Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

KAPETULU 6

Walombeli Kudi Nzambi naKumuleja Yuma Yadiña kuMuchima

Walombeli Kudi Nzambi naKumuleja Yuma Yadiña kuMuchima

1, 2. (a) Muloñadi Hana chaneñeleñayi hampinji yadiloñesheleñayi kuya halwendu? (b) Chumanyi chitunateli kudizila kunsañu yaHana?

HANA wadiña nayuma yayivulu yakwila muloña wadiña nakuloñejeka yuma yakusenda halwendu nawa hakeñeleña kutoñojoka hakukala kwinduku. Iyi yadiña mpinji yateleleliyi kuzañalala; nfumwindi Elekana wadiña nachaaku chakutwala chisaka chejima nakudifukula kutabanaka kuShilo hachaaka hachaaka. Yehova wakeñeleña nindi antu adiluñisheña haniyi yawija. (Tañenu Kuhituluka 16:15.) Chakadi nikujina, Hana wadiluñishileña iyi yawija kufuma tuhu kuwansi windi. Ilaña muyaaka yantesha yahitiluhu yuma yahimpikili.

2 Wadiña wakooleka muloña iyala wamusumbwili wamukeñeli. Hela chochu, Elekana wadiña namumbanda mukwawu. Ijina dindi Penina, nawa chamwekana neyi wakeñeleña kumuneñesha Hana. Penina wakeñeli njila yakumukabishilamu Hana haniyi yawija yahachaaka hachaaka. Wamukabishileña munjilanyi? Hanu dinu, chikuhwelelu chindi mudi Yehova chamukwashili ñahi Hana kuumika kukala kwamwekeneña neyi hikwamba kamanaku? Neyi mumona kukala kwayineñeshaña chikupu, nsañu yaHana yinateli kuyikolesha.

“Wunatiyilidi Kutama kuMuchima Weyi?”

3, 4. Kukalanyi kuyedi kweneni kwamweniyi Hana, nawa muloñadi chikwakalilili?

3 Bayibolu yashimuna kukala kuyedi kweneni kwamweniyi Hana. Wadiña nawuswa wantesha wakumanisha kukala kwatachi, ilaña kwamuchiyedi hadiña namwakwililaku. Chatachi wasumbukili kuwuhadi nawa muhadi nindi wamuheleli. Chamuchiyedi, wadiña nshinta. Chumichi chayikalilaña nankashi ambanda ejima akeñaña kuvwala anyana; ilaña mumafuku aHana nichisemwa chawu, kwikala nshinta hichuma chaleteleña chineñi chikupu. Chisaka nichisaka chalemesheli anyana kulonda ijina dachisaka dibuli kujiya. Amweneña wunshinta nawu hichuma chaleteleña nsonyi chikupu.

4 Hana wadi kuumika kukala kwindi neyi Penina hamukabishileñaku. Kufuma tuhu kutachi, wuhadi hichuma chatama. Antu avulileña kudibecha, kuzuña nikudizuwila. Kusumbula ambanda ayedi kwambukiluku chikupu nanshimbi yaNzambi yakusumbula mumbanda wumu yashimwiniyi mwitempa daEdeni. (Kutach. 2:24) Dichi Bayibolu hiyeteja wuhaduku, nawa kukala kwadiña muchisaka chaElekana kwamwekeshaña hatooka to-o nawu wuhadi hichuma chatama.

5. Muloñadi Penina chakeñeleñayi kumukabisha Hana, nawa wamukabishileña ñahi?

5 Elekana wamukeñeli Hana nankashi. Nsañu yanyaka yawaYuda, yashimuna nawu, wasambilili kusumbula Hana, kuhiñahu hakusumbula Penina. Hela dimu hela hidimuku, Penina wamutiyilileña Hana ichima chikupu, nawa wawanini njila jajivulu jakumuyadishilamu muhadi nindi. Penina wamukabishileña Hana chikupu muloña wadiña nakuvwala anyana. Penina wavwalileña anyana mukulondashana nawa waditiyileña chikupu chavulili anyana. Chatela yamutiyileña Hana luwi nikumukundeja hamuloña wakukala kwindi, Penina wamukabishileña hachumichi. Bayibolu yahosha nawu Penina wamuvulokeleña Hana nankashi “kulonda kumutiyishaña kutama.” (1 Sam. 1:6) Penina welileña yuma mumushikila. Wakeñeleña kumutiyisha Hana kutama nawa wamuneñesheleña.

