Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

APENDIKISI

1914​—Mwaka Walema muwuProfwetu waBayibolu

1914​—Mwaka Walema muwuProfwetu waBayibolu

KWAKWIHI nayaaka makumi awana kumbidi, atudizi aBayibolu ashimwini nawu kwakekala yuma yamaneni yikamwekana mu 1914. Indi yuma yeniyi yadiña hiyumanyi, nawa wunsahwinyi wunakumwekesha nawu 1914 himwaka walema?

Neyi chasonekawu haLuka 21:24, Yesu welili nindi: “Yerusalema akayidata kudi [akamatuña] aJentili, nichamba kamana nyaka yawaJentili.” Yerusalema yadiña ñanda yamuza wawaYudeya​—itanda dawanyuli amudi anyanta afumineña mwitala daMwanta Davidi. (Masamu 48:1, 2) Ilaña, awa anyanta adiña ambukaku nawanyuli awakwamatuña. Adiña nakushakama “hetanda daYehova” hamu neyi akwakumwimenaku Nzambi yomweni. (1 Kushindulula 29:23) Yerusalema yadiña hichinjikijilu chawunyuli waYehova.

Munjilanyi nawa mpinjinyi wunyuli waNzambi hatachikiliwu ‘kuwundatola kudi akamatuña’? Ichi chamwekeni mu 607 B.C.E. hampinji yamushindiliwu Yerusalema kudi eniBabiloni. Kwosi muntu niwumu washakamini “hetanda daYehova,” nawa nianyanta adiña nakufuma muchisaka chaDavidi ayiketwishili. (2 Anyanta 25:1-26) Komana iku ‘kudatola’ kukatwalekahu haya nyaka? Inehi, muloña wuprofwetu waEzekeli wahosheli kutalisha kudi mwanta wakukumishaku wamuYerusalema Zedekiya nawu: “Fumishaku makonku, fumishaku chibañula. . . . chiña mwenichiyulu chindi nenzi dehi, ninami namwinkichu dehi.” (Ezekeli 21:26, 27) Muntu wukweti ‘chuyulu chindi’ kuchibañula chaDavidi diyi Kristu Yesu. (Luka 1:32, 33) Komana ‘kudatujola’ kwadi kumana neyi Kristu nekali dehi Mwanta.

Mpinjinyi yikamwekana chuma chalema ñana? Yesu wachimwekesheli nindi aJentili akayula hampinji yatelela. Nsañu yidi muDanyeli kapetulu 4 yikweti nsañu yashikila yakuchinda nachu hakakumina yinampinji. Yashimuna wuprofwetu wamuchilota chaloteliyi Nebukaneza Mwanta waBabiloni. Wamweni mutondu wasweja kuleha watemeniwu. Chishinji chawu hichatwesheli kusapukaku muloña chadiña chakukasa nakankasi kachikuñu nawuneñu. Kañelu wahosheli nindi: ‘Hakahita mpinji jitanu najiyedi.’​Danyeli 4:10-16.

MuBayibolu, nyitondu mpinji yikwawu ayizatishaña kwimenaku chiyulu. (Ezekeli 17:22-24; 31:2-5) Komana kutema kwamutondu wachifwikija kunakwimenaku ochu wunyuli waNzambi hamu nawanyanta amuYerusalema hamu neyi akwaKumwimenaku, akawukañesha. Hela chochu, chimwenu chadiña nakushimuna nawu iku ‘kudatola kwaYerusalama’ kwakekala kwakapinji kantesha​—kuleha ‘kwampinji jitanu najiyedi.’ Indi iyi mpinji yikaleha ñahi?

Chimwekeshu 12:6, 14 yamwekeshaña nawu mapampa kasatu nachikunku yinashikili “ikombakaji damafuku namafuku makulakaji ayedi namakumi atanu nekumi dimu.” “Mpinji jitanu najiyedi” jatela kumana hanyima yakuleha kwamapampa kayedi hela mafuku 2,520. Ilaña akamatuña awaJentili hiyalekeli ‘kuwudatujola’ wunyuli waNzambi hamafuku 2,520 hanyima yakuhumuka kwaYerusalemaku. Mwamweni, iwu wuprofwetu komana wasenda mpinji yeneni chikupu. Kushindamena haKuchinda 14:34 niEzekeli 4:6, yahosha hadi “ifuku mumwaka,” “mpinji jitanu najiyedi” yasendeli yaaka 2,520.

Nyaka 2,520 yatachikili muOctober 607 B.C.E., hahumwiniwu Yerusalema kudi eniBabiloni nawa nianyanta afumineña muchisaka chaDavidi ayitambwili itanda. Mpinji yeniyi yamanini muOctober 1914. Hayina mpinji, “nyaka yawaJentili” dihu yamanini, nawa Yesu Kristu dihu hamutentamikiliwu kwikala Mwanta waNzambi wamwiwulu. *​—Masamu 2:1-6; Danyeli 7:13, 14.

Neyi chochashimwineñahu dehi Yesu “kumwekana” kwindi hamu neyi Mwanta wamwiwulu chinamwekani hatoka to-o nayuma yinakumwekana mukaayi​—njita, nzala, nyitentanshi, niyipupu. (Matewu 24:3-8; Luka 21:11) Yuma yinakumwekana yinakuhana wunsahu weneni wakwila nawu chalala mu 1914 dimwasemukili Wanta waNzambi wamwiwulu nawa dihatachikili ‘nimafuku akukuminina’ anyaka yatama yamakonu.​—2 Timotewu 3:1-5.

^ para. 4 Kufuma muOctober 607 B.C.E. kushika muOctober 1 B.C.E. hadi nyaka 606. Chineli hikwekala chaaka chaziroku, komana kufuma muOctober 1 B.C.E. kushika muOctober 1914 C.E. hadi nyaka 1,914. Neyi tukubomba nyaka 606 na 1,914, tukuwana nyaka 2,520. Neyi munakukeña nsañu yikwawu yakuhumuka kwaYerusalema mu 607 B.C.E., talenu chibaba “chaChronology” muInsight on the Scriptures, yasonekawu kudi aYinsahu jaYehova.