Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

KAPETULU 3

“Ami . . . Nadizoza muMuchima”

“Ami . . . Nadizoza muMuchima”

Tiyaña! Mwanta weyi nakwinza kudi eyi”

1-3. Yesu nakwiñila muYerusalema munjilanyi, nawa muloñadi antu amakwawu anakutala chinahayaminiwu?

 MUYERUSALEMA mudi ipumba muloña antu anazañalali. Muntu walema nakwinza! Antu anapompi hanji yamusumba kumukwakwa. Anakufwila kumutambwila iwu muntu, amakwawu anakuhosha nawu diyi nswana yaMwanta Davidi nawa Nyuuli watelela waIsarela. Amavulu anasendi nyitayi yanyikoma kulonda ayi nakumwimusha; amakwawu anakwaala mahina awu ninyitayi yanyitondu munjila kulonda yendelihu. (Matewu 21:7, 8; Yowanu 12:12, 13) Chakadi nikujina, amavulu anakudihula chikwiñilayi mumusumba.

2 Amakwawu anakutoñojoka nawu wukudimwekesha neyi muntu walema. Eluka antu alema eñilili mumusumba munjila yakudilemesha. Chakutalilahu, mwana kaDavidi Abisalomi waditeneni nindi himwanta; watemesheleñahu dehi amayala 50 kumbidi yetemba dindi. (2 Samweli 15:1, 10) Nyuuli wawaRoma Yuliyusi Kesari, wakeñeli nindi antu akamwimbili mpuña nakudikuwa; hafuntileñayi kuRoma hanyima yakushinda, weñilili muRoma iku antu amavulu nankashi anemani ishinadi niishinadi damukwakwa, nawa wadiña cheñi nawanzovu 40 asendeli manoñu. Ichi dinu antu amuYerusalema anakuhembelela muntu wasweja kulema. Chili antu anamwiluki hela nehi, iwu diyi Mesiya, muntu wasweja kulema hadi antu ashakamahu dehi heseki. Hela chochu, iwu muntu wakekala Mwanta kumbidi chakwiñilayi mumusumba, antu amakwawu akuhayama.

3 Hiyanamonihu itemba, akakutemuka lufuchi, tuwalu hela anzovuku. Ilaña Yesu nakwendela hakanyama kadiwulawu kakusendelahu yiteli yalema, chimbuulu. a Hanadimwekeshi kulema nayakuvwala yinavwaliyi hela kanyama hanakwendelayiku. Chatela ashi hakanyama chakushakamahu chasweja wuseya, ilaña atumbanji twaYesu anashihu mahina. Muloñadi Yesu chinatondeliyi kwiñila muYerusalema munjila yakudizoza henohu antu abula kulema afwilaña kutiyakana chikupu hampinji yinakwiñilawu?

4. Bayibolu yashimwineñahu dehi nawudi kutalisha hanjila yakeñililamu Mwanta wawuMesiya muYerusalema?

4 Yesu nakushikija wuprofwetu wahosha nawu: “Zañalalaku chikupu . . . Eyi mwana kaYerusalema wamumbanda, dikuwi namuzañalu. Tiyaña! Mwanta weyi nakwinza kudi eyi. Waloña, nakuleta wamwinu, wadizoza nawa nakwendela hachimbuulu.” (Zekariya 9:9) Iwu wuprofwetu washimwini nawu Wawayishewa waNzambi, Mesiya, wakadimwekesha kudi antu amuYerusalema nawu hiMwanta watondawu kudi Nzambi. Kubombelahu, njila mwadimwekesheleliyi kushilahu nikanyama katondeliyi kwendelahu, yumiyi yamwekesheli chilwilu chachiwahi chadiñayi nachu chakudizoza.

