Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

KAPETULU 7

‘Watwalekeluhu Kukulila Kumesu aYehova’

‘Watwalekeluhu Kukulila Kumesu aYehova’

1, 2. Yuma yadiña ñahi hampinji yahosheliyi Samweli nawaIsarela, nawa wakeñeleleñadi nindi abalumuki munyichima?

SAMWELI wayishinshikili antu jindi kumesu. Munza weniwu wapompeleli mumukala waGiligali, ayipompesheli kudi iwu muntu washinshika wakalakeli neyi kaprofwetu nawa nsompeshi hayaaka yayivulu. Mwadiña muKashikana hela Chishikamuneni kwesekeja nakalenda yamakonu; nawa mwadiña munoña yayeni. Tidiku yadiña yoma dehi mumaha nawa adiña kwakwihi nakumuna. Izaza damweneni nzo-o. Indi Samweli wukuyishika ñahi hanyichima?

2 Antu elukili wanyi nawu chuma chakoñeluwu chadiña chatama chikupu. Akeñeleña chikupu kuyiyuula kudi mwanta walukanu. Elukili wanyi nawu anamusawuli chikupu Nzambi yawu, Yehova nikaprofwetu kindi. Kafwampi amukaanini Yehova kwikala Mwanta wawu. Indi Samweli wukuyikwasha ñahi kulonda abalumuki munyichima?

Yuma yamweniyi Samweli kuwansi yinateli kutudizisha yuma yayivulu kutalisha hakukolesha chikuhwelelu chetu mudi Yehova hela tudi nawantu atama

3, 4. (a) Muloñadi Samweli chahosheleliyi nsañu yakundama kuwansi windi? (b) Indi chakutalilahu chaSamweli chakwikala nachikuhwelelu chinateli kutukwasha ñahi makonu?

3 Samweli wahosheli. Walejeli izaza nindi, ‘Ami nakula dehi, natooka dehi nikumutu.’ Chineli wadiña nanvu chayikwashili antu kwiteja nawu mwahosheliyi mwadiña mwalala. Kuhiñahu wahosheli nindi: “Nashakami dehi nenu kufumisha kuwansi nikwitañwa dalelu.” (1 Sam. 11:14, 15; 12:2) Hela chakwila Samweli wadiña kashinakaji, halalameneni yuma yamweniyi kuwansi winduku. Wachidiña kwanuka chiwahi yuma yamwekeni kuwansi windi. Yuma yafuukwiliyi hampinji yadiñayi kansi, yamuleñeleli kumukuhwelela nikumwakama Nzambi yindi, Yehova muchihandilu chindi.

4 Samweli watwalekeluhu kukolesha chikuhwelelu chindi hela chakwila washakamineña nawantu abulili chikuhwelelu nikashinshi. Nimakonu kwikala nachikuhwelelu chakola hichuma chakala muloña twashakamaña mukaayi katama mwekala antu akadi chikuhwelelu. (Tañenu Luka 18:8.) Tutalenu yuma yitukudizila kuchakutalilahu chaSamweli kufuma tuhu kuwansi windi.

“Wakalakeli Kumesu aYehova Iku Wuchidi Mwana”

5, 6. Indi Samweli wakulili ñahi munjila yaambuka nawatwansi ejima, nawa muloñadi anvwali jindi chiyakuhweleleluwu nawu akumwakamenaña chiwahi?

5 Samweli wakulili munjila yaambuka nawatwansi ejima. Chelili nasumuki dehi, hadaha washikijiliyi yaaka yisatu, watachikili kukalakala mudimu wajila hatabanaka yaYehova kuShilo, hadiña makilomita akubadika ha 32 kufuma kumukala wawu kuRama. Anvwali jindi, Elekana niHana amuhanini mwanawu kudi Yehova kulonda yakalakaleña mudimu wadimena nakwikala kaNaziri * muchihandilu chindi chejima. Komana chumichi chaya mukwila nawu Samweli amukaanini nikumuhela kudi anvwali jindi?

