Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Mazu aYesu Chiyaletelañawu Muzañalu

Mazu aYesu Chiyaletelañawu Muzañalu

Mazu aYesu Chiyaletelañawu Muzañalu

‘[Yesu] hakukanduka hampidi; . . . atumbanji twindi hiyakwinza kudi yena; hakutachika kuyitañisha.’—MATEWU 5:1, 2.

1, 2. (a) Yumanyi yadiña nakumwekena hampinji yahaniniyi Yesu Mpanji yindi yahaMpidi? (b) Indi Yesu watachikili ñahi mpanji yindi?

 MWADIÑI muchaaka cha 31 C.E. Yesu walekeli chantesha mudimu windi wakushimwina muÑaliliya kulonda akanakani chawija chaPaseka muYerusalema. (Yowanu 5:1) Chelili nafunti dehi kuÑaliliya, walombeli kudi Nzambi wufuku wejima kulonda yomukwashi kutonda apostolu 12. Ifuku dahiñiluhu izaza dapompeli hampinji yokileñayi Yesu akata. Washakamini kunsa yampidi hamu nawatumbanji twindi niantu amakwawu nakutachika kutañisha.—Matewu 4:23–5:2; Luka 6:12-19.

2 Yesu watachikili mpanji yindi—Mpanji yahaMpidi, kuhitila mukuhosha nindi kukooleka kwenzaña hamuloña wakwikala nawubwambu wawuwahi naNzambi. (Tañenu Matewu 5:1-12.) * Muzañalu ‘hikutiya kuwaha nikudiluñisha chikupu.’ Yuma yitanu nayiwana yahosheliyi Yesu hansañu yakukooleka yashimunaña muloña wazañalelañawu akwaKristu, nawa awa mazu achidi alema makonu neyi chiyadiñawu alema hampinji yayihosheluwu hela chakwila munahiti yaaka kwakwihi na 2,000. Ichi dinu tushinshikenu hamazu hamazu.

“Atuzweñi muSpiritu”

3. Indi kwikala atuzweñi muspiritu chalumbulukadi?

3 ‘Atuzweñi muspiritu anakooleki, muloña wanta wamwiwulu wunekali wawu.’ (Matewu 5:3) “Atuzweñi muspiritu” eluka nawu akeñaña wunlomboli waNzambi niluwi lwindi.

4, 5. (a) Muloñadi atuzweñi muspiritu chiyekalilawu akooleka? (b) Tunateli kukola ñahi kuspiritu?

4 Atuzweñi muspiritu akooleka, “muloña wanta wamwiwulu wunekali wawu.” Kumwiteja Yesu hamu neyi Mesiya kwaletesheli atumbanji twindi akusambila kuyula nindi hamu muWanta waNzambi wamwiwulu. (Luka 22:28-30) Chili twakuhwelela kwikala answana naKristu mwiwulu chili twatalilaña wumi wahaya nyaka muparadisa hamaseki muchiyulu chaWanta, tunateli kwikala akooleka neyi chalala tudi atuzweñi muspiritu nawa tweluka chikupu netu twashindamena hadi Nzambi.

5 Bayi neyi antu ejima eluka nawu akeñaña wunlomboli waNzambi niluwi lwinduku, muloña antu amavulu hiyakweti chikuhweleluku nawa hiyahamekaña yuma yajilaku. (2 Atesalonika 3:1, 2; Aheberu 12:16) Jinjila jatela kutukolesha kuspiritu hikudiza Bayibolu, kudikita mumudimu wakwilisha atumbanji nikuwanikaña mpinji yonsu kukupompa kwawakwaKristu.—Matewu 28:19, 20; Aheberu 10:23-25.