5. Muloñadi chichawahila kutoñojoka hakudizoza kwaYesu, nawa muloñadi chichalemena kumwimbujola Yesu hakwikala adizoza?

5 Kudizoza kwekala hakachi kayilwilu yaYesu yasweja kuwaha, kwatusañumunaña chikupu neyi tutoñojokahu. Neyi chitwadizili muKapetulu 2, Yesu hohu diyi “njila, chalala niwumi.” (Yowanu 14:6) Mwamweni, yihita yawantu yashakamahu dehi hanu heseki yikwesekana wanyi kulema naMwana kaNzambi. Ilaña Yesu hadimweni kulema hela kudinka wanta neyi chelaña antu abula kuwaninaku. Hakwila nawu twiikali atumbanji twaKristu, twatela kutondolwela chaaku chakudinka wanta. (Yakoba 4:6) Anukenu nenu, Yehova wahela kudinka wanta. Dichi chalema kwimbujola chilwilu chaYesu chakudizoza.

Yesu Wadiña Wadizoza Kufuma Kushankulu

6. Kudizoza hichumanyi, nawa Yehova welukili ñahi nindi Mesiya wakekala wadizoza?

6 Muntu wadizoza wekala wadikehesha mumuchima nawa hadinkaña wanta hela kudivwimbaku. Hichilwilu chatachikilaña mumuchima nawa chamwekenaña muyuma yahoshañayi muntu, muyilwilu yindi nichazatañayi nawakwawu. Indi Yehova welukili ñahi nindi Mesiya wakekala wadizoza? Welukili nindi Mwanindi wamwekesheleña chilwilu chakudizoza neyi chachimwekeshañayi chikupu Yena. (Yowanu 10:15) Wamweni cheñi kudizoza kwaMwanindi muyuma yelileñayi. Munjilanyi?

7-9. (a) Mikeli wadizozeli ñahi hakuhosha naSatana? (b) Indi akaKristu atela kumwimbujola ñahi Mikeli hakwikala adizoza?

7 Mukanda waYuda washimuna chakutalilahu chachiwahi nawu: “Hampinji yelili Mikeli mukulumpi wawañelu ambokelimu naDiyabolu nikutaadeka hamujimba waMosi, yena hesekelihu hela chanti kumusompesha nikumuhosha mazu akasawuntuku, ilaña wamwilili nindi: ‘Yehova akuzuwili.’” (Yuda 9) Yesu amutenaña nawu Mikeli, amuteneneña nanidi ijina henohu kanda enzi heseki nihanyima yakwinza heseki, muloña diyi mukulumpi wawañelu, hela netu mukulumpi wawamashidika awañelu jaYehova mwiwulu. b (1 ATesalonika 4:16) Ilaña, talenu Mikeli chamanishiliyi iku kukala naSatana.

8 Nsañu yaYuda hiyatuleja chuma chakeñeli kwilayi Satana namujimba waMosiku, ilaña tuneluki netu Diyabolu wafwilileña kuwuzatisha munjila yatama. Hadaha wakeñeleña kutiyakesha chibimbi chaniwu muntu washinshika kulonda achizatisheña mukudifukula kwakutwamba. Hela chakwila Mikeli wafuñunwini kafuta kaSatana katama, wadiyuulili chikupu. Satana ateleleli kumuzuwila, ilaña hayina mpinji Mikeli adiña kanda amwinki “wuswa wejima [wakusompesha],” dichi watoñojokeli nindi Yehova Nzambi hohu diyi watela kumusompesha. (Yowanu 5:22) Chineli himukulumpi wawañelu, Mikeli wadiña nañovu chikupu. Ilaña wadizozeli nakumwovwahila Yehova chatela afwileña wuswa wabulili kumwinkawu. Kubombela hakudizoza, wadiña cheñi wadikehesha, hela netu welukili mwakukumina.