6 Inehi! Elukili nawu mwanawu akumwakamenaña kuShilo. Chakubula nikujina, Kapristu Muneni Eli wadiña nakutala nsañu yejima muloña wazatileña hamu naSamweli. Hadiña cheñi ambanda amavulu azatileña hatabanaka munyidimu yashiyashana.—Kwid. 38:8; Ansomp. 11:34-40.

7, 8. (a) Indi anvwali jaSamweli amukolesheleña ñahi chaaka nichaaka? (b) Indi anvwali makonu atela kudizila kwodi kudi anvwali jaSamweli?

7 Cheñi nawa, Hana niElekana hiyamulalameneni wedi wawu akeñeluwuku, avweluwu muloña Yehova wakwili kulomba kwawu. Hana wamulombeli Nzambi mwana weyala nawa wakanini nindi wakamuhana kudi Nzambi kulonda akakalakaleña mudimu wajila muwumi windi wejima. Chaaka nichaaka neyi nayi nakumuhempula, Hana wadiña nakumutwalila chikowelu chachiha chamuchiminineñayi chakuzata nachu hatabanaka. Chakadi nikujina, iwu kansi weyala watiyileña kuwaha chamuhempwileñawu. Watiyileña kuwaha chamukolesheleñawu nikumufumba kudi anvwali jindi chamutañishileñawu nawu wadiña nakukooleka kwakumukalakela Yehova hadina iluña dalema.

8 Makonu anvwali anateli kudizila yuma yayivulu kudi Hana niElekana. Anvwali avula kusha maana hakuyinka anyanawu yuma yakumujimba ilaña avulamenaña nawu anyanawu atela kukundama kwakwihi naYehova. Ilaña anvwali jaSamweli atwamijiluku yuma yakuspiritu, nawa chumichi chamukwashili chikupu mwanawu chakuliliyi.—Tañenu Yishimu 22:6.

9, 10. (a) Lumbululenu chadiña tabanaka nichatiyileñayi kansi Samweli hanidi iluña dajila. (Talenu cheñi tumazu twaheshina.) (b) Indi Samweli wadiña nanyidimwinyi, nawa munakutoñojoka nenu atwansi anateli kumwimbujola ñahi makonu?

9 Tunateli kufwikija kansi weyala nakukula nawa nakwendujola hatupidi-pidi twakuShilo. Chatalileñayi hamukala wadiña heshina nichinekineki chadiña kukabadi kamu, chakadi nikujina watiyileña kuwaha nankashi hakumona tabanaka yaYehova. Chalala hatabanaka hadiña hajila. * Mwahitili yaaka kwakwihi na 400 kufuma hayituñiluwu nawa Mosi diyi walombweli mudimu, nawa dadiña iluña dakudifukula kwalala kwaYehova mukaayi kejima.

10 Kansi Samweli wakeñeli tabanaka. Munsañu yasonekeliyi twatañañamu nawu: “Samweli wakalakeli kumesu aYehova, iku wuchidi mwana, wavwala ifwodi yehina dadiwahi.” (1 Sam. 2:18) Ihina denidi damwekesheleña chikupu nawu Samweli wakwashileña atupristu hatabanaka. Hela chakwila wadiña wamwizaza dawatupristu wanyi, Samweli wadiña nanyidimu yidi neyi kushinkula yinsu yamulubanza lwatabanaka nantetemena nikumukwasha kashinakaji Eli. Hela wadiluñishileña kuzata nyidimu hatabanaka, chimwahitili mpinji watachikili kutiya kumuchima kutama. Hetala daYehova hamwekeneña yuma yatama chikupu.

Wadiña Wakadi Majilu Hela Chikwila Wadiña naWantu Atama

11, 12. (a) Hofwini naFwinehasi akañenyi kwiladi? (b) Yumanyi yatama yakoñeleñawu aHofwini naFwinehasi hatabanaka? (Talenu cheñi tumazu twaheshina.)