Adilaña ‘Akooleka’

6. Hiyanyi “adilaña” nawa muloñadi chiyekalilawu ‘akooleka’?

6 ‘Adilaña anakooleki, muloña akayikundeja.’ (Matewu 5:4) “Adilaña” adi neyi “atuzweñi muspiritu.” Hiyadilaña munjila yakutoba hayuma yamonañawu muchihandilu chawuku. Ilaña adilaña hamuloña wakuneña kutalisha hanshidi jawu niyuma yamwekanaña hakubula kuwanina kwawantu. Muloñadi antu wenawa chiyekalilawu ‘akooleka’? Muloña amukuhwelela Nzambi niKristu nawa ayikundeja kuhitila mukwikala nawubwambu wawuwahi naYehova.—Yowanu 3:36.

7. Twatela kutoñojokahu ñahi kutalisha hakaayi kaSatana?

7 Komana, twadilaña halwetu hamuloña wakutama kwatanda mukaayi kaSatana? Twatoñojokañahu ñahi hayuma yahanaña kanu kaayi? Kapostolu Yowanu wasonekeli nindi: “Yuma yampata yamunu mwishina yejima, kufwila kwachisemwa chaheseki, nikufwila kwamesu, nikudisamba kwamukunkulwayi kwawumi wunu, hiyakudi Tataku.” (1 Yowanu 2:16) Chumanyi chitwatela kwila neyi twiluka netu kudifukula kwetu kudi Yehova kunakuluwankana chovu-chovu ‘naspiritu yamunu mwishina’ ñovu yalombolaña antu aambuka kudi Nzambi? Twatela kulomba chakadi kuleka, kudiza Izu daNzambi, nikukeña wukwashu kudi aeluda. Chitwakundama kwakwihi naYehova, ‘tukadikundeja’ etwaweni, hichikweti muloña wayuma yatuneñeshañaku.—1 Akorinda 2:12; Masamu 119:52; Yakoba 5:14, 15.

Chakoolekelawu “Ovwaha”

8, 9. Indi kwikala wovwaha chalumbulukadi, nawa muloñadi antu ovwaha chekalilawu akooleka?

8 ‘Ovwaha anakooleki, muloña akaswana mpata.’ (Matewu 5:5) ‘Kwovwaha,’ bayi neyi hikuzeya hela kuwunda kwawunfwikijuku. (1 Timotewu 6:11) Neyi twovwaha, tukwikala adizoza hakwila nkeñelu yaYehova nikwiteja wunlomboli windi. Kwovwaha kukumwekena cheñi munjila mutwazatilaña nawakwetu akwakwitiya niantu amakwawu. Kudizoza kwamuchidiwu kwendelaña hamu nakufumba kwakapostolu Pawulu.—Tañenu Aroma 12:17-19.

9 Muloñadi ovwaha chakoolekelawu? Yesu wovwaha wahosheli nindi, muloña “akaswana mpata.” Diyi Nswana muneni heseki. (Masamu 2:8; Matewu 11:29; Aheberu 2:8, 9) Hela chochu, ‘answana akuswana chimu naKristu’ ovwaha niwena aswana iseki. (Aroma 8:16, 17) Antu amavulu ovwaha akadiluñisha wumi wahaya nyaka muWanta waYesu wahanu heseki.—Masamu 37:10, 11.

10. Indi kubula kwikala ovwaha kunateli kutukañesha ñahi kubula kwikala nanyidimu muchipompelu niwulunda wetu nawantu amakwawu?

10 Kufwana Yesu, twatela kwikala ovwaha. Chumanyi chinateli kumwekana neyi twikala azuwa? Kuzuwa kunateli kukojeja antu kubula kudikunda nanetu. Neyi mudi amana kwetu afwilaña kwikala nanyidimu muchipompelu, chaaku chamuchidiwu chikuyileñela kubula kushikahu. (1 Timotewu 3:1, 3) Pawulu wamulejeli Titusa kutwalekahu kwanukisha akwaKristu amuKereta “kubula kufwila ntadi; ekali amwovu adizoza nankashi kumesu awantu ejima.” (Titusa 3:1, 2) Kwikala ovwaha kwaletaña nkisu kudi amakwawu.

