Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Wunfwikiji! Wamba Kamana?

Wunfwikiji! Wamba Kamana?

PANAYIOTA wakulili hachitutu chekala haMediterranean. Hampinji yadiñayi kampululu, wadiñijili mumapolitiki. Nkumininaku, wekalili nsoneki wachipompelu chapolitiki chadiña mumukala mwashakamineñayi. Wayileña kwitala nikwitala nakutambula nyisonku yachipompelu chawu. Mukuhita kwampinji, Panayiota watachikili kuneña. Chaambu, kufwila, kubula kutiyañana niichima, yumiyi yatachikili kumwekana hela chakwila aditeneneña nawu amabwambu.

Daniel wakulilili muchisaka chadihanini chikupu munsakililu muIreland. Chawushona, watoñojokeleña hadi atupristu anfwikiji asheteleña nankashi, akwalwisu nawa eyileña nyilambu yahanineñawu antu, kushilahu niyuma yamutañishileñawu nawu neyi yakoña nshidi akamocha mukesi kahelu

Jeffery wazatishileña mpinji yindi yejima kumudimu wakulandisha yuma nikulandisha kudi antu atwalaña yuma najimbopolu kuUnited Kingdom nikuUnited States. Wanukaña yuma yayivulu yamwekeneña kudi akwakulanda niakwakudichombesha mukulandisha adimbileña akwanfulumendi hakutiyañana jawuseya. Muwunfwikiji, ahosheleña mazu adi ejima kulonda kukiña nachu nyidimu yawu.

Chakadi nikujina, iyi nsañu yakuyambaku. Makonu wunfwikiji wudi muyuma yejima yelañawu antu yidi neyi, mapolitiki, mujinsakililu nimujakuselujola. Izu dakwila nawu “nfwikiji,” dafuma kwizu dachiGriki dalumbulula nawu nhoshi hela nhemi wudi hachinañamu, wunavwali chuma chakudisweka nachu. Mukuhita kwampinji, idi izu adizatishileña kutalisha kudi muntu wukweti yililu yakudimba akwawu hela nakukeña kuhetelamu.

Wunfwikiji waneñeshaña antu adimbañawu kuyitisha kutama, kuyihilisha nikudihembela nkunyi. Neyi antu anahili, adihulaña nawu, “Wunfwikiji! Wamba kamana?” Twasakililaña Izu daNzambi datukwashaña kwiluka netu wunfwikiji wukamana.

NZAMBI NIMWANINDI CHAMONAÑAWU WUFWIKIJI

Kwesekeja naBayibolu, wunfwikiji hiwatachikilili kudi antuku, ilaña watachikili kudi chileñaleña wakuspiritu wabulaña kumwekana. Kufuma tuhu kutachi, Satana Diyabolu wazatishili kapela hakudisweka kulonda yamwekani neyi hinkwashi hakumudimba mumbanda watachi, Evu. (Kutachika 3:1-5) Kufuma tuhu hayina mpinji, antu amavulu anekali anfwikiji nawa anakwila mwenimu kulonda kudimba nachu akwawu nikufwila kuditiyisha kuwaha aweni.

Chelili munza wawaIsarela wakushankulu wufwi mumuhetu wakudifukula kwakutwamba, Nzambi wayisoñamishili hayihuñu yikafumamu. Kuhitila mudi kaprofwetu Isaya, Yehova Nzambi washimwini nindi: “Chaneluwu antu awa hiyakukundama kwakwihi, hiyakunlemesha natunwa twawu nanyivumbu yawu, kwinza nyichima yawu ayifumisha dehi, ayitwala dehi kwakulehi nanami.” (Isaya 29:13) Chelili munza wubuli kubalumuka, Nzambi wetejeli nyunza yacheñi yañovu kujilumuna iluña dakudifukwila dawaIsarela, Yerusalema nitembeli yadiñamu, katachi kudi aBabiloni mu 607 B.C.E. nkumininaku kudi amashidika awaRoma mu 70 C.E. Chumichi, chinakumwekesha nawu Nzambi hakeñaña yililu yawunfwikiji kutwalekahuku.

