Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Nyevulu Yanzekesi Yayiwahi Tahindi Yatama?

Nyevulu Yanzekesi Yayiwahi Tahindi Yatama?

MUTU WUDI HEFU DATACHI

Nyevulu Yanzekesi Yayiwahi Tahindi Yatama?

Makonu mukaayi munasweji nyevulu yanzekesi, nsañu yasonekawu nimazu akwatawu asañumunaña antu kutiya wuvumbi. * Munateli kuyiwana munsañu yatiyakeshañawu, mafashoni, mafwilimu, mutumina, mumagazini, nihayisanji yanyivwimbimbi, yisela yahavidiyo, hajiselufoni nimakina akwenda nachu, haWebu sayiti nawa chayinu mpinji yidi nihaIntaneti yinakuzatishawu hakuditemeshela nyevulu. Chinakumwekana neyi antu amavulu makonu amonaña nawu nyevulu yanzekesi yatama wanyi. Makonu antu amavulu kumaluña amavulu anakutala nyevulu yanzekesi nankashi kubadika chichadiña mumpinji yakunyima.—Talenu chikasha chinakwila nawu  “Wunsahu Walala Kutalisha haNyevulu Yanzekesi.”

Nyevulu yanzekesi yinakuhimpika. Nkuluñaña Gail Dines wasonekeli nindi: “Makonu nyevulu yinasweji kutama chakwila nyevulu yanzekesi yamweneñawu nawu hinzekesi yakasoñu makonu anakuyimona nawu hinyevulu yanzekesi yatela kutala antu ejima.”

Indenu mwamonaña ñahi yumiyi? Komana nyevulu yanzekesi hiyuma yayiwahi yakumanishilamu wuudi tahindi hiyuma yatama? Yesu welili nindi: “Nyitondu yayiwahi yejima yasoñaña nyikabu yayiwahi, ilaña mutondu watama wasoñaña nyikabu yatama.” (Matewu 7:17) Indi nyevulu yanzekesi yasoñaña nyikabwinyi? Hakwila twakuli ilu lwihu, tusambilenu kushinshika malwihu alema ahosha hanyevulu yanzekesi.

Nyevulu yanzekesi yaleñelaña antu kwiladi?

YUMA YAHOSHAÑAWU ANKULUÑAÑA: Nyevulu yanzekesi yateñulaña antu chikupu chakwila akwakusandujola niandotolu ayifwanisha nayitumbu yashetana.

Brian, * wateñukili nakutala nyevulu yanzekesi haIntaneti wahosheli nindi: “Kwosi chuma chankañesheleña. Hinatwesheleña kudiyuulaku. Mujimba wazaalileña nawa mutu wakatileña. Nesekeli nami nileki, ilaña nachidiña nateñuka nichimwahitili yaaka yayivulu.”

Antu eñija mutu munyevulu yanzekesi kakavulu aswekaña yililu yawu. Ajindaña nawa atwambaña. Dichaleteshaña antu amavulu kutiya wuudi, nsonyi, kwakamena, kuneña nikuzuwa. Mpinji yikwawu afwilaña nikudijaha. Serge, waloñolweleña nyevulu yanzekesi haselufoni yindi hadaha mafuku ejima wahosheli nindi: “Natoñojokeleña hohu hadi amaweni nawa naneñeleña. Nadimweneña nami nidi wamukunkulwayi, chinleji chankabishileña, natiyileña wuudi nawa namweneña nami hinamba kaleka kutala nyevulu yanzekesuku. Natiyileña nsonyi niwoma wakulomba wukwashu.”

Kutala nyevulu yanzekesi mwafumaña yuma yatama chili kuyitala hakapinji kantesha hela chakuluwukila. Ndotolu Judith Reisman, wazataña namutayi wasandujolaña hansañu yanyevulu yanzekesi walejeli kometi yamwitala danshimbi yakuUnited States nindi: “Nyevulu yanzekesi hiyafumaña muwoñuku nawa yaluwañeshaña yitoñojoka yamuntu, nawa muntu nateli kutoñojoka hanyevulu yeniyi kala mpinji hela chakwila hanakukeñaku, nawa yakala kuyivulamena.” Susan, wayaaka 19 yakuvwalika watalileña jiWebu sayiti janyevulu yanzekesi wahosheli nindi: “Nyevulu yeniyi yakubaza muyitoñojoka yami. Natoñojokaña hanyevulu yeniyi nihampinji yinabuli kukeña. Namonaña neyi hinakatwesha kuyivulamenaku.”

CHIKUMA CHENENI: Nyevulu yanzekesi yeñijaña antu ayitalaña muwuduñu nawa yayiletelaña kukala chikupu.—2 Petulu 2:19.

Nyevulu yanzekesi yaletaña kukalanyi muyisaka?

YUMA YAHOSHAÑAWU ANKULUÑAÑA: “Antu adisumbula adiseñaña nawa yisaka yambokelañamu muloña wanyevulu yanzekesi.”—The Porn Trap, mukanda wasonekeluwu kudi Wendy niLarry Maltz.

Nyevulu yanzekesi yamanishaña maluwi nikusanda yisaka kuhitila

▪ Mukuleñela antu adisumbula kubula kudikuhwelela, kudikunda nikudikeña.—Yishimu 2:12-17.

▪ Mukuleñela muntu kudikeña yomweni, kubula kukeña kuhanjeka nawantu nikumutiya mwini kwindi kumuchima bwi-i.—Aefwesesa 5:28, 29.

▪ Mukusañumuna antu kutiya wuvumbi munjila yabula kutelela.—2 Petulu 2:14.

▪ Mukuleñela antu ayitalaña kukanjikija eni kwawu kuhumañana munjila yabula kutelela.—Aefwesesa 5:3, 4.

▪ Mukuleñela antu kukeña kukama nawantu abula kwikala eni kwawu.—Matewu 5:28.

Bayibolu yalejaña antu adisumbula kubula ‘kukwatila makasu’ eni kwawu. (Malaki 2:16) Kukama namuntu wabula kwikala mwini kwenu himakasu akojejaña antu adisumbula kwambuka nikudiseña. Kudiseña kwaleñelaña anyana kukabakana.

Nyevulu yanzekesi yinateli cheñi kuyandisha anyana chikupu. Brian atenawu dehi walumbulwili nindi: “Hinadiña nayaaka ikumi yakuvwalika, nawanini magazini awatata anyevulu yanzekesi chakuluwukila henohu tunakuhema chisela chakudiswamina. Natachikili kuyitala mukuswamujoka chakadi kwiluka chinakeñeleleña kutala nyevulu yenayina. Diyi mpinji yinekalili nachaaku chatama nawa natwalekeluhu kwikala nanichi chaaku nichinakulili.” Akwakudiza ashimuna nawu nyevulu yanzekesi yinateli kuleñela atwansi kutiya wuvumbi henohu achidi atwansi nikudikama nawantu amavulu, kukanjikija antu kudikama nawu nikuluwankana muyitoñojoka.

CHIKUMA CHENENI: Nyevulu yanzekesi yaluwañeshaña wulunda wawantu adikeña nawa yaletaña chineñi.—Yishimu 6:27.

Indi Bayibolu yahosha nawudi hanyevulu yanzekesi?

IZU DANZAMBI DAHOSHA NAWU: ‘Dichi jahenu yidi yenu yamujimba . . . wuvumbi, wuzondu wamumuchima, kufwila kwila yuma yatama, nzala yakukeña kudikama, nilwisu himana kwawu nakupesha.’—Akolosi 3:5.

Kuhosha hohu chalala, Yehova * Nzambi wahela nyevulu yanzekesi. Chumichi hichinayi mukwila nawu nsañu yawuvumbi yamuhayamishañaku. Nzambi watuleñeli nawuswa wakudikama nawa wakeñeleña nindi antu adisumbula azatisheña wuswa weniwu hakudizañalesha, kudikunda nikuvwala anyana.—Yakoba 1:17.

Muloñadi wutukuhoshela netu Yehova wahela chikupu nyevulu yanzekesi? Shinshikenu iyi yikuma yantesha hohu.

▪ Weluka nindi nyevulu yanzekesi yinateli kuleta kukala muchihandilu.—Aefwesesa 4:17-19.

▪ Watukeña nawa wafwilaña kutukiña kuyuma yatama.—Isaya 48:17, 18.

▪ Yehova wakeñaña nindi antu atwalekuhu kuhemba maluwi niyisaka yawu.—Matewu 19:4-6.

▪ Yehova wakeñaña nindi twikali nachinleji chitooka nikulemesha akwetu.—1 Atesalonika 4:3-6.

▪ Wakeñaña nindi tulemeshi wuswa watwinkayi wakuvwala anyana nikuwuzatisha munjila yakalemesha.—Aheberu 13:4.

▪ Yehova weluka nindi nyevulu yanzekesi yaleñelaña antu kwikala nayitoñojoka yatama yawusatana kutalisha hakudikama.—Kutachika 6:2; Yuda 6, 7.

CHIKUMA CHENENI: Nyevulu yanzekesi yakisañanaña wulunda wukwetiyi muntu naNzambi.—Aroma 1:24.

Hela chochu, Yehova watiyilaña luwi chikupu antu afwilaña kuleka kutala nyevulu yanzekesi. Bayibolu yahosha nawu: “Yehova wenzala wushona, waseha, hazuwaña swayuku, wasweja luwi. Muloña yena weluka nyijimba yetu, waanukaña kwindi nindi hilunkuñu hohu kwalu.” (Masamu 103:8, 14) Walejaña antu adizoza kumulomba kulonda ‘amoni luwi lwakuyikwasha hampinji yatelela.’—Aheberu 4:16; talenu chikasha chinakwila nawu “Yuma Yikuyikwasha Kuleka Kutala Nyevulu Yanzekesi.”

Antu amavulu eteja wukwashu waNzambi. Komana antu akwashañayi ahetelañamu? Shinshikenu chahosha Bayibolu hadi antu alekeli yaaku yatama: “Ayiwelesheli, ayijilikili, ayilishili aloña mwijina daMwanta Yesu Kristu, nimudi spiritu yaNzambi yetu.” (1 Akorinda 6:11) Kufwana kapostolu Pawulu, antu wenawa anateli kuhosha nawu: “Natweshi kwila yuma yejima mudi Kristu wankoleshaña.”—Afwilipi 4:13.

Susan, walekeli kutala nyevulu yanzekesi wahosheli nindi: “Yehova hohu diyi wunateli kuyikwasha kuleka kutala nyevulu yanzekesi. Neyi mulomba nenu yayikwashi, mukwikala nawulunda wawuwahi nindi. Hamba kayishiyaku.”

[Tumazu twaheshina]

^ Nhoshelu yakwila nawu “nyevulu yanzekesi, nsañu yasonekawu nimazu akwatawu asañumunaña antu kutiya wuvumbi” yatalisha kuyuma yahoshaña hawuvumbi yaleñelaña muntu wunakutala, wunakutiyilila hela kutaña kutiya wuvumbi. Munichi chibaaba tukuzatisha nhoshelu yakwila nawu “nyevulu yanzekesi” hela chakwila yishina yejima yinatenuwu muchibaaba yinatalishi kunsañu yasonekawu nimazu akwatawu asañumunaña antu kutiya wuvumbi.

^ Majina amuchinu chibaaba anayihimpi.

^ Yehova didi ijina daNzambi neyi chashimunawu muBayibolu.

[Chikasha chidi hefu 5]

WUNSAHU WALALA KUTALISHA HANYEVULU YANZEKESI

KALA SEKONDI: Kwakwihi nawantu akushika ku 30,000 atalaña jiWebu sayiti janyevulu yanzekesi.

 KALA MINITI: Antu azatishaña Intaneti atemeshaña jimelu janyevulu yanzekesi jakubadika ku 1.7 Miliyoni.

ORA NIORA: MuUnited States edishaña kwakwihi namavidiyo AYEDI anyivwimbimbi yanzekesi amwekeshaña nzekesi yakasoñu.

MAFUKU EJIMA: MuUnited States hohu, antu afwetelaña mavidiyo anyivwimbimbi yanzekesi akubadika avareji YAMAMILIYONI AYEDI.

KAKWEJI NIKAKWEJI: Hadi atwansi awamayala 10, kwakwihi nawatwansi 9 atalaña nyevulu yanzekesi, nawa hadi atwansi awambanda 10, 3 atalaña nyevulu yanzekesi muUnited States.

CHAAKA NICHAAKA: Nyitayi yatuñaña nyevulu yanzekesi mukaayi kejima yakwataña mali akushika ku $100 BILIYONI dola mali akuAmerica.

[Chikasha chidi hefu 6, 7]

Yuma Yikuyikwasha Kuleka Kutala Nyevulu Yanzekesi

Komana mwelukahu muntu wunakufwila kuleka kutala nyevulu yanzekesi? Shinshikenu njila jinakwashi antu amavulu kuleka kutala nyevulu yanzekesi.

1. Lombenu kudi Nzambi.

“Chuma chasweja kulema chikuyikwasha kubula kufwa mumuhetu wakutala nyevulu yanzekesi hikumulomba Yehova kulonda yayikwashi.”—Franz.

Yehova nateli kumwinka muntu spiritu yajila yikumwinka ñovu yakwikala ‘namuchima wakukeña kwila, nikwilamu.’ (Afwilipi 2:13) Neyi muntu yovwahila wunlomboli waspiritu, spiritu yikumukwasha kushinda yuma yatama “yafwilañayi.”—Aŋalija 5:16, 24.

2. Lombenu wukwashu kudi akwenu.

“Neyi wunateñuki nanyevulu yanzekesi wunateli kujinda nikutiya nsonyi chakwila hiwunateli kulomba wukwashuku. Wunateli kutoñojoka neyi wukumanisha kukala nkaweyi. Ilaña hiwukutweshaku. Wunateli kuleka kutala nyevulu yanzekesi neyi akukwasha. Dichi hinatiyili nsonyi yakumulejamu ñodamuku. Namwilili cheñi ibwambu dami inakuhwelela nami yankwashi. Chuma chinelili chadiña chakala nankashi, ilaña natambwili wukwashu wunakeñeleña.”—Yoshi.

Chakeñekaña kwikala wahamuka hakwila wulejumu akwenu. Ilaña dichuma chalema chikupu chikuyikwasha kuleka kutala nyevulu yanzekesi nikwikala nawulunda wawuwahi nawantu imwakeña. Susan atenawu hakusambila wahosheli nindi: “Chankwashiluwu, natiyili kumuchima to-o. Hampinji yankwashileñawu natiyileña kumuchima kukata, ilaña nekalili nachinleji chitooka.”—Yakoba 5:16.

3. Ilukenu yuma yayileñelaña kutala nyevulu yanzekesi nawa yitondolwelenu.

Yumanyi yayileñela kutoñojoka hayuma yatama? Kusandujola haIntaneti? Kutala chisanji chanyivwimbimbi mukachi kawufuku? Kutaña magazini anyevulu yanzekesi? Kuya kuchiwelelu? Tahindi neyi munatiyi nzala, munazuwi, neyi mudi nkawenu indi kwinji munazeyi? Sven wahosheli nindi: “Ilukenu kuzeyazeya kwenu, nawa kutondolwelenu.” Yesu wahosheli nindi: “Neyi disu deyi dachidiilu dikukudimbwisha, ditubuli wudinati.”—Matewu 5:29.

Franz wahosheli nindi: “Neyi nikala mukweseka kwakutala mumbanda wabula kwikala iñodami namesu akumufwila, nalombaña kudi Yehova nakukakeja mesu ami kutala kwacheñi.” Nkakulula Yoba washinshika atenawu muBayibolu wahosheli nindi: “Natiyañana dehi namesu ami; indi chañadima nukumutala ñahi?”—Yoba 31:1.

4. Koleshenu wulunda wenu naNzambi.

Franz wabombeleluhu nindi: “Toñojokenuña hayuma yayiwahi, nawa kalakalenuña nyidimu yakuspiritu.”

Bayibolu yahosha nawu: “Nkumininaku, enu ana kwetu, toñojokenu yuma yalala yejima, yalumbwa yejima, yaloña yejima, yitooka yejima, yasweja kuwaha yejima, yampuhu yayiwahi yejima. Neyi kudi kashinshi kakeni, neyi kudi yahamekañawu, toñojokenuña yumoyu . . . , niNzambi wakuwunda wukwikala nanenu.”—Afwilipi 4:8, 9.

[Mwevulu]

1

[Mwevulu]

2

[Mwevulu]

3

[Mwevulu]

4