Hana waneñeleña chikupu muloña wadiña nshinta, nawa Penina welileña yuma yamutiyishileña Hana kutama

6, 7. (a) Hela chakwila Elekana wesekeleña kumukundeja Hana, muloñadi chabuliliyi kumuleja Elekana nsañu yejima? (b) Hana chadiñayi nshinta, chatalishili mukwila nawu hadiña nawuselewa waYehovaku? Lumbululenu. (Talenu tumazu twaheshina.)

6 Chamwekana neyi Penina watiyileña kuwaha chikupu kumutiyisha Hana kutama hampinji yalwendu lwalema lwakuya kuShilo hachaaka hachaaka. Elekana wayinkeleña anyana kaPenina, ‘anyana ejima amayala nawambanda’ masekawu akumulambula Yehova. Hana wabulili nyana amwinkeleña iseka dindi hohu. Penina wamukabishileña Hana nankashi chakwila wadilileña hohu nikudyaña nehi. Elekana welukili nindi Hana ñodindi akeñeliyi waneñeli nawa hadiileñaku, dichi wesekeli kumukundeja. Wamwihwili nindi: “Eyi Hana wudi nakudiladi? Wunalekelidi kudya? Wunatiyilidi kutama kumuchima weyi? Ami hinabadiki anyana amayala ikumuku?”—1 Sam. 1:4-8.

7 Hitunateli kwiluka njila yamanishililumu Elekana kukala kwaleteleñayi Peninaku, ilaña welukili nindi Hana waneñeleña muloña wadiña nshinta. Chakadi nikujina, Hana watiyili kuwana hakumuleja nawu amukeña. * Ilaña Elekana hahosheli hankunyi yadiña naPeninaku; nawa Bayibolu hiyashimuna nawu Hana wamulejeli Elekana iku kukalaku. Hadaha watoñojokeli nindi neyi yashimuna chamukabishileñawu kudi Penina, wadi kusweja kumukabisha. Komana Elekana wadi kuhimpa yuma? Komana Penina hadi kusweja kumukabisha Hanaku nawa anyanindi niambuñindi hiyadi kwila mwomumuku? Hana wadi kudimonaña neyi amuumba chikupu mwitala dindi.

Hampinji yamweneñayi kañalaña hetala, Hana walombeli kudi Yehova kulonda amukundeji

8. Neyi munakumona yuma yayineñeshaña, muloñadi chimunateli kutiya kuwaha hakwiluka nenu Yehova hiNzambi wawuñaji?

8 Chili Elekana welukili chikupu nindi Penina wamukabishileña mukwawu hela nehi, Yehova welukili yuma yejima. Izu dindi dashimunaña nsañu yejima, dikwila nawu dasoñamishaña muntu wudi wejima wukweti lwisu nawa wahelaña akwawu. Kwambukaku, muntu wakadi muloña nawa waletaña kuwunda wudi neyi Hana, nateli kukundejewa hakwiluka nindi Nzambi wawuñaji wakoñaña yuma munjila yaloña nawa hampinji yindi yatoñolayi. (Tañenu Kuhituluka 32:4.) Hadaha Hana niyena welukili chumichi, muloña walombeleña kudi Yehova kulonda yamukwashi.

‘Nikuneña Nawa Cheñi Nehi’

9. Chumanyi chitukudizila kudi Hana wakeñeleña kuya kuShilo hela chakwila welukili chuma chadi kwilayi muhadi nindi?

9 Chisaka chadiña nakudikita nyidimu nampinji yantetemena. Antu ejima adiña nakudiloñesha kuya halwendu kushilahu nianyana. Ichi chisaka cheneni chendeleña makilomita kubadika ha 32 hakwila nawu chishiki kuShilo kufuma kwituña damapidi daEfweremi. * Endeleña ilu lwendu ifuku dimu hela ayedi hamaseki. Hana welukili yuma yadi kwilayi muhadi nindi. Hela chochu Hana hashalileña kwitalaku. Wayimikila akwakudifukula aNzambi chakutalilahu chachiwahi makonu. Chachiwahi wanyi kwiteja yililu yatama yawantu amakwawu kutukañesha kudifukula kudi Nzambi. Neyi tubula kuya nakupompa, hitukwikala nankisu yatukwashaña hakwila tuumiki kukala kutwamonañaku.