Munjila yikwawu, Nzambi niMwanindi Yesu, alemesha chikupu antu ashinshika nawa alala. Chakutalilahu, hampinji yatachikiliyi Yesu kushimwina iyala wejina daNataneli wenjili kudi yena. Yesu chanamumoniyi, hakuhosha nindi: “Talenu, kaIsarela kakeni wakadi makasu.” (Yowanu 1:47) Nataneli, atenañawu cheñi nawu Batolomewu, wekalili hakachi kawatumbanji twaYesu 12.—Luka 6:13-16.

Yesu wahanjekeleña nawatumbanji twindi nawa wayilejeleña yuma yakeñañayi aNzambi. Hiyateleleli kwikala anfwikijuku. Hakwila yayisoñamishi, Yesu wahishili chikupu yililu yawunfwikiji yadiña nawakulumpi jansakililu amumafuku indi. Shinshikenu yuma yatama yadiña nakwilawu.

Adimwekesheleña kudi antu neyi ‘aloña’ chikupu. Yesu wayilejeli antiyilili jindi nindi: “Babalenu mubuli kuhana yamukunkulu yenu kulonda ayimoni kudi antu . . . neyi chelañawu anfwikiji.” Wayilejeli cheñi kuhana yamukunkulu “kumbadi” hela chakubula kuyimona kudi antu. Ateleli kulomba kumbadi, bayi kufwila kuyimona kudi antu. Dichi kudifukula kwawu kwadi kwikala kwalala nawa Tata yindi wadi kuyihameka.—Matewu 6:1-6.

Anyakeleña kwinka akwawu nyiloña. Yesu wahosheli nindi: “Eyi nfwikiji! Sambilaku kufumisha chipamba chidi mudisu deyeyi aweni, mwaka wumoni chachiwahi kufumisha kachibalu kadi mudisu damana kweyi.” (Matewu 7:5) Neyi muntu yasha muchima hayiluwa yawakwawu iku niyena nakukoña yiluwa yamaneni, wadimwekeshaña neyi wekala chiwahi komana nehi. Kuhosha hohu chalala, “antu ejima anavulumuni, anakañanyi kushika mwashikila kulema kwaNzambi.”—Aroma 3:23.

Ahembaña yililu yatama munyichima. Ifuku dimu, atumbanji twawaFwarisi niakwakumulonda Herodi enjili kudi Yesu nakumwihula hanyisonku. Kuzatisha mazu akumweseka nachu, amwilili Yesu nawu: “Eyi Nkuluñaña, etu tuneluki netu eyi wumuntu walala, walejaña antu njila yaNzambi mwalala hohu,.” Dichi amukwatilili kafunta nakumwihula nawu: “Kusonka kudi Kesari wunachitoñojoki neyi chaloña, tahindi?” Yesu hakuyakula nindi: ‘Munakuñesekeladi, enu anfwikiji?’ Yesu wayiteneni nindi anfwikiji muloña akeñeleña ñakwilu yalwihu lwawu wanyi, ilaña akeñeleña ‘mwakumuwanina nyiloña nansañu yikuhoshayi.’—Matewu 22:15-22.

AkwaKristu alala amwekeshaña “kukeña kwakufuma mumuchima wutooka, nachinleji chamuchima chachiwahi, nikukuhwelela kwakadi kudimbana.”—1 TIMOTEWU 1:5

Chelili chipompelu chawakwaKristu achituñi haPentekosta 33 C.E., chumichi chayikwashili antu kuhoshaña walala nikwikala nakashinshi. AkwaKristu alala azatili nañovu hakumanisha yililu yawunfwikiji munyichima yawu. Chakutalilahu, Petulu wadiña hakachi kawapostolu 12, wayikolesheli akwawu akwaKristu nindi, ‘ovwahilenu nsañu yalala, kulonda mukeñi ana kwenu chakadi kudimbana.’ (1 Petulu 1:22) Kapostolu Pawulu wayikonkomweneni akwawu akwakukalakala nindi, nindi ikalenu ‘nakukeña kwakufuma mumuchima wutooka, nachinleji chamuchima chachiwahi, nikukuhwelela kwakadi kudimbana.’—1 Timotewu 1:5.