11 Samweli wamweni yuma yatama chikupu hampinji yadiñayi kansi. Eli wadiña nawanyana awamayala ayedi, Hofwini naFwinehasi. Twatañaña munsañu yasonekeliyi Samweli nawu: “Anyana kaEli adiñi antu amukunkulwayi, hiyamwilukili Yehovaku.” (1 Sam. 2:12) Iyi nhoshelu yiyedi yidi muniyi vasi yesekana. Hofwini naFwinehasi adiña “antu amukunkulwayi” muloña amudiwili Yehova. Adiwili chikupu nshimbi jindi jaloña niyuma yakeñañayi. Akoñeleña nshidi jikwawu muloña wakudiwula nshimbi jaYehova.

12 Nshimbi yaNzambi yashimwini jiika hanyidimu yawatupristu ninjila yateleleluwu kulambula nyilambu hatabanaka yindi. Kwadiña nyiloña yashikila yaleñeleli nshimbi kushimuna jiika. Ayina nyilambu yemeneneñaku yuma yejima yelili Nzambi kulonda yanakeni nshidi hakwila antu ekali atooka kumesu indi, nawa atelela kutambwila nkisu ninshimbi yindi. Ilaña Hofwini naFwinehasi aleñeleli akwawu atupristu kubula kulemesha nyilambu. *

13, 14. (a) Indi antu ashinshika ayandileña ñahi nakutama kwadiña hatabanaka? (b) Indi Eli wakañenyi ñahi kuyibabesha anyanindi chineli wadiña nvwali nawa kapristu muneni?

13 Fwikijenu kansi Samweli chahayaminiyi hakumona yuma yatama yamuchidiwu yatwalekeluhu. Wamweni antu amavulu adi neyi atuzweñi, adizoza akabishileñawu, enjileña kutabanaka yajila nakukuhwelela nawu akuyikundeja nikuyikolesha kuspiritu ilaña afuntileña iku anayitiyishi kutama hela kuyisawula. Nawa watiyileña ñahi chelukiliyi nindi Hofwini naFwinehasi adiwili cheñi nshimbi jaYehova jahosha hawuvumbi, muloña elileña wuvumbi nawambanda akalakeleleña hatabanaka? (1 Sam. 2:22) Hadaha wakuhweleleli nindi Eli wukwilahu chuma kulonda aleki kwila yuma yatama.

Samweli watiyileña kumuchima kutama hakumona yuma yatama yakoñeleña anyana kaEli

14 Eli diyi wateleleli kumanisha iku kukala kwadiña nakuswejelaku. Chineli wadiña kapristu muneni, diyi watalileña nyidimu yejima yahatabanaka. Hakwikala nvwali, wadiña namudimu wakufumba anyanindi. Kafwampi adiña nakudokwela makala akesi aweni niantu amavulu nankashi mwituña. Hela chochu, Eli wakañenyi kuyifumba chineli wadiña nvwali yawu nawa kapristu muneni. Hayizuwililili anyanindi chikupuku. (Tañenu 1 Samweli 2:23-25.) Ilaña wateleleli kuyibabesha chikupu anyanindi. Ateleleli kuyijaha hanshidi jakoñeleñawu.

15. Yehova watemesheli nsañwinyi yakunama kudi Eli, nawa chisaka chaEli chelilidi naniyi nsañu yakubabesha?

15 Yuma yatamini nankashi chakwila Yehova watemesheli “muntu waNzambi,” kaprofwetu abula kutenawu ijina kulonda amuleji Eli nsañu yakunama yawunsompeshi. Yehova wamulejeli Eli nindi: “Eyi hiwukulemesha anyaneyi abadikami.” Dichi Nzambi washimwineñahu dehi nindi anyana kaEli atama akafwa hefuku dimu nawa nindi chisaka chaEli chikayanda chikupu, hichikekala nakukooleka kwakukalakala neyi atupristuku. Komana iku kubabesha kwasweja kwahimpili yuma muchina chisaka? Nsañu yamuBayibolu yashimuna nawu Eli nianyanindi ahimpili wanyi.—1 Sam. 2:27–3:1.