10, 11. (a) Muloñadi Hana chayililiyi kutabanaka chakubula kuumba mpinji? (b) Indi Hana wamulejeli ñahi Tata yindi wamwiwulu yuma yadiña kumuchima?

10 Hanyima yakwenda lwendu lwalulehi lwefuku dimu munjila yamapidi nawa yakonda, chisaka cheneni chashikili kwakwihi naShilo. Shilo yadiña hampidi yanyeñumukawu najimpidi jajilehi. Chelili hiyakuya nakushika, Hana watela watoñojokeleña chikupu hayuma yatela kulombayi kudi Yehova. Chashikiluwu, chisaka chashakamini nakudya. Hana wafumini hezanvu chakubula nikuumba mpinji nakuya kutabanaka yaYehova. Kapristu Muneni Eli washakamini kuchisu. Ilaña Hana hamumweni Eluku muloña washili maana hakulomba. Chineli wadiña hatabanaka, wakuhweleleli nindi Nzambi wukutiya kulomba kwindi. Hela chakwila kwosi muntu wunateli kwiluka kukala kwindi, Tata yindi wamwiwulu wukwiluka. Waneñeli nankashi, nawa watachikili kudila.

11 Hamuloña wachineñi Hana walombeli kudi Yehova mukachi kamuchima. Nyivumbu yindi yadiña nakunyinkesha hampinji yatoñojokeleñayi hamazu akuhosha amuneñesheleña. Nawa walombeli hampinji yayilehi nakumuleja Tata yindi yuma yejima yadiña kumuchima windi. Hela chochu, welili yuma yayivulu kubadika kulomba hohu chuma chafwilileñayi, kuvwala mwana. Hana hakeñeleña hohu nindi Nzambi yamukiswiluku, ilaña wakeñeleña cheñi kumwinka Nzambi chuma. Dichi walombeli nakudishiilamu nindi neyi yakekala namwana weyala, wukamuhana kulonda yakamukalakeleña Yehova muchihandilu chindi.—1 Sam. 1:9-11.

12. Neyi chamwekeshaña chakutalilahu chaHana, yumanyi yitwatela kwanuka kutalisha hakulomba?

12 Hana wemikila ambuña Nzambi ejima chakutalilahu kutalisha hakulomba. Yehova wayilejaña antu jindi kulomba kudi yena chakadi kushintajala, nakumuleja kukala kwejima kukwetuwu neyi chelaña mwana wakuhwelela nvwali yindi wukweti kukeña. (Tañenu Masamu 62:8; 1 Atesalonika 5:17.) Kapostolu Petulu amoneneni kusoneka awa mazu akukundeja kutalisha hakulomba kudi Yehova nindi: “Mutwikenu kwakama kwenu kwejima, muloña yena wayihembaña.”—1 Pet. 5:7.

13, 14. (a) Indi Eli wahosheli ñahi mwaluwa hadi Hana? (b) Indi Hana chamwakwiliyi Eli wemikili ñahi chakutalilahu chachiwahi chakwikala nachikuhwelelu?

13 Hela chochu, antu hiyanateli kutiya wushona hela kwiluka chatiyañawu antu neyi chekalayi Yehovaku. Hampinji yadilileñayi Hana nikulomba wahayamini hakutiya izu damuntu. Wadiña Eli kapristu muneni wamutalileña. Wahosheli nindi: “Ifukwinyi wamba kaleka kusheta? Lekaku vinyu yeyi.” Eli wamumweni Hana chanyinkesheleñayi nyivumbu, chadilileñayi nichaneñeliyi. Chatela yehuli chuma chamwekeni, wakuminini dakuhosha nindi nasheti.—1 Sam. 1:12-14.

