (Chimwekeshu 12:13, 14) Kwimba mpuña jeniji kwemenañaku kushimwina wunsompeshi waYehova wakaayi kaSatana chakadi woma kudi antu jaNzambi azatileña hamu nawañelu. Chumichi chatachikili sweje-e, hakupompa kweneni kwamu 1922 kuCedar Point, Ohio nawa chikatwalekahu kushika nikuyihuñu yeneni.

8:13; 9:12; 11:14—Indi kuvuma kwampuña jisatu jakukumishaku kwaleteli ñahi “mahuñu”? Kuvuma kwampuña jiwana jakutachikilahu kwemenañaku kubidika nsañu yamwekeshaña chafwayi Kristendomu kuspiritu, mpuña jakukumishaku jisatu jekala mahuñu muloña jahoshaña hayuma yadimena. Kuvuma kwampuña yamuchitanu kwatalisha hakufumisha antu jaNzambi ‘mwikela’ mwakadi kuzata nyidimu mu 1919 nikumudimu wawu wakushimwina chakadi kuleka, wekalili neyi kumukatisha Kristendomu nachipupu. (Chimwekeshu 9:1) Kuvuma kwampuña yamuchitanu nachimu kwatalisha hakuvula kwawakwatuwalu nihakampenyi yakushimwina mukaayi kejima katachikili mu 1922. Kuvuma kwampuña yakukumishaku kwatalisha hakuvwalika kwaWanta wawuMesiya.

Yuma Yitukudizilaku:

9:10, 19. Nsañu yalala yashindamena haBayibolu yekala munyikanda ‘yanduñu wamaana nikashinshi’ mwekala nsañu yakatishaña antu. (Matewu 24:45) Nsañu yeniyi yadifwanaku nanyikila yatubola yikweti ‘imuna neyi tunjimbu’ nawa atuwalu akweti ‘nyikila yidi neyi tupela.’ Muloñadi? Muloña iyi nyikanda yasoñamishaña “ifuku [daYehova] dakutenda.” (Isaya 61:2) Dichi, twikalenu omika nawa adikita hakuyihana kudi antu.

9:20, 21. Antu amavulu adizoza ekala munyuza mwatenañawu nawu himwekala akwaKristuku, anakutiyilila chikupu kunsañu yitwashimwinaña. Hela chochu, hitunakukuhwelela antu amavulu ekala munawa matuña, ashimunawu nawu “antu asheluhu” kwitiyaku. Ilaña, twatwalekañahu kudikita mumudimu wakushimwina.

12:15, 16. “Maseki”—yozelu yekala mukaayi kaSatana, hela ñovu yekala nawantu yakuyula mumatuña amboka-mboka—etejeli kudifukula chakadi kuluwañesha. Kutachika muma 1940, awa akwañovu ‘aminyini kaloña [kayihuñu] kapumbiliyi chazañombi mukanwa kindi.’ Eña Yehova neyi nakeñi kwila mwenimu, nateli kuzatisha akwañovu yajinfulumendi kulonda kwila nkeñelu yindi. Chalala, Yishimu 21:1 yahosha nawu: “Muchima wamwanta wekala muchikasa chaYehova neyi tupila twameji, wawuteñululaña kwonsu kwanakeñiyi.” Chumichi chatela kutuleñela kumukuhwelela Nzambi.