Atiyaña Nzala “Yakuloña”

11-13. (a) Indi kwikala nanzala nimpwila yakuloña chalumbulukadi? (b) Indi antu atiyaña nzala nimpwila yakuloña ‘ayiikutishaña’ ñahi?

11 ‘Atiyaña nzala nampwila yakuloña anakooleki, muloña akayiikutisha.’ (Matewu 5:6) “Kuloña” kwateneniyi Yesu hichililu chakwila yuma yaloña kuhitila mukwovwahila nkeñelu yaNzambi nanshimbi jindi. Ñimbi yamasamu wahosheli nindi ‘wafwili puchi nakufwila’ wuñaji waloña waNzambi. (Masamu 119:20) Komana, twalemesha kuloña chakwila twatiyaña nzala nimpwila yakuloña?

12 Yesu wahosheli nindi antu atiyaña nzala nimpwila yakuloña akakooleka muloña “akayiikutisha.” Chumichi chazatikili hanyima yaPentekosta 33 C.E. hatachikili spiritu yaYehova ‘kukonkolola antu ampata yamunu mwishina nansañu . . . yakuloña.’ (Yowanu 16:8) Kuhitila mudi spiritu, Nzambi woneneni antu kusoneka Nyikanda yawakwaKristu yachiGriki yawaha “kufumba nachu mwaloña.” (2 Timotewu 3:16) Spiritu yaNzambi yatukwashaña cheñi ‘kuvwala muntu wamwiha aleñeluwu mwekalilayi Nzambi mukuloña nakujila kwansañu yalala.’ (Aefwesesa 4:24) Kwiluka netu antu abalumukaña munyichima kulonda kuyanakena nshidi jawu kushindamena hamulambu wefutu danyiloña daYesu anateli kwikala aloña kumesu aNzambi kwatukundejaña.—Tañenu Aroma 3:23, 24.

13 Neyi tukweti chikuhwelelu chakushakama hamaseki, nzala nimpwila yetu yakuloña akayimanisha chikupu neyi tunatambwili wumi wahaya nyaka mukuloña hamaseki. Chayinu mpinji, tufwilenu kushakama mwaya nshimbi jaYehova. Yesu wahosheli nindi: “Sambilenu kukeña wanta nikuloña [kwaNzambi.]” (Matewu 6:33) Kwila mwenimu, kukatuleñela kwikala nanyidimu yayivulu yakundama kumudimu waNzambi nawa yikatuleñela kwikala namuzañalu.—1 Akorinda 15:58.

Chaletesha “akwaLuwi” Kukooleka

14, 15. Tunateli kutiyila ñahi antu luwi, nawa muloñadi “akwaluwi” chiyakoolekelawu?

14 ‘Akwaluwi anakooleki, muloña akayitiyila luwi.’ (Matewu 5:7) “Akwaluwi” atiyilaña akwawu antu wushona. Yesu wafumishili antu amavulu mumakabi muloña wayitiyilili wushona. (Matewu 14:14) Luwi alumwekeshaña neyi antu anakena akwawu anayivulumuni, neyi chatiyilañayi Yehova luwi antu anabalumuki munyichima nakuyanakena. (Kwidika 34:6, 7; Masamu 103:10) Tunateli kumwekesha luwi munjila yeniyi kuhitila mumazu amawahi ninyidimu yinateli kukwasha antu anakukabakana. Njila yayiwahi yakumwekeshelamu luwi hikuleja antu nsañu yalala yamuBayibolu. Yesu chatiyililiyi izaza dawantu wushona, ‘watachikili kuyitañisha yuma yayivulu.’—Maku 6:34.

15 Tukweti muloña watelela wukutuleñela kwiteja mazu aYesu akwila nawu: “Akwaluwi anakooleki, muloña akayitiyila luwi.” Neyi tutiyila antu amakwawu luwi, niwena akututiyila luwi. Neyi Nzambi hakutusompesha hanateli kutusompesha munjila yatamaku, neyi tutiyila akwetu luwi. (Yakoba 2:13) Akwaluwi diwu anakenañawu hohu nshidi nikwikala nawumi wahaya nyaka.—Matewu 6:15.

Chaletesha ‘Atooka muNyichima’ Kukooleka

16. Indi kwikala “atooka munyichima” chaya mukwila nawudi, nawa antu atooka munyichima ‘amumonaña ñahi Nzambi’?

16 ‘Atooka munyichima anakooleki, muloña akamona Nzambi.’ (Matewu 5:8) Neyi twekala “atooka munyichima,” tukuchimwekesha muyuma yitwakeña, yitwafwilaña niyitoñojoka yetu. Tukamwekesha “kukeña kwakufuma mumuchima wutooka.” (1 Timotewu 1:5) Hakwikala atooka mumuchima, ‘twakamona Nzambi.’ Hichinayi mukwila nawu twakamumona Yehova namesu kapuku, muloña ‘kwosi muntu wukumumona [Nzambi] yohandaku.’ (Kwidika 33:20) Chineli Yesu wamwekesheleña chikupu yililu yaNzambi, wahosheli nindi: “Muntu nanmonami namoni Tata.” (Yowanu 14:7-9) Hakwikala akwakudifukula aYehova hanu hamaseki, tunateli ‘kumumona Nzambi’ kuhitila mukumona yuma yinakutukoñelayi. (Yoba 42:5) AkwaKristu awayishewa amumonaña Nzambi Tata yawu wamwiwulu namesu kapu neyi ayisañwila kuwumi wakuspiritu.—1 Yowanu 3:2.

17. Chumanyi chikafumamu neyi twikala atooka mumuchima?

17 Muloña muntu wutooka mumuchima wekala nayililu yayiwahi nawa wudana majilu kuspiritu, hatoñojokaña yuma yamajilu kumesu aYehovaku. (1 Kushindulula 28:9; Isaya 52:11) Neyi twekala atooka munyichima, yuma yitwelaña nikuhosha yikekala yitooka, nimudimu wutwamukalakelaña Yehova hiwakekala wawunfwikijuku.

‘Akwakuleta Kuwunda’ Akekala Anyana kaNzambi

18, 19. Indi ‘akwakuleta kuwunda’ elaña yumanyi?

18 ‘Akwakuleta kuwunda anakooleki, muloña akayitena nawu anyana kaNzambi.’ (Matewu 5:9) ‘Akwakuleta kuwunda’ ayilukilaña kuyuma yelañawu niyuma yabulañawu kwila. Neyi tudi neyi antu ateneneñayi Yesu, dikwila nawu tudi akwakuleta kuwunda nawa ‘hitwelaña akwetu katama nakatamaku.’ Ilaña, ‘twalondaña kwila akwetu chachiwahi mafuku ejima.’—1 Atesalonika 5:15.

19 Hakwila nawu twikali hakachi kawakwakuleta kuwunda, twatela kuleta kuwunda chikupu. Akwakuleta kuwunda hiyelaña chuma chidi chejima ‘chaambulaña amabwambu adikeñaku.’ (Yishimu 16:28) Hakwikala ‘akwakuleta kuwunda,’ twelaña yuma yayiwahi kulonda ‘twikali awunda nawantu ejima.’—Aheberu 12:14.

20. Indi “anyana kaNzambi” chayinu mpinji hiyanyi, nawa anyi amakwawu akekala anyana kaNzambi kumbidi?

20 Akwakuleta kuwunda akooleka muloña “akayitena nawu anyana kaNzambi.” AkwaKristu awayishewa akashinshi ayitonda kudi Yehova nawa ekala “anyana kaNzambi.” Adi dehi nawulunda waweni naYehova hamu neyi anyanindi muloña amukuhwelela Kristu nawa adifukulaña namuchima wejima kudi ‘Nzambi wela nikukeña nikuwunda.’ (2 Akorinda 13:11; Yowanu 1:12) Chumanyi chikamwekena “anyikoku acheñi” aYesu akwakuleta kuwunda? Yesu wakekala ‘Tata yawu wahaya nyaka’ hampinji Yakayulayi hadi Ikombakaji daYaaka, ilaña hakumana kwekombakaji dayaaka Yesu wakamwovwahila Yehova nawa akekala anyana kaNzambi chikupu.—Yowanu 10:16; Isaya 9:6; Aroma 8:21; 1 Akorinda 15:27, 28.

21. Neyi ‘tunakuhanda chakutuhandisha kudi spiritu,’ twakekala antu amuchidinyi?

21 Neyi ‘tunakuhanda chakutuhandisha kudi spiritu,’ kuwunda kukekala chililu chetu chakamonañawu akwetu antu. ‘Hitwakadivulokañaku.’ (Aŋalija 5:22-26) Ilaña, twakafwilaña ‘kushakama chachiwahi nawantu ejima.’—Aroma 12:18.

Azañalalaña Hela Anakuyikabisha

22-24. (a) Nyiloñanyi yaleteshaña antu akabishilañawu hansañu yakuloña kwikala akooleka? (b) Yumanyi yitukadiza muyibaba yiyedi yinahiñuhu?

22 ‘Akukabishilawu hansañu yakuloña anakooleki, muloña wanta wamwiwulu wunekali wawu.’ (Matewu 5:10) Hakuhosha chikupu haniyi nsañu, Yesu wabombeleluhu nindi: ‘Neyi akayihosha chatama, nakuyikabisha, nakuyituñula mazu atama ejima, nikuyitwambila hansañu yamami, munakooleki. Zañalalenu, luñenu chacheni, muloña akayisomona masomu amaneni mwiwulu; muloña dichi chakabishiluwu niatuprofwetu asambililenu.’Matewu 5:11, 12.

23 Kufwana atuprofwetu akushankulu, akwaKristu akuhwelelaña kuyihosha chatama, kuyikabisha, nikuyitwambila wejima wawu “hansañu yakuloña.” Hela chochu, neyi tuumika nakashinshi kweseka kwejimiku, twakatiya kuwaha kumuzañalesha Yehova nikumulemesha. (1 Petulu 2:19-21) Makabi yitwamonaña hiyanatweshi kumanisha muzañalu wetu wakumukalakela Yehova makonu hela kumbiduku. Hiyanatweshi kumanisha muzañalu wakuyula hamu naYesu muWanta wamwiwulu hela muzañalu wakutambwila wumi wahaya nyaka hanu hamaseki neyi antu yakayulañawu kudi nfulumendi yeniyuku. Nkisu yamuchidiwu yamwekeshaña wunsahu wawuselewa waNzambi, luwi nikuhana.

24 Kudi yuma yayivulu yitwatela kudizila kuMpanji yahaMpidi. Muyibaba yiyedi yinahiñuhu mudi yuma yayivulu yitunateli kudiza. Twayenu tutali chitwatela kuzatisha mazu aYesu Kristu.

[Tumazu twaheshina]

^ Izu daGiriki dakwila nawu “muzañalu” muBayibolu yaLunda adituntulula kakavulu nawu “kukooleka.” Dichi muchinu chibaba tunazatishi izu dazatishawu muBayibolu yaLunda dalumbuluka “muzañalu” muchiGiriki.

Munateli Kwakula Nenudi?

• Muloñadi “atuzweñi muspiritu” chiyekalilawu akooleka?

• Nyiloñanyi yaleteshaña “ovwaha” kwikala akooleka?

• Muloñadi akwaKristu chiyazañalelañawu hela chakwila anakuyikabisha?

• Kutalisha hakukooleka kwateneniyi Yesu, kumu kudihi kwayitiyishaña kuwaha chikupu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 5]

Yuma yitanu nayiwana yahosheliyi Yesu hansañu yakukooleka yichidi yalema makonu neyi hampinji yayihosheliyi

[Mwevulu wudi hefu 7]

Njila yayiwahi yakumwekeshelamu luwi hikuleja antu nsañu yalala yamuBayibolu