14 Hana watiyili kutama nankashi hayina mpinji yaneñeliyi muloña amutwambilili kudi muntu wadiña nachifulu chalema. Hela chochu, wemikili cheñi chakutalilahu chachiwahi chakwikala nachikuhwelelu. Hetejeli yiluwa yamuntu yimukañeshi kudifukula kudi Yehovaku. Wamwakwili Eli nakalemesha nawa walumbulwili chuma chamuneñesheli. Chelukiliyi nindi wahosheli mwaluwa hadaha wamwakwili nezu dadovu nindi: “Yaña kweyi chachiwahi, Nzambi yaIsarela akwinki chuma chiwunamulombi.”—1 Sam. 1:15-17.

15, 16. (a) Indi Hana watiyili ñahi chelili yalombi kudi Yehova nikudifukula kudi yena hatabanaka? (b) Tunateli kwimbujola ñahi chakutalilahu chaHana neyi tunaneñi?

15 Chumanyi chamwekeni chelili Hana yamuleji Yehova yuma yejima yadiña kumuchima windi nikudifukula kudi yena hatabanaka? Bayibolu yahosha nawu: “Mumbanda hakudiyila kwindi, hakudya, nikuneña nawa cheñi kumesu indi nehi.” (1 Sam. 1:18) Hana wazañaleli. Wombilili chiteli chamuneñesheleña kudi muntu wamubadika ñovu, Tata yindi wamwiwulu, Yehova. (Tañenu Masamu 55:22.) Komana mukweti kukala kwalema neyi chiteli? Yehova nateli kuyikwasha nakukala kwejima kumukweti.

16 Neyi tunaneñi nawa tunakutiya neyi tunasendi chiteli chalema, twatela kulondela chakutalilahu chaHana nikumuleja yuma yejima yidi kumuchima Muntu atenañawu muBayibolu nawu ‘Watiyaña mwalombañawu antu.’ (Mas. 65:2) Neyi twila mwenimu nachikuhwelelu, hitukuneñañaku nawa tukwikala ‘nakuwunda kwaNzambi kwabadika maana ejima.’—Fwi. 4:6, 7.

‘Niilola Dacheñi Dakwesekana naNzambi Yetu Kwosi’

17, 18. (a) Indi Elekana wamukwashili ñahi Hana hachuma chadishiililumu? (b) Indi Penina walekeli ñahi kumukabisha Hana?

17 Ifuku dalondeleluhu, Hana wafuntili kutabanaka naElekana. Watela wamulejeli chuma chalombeliyi nichadishiililumu, muloña Nshimbi yamwinkeluwu Mosi yahosheli nawu iyala wadiña nawuswa wakukaanisha chuma chadishiililumu ñodindi neyi hatambwili lusesa kudi nfumwinduku. (Kuch. 30:10-15) Ilaña ona iyala washinshika hakaanishili chuma chadishiililumu iñodinduku. Nawa Elekana naHana adifukwili kudi Yehova hamu hatabanaka henohu kanda afunti kumukala.

18 Mpinjinyi yelukiliyi Penina nindi hakutwesha kumukabisha cheñi Hanaku? Bayibolu hiyashimunaku, ilaña nhoshelu yakwila nawu ‘nikuneña nawa cheñi nehi’ yamwekeshaña nawu kufuma tuhu hayina mpinji Hana wadiña namuzañalu nawa haneñeli cheñuku. Penina welukili nindi hela tuhu wamukabishileña, Hana hatiyileña kumuchima kukataku. Ijina dindi hiyaditena cheñi muBayiboluku.

19. Nkiswinyi yatambwililiyi Hana, nawa wamwekesheli ñahi nindi welukili kwafumini nkisu?

19 Chimwahitili tukweji, Hana wazañaleli chikupu. Wemitili. Hela tuhu wazañaleli, Hana havulameneni wamukiswililuku. Chavweliyi mwana weyala, wamutumbili nindi Samweli, chaya mukwila nawu “Ijina daNzambi” nawa chakadi nikujina datalisha hakutambika hejina daNzambi neyi cheliliyi Hana. Chaaka chavweliyi hayili naElekana nichisaka kuShiloku. Washakamini namwana hetala hadi yaaka yisatu sampu nichamusumwiniyi. Nkumininaku, wekalili nañovu yakuloñesha ifuku dakwambuka namwanindi wakeñeliyi.