9 Kudi chuma chaletesheli amwoneni Yuda kusoneka iyi nsañu. Chawushona, akaKristu amakwawu mumafuku aYuda adiña adizoza wanyi. Ahosheleña “mazu akasawuntu hayuma yejima [yabulileñawu] kutiyishisha.” (Yuda 10) Chaswayi etu kudivwimba muloña wakubula kuwanina. Neyi tuneluki wanyi yuma yinakuzatika muchipompelu chawakaKristu, hadaha hiyuma yinafuukuluwu akulumpi, chumanyi chitwatela kwila? Neyi tutachika kuhosha chatama hela chakwila tuneluki wanyi chaletesha afuukuli muniyi njila, komana chikumwekesha wanyi nawu tunakudivwimba? Dichi twatela kumwimbujola Mikeli, dikwila nawu Yesu, nakutondolwela kusompa nsañu yinabuli kutwinkawu wuswa kudi Nzambi.

10, 11. (a) Yumanyi yadimena yashiliyi Mwana kaNzambi hakwiteja mudimu wakwinza heseki? (b) Twatela kumwimbujola ñahi Yesu hakwikala adizoza?

10 Mwana kaNzambi wadizozeli cheñi hakwiteja mudimu wakwinza hamaseki. Toñojokenu yuma yashiliyi. Wadiña mukulumpi wawañelu. Wadiña cheñi “Izu,” dikwila nawu Mukakumuhoshelaku Yehova. (Yowanu 1:1-3) Wadiña mwiwulu, “mwiluña [daYehova] dahewulu dajila nawa dalema.” (Isaya 63:15) Ilaña Mwana “washiyili yuma yejima yadiñayi nayu nakudibalumuna neyi nduñu, nawa wekalili muntu.” (AFwilipi 2:7) Toñojokenu yuma yakeñekeleña hakuzata mudimu windi heseki. Wumi windi awutuntulwilili mwivumu damujiki kaYudeya, nawa wakulili hadi tukweji 9 sampu nichavwalikiliyi neyi mukeki. Wavwalikilili mwitala damukakusoña kazweñi nawa watachikili kukula kufuma kuwukeki, ekala kansi nichakuliliyi nakwikala kampululu. Hela chakwila wadiña wawanina, hadiñayi kansi watwalekelihu kwovwahila anvwali jindi abula kuwanina. (Luka 2:40, 51, 52) Wadiña wadizoza chikupu.

11 Komana tunateli kumwimbujola Yesu kwikala adizoza kuhitila mukwiteja kuzata nyidimu yamwekanaña neyi yamukunkulwayi? Chakutalilahu, mudimu wetu wakushimwina nsañu yayiwahi yaWanta waNzambi wunateli kumwekana neyi wamukunkulwayi, sweje-e neyi antu anakudiwula, anakuseha nikudimbulula. (Matewu 28:19, 20) Hela chochu, neyi tuumika hampinji yitunakukalakala iwu mudimu, tunateli kupulwisha antu. Tukwiluka chitwatela kwikala adizoza hampinji yitunakumwimbujola Mwanta wetu, Yesu Kristu.

Yesu Wadizozeli Chadiñayi Heseki

12-14. (a) Yesu wamwekesheli ñahi kudizoza hampinji yamuhamekeleñawu antu? (b) Yesu wadizozeli ñahi hakuhanjeka nawantu? (c) Yumanyi yamwekeshaña nawu kudizoza kwaYesu hikwadiña kwahakanwa, indi kwiji kwakukeña kudimwekesha hohuku?

12 Yesu amwilukili nawu himuntu wadizoza kufuma hampinji yatachikiliyi kuzata mudimu windi waheseki nichawumanishiliyi. Wamwekesheli kudizoza kuhitila mukuhameka nikumulemesha Tata yindi. Mpinji jikwawu, antu amuhamekeleña Yesu hayuma yamaana yahosheleñayi, yihayamisha yañovu yakoñeleñayi niyilwilu yindi yayiwahi. Kakavulu Yesu wakaanineña kumulemesha muloña welukili nindi kulema kwejima kwambala kwaYehova.—Maku 10:17, 18; Yowanu 7:15, 16.

13 Yesu wadiña wadizoza hampinji yazatileñayi nawantu. Kafwampi, wahosheli hatooka to-o nindi wenjili hamaseki nakukalakela antu bayi kumukalakelaku. (Matewu 20:28) Wamwekesheli cheñi nindi wadizoza nanochu chahanjekeleñayi chiwahi nawantu. Neyi atumbanji twindi amutiyisha kutama, hadiña nakuyizuwilaku; ilaña watwalekelihu kuyikwasha. (Matewu 26:39-41) Chelili izaza dawantu dimukañeshi kuwana iluña damwena dakunookela nawa kwatela kwikalayi nkawindi, wayihañili wanyi; ilaña watwalekelihu kuzata nañovu nakuyitañisha “yuma yayivulu.” (Maku 6:30-34) Chelili mumbanda wabulili kwikala kaIsarela atwalekihu kumulembelela nindi amuukili mwanindi wamumbanda, hakusambila wamwekesheli nindi hakeñeleña kumuukaku. Hela chochu, hakaanini nakumuzuwilaku; Wamutiyilili iwu mumbanda nawa welili chuma chalombeliyi muloña wamwekesheli chikuhwelelu chakola, neyi chitwakahanjekahu muKapetulu 14.—Matewu 15:22-28.

14 Munjila jajivulu, Yesu wakoñeleña yuma yejima kwesekeja nachaditeneniyi yomweni nindi: “Ami hinazuwaña swayiku, nadizoza mumuchima.” (Matewu 11:29) Kudizoza kwindi hikwadiña kwahakanwa, indi kwiji kwakukeña kudimwekesha hohuku. Kwadiña kwakufuma hamuchima. Dichaletesheli Yesu ashi chikupu muchima hakudizisha atumbanji twindi kwikala adizoza.

Wayidizishili Atumbanji Twindi Kwikala Adizoza

15, 16. Chaambwinyi chamweniyi Yesu hayilwilu yawanyuuli amukaayi nayilwilu yateleleli kwikala nawakakumulondela?

15 Apostolu aYesu hiyadizili swayi kwikala adizozaku. Yesu wazatili nañovu kapampa kakavulu kulonda ayidizishi kwikala adizoza. Chakutalilahu, mpinji yimu aYakoba naYowanu amulejeli mama yawu nawu ayihosheliku kudi Yesu kulonda ayikani kuyinka chifulu chahewulu muWanta waNzambi. Yesu wayakwili munjila yakudizoza nindi: “Kushakama kuchikasa chami chachidiilu nikuchikasa chami chachimunswa hiyami natela kuhanaku, ilaña Tata yami diyi wahanaña kudi ana aloñeshelayi dehi.” Apostolu amakwawu 10 “ahilili” hachuma cheliliwu aYakoba naYowanu. (Matewu 20:20-24) Indi Yesu wamanishili ñahi iku kukala?

16 Yesu wayifumbili wejima wawu nindi: “Enu mweluka nenu anyuuli akunyuza akabishaña antu jawu, nawa antu alema azatishaña wuswa wawu chatama hadi wena. Enu dichimwatela kwila wanyi; ilaña muntu wejima wunakukeña kwikala mukulumpi hakachi kenu, watela kwikala mukakuyikalakela, nawa muntu wejima wunakukeña kwikala watachi hakachi kenu, watela kwikala nduñu yenu.” (Matewu 20:25-27) Chakadi nikujina, apostolu amweni “anyuuli akunyuza” chadiñawu adivwimba, adinka wanta nawa alwisu. Yesu wayifumbili atumbanji twindi nindi atela kwikala ambukaku nanana antu akeñeleña kuyuula akwawu munjila yatama. Ateleleli kwikala adizoza. Komana apostolu atiyili mwayifumbiliwu?

17-19. (a) Yesu wayidizishili apostolu indi chumanyi chadi kubulawu kuvulamena kutalisha hakudizoza henohu kunashali kapinji kantesha nakufwa? (b) Chumanyi chasweja kulema chatañishiliyi Yesu hakudizoza hampinji yadiñayi hamaseki?

17 Chayikalilili atumbanji. Bayi neyi iyi diyadiña mpinji yatachi hela yakukumishaku yayidizishiliyi Yesu ichi chilwiluku. Chelili atachiki kuditaadikisha kutalisha hawateleleli kwikala mukulumpi hakachi kawu, Yesu watambikili mwana wanyanya nakumwimika mukachi kawu nakuyileja kwikala neyi anyana anyanya abulaña kudivwimba, kufwila wanta, nikukeña yifulu yahewulu yavula kukeñawu akulumpi. (Matewu 18:1-4) Hela chochu, hawufuku wakwila henohu kanda afwi, welukili nindi apostolu indi achidiña kulwisha nachilwilu chakudivwimba. Kuhiñahu wayidizishili chuma chadi kubulawu kuvulamena. Wanoneli tawelu nakutachika kuzata mudimu wabula kulema wazatileñawu añamba kunyima wakuwelesha enyi kunyendu. Yesu wawelesheli nyendu yawapostolu indi, kushilahu niYudasi wadiña kwakwihi nakumufukejela.—Yowanu 13:1-11.

18 Yesu wayikwashili kwiluka chikuma chakwikala adizoza hampinji yahosheliyi nindi: “Ami nayileji chakutalilahu.” (Yowanu 13:15) Komana iku kufumba kwayishikili hanyichima? Kafwampi hawufuku weniwu aditaadikishili cheñi kutalisha hawateleleli kwikala mukulumpi hakachi kawu. (Luka 22:24-27) Ilaña Yesu watwalekelihu kwikala wadiwunjika nawa wadizozeli hampinji yayidizishileñayi. Kufumahu, wayidizishili chuma chabadika kulema: “Wadizozeli nawa wovwahilili kushika nikukufwa, kwafwiliyi hamutondu wakuyandishila.” (AFwilipi 2:8) Yesu wetejeli kumujaha munjila yakasawuntu nawa amwinkeli muloña wakutwamba nawu himbanji nawa nawu himukakasawuntu. Dichi Mwana kaNzambi wadiña wambukaku hakachi kayileñaleña yaYehova yejima muloña diyi waswejeli kudizoza.

19 Hadaha diyi yadiña mpinji yakukumishaku yatañishiliyi Yesu hansañu yakudizoza hampinji yadiñayi hamaseki, nawa iyi nsañu yayishikili apostolu indi ashinshika hanyichima. Bayibolu yatulejaña nawu awa antu akalakeli mukudizoza hayaaka yayivulu. Indochi etu?

Komana Mukwimbujola Yuma Yeliliyi Yesu?

20. Tunateli kwiluka ñahi netu twadizoza munyichima?

20 Pawulu watukonkomweneni nindi: “Ikalenuña nayitoñojoka niyilwilu neyi yadiña naKristu Yesu.” (AFwilipi 2:5) Twatela kwikala adizoza munyichima neyi Yesu. Tunateli kwiluka ñahi netu twadizoza? Pawulu watwanukishaña nindi, “Bayi mukoña chuma hela chimu nantaadi hela nakudivwimba kwamukunkulwayiku, ilaña dizozenuña nakumona akwenu nenu ayibadika.” (AFwilipi 2:3) Tunateli kwiluka netu twadizoza kwesekeja nachitwamonaña akwetu antu. Twatela kuyimona netu atubadika kulema. Komana mukuzatisha iku kufumba?

21, 22. (a) Muloñadi akulumpi akaKristu chatela kwikalilawu adizoza? (b) Tunateli kumwekesha ñahi netu twavwala chilwilu chakudizoza?