16. (a) Nsañwinyi yitwatañaña kutalisha hakukula kwaSamweli? (b) Komana iyi nsañu yayizañaleshaña? Lumbululenu.

16 Komana yuma yatama yejimiyi yamuluwañesheli Samweli? Hampinji yamwekeneña iyi yuma yatama, twatañaña cheñi nsañu yayiwahi yashimunaña nawu Samweli wadiña nakukula chiwahi. Anukenu nenu ha 1 Samweli 2:18 twatañaña nawu Samweli wadiña washinshika ‘hakumukalakela Yehova iku wuchidi mwana.’ Kufuma tuhu kuwansi, Samweli washili muchima hakumukalakela Nzambi. Muvasi 21 mukapetulu kokamu twatañañamu nsañu yakuzañalesha hama nawu: “Owu mwana Samweli wakulilili kumesu aYehova.” Chakulileñayi, wulunda windi naTata yindi wamwiwulu wadiña nakukolelaku. Wulunda wawuwahi naYehova hichuma chatukiñaña chikupu kuyuma yatama yejima.

17, 18. (a) Indi atwansi akwaKristu anateli kwimbujola ñahi chakutalilahu chaSamweli neyi anakumona yuma yatama? (b) Chumanyi chamwekeshaña nawu Samweli watondeluhu yuma yayiwahi?

17 Samweli niyena wadi kutoñojoka nindi neyi kapristu muneni nianyanindi anakukoña nshidi, niyena wateleleli kwila chuma chidi chejima chakeñeleñayi. Ilaña yuma yatama yelañawu antu amakwawu, kushilahu niantu ekala nayifulu hiyatela kutuleñela etu kukoña nshiduku. Makonu, atwansi amavulu akwaKristu embujolaña chakutalilahu chaSamweli nakutwalekahu ‘kukulila kumesu aYehova,’ hela chakwila akwawu hiyakweti chakutalilahu chachiwahuku.

18 Chumanyi chafuminumu chelili Samweli yatonduhu kumwovwahila Yehova? Twatañaña nawu: “Owu mwana Samweli wayilaña nakukula hohu, amutiyili kuwaha nikudi Yehova nikudi antu.” (1 Sam. 2:26) Dichi Samweli amukeñeli kudi antu alemesheli yuma yalemesheliyi. Yehova wamukeñeli iwu kansi muloña wadiña washinshika. Nawa Samweli welukili nindi Nzambi yindi wakafumishahu yuma yatama yejima yamwekeneña haShilo, hadaha wadiña nakudihula mpinji yikamana yumiyi. Ifuku dimu nawufuku, amulejeli mpinji yikamana yuma yatama yakoñeleña anyana kaEli.

“Hoshaña; Ami Kambuñeyi Nidi Nakutiya”

19, 20. (a) Lumbululenu chuma chamumwekeneni Samweli ifuku dimu kumacha hatabanaka. (b) Indi Samweli welukili ñahi kwafumini nsañu, nawa wamwakameneneña ñahi Eli?

19 Kwadiña kumacha ilaña kwachidiña mwidima; inoñu deneni damwitenti dachidiña kanda dijimi. Samweli watiyili izu dinakumutambika henohu wuchidi wakama. Watoñojokeli nindi Eli diyi, nawa haniyi mpinji wadiña washinakaja dehi chikupu nawa hamweneña chiwahuku. Samweli wahindukili ‘nakuya lufuchi’ kudi iwu kashinakaji. Fwikijenu iwu kansi weyala nakuya lufuchi nyendu hanji kulonda yeluki chuma chinakukeñayi Eli. Twazañalalaña hakwiluka netu Samweli wadiña nakumwakamena chiwahi nikumulemesha Eli. Hela chakwila wavulumwineña, Eli wachidiña kapristu muneni waYehova.—1 Sam. 3:2-5.

20 Samweli wamuhindwishili Eli nindi: “Yamonu; wunantambiki.” Ilaña Eli wahosheli nindi wamutambikili wanyi nawa wamwilili nindi yafunti nakukama. Chumichi chamwekeni kakavulu. Nkumininaku Eli welukili chuma chazatikileña. Yehova havulileña kutemesha yimwenu hela nsañu yawuprofwetu kudi antu jinduku nawa chaswayi kwiluka chakojejeli chumichi. Ilaña Eli welukili nindi Yehova watachikili kuhosha, haniyi mpinji wahosheleña naniwu kansi weyala. Eli wamwilili Samweli nindi yafunti nakukama nawa wamulejeli chakwakula chiwahi. Samweli wovwahililili. Chakubula nikuumba mpinji watiyili izu dinakumutambika: ‘Samweli, Samweli!’ Kansi wakwili nindi: “Hoshaña; ami kambuñeyi nidi nakutiya.”—1 Sam. 3:1, 5-10.

21. Tunateli kumutiyilila ñahi Yehova makonu, nawa chalemenadi?

21 Nkumininaku Yehova wadiña namuntu wamutiyilileña haShilo. Samweli wadiña nakumutiyilila Yehova muwumi windi wejima. Anenu nawa mwamutiyililaña Yehova mpinji yejima? Hitwatela kuhembelela izu daNzambi dihoshi nanetu nawufuku mwaka twovwahiluku. Makonu twatiyaña izu daNzambi mpinji yejima. Izu dindi dekala muBayibolu. Chitwasweja kumutiyilila Nzambi nikwila mwatulejañayi, chikuhwelelu chetu chikukola. Dichelileñayi niSamweli.

Hela chakwila watiyileña woma, Samweli wamulejeli Eli nsañu yawunsompeshi waYehova

22, 23. (a) Indi nsañu yatiyileñayi Samweli woma kushimuna hakusambila yashikijeweli ñahi? (b) Indi Samweli watwalekeluhu ñahi kwikala nejina dadiwahi?

22 Wufuku weniwu wadiña walema muchihandilu chaSamweli haShilo, muloña watachikili kwikala nawulunda wadimena naYehova nawa wekalili kaprofwetu nawa mukwakumuhoshelaku Nzambi. Hakusambila, kansi weyala watiyili woma kumuleja Eli nsañu yafumini kudi Yehova, muloña yadiña nsañu yakukumishaku nawu wuprofwetu waprofweteluwu hachisaka chenichi wadiña kwakwihi nakushikijewa. Ilaña Samweli wahosheli chakubula woma nawa Eli wetejeli wunsompeshi waNzambi mukudizoza. Yuma yejima yahosheliyi Yehova yashikijeweli chakubula kuumba mpinji: A Isarela alwili njita nawaFwilistinu, Hofwini naFwinehasi ayijahili hefuku dimu nawa Eli wafwili chatiyiliyi nawu Chimbañu chajila chaYehova anachitambuli.—1 Sam. 3:10-18; 4:1-18.

23 Hela chochu, Samweli watwalekeluhu kwikala nejina dadiwahi neyi kaprofwetu washinshika. Bayibolu yahosha nawu “Yehova wadiñi nayena,” nawa yabombelahu nawu Yehova hetejeli wuprofwetu waSamweli niwumu kuya mumenjuku.—Tañenu 1 Samweli 3:19.

“Samweli Hakutambika Yehova”

24. Chumanyi chafuukwiluwu aIsarela chimwahitili yaaka, nawa muloñadi chavulumwinuwu chikupu hachuma chakoñeluwu?

24 Komana aIsarela alondeleli chakutalilahu chaSamweli nakwikala ashinshika nikukundama kwakwihi naYehova? Inehi. Chimwahitili yaaka, afuukwiluhu nawu hiyanakukeña kuyisompesha kudi kaprofwetuku. Akeñeleña kwikala neyi nyunza yikwawu kulonda ayiyuuleña kudi mwanta walukanu. Yehova wamwilili Samweli kwila chuma chakeñeleñawu. Ilaña wateleleli kuyileja aIsarela nindi avulumwini chikupu. Bayi neyi akaanini muntuku, ilaña amukaanini Yehova. Wayitambikili antu kulonda abulakeni kuGiligali.

Samweli walombeli nachikuhwelelu nawa Yehova wakwili kuhitila mukuleta kudidima ninvula yeneni

25, 26. Indi kashinakaji Samweli wayikwashili ñahi antu jindi kuGiligali kwiluka nawu anamuvulumuni Yehova chikupu?

25 Tushinshikenu cheñi hampinji yakala yahosheliyi nawaIsarela kuGiligali. Kashinakaji Samweli wayanukishili aIsarela chakalakeliyi nakashinshi. Kufumahu twatañaña nawu: “Samweli hakutambika Yehova.” Wamulombeli Yehova kulonda yaleti kudidima ninvula yeneni.—1 Sam. 12:17, 18.

26 Komana munooña mwatela kunoka nvula yeneni nikudidima? Kafwampi antu adiña kanda amoneñahu dehi chuma chamuchidiwu. Neyi antu ajinokeleña hela kuseha mukachi kawu, hiyatwalekeluhu hampinji yayilehuku. Iwulu dafwindashanini namavu. Mpepela yakisañeni tidiku mumaha. Chididima chatachikili kwandumuka. Nawa nvula yanokeli. Indi antu elilidi? “Antu ejima hiyakutiya niYehova niSamweli woma nankashi.” Nkumininaku elukili nawu avulumwini chikupu.—1 Sam. 12:18, 19.

27. Indi Yehova watiyaña ñahi nawantu embujolaña chikuhwelelu chaSamweli?

27 Nzambi yindi Yehova washikili hanyichima yawantu adikañili, bayi neyi Samweluku. Samweli wamukuhweleleli Nzambi yindi kufuma tuhu kuwansi windi nichashinakajiliyi. Nawa Yehova wamukiswilili. Yehova wahimpa wanyi nimakonu. Wuchidi kukwasha antu embujolaña chikuhwelelu chaSamweli.

^ par. 5 A Naziri asanyikileña kubula kunwa walwa nikutewula nsuki. Amavulu adishilileñamu muniyi njila hamafuku antesha hohu, ilaña antesha adi neyi Samisoni, Samweli niYowanu Mpapatishu adiña aNaziri muchihandilu chawu chejima.

^ par. 9 Malala adiña najimita kwakwihi na 13.4 mukuleha nijimita 4.5 mukutoha, kafwampi itenti deneni dadiña hayishimi yamapalanga. Ilaña ayituñili nayuma yayiwahi nankashi, yitembi yayikayi, mahina akuchima chiwahi ninyitondu yalema wuseya yakulamika siliva niwuru. Malala adiña mulubanza lwadiña namamita 44.5 mukuleha nijimita 22.2 mukutoha nawa mwadiña nikameña kakawahi nankashi kakulambwila nyilambu. Chimwahitili yaaka, atuñiluku tupeka tukwawu kutubadi twatabanaka twazatishileña atupristu. Chidi neyi Samweli wakamineña mukapeka kamuchidiwu.

^ par. 12 Bayibolu yashimuna yakutalilahu yiyedi yelileñawu yamwekeshaña nawu hiyadiña nakalemeshaku. Chatachi, Nshimbi yashimwini yimamu yamulambu yateleleli kudya atupristu. (Kuhit. 18:3) Ilaña hatabanaka, atupristu atama elileña yuma munjila yambukaku chikupu. Atemesheleña añamba jawu nakatuwa keneni kanyisomu nakushimika munuñu yeneni mwatelekeleleñawu mbiji nakuzambula musunyi wudi wejima wawuwahi. Chamuchiyedi, neyi antu aleta nyilambu yakushita hakameña, atupristu atama atemesheleña añamba kulonda achiinishi mukwakuhana mulambu nikulomba mbiji yayisu henohu manji amulambu kanda ayilambuli kudi Yehova.—Lev. 3:3-5; 1 Sam. 2:13-17.