20. Indi Hana naElekana ashikijili ñahi chikaninu chamukaninuwu Yehova?

20 Chamukalilili nankashi kwambuka namwanindi. Kafwampi Hana welukili nindi Samweli akumuhembaña chiwahi kuShilo hadaha kudi ambanda akalakeleleña hatabanaka. Hela chochu wadiña kansi chikupu, nawa kwosi mama yawantu watiyaña kuwaha kwambuka namwaninduku. Ilaña Hana naElekana amuhanini mwanawu namuchima wumu. Alambwili nyilambu hetala daNzambi nawa amuhanini Samweli kudi Eli, amwanukishili chuma chadishiililumu Hana hatabanaka yaaka yakunyima.

Samweli wakoolekeli chikupu hakwikala namama yindi Hana

21. Indi kulomba kwalombeliyi Hana kudi Yehova kwamwekesha ñahi chikuhwelelu chindi chasweja? (Talenu cheñi chikasha chinakwila nawu “Kulomba Kuyedi Kwalema.”)

21 Kufumahu Hana walombeli kulomba kwamweniyi Nzambi nindi atelela kukusoneka Mwizu dindi donenawu. Chimwataña mazu asonekawu ha 1 Samweli 2:1-10, mukuwana chamwekesheliyi chikuhwelelu chindi chasweja mumazu ejima ahosheliyi. Wamuhamekeli Yehova hakuzatisha ñovu jindi chiwahi, hawuswa windi wasweja wakumwenesha akwakudinka wanta, kukiswila akabishañawu nikujilumuna hela kwamwina antu kukufwa. Wamuhamekeli Tata yindi chajilayi chikupu, wuñaji windi nikashinshi kindi. Dichaletesheli Hana kuhosha nindi: ‘Niilola dacheñi dakwesekana naNzambi yetu kwosi.’ Tunateli kumushindamena Yehova chikupu, hahimpañaku, nawa hichiswamu chawantu ejima ayandishañawu nawa achikeka munyichima amulombaña kulonda yayikwashi.

22, 23. (a) Tweluka ñahi netu chakulileñayi Samweli welukili nindi anvwali jindi amukeñeli? (b) Indi Yehova wamukiswilili cheñi Hana munjilanyi?

22 Kansi Samweli wakoolekeli hakwikala namama yindi wamukuhweleleli Yehova chikupu. Hela chakwila amuleleli kudi mama yindi wanyi, hatoñojokeleña nindi amumbaku. Chaaka nichaaka Hana wayileña kuShilo nakumutwalila chikowelu chakuzata nachu mudimu hatabanaka. Yakuvwala yamuchiminineñayi yamwekesheleña nawu wamukeñeli nawa wamwakameneneña mwanindi. (Tañenu 1 Samweli 2:19.) Fwikijenu nakumuvwika mwanindi chikowelu chachiha nakuchesekeja chiwahi nikumutala mwanindi iku nakuhosha nindi mumesu awunda nikumukolesha. Samweli wakoolekeli hakwikala namama yindi wamuchidiwu nawa chakuliliyi amutiyileña kuwaha kudi anvwali jindi niantu ejima amuIsarela.

23 Hakwila Hana hiyamuvulamenenuku. Yehova wamukiswilili hakumwinka lusemu, wamuvweleleli Elekana anyana amakwawu atanu. (1 Sam. 2:21) Hadaha nkisu yasweja kutoha yatambwililiyi Hana hiwulunda windi naTata yindi, Yehova, nawa wulunda weniwu watwalekeluhu kukola mukuhita kwayaaka. Anenu nawa mwatela kukolesha wulunda wenu naTata yenu chimukwimbujolaña chikuhwelelu chaHana.

^ par. 7 Hela chakwila Bayibolu yahosha nawu “Hana ivumu dindi adijikili” kudi Yehova, kwosi wunsahu wamwekeshaña nawu Nzambi wadiña wamukeña wanyi iwu mumbanda wadizoza nawa washinshika. (1 Sam. 1:5) Mpinji yikwawu Bayibolu yashimunaña nawu Nzambi diyi wakojejaña yuma yetejañayi kumwekana hakapinji kantesha hohu.

^ par. 9 Yintampu yekalahu yashindameneni hakwila nawu mukala wawaElekana Rama hiluña dodimu dateneneñawu mumafuku aYesu nawu Aramateya.