Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

KAPETULU 11

“Kwosi Wahoshahu Dehi Neyi Iwu Muntuku”

“Kwosi Wahoshahu Dehi Neyi Iwu Muntuku”

1, 2. (a) Muloñadi amashidika atemeshawu nawu amukwati Yesu chinafuntiliwu makasakasa? (b) Chumanyi chaletesheli Yesu ekali ntañishi wadimena?

 AFWARISI anahili nankashi. Yesu wudi mutembeli nakutañisha nsañu yahosha hadi Tata yindi. Antu anakutiyilila hiyakuditaadikisha; amavulu anamukuhweleli Yesu, amakwawu anakufwila kumukwata. Hamuloña wakusweja kuzuwa, anlomboli jakudifukula hiyakutemesha amashidika kulonda amukwati Yesu. Hela chochu, amashidika anafunti makasakasa. Akulumpi jawatupristu niaFwarisi hiyakuyihula nawu: “Muloñadi chimunabulili kumuleta kunu?” Amashidika hiyakwakula nawu: “Kwosi wahoshahu dehi neyi iwu muntuku.” Amashidika atiyili kuwaha chatañishileñayi Yesu chakwila akañenyi kumukwata. aYowanu 7:45, 46.

2 Kafwampi, amashidika hidiwu hohu atiyili kuwaha nantañishilu yaYesuku. Antu amavulu chikupu apompeleña kulonda atiyi chinakutañishayi. (Maku 3:7, 9; 4:1; Luka 5:1-3) Chumanyi chaletesheli Yesu ekali ntañishi wadimena? Wakeñeli nsañu yatañishileñayi niantu neyi chitwadizili muKapetulu 8. Welukili cheñi njila jajivulu jakutañishilamu. Tuhanjekenu njila jisatu jajiwahi jazatishileñayi nichitwatela kujizatisha.

Watañishileña muNjila Yaswayi Kutiya

3, 4. (a) Muloñadi Yesu chazatishilileñayi mazu aswayi kutiya hakutañisha? (b) Mpanji yahaMpidi yamwekeshaña ñahi nawu Yesu watañishileña munjila yaswayi kutiya?

3 Munateli kufwikija mazu ashiyashana adi kuzatishayi Yesu? Ilaña hampinji yatañishileñayi, hazatishileña mazu akala kutiya kudi antiyilili jindiku, muloña amavulu adiña “ataña wanyi nawa hiyantu hohu kwawu.” (Yilwilu 4:13) Welukili kukala kwadiñawu naku, nawa hayilejeleña nsañu jajivulu nankashiku. (Yowanu 16:12) Mazu ahosheleñayi adiña aswayi kutiya, nawa watañishileña yuma yakunama hama.

4 Chakutalilahu, talenu Mpanji yahaMpidi yasonekawu haMatