Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

“Babalenu”

“Babalenu”

“Babalenu”

‘Yuma yejima keña yikumi; . . . Babalenu kulonda mulombi.’—1 PETULU 4:7.

1. Mutwinyi wansañu yatañishileñayi Yesu?

 HAMPINJI yadiñayi Yesu hamaseki, mutu wansañu yatañishileñayi wadiña Wanta waNzambi. Kuhitila muniwu Wanta, Yehova wakalemesha wuswa windi wakuyula nikujilika ijina dindi. Dichi, Yesu wadizishili atumbanji twindi kulomba kudi Nzambi nindi: “Wanta weyi winzi. Muchima weyi awili hamaseki neyi chawilañawu mwiwulu.” (Matewu 4:17; 6:9, 10) Iyi nfulumendi yaWanta keña yifumishuhu kaayi kaSatana nawa yikayulaña mudimu wakwila nkeñelu yaNzambi hanu hamaseki hejima. Neyi chashimwineñahu dehi Danyeli, Wanta waNzambi ‘Wakahumona puchi puchi nakuyinoñesha mawanta ejima awa [amakonu], wena nkawawu wakemana mbe haya nyaka.’—Danyeli 2:44.

2. (a) Indi atumbanji twaYesu elukili ñahi nawu Yesu wenza dehi mukulema kwaWanta? (b) Chumanyi chikwawu chikamwekesha chinjikijilu?

2 Hamuloña wakwila atumbanji twaYesu alemesheli kwinza kwaWanta waNzambi, amwihwili nawu: ‘Chinjikijilwinyi chakwiluka nachu hiwamba kenzeyi, nihamba kakuma nyaka yamakonu?’ (Matewu 24:3) Kwakekala chinjikijilu chakumona namesu chineli kwinza kwaKristu mukulema kwaWanta hikwakamwekana kudi antu ahamasekuku. Chinjikijilu chenichi mwekala yuma yayivulu yamboka-mboka yashimwinuwu dehi muNsona. Dichi dinu, atumbanji twaYesu adiñaku hayina mpinji elukili nawu natachiki kuyula mwiwulu. Dihatachikili cheñi mpinji yatenañawu muBayibolu nawu “mafuku akukuminina” ayinu nyaka yatama yinatandi mukaayi makonu.—2 Timotewu 3:1-5, 13; Matewu 24:7-14.

Babalenu muMafuku Akukuminina

3. Muloñadi akwaKristu chiyatela kubabelawu?

3 Kapostolu Petulu wasonekeli nindi: “yuma yejima keña yikumi; dichi wundishenu mumesu, babalenu kulonda mulombi.” (1 Petulu 4:7) Atumbanji twaYesu atela kwikala ababala, nikwiluka yuma yamukaayi yinakumwekesha nawu Yesu watachika dehi kuyula neyi mwanta. Nawa atela kusweja kubabala chineli kukuma kwakaayi kamakonu katama kudi mukamwihi. Yesu wayilejeli atumbanji twindi nindi: ‘Dichi tonenu; muloña himuneluki hakenza mweniitalaku [nakusompesha kaayi kaSatana].’—Maku 13:35, 36.

4. Shimunenu chaambu chayililu yawantu adi mwituña daSatana niambuña aYehova. (Bombelenuhu chikasha.)

4 Antu amavulu anakuyulewa naSatana, dichi atona wanyi hakwila nawu eluki chalumbuluka yuma yinakumwekena mukaayi. Eluka wanyi kwinza kwaKristu mukulema kwaWanta. Ilaña atumbanji aKristu alala ekala ababala nawa eluka chikupu chalumbuluka yuma yamwekeni hadi yaaka nkulakaji. Kufuma tuhu mu 1925, aYinsahu jaYehova eluka nawu Njita yaKaayi yatachi niyuma yamwekeni hanyima yanjita yamwekesha chikupu nawu Kristu watachikili kuyula mwiwulu mu 1914. Dihatachikili mafuku akukuminina akanu kaayi katama kanakuyulayi Satana. Antu amavulu asoñama, hela chakwila elukili wanyi chichalumbuluka, ilaña elukili chaambu chacheni chamwekeni hakachi kayaaka yelili yaNjita yaKaayi yatachi kanda niyaaka yalondeleluhu.—Talenu chakashi chinakwila nawu,  “Yaaka yaMakabi Yinatachiki.”

