Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Hanjekenu nawaNyanenu Nsañu Yakudikama

Hanjekenu nawaNyanenu Nsañu Yakudikama

Yuma Yaletaña Muzañalu Muchisaka

Hanjekenu nawaNyanenu Nsañu Yakudikama

Alicia, * kankaña, wahosheli nindi: “Mpinji yikwawu nafwilaña kwiluka nsañu yahosha hakudikama kweyala namumbanda, ilaña natoñojokaña nami neyi nihula anvwali jami akutoñojoka nawu inakwila yuma yatama.”

Inez, mama yaAlicia wahosheli nindi: “Nakeñaña kumushakamisha mwanami wamumbanda nami nihanjeki nindi hansañu yakudikama, ilaña hekala nampinjuku. Chakalaña kuwana mpinji yakuhanjeka nindi.”

MAKONU, nsañu yahosha hakudikama yinatandi nankashi haTV, mumafilimu, nawa ayimwekeshaña mujila jambokamboka. Chinakumwekana neyi anvwali nawanyana diwu hohu amonaña nawu kuhanjeka hansañu yakudikama hichishimashima. Kampululu wakuCanada wejina daMichael wahosheli nindi, “Anvwali kachi eluka nsonyi niwoma wutwatiyaña etu anyana neyi tunakuhanjeka nawu hansañu yakudikama. Chaswayi kuhanjeka nsañu yeniyi nebwambu kubadika kuhanjeka nawanvwali.”

Kakavulu anvwali akañanyaña kuhanjeka iyi nsañu neyi chelaña anyanawu. Debra W. Haffner ntañishi wansañu yayikatu wahosheli mumukanda windi waBeyond the Big Talk nindi: “Anvwali amavulu anlejeli nawu alandilaña anyanawu nyikanda yahoshaña hansañu yakudikama hela hakukula, nakuyishiya mukapeka kamwana chakadi kuhanjekahu nindi.” Haffner wahosheli nindi chidi neyi anvwali alejaña anyanawu nawu: “Tunakukeña mwiluki chekala nyijimba yenu ninsañu yakudikama; hitunakukeña kuhanjeka nenu nsañu yakudikama.”

Neyi mudi anvwali, mwatela kwikala nayitoñojoka yambukaku. Eñañi, chalema kuhanjeka nawanyanenu nsañu yakudikama. Shinshikenu iji njila jisatu:

1. Mukaayi kudikama kweyala namumbanda akwimwenaña munjila yacheñi. James wudi nayaaka yakuvwalika 20 wahosheli nindi: “Antu hiyatoñojokaña nawu eyala namumbanda adisumbula diwu hohu atela kudikamaku.” “Makonu kudi kwilila wuvumbi mukanwa, kwilila wuvumbi kumahanda, antu anakusanda haIntaneti kulonda awani nsañu yahoshaña hakudikama, nikuditemeshela nsañu yawuvumbi hanshiña.”

2. Chakadi kujina anyanenu anateli kuyileja nsañu yaheña kutalisha hakudikama henohu achidi atwansi. Mama yawantu wejina daSheila wahosheli nindi: “Anyana anateli kuyileja nsañu yakudikama chiyatachikawu shikola, nawa hiyakwiluka nsañu yimunakukeña nenu elukiku.”

3. Anyanenu adi namalwihu kutalisha hansañu yakudikama ilaña chayikalilaña kutachika kuhanjeka nenu. Ana wudi nayaaka 15 wakuBrazil wahosheli nindi: “Chakadi kuhita mumbadi hineluka chakutachika kuhanjeka nawanvwali jami hansañu yakudikamaku.”

Mwamweni, kuhanjeka nawanyanenu hansañu yakudikama himudimu wekala hakachi kanyidimu yayinkawu anvwali kudi Nzambi. (Aefwesesa 6:4) Eñañi, enu anvwali nianyana munateli kutiya nsonyi. Atwansi amavulu anateli kwiteja mwahosheliyi Danielle wayaaka 14 nindi: “Twakeñaña kudizila nsañu yakudikama kudi anvwali, bayi ha TV hela kudi antañishuku.” Hanu dinu, munateli kuhanjeka ñahi nawanyanenu haniyi nsañu yalema nawa yansonyi?

Yifumbenu Kwesekeja naYaaka Yikwetuwu Anyana

Anyana atachikaña kutiya nsañu yakudikama henohu achidi atwansi, kwiji neyi ashakamaña kwakankawawu. Sweje-e dinu, chineli tudi ‘mumafuku akukuminina’ ‘antu atama anakusweja kutaminaku.’ (2 Timotewu 3:1, 13) Chawushona hama, anyana amavulu ayitamishaña kudi akulumpi.

Dichi chalema hama kuyifumba anyanenu hachidiwu atwansi. Mama yawantu wakuGermany wejina daRenate wahosheli nindi: “Neyi muhembelela anyanenu nenu ekali atwansi hiyanateli kwiteja kuhanjeka nanenuku, muloña wansonyi yekalaña nawanyana neyi hiyakukula.” Mwatela kuyileja anyana nsañu yakudikama kwesekeja nayaaka yikwetuwu.

Anyana adi nayaaka 5 nakufunta mwishina: Shenuku muchima wakuleja anyana majina ayidi yamujimba yazatikaña hakudikama, nawa yikonkomwenenu nenu kwosi muntu watela kuhemesha kuyidi yawuku. Mama yawantu wakuMexico wejina daJulia wahosheli nindi: “Natachikili kumutañisha mwanami weyala henohu wudi nayaaka yisatu. Nadiña nakwakama chinelukili nami antañishi, akwakuhemba anyana hela akwawu anamubadiki yaaka anateli kumukatisha. Wakeñekeleña yeluki mwakudikiñila.”

ESEKENU KUZATISHA IYI NJILA: Mufumbenu mwanenu yeluki chakukaana hatooka to-o neyi kudi muntu wunakufwila kukwata kuyidi yindi yamujimba yazatikaña hakudikama. Chakutalilahu munateli kumuleja mwanenu kubidika nindi: “Lekaku! Nukukushimwinamu!” Mulejenu mwanenu nenu kushimuna dichuma chalema, hela chakwila muntu nakumuleja nindi wukumufweta idi kwinji nakumuchinisha.

Anyana adi nayaaka 5 kushika kuyaaka 12: Iyi yaaka yinateli kuyikwasha kudizisha anyanenu elukileñahu yuma yikwawu chovu-chovu. Tata yawantu wejina daPeter wakonkomweneni nindi, “Henohu kanda mutachiki kuhanjeka nawanyana, yihulenu ashimuni yuma yelukawu kulonda mutiyi neyi akukeña kwilukilahu nsañu yikwawu. Bayi muyikanjikija kuhanjeka haniyi nsañuku. Anyanenu anateli kwikala akasunuka neyi muhanjekaña nawu mpinji yejima.”

ESEKENU KUZATISHA IYI NJILA: Hanjekenu nawu mpanji yayihi kapampa kakavulu chatela muhanjekeña namuzezenzi nakuyileja yuma yejima yimunakutoñojoka nenu atela ayiluki. (Kuhituluka 6:6-9) Neyi mwila mwenimu, himukuyileja anyanenu nsañu yayivulu hampinji yimuku. Kubombelahu, chiyakukulañawu akwiluka nsañu yatela kwilukawu kwesekeja nayaaka yikwetuwu.

Anyana adi nayaaka 13 kushika kuyaaka 19: Iyi diyi mpinji yatela kwilukawu chikupu anyanenu nsañu yamujimba, yitoñojoka niyuma yikwawu yakundama kuyidi yamujimba yazatikaña hakudikama. Ana, wudi nayaaka 15 atenawu hewulu wahosheli nindi: “Anyana awamayala niawambanda hashikola adikamaña chakubula nikwakamena. Chineli nidi mukwaKristu, natela kwiluka nsañu yayivulu hansañu yakudikama. Hela chakwila, kuhanjeka nsañu yakudikama kwatiyishaña nsonyi, natela kwiluka iyi nsañu.” *

Ikalenu asoñama: Atwansi anateli kukañanya kwihula malwihu muloña achinaña nawu anvwali jawu akutoñojoka nawu anakwila yuma yatama. Dichelukayi tata yawantu wejina daSteven, wahosheli nindi: “Mwanetu weyala wadiña nakushintajala kuhanjeka nsañu yakudikama. Nkumininaku twelukili netu, watoñojokeleña nindi tunakumufwikijila netu nakwila yuma yatama. Twamulejeli hatooka netu hitwahanjekeleña haniyi nsañu muloña wakwila twatoñojokeleña netu nakukoña yamu yatamaku; ilaña twakeñeleña kumukwasha yeluki chakutondolwela kukala kunateli kumumwekena.”

ESEKENU KUZATISHA IYI NJILA: Chatela mumwihuli mwanenu malwihu ahosha chikupu hansañu yakudikama, mwihulenu yashimuni chatoñojokañawu akwawu akashikola haniyi nsañu. Chakutalilahu, munateli kuhosha nenu: “Antu amavulu makonu atoñojokaña nawu kwilila wuvumbi mukanwa hikudikama wanyi. Komana ichi dichatoñojokañawu akwenu akashikola?” Neyi mumwihula mwanenu muniyi njila wukwikala wakasunuka kushimuna chatoñojokañayi haniyi nsañu.

Chakumanisha Nsonyi

Kafwampi, nsañu yasweja kuyikalila anvwali kuhanjeka nawanyanawu hinsañu yakudikama. Neyi muzata nañovu chikuyikwasha. Mama yawantu wejina daDiane wahosheli nindi: “Mukuhita kwampinji nsonyi yamanaña, nawa kuhanjeka namwanenu hansañu yakudikama kwakoleshaña wulunda wenu.” Steven atenawu hewulu wetejeli nindi: “Neyi mwikala nachaaku chakuhanjekaña nsañu yidi yejima yikumwekana muchisaka mukukasunuka, chikwikala chaswayi kuhanjeka nsañu yatiyishaña nsonyi yidi neyi nsañu yakudikama.” Wabombeleluhu nindi: “Nsonyi yamanaña wanyi ilaña kuhanjeka mukukasunuka dichuma chalema muchisaka chawakwaKristu.”

[Tumazu twaheshina]

^ Majina adi muchinu chibaaba anayihimpi.

^ Talenu tupetulu 1-5, 28, 29, ni 33 mumukanda waQuestions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2, wasonekawu kudi aYinsahu jaYehova, kulonda muhanjeki namwanenu wakansi hansañu yakudikama.

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 32]

MUNATELI KWAKULA NENUDI  . . .

Tañenu iyi nsañu yahoshawu atwansi amukaayi kejima, nawa toñojokenu chimwatela kwakula awa malwihu analondeluhu.

• “Anvwali jami anlejaña kutaña yibaaba yahosha hansañu yakudikama, chinataña niyihuli malwihu ejima indi nawu. Ilaña nakeñaña nami tuhanjeki nawu yuma yayivulu kutalisha hansañu yakudikama.”—Ana, Brazil.

Komana mwatoñojokaña nenu, chalema kuhanjeka namwanenu hansañu yakudikama tahindi mwatela kumwinka nyikanda yaditañili yomweni?

• “Neluka njila jajivulu jaheña jadikaminañamu antu, yuma yabula kwilukawu atata. Neyi niyihula akuhayama nankashi.”—Ken, Canada.

Yumanyi yachinañayi mwanenu kuhanjeka nenu hansañu yinakutoñojokayi?

• “Chinekalili nawulobu wakwihula anvwali jami hansañu yakudikama, atachikili kutwinka muloña nawu, ‘Diyi nsañu yiwatela kwihula?’ Kudi chuma chinamwekani tahindi?”—Masami, Japan.

Neyi mwanenu yayihula lwihu kutalisha hansañu yakudikama, chimukumwakula chikukojeja ñahi yakayileji nsañu yikwawu kumbidi hela yakabuli kuyileja?

• “Chikunkwasha neyi anvwali jami anleja nawu niwena hiyachidiñawu atumpululu ehwileña malwihu wowamu, dichi ninami neyi niyihula chidi hohu chiwahi.”—Lisette, France.

Munateli kumukwasha ñahi mwanenu yekali wakasunuka kuhanjeka nenu nsañu yakudikama?

• “Mama wañihwileña malwihu akundama kunsañu yakudikama, nawa nezu dadiwahi. Natoñojokaña nami chumichi chalema hakwila nawu mwana yabuleña kutoñojoka nindi anakumusompesha.”—Gerald, France.

Neyi munakuhanjeka namwanenu hansañu yakudikama mwahoshaña nindi munjila yamuchidinyi? Tahindi munakukeña kuzatilahu?