21 Chimwahitili yaaka yayivulu kufuma hafwiliyi Yesu, kapostolu Petulu watoñojokeleña chalemena chilwilu chakudizoza. Petulu wayilejeli akulumpi akaKristu kukalakala nyidimu yawu munjila yakudizoza, bayi kwikala anyanta hadi anyikoku jaYehovaku. (1 Petulu 5:2, 3) Kwikala mukulumpi hichinayi mukwila nawu muntu adinkeña wantaku. Ilaña chaya mukwila nawu watela kudizoza chikupu. (Luka 12:48) Bayi neyi akulumpi diwu atela kwikala adizoza hohuku, ilaña niakaKristu ejima.

22 Chakadi nikujina, Petulu havulameneni adina ifuku damuwelesheliwu kunyendu kudi Yesuku, hela chakwila wasambilili kukaana. (Yowanu 13:6-10) Petulu wayisonekeleli akaKristu nindi: “Wejima wenu vwalenu kudizoza neyi chakuvwala kudi wumu namukwawu.” (1 Petulu 5:5, tth.) Izu dakwila nawu “vwalenu” datalisha kuchuma chelañayi ñamba wavwalaña ihina dakuzata nachu (apuloni) kulonda atachiki kuzata nyidimu. Idi izu datwanukishaña mpinji yadikumbakesheliyi Yesu tawelu henohu kanda atachiki kuwelesha nyendu yawatumbanji. Neyi tumwimbujola Yesu, hitunateli kumona mudimu watwinkayi Nzambi netu wamukunkulwayiku. Neyi chamonañawu antu yakuvwala yitwavwalaña, atela kumona cheñi nawu tunavwali chilwilu chakudizoza.

23, 24. (a) Muloñadi chitwatela kutondolwela chilwilu chakudinka wanta? (b) Kapetulu kanalondelihu kakutukwasha kwiluka yitoñojokanyi yakutwamba yikwetiwu antu kutalisha hakudizoza?

23 Kudinka wanta kwekala neyi wulembi. Yuma yafumaña mukudinka wanta yatama. Hichilwilu chaleteshaña muntu walema kwikala wamukunkulwayi kudi Nzambi. Kudizoza kwaleñelaña muntu wabula kulemeshawu kwikala walema kudi Yehova. Neyi tufwilaña kwikala nanichi chilwilu chalema mafuku ejima kuhitila mukwenda mumahaji aKristu, tukwikala nankisu yayivulu chikupu. Petulu wasonekeli nindi: “Dichi, dizozenu mwishina dachikasa chaNzambi chañovu kulonda yakayituumbakeshi hampinji yatelela.” (1 Petulu 5:6) Yehova wamulemesheli Yesu muloña wadizozeli nankashi. Munjila yoyimu, Nzambi yetu wakayikiswila chakufuma hamuchima neyi mudizoza.

24 Chawushona, antu amakwawu atoñojokaña nawu kudizoza hichinjikijilu chakuzeya. Chakutalilahu chaYesu chatukwashaña kwiluka nawu iyi yitoñojoka yakutwamba, muloña muntu waswejeli kudizoza hadi antu ejima diyi wadiña cheñi nawulobu nankashi. Mukapetulu kanalondelihu twakadiza hachilwilu chakuhamuka.

a Hakuhosha haniyi nsañu, mukanda wumu wahosha nawu awa “atunyama ayidiwula,” wabombelahu nawu: “Endaña chovu, ovwahila wanyi, hiyanyama azatishañawu atuzweñi munyidimu nawa hiyamwekanaña lubanjiku.”

b Neyi munakukeña wunsahu wukwawu wunakumwekesha nawu Yesu diyi Mikeli, talenu mutu wunakwila nawu “Indi Mikeli Mukulumpi waWañelu Hinyi?” hawebusayiti yawaYinsahu jaYehova, ya jw.org.