ÑOVU YEZU DANZAMBI

Nsañu yatañishileñayi Yesu niapostolu, neyi chayisonekawu muBayibolu, yatukwashaña chikupu neyi chiyakwashili antu muyaaka nkulakaji yakusambila. Kutalisha kuniyi nsañu, kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: “Mazu aNzambi amomi, akweti ñovu, atwa chakubadika mpoku yakabali yikweti wumwemu kuyedi, apwikaña nakwambula wumi naspiritu, manuñi namanji, asweja kushinshika yitoñojoka niyafuukulaña muchima.” (Aheberu 4:12) Kwiluka chahosha Bayibolu nikufwila kushakama kwesekeja nachiyahosha, kunakwashi antu amavulu kuleka yililu yawunfwikiji nakwikala ashinshika nawa alala. Shinshikenu yakutalilahu yawantu asatu itwashimuna hakusambila.

“Namweni kukeña kwalala kwakukeña akwetu chakufuma hamuchima.”—PANAYIOTA

Panayiota wamweni chuma chahimpili chihandilu chindi hampinji yetejeliyi mutambi wakuya nakupompa Kwitala daWanta dawaYinsahu jaYehova. Hamweni yililu yawunfwikiji yamwekeshañawu antu hanji kulonda azañaleshi amakwawuku. Wahosheli nindi: “Namweni kukeña kwalala kwakukeña akwetu chakufuma hamuchima, chuma chinabulahu dehi kumona hadi yaaka yinadiña mupolitiki.”

Panayiota watachikili kudiza Bayibolu nawa wapapatisheweli. Hanahiti dehi yaaka 30. Chayinu mpinji wahoshaña nindi: “Nawani chuma chalala muchihandilu chami, kubadika chinayileña kwitala nikwitala nakutwala nsañu yamapolitiki, ilaña chinnatachiki kushimwina nsañu yaWanta waNzambi, nawani neyi dichuma chitwatela kwila wejima wetu mukanu kaayi.”

“Hinakeñeleña kuyidimba akwetu akwaKristu kulonda amoneña neyi inakwila yuma yaloñaku.”—DANIEL

Daniel wazatileña chiwahi muchipompelu chawakwaKristu nawa amwinkeli nyidimu yakuzata. Chimwahitili yaaka yantesha, waluwañesheli hakusompesha nawa chinleji chindi chatachikili kumukabisha. Wahosheli nindi, “Chinanuka yililu yawunfwikiji yinamweni muchechi hayaaka yinahituhu, nafwilileña kuleka mudimu wanyikeluwu. Hinakeñeleña kuyidimba akwetu akwaKristu kulonda amoneña neyi inakwila yuma yaloñaku.”

Mukuhita kwampinji Daniel wahimpili, wamweni neyi nateli kutachika cheñi kuzata mudimu windi nachinleji chitooka, dichi wetejeli kukooleka kwamwinkeluwu muchipompelu. Kashinshi kamuchidiwu hichakutalilahu chachiwahi kudi antu amukalakelaña Nzambi chakadi wunfwikiji. Asambilaña “kufumisha chipamba” chindi mumesu awu hakwila ‘afumishi chibalu’ chindi mumesu awa manakwawu.

“Hinakafunta cheñi kumudimu wakulanda nakulandululaku, . . . . Chinleji chami chatamini.”—JEFFERY

Jeffery, wamanishilili mpinji yindi mumudimu wakulanda nakulandulula, wahosheli nindi: “Chinatachikili kudiza Bayibolu, nelukili nami natela kuleka kuzatishaña mazu akutwamba ekoku. Mavasi amuBayibolu akwashili kubula kutwamba adi neyi Yishimu 11:1, yahoshaña nawu ‘pezu yakutwamba Yehova wayimona nindi, hikushimana.’” Eñañi, kwambukaku nawantu amwihwileña Yesu hanyisonku, Jeffery wadizili kubula kuhosha mazu akutwamba nawakwawu akwaKristu niantu abula kwikala akwaKristu.

A Yinsahu jaYehova amavulu mukaayi kejima afwilaña kuzatisha yuma yadizañawu muBayibolu. Azataña nañovu yayeni hakwila ‘avwali wuntu wawuha waleñeluwu mwekalilayi Nzambi mukuloña nakujila kwansañu yalala.’ (Aefwesesa 4:24) Mwani tunakuyikolesha netu yilukenu chekalawu aYinsahu jaYehova, yuma yakuhwelelawu nichiyanateli kuyikwashawu kwiluka ituña daNzambi dadiha dakanayi. “Mwakekala kuloña neyi chakaniniyi” nawa himwakekala wunfwikijuku.—2  Petulu 3:13.