5. Muloñadi chichalemena kutwalekahu kwikala ababala?

5 Kwakwihi nayaaka nkulakaji yinahituhu, yuma yasweja kutama yinakumwekana mukaayi kejima yinakumwekesha nawu tunakushakama mumafuku akukuminina. Kunashali mpinji yantesha chikupu hakwila nawu Yehova yamuleji Kristu kutwaminina añelu asweja ñovu kulonda ajilumuni kaayi kaSatana. (Chimwekeshu 19:11-21) AkwaKristu alala ayileja kwikala atona. Hampinji yitunakutalila kukuma kwakanu kaayi, twatela kutwalekahu kwikala atona chikupu. (Matewu 24:42) Twatela kwikala atona, nawa chinakutulombolayi Kristu, twatela kuzata mudimu wutukweti mukaayi kajima.

Mudimu wamuKaayi Kejima

6, 7. Indi mudimu wakushimwina Wanta wunayiluku ñahi hambidi mumafuku akukuminina?

6 Mudimu wakalakalañawu ambuña aYehova awishimwineñahu dehi nawu wakekala hakachi kachinjikijilu chikweti yuma yayivulu yinakumwekesha nawu tudi mumafuku akukuminina akanu kaayi katama kamakonu. Yesu walumbulwili iwu mudimu wamukaayi kejima hampinji yateneniyi yuma yashiyashana yakamwekana mumafuku akukuminina. Iwu wuprofwetu wabombelelumu awu amazu alema akwila nawu: “Ninsañu iyi yawanta yayiwahi akayishimwañena mwahita matuña ejima mwashakamawu antu, kulonda yakayilili nyuza yejima wunsahu; henohu dihu hakenza kukumisha.”—Matewu 24:14.

7 Toñojokenu hansañu yikwawu yakundama kuwuprofwetu waYesu. Antu ashimwinineña nsañu yayiwahi adiña antesha chikupu hatachikili mafuku akukuminina mu 1914. Ilaña makonu antu wenawa anavuli chikupu. Chayinu mpinji aYinsahu jaYehova anakushimwina mukaayi kejima anabadiki dehi ha 7,000,000, nawa adi muyipompelu yakubadika 100,000. Kubombelahu antu 10,000,000 apompeli nawaYinsahu jaYehova muchaaka cha 2008 kuChanukishu chakufwa kwaKristu. Antu awanikili avuliluku chikupu kubadika chaaka cha 2007.

8. Muloñadi mudimu wetu wakushimwina chiwunakuyila hambidi hela chakwila anakuwukañesha?

8 Nsañu yaWanta waNzambi anakuyishimwina chikupu munyunza yejima henohu kukuma kwakanu kaayi kanda kushiki. Yinakushimwinewa hela chakwila Satana diyi “nzambi yampata yamakonu.” (2 Akorinda 4:4) Akajipolitiki ejima, jinsakililu, niyuma yikwawu yazatishañawu hakutiyakesha nsañu yakutwamba anakuyiluwañesha kudi Satana. Hanu dinu, chumanyi chinakuleñela mudimu wakushimwina wunsahu kuzatika chiwahi? Muloña Yehova diyi wunakukwasha iwu mudimu. Dichi, mudimu wakushimwina Wanta wunakuzatewa chachiwahi hela chakwila Satana nakuzata nañovu kulonda kuwukañesha.

9. Muloñadi wutukuhoshela netu, kushimwina chachiwahi, kuvulilaku kwawakwakushimwina, nikumwiluka Nzambi netu hichihayamisha?

9 Mudimu wakushimwina Wanta chiwunakuzatika chachiwahi niwalala wakwila nawu antu jaYehova anakutwalekahu kuvulilaku nikumwiluka Nzambi ninkeñelu yindi yumiyi anateli kuyitena neyi chihayamisha. Chakadi wukwashu waNzambi, wulomboli windi nikukiña antu jindi, mudimu wakushimwina hiyatela kuwuzata chiwahuku. (Tañenu Matewu 19:26.) Twatela kukuhwelela netu spiritu yaNzambi yajila yinakukwasha antu ababala anakudikeñela kukalakala, mudimu weniwu wakushimwina wukuzatikaña chachiwahi sampu nichiwakamana, “henohu dihu hakenza kukumisha.” Iyi mpinji yinashiki dehi kwakwihi chikupu.

‘Yihuñu Yeneni’

10. Indi Yesu walumbulwili ñahi kwinza kwayihuñu yeneni?

10 Kukumisha kwakanu kaayi katama kwakenza nachuma chatenañawu nawu, ‘yihuñu yeneni.’ (Chimwekeshu 7:14) Bayibolu hiyatuleja kuleha kwampinji mwakamwekena ihuñu denenuku, ilaña Yesu wahosheli nindi: “Henohu hamba kekala lukadi lwasweja, lwakwila kufumisha kutachi yamatuña kushika nikulelu, kanda alumonañahu dehi, hela kumbidi hiyamba kalumona cheñuku.” (Matewu 24:21) Neyi tutoñojoka yihuñu yamonawu dehi antu, chidi neyi muNjita yaKaayi yamuchiyedi mwafwili antu akushika kuyihita hakachi ka 50 na 60, yihuñu yeneni yinakwinza yakasweja chikupu. Yihuñu yeneni yakamana hanjita yaAmagedoni. Haniyi mpinji Yehova wakatemesha mashidika indi asweja ñovu kulonda kujilumuna nfulumendi yaSatana yahamaseki.—Chimwekeshu 16:14, 16.

11, 12. Yumanyi yinakumwekesha nawu yihuñu yeneni keña yitachiki?

11 Wuprofwetu wamuBayibolu hiwashimuna ifuku dakatachika yihuñu yenenuku, hela chochu watuleja yuma yakuhayamisha yikamwekana kulonda kumwekesha nawu yihuñu yeneni keña yitachiki. Yuma yeniyi hikujilumuka kwansakililu yakutwamba yejima kumakasa awakwañovu yamatuña nachiyulu. Wuprofwetu wamuBayibolu wekala haChimwekeshu kapetulu 17 ni 18, nsakililu yakutwamba ayifwanisha nachivumbi wakoñeli wuvumbi nawanyanta ankanu aheseki. Mukanda waChimwekeshu 17:16 wamwekesha nawu mpinji keña yishiki hakela anyanta ankanu “akamuhela chivumbi, akamubalumuna kwikala chihembi hohu, akamuleka nzekesi, akadya mujimba windi, akamushita nakesi bwi.”

12 Neyi mpinji yakuzata chumichi yinashiki dehi, Nzambi ‘wakasha munyichima yawu [akwamatuña nachiyulu] jakwila mwafuukulayi’ kulonda kukisañana nsakililu yakutwamba yejima. (Chimwekeshu 17:17) Dichi tukuhosha netu Nzambi diyi wakajilumuna. Nzambi wakajilumuna nsakililu yawunfwikiji yinatañishi nsañu yakutwamba yambukaku nankeñelu yindi hampinji yayilehi nikuyandisha ambuñindi. Antu amavulu mukaayi hiyakuhwelela kujilumuka kwansakililu yakutwamba kunakwinzaku. Ilaña ambuña aNzambi ashinshika akuhwelela. Nawa munanu mafuku akukuminina, anakuleja antu kutalisha hakujilumuka kunakwinza.

13. Chumanyi chinakumwekesha nawu kukuma kwansakililu yakutwamba kukazatika mukunyakashana?

13 Antu akahayama chikupu hakumona chakajilumunawu nsakililu yakutwamba. Wuprofwetu wamuBayibolu washimuna nawu hela “anyanta ankanu aheseki” akatumpa kutalisha hakujilumuka kwindi nawu: “O yihuñu! O yihuñu! . . . Kusompesha kweyi kunakuwani dehi mumpinji yimu hohu.” (Chimwekeshu 18:9, 10, 16, 19) Bayibolu chiyazatisha mazu akwila nawu “mumpinji yimu hohu” yamwekeshaña nawu ichi chuma chikazatika mukunyakashana.

14. Chakela neyi ayilumbu jaYehova analukuki dehi ambuñindi, Nzambi wakeladi?

14 Tweluka netu chakela nsakililu yakutwamba anayijilumuni dehi, ambuña aYehova adiña nakushimwina nsañu yindi yawunsompeshi akayilukuka. (Ezekeli 38:14-16) Neyi kulukuka kweniku kunatachiki dehi, akwakulukuka wenawa akalwa naYehova, muloña wakana kukiña antu jindi ashinshika. Yehova washimuna nindi: “Nahoshi dehi namukawu wami, nakesi kandombu yami. . . . Akeluka nawu yami Yehova.” (Tañenu Ezekeli 38:18-23.) Nzambi wahosha Mwiizu dindi nindi: “Wukukunkeyi, [ambuñindi ashinshika] nakunki hakantu kadisu dindi.” (Zekariya 2:8) Dichi chakela neyi ayilumbu jindi hiyakutachika kukatisha ambuñindi mukaayi kejima, Yehova wakayamwina. Wakazata chuma chakaleta yuma yakukumishaku yayihuñu yeneni—yikakuma hanjita yaAmagedoni. Kristu wakayilombola añelu asweja ñovu hakuleta wunsompeshi waYehova hakaayi kaSatana katama.

Chuma Chitwatela Kwila

15. Chumanyi chitwatela kwila chineli tweluka netu kukuma kwakanu kaayi kudi mukamwihi?

15 Indi kwiluka netu kukuma kwakanu kaayi katama kudi mukamwihi kukutuleñela kwiladi? Kapostolu Petulu wasonekeli nindi: “Chineli yumiyi yejima yakasuñunuka chochichi, shakamenu nakujila nakwakama Nzambi.” (2 Petulu 3:11) Awa mazu anakukonkomwena hakwikala atona chikupu kulonda kwiluka netu yililu yetu yinesekani nayuma yakeñañayi Nzambi nawa chakeñekaña kuzata nyidimu yakumwakama Yena, nakumwekesha kukeña kutwamukeña Yehova. Nyidimu yeniyi yabombelamu kudikita chikupu hakushimwina nsañu yayiwahi yaWanta henohu kukuma kanda kwinzi. Petulu wasonekeli nindi: “Yuma yejima keña yikumi; . . . Babalenu kulonda mulombi.” (1 Petulu 4:7) Twakundamaña kwakwihi naYehova nikumwekesha kukeña kwetu kutwamukeña kuhitila mukulomba kudi yena mpinji yejima, nakumulomba kulonda yatulomboli naspiritu yindi yajila nichipompelu chindi chamukaayi kejima.

16. Muloñadi wutwatelela kutiyilila chikupu kufumba kwaNzambi?

16 Muyinu mpinji yatama, twatela kutiyilila chikupu kufumba Kwezu daNzambi kwakwila nawu: “Dichi babalenu mumukwendela. Bayi mwendaña neyi antu abula maanaku, endenu neyi akwamaana. Kwatilenu mafuku akuhita maana, muloña himwaka watama.” (Aefwesesa 5:15, 16) Ichi dinu kutama kunasweji kubadika hakusambila. Satana naleti yuma yayivulu kulonda kukañesha antu kwila nkeñelu yaYehova hela netu kuyiluwañesha. Hakwikala ambuña aNzambi, tweluka chumichi, nawa hitunakukeña kwiteja chuma chidi chejima kuzeyesha kashinshi ketu kudi Nzambuku. Nawa tweluka dehi chuma chikumwekana katataka, dichi twamukuhwelela Yehova niyikaninu yindi.—Tañenu 1 Yowanu 2:15-17.

17. Lumbululenu antu akapuluka haAmagedoni chakelawu neyi afu anayisañuli dehi.

17 Chikaninu chakanayi Nzambi chabadika kuwaha chakusañula afu chikashikijewa, muloña “kwamba kekala kusañuka kwawaloña nikwawabula kuloña.” (Yililu 24:15) Talenu ichi chikaninu chichakonkomwena: ‘Kwamba kekala kusañuka.’ Dichi hitwatela kujinokaku, muloña Yehova watukana dehi. Isaya 26:19 yatukana nawu: “Afu eyi akahanda. . . . Enu mwashakama mulunkuñu tonenu, mwimbi tumina. . . . Niiseki dakatupula afu.” Awa mazu ashikijeweli katachi hampinji yafuntiluwu antu jaNzambi akushankulu mwituña dawu, ichi chatuleñelaña kukuhwelela chikupu kushikijewa kwetuña dadiha. Kwakekala muzañalu chikupu hakumona antu akasañulawu kwikala hamu cheñi nawantu jawu akeñawu. Eña, kukuma kwakaayi kaSatana kudi mukamwihi, nawa ituña daNzambi dadiha dinaswili dehi kwakwihi. Dichi chalema chikupu kutwalekahu kwikala ababala.

Komana Munakwanuka?

• Mutwinyi wansañu yatañishileñayi Yesu?

• Indi mudimu wakushimwina Wanta wunayiluku ñahi hambidi makonu?

• Muloñadi chichalemena chikupu kwikala ababala?

• Chumanyi chayikoleshaña kutalisha hachikaninu chekala haYililu 24:15?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 16, 17]

 YAAKA YAMAKABI YINATACHIKI

Mu 2007 Alan Greenspan wasonekeli mukanda wudi namutu wunakwila nawu The Age of Turbulence: Adventures in a New World. Wadiñi cheyamani waUnited States Federal Reserve Board yatalaña hajinyambawulu jejima mwituña dawu hadi yaaka kwakwihi na 20. Greenspan washimuna chaambu chayuma chiyadiñi mukaayi henohu chaaka cha 1914 kanda chishiki nayuma yalondeleluhu nindi:

“Kwesekeja nayileji yejima kufuma kunyaka henohu chaaka cha 1914 kanda chishiki, antu ninyunza yejima alemesheleña chikupu akwawu nawa adiñi nakuyilaku hambidi munsañu jachisemwa nijasayansi; chihandilu chawantu chawahili chakwila chamwekeni neyi chikwikala chaloña. Munkulakaji yayaaka ikumi nayitanu nayiwana antu alekeli chaaku chakulandisha antu muwuduñu. Antu akehesheli madombu. . . . Munkulakaji yayaaka ikumi nayitanu nayiwana mwadiña kuyilaku hambidi mujakutuñatuña mukaayi kejima, atuñili jinjanji, nshiña, kesi kawuneñu, sinema, nyotoka, niyozelu yakuzatisha mwitala niyuma yikwawu yayivulu. Yitumbu, kudya kwakuwahi nikuzatisha menji atooka yumiyi yaleñeleli chihandilu kuyilaku hambidi . . . Antu ejima atoñojokeleña nawu iku kuyilaku hambidi kukatwalekahu.”

Ilaña . . . “Njita yaKaayi yatachi yakisañeni chikupu yitoñojoka yakuyilaku hambidi kubadika Njita yaKaayi yamuchiyedi yajilumwini antu chikupu: njita yatachi yakisañeni yitoñojoka yawantu. Hinatweshi kuvulamena chadiñi yuma muyaaka yadiñaku henohu Njita yaKaayi yatachi kanda yitachikuku, hamwekeni neyi muchidi wamuntu wunakuyilaku hambidi nankashi. Makonu yitoñojoka yetu yaambuka chikupu nachiyadiñi muyaaka nkulakaji yinahituhu, ilaña yinesekani chikupu nayuma yinakumwekana. Komana yuma yinakuleñela antu kwakama makonu yikatwalekahu kuyandisha chikupu muchidi wawantu neyi chadiña Njita yaKaayi yatachi? Kwosi muntu wunateli kwakula mwalala.”

Greenspan wanukili mazu ahosheli Benjamin M. Anderson Nkuluñaña wakuluka yitembi munsañu yaMali hampinji yadiñayi nakudiza haunivesiti (1886-1949) nindi: “Akulumpi eluka nawa anukaña chadiñi yuma mukaayi henohu Njita yaKaayi yatachi kanda yitachiki aditoñeshaña chikupu. Antu ashakamineña chachiwahi kubadika makonu.”—Economics and the Public Welfare.

Mukanda wasonekeluwu mu 2006 kudi G. J. Meyer niwena walumbulula mwomumu. Wahosheli nindi: “Nsañu yanyaka kakavulu ayishimunaña nawu ‘yahimpa yuma yejima.’ Iyi nsañu yalala neyi kuyesekeja naNjita Yeneni [1914-1918]. Chalala, njita yahimpili yuma yejima: bayi jiñinza hohu, nfulumendi niyuma yikamwekena nyunzaku, ilaña yahimpili chamonañawu antu kaayi niaweni. Yaleñeleli kaayi kamakonu kubula kwikala kakawahi neyi chikadiña henohu njita yeneni kanda yitachiki.”—A World Undone.

[Mwevulu wudi hefu 18]

Yehova wakatemesha añelu asweja ñovu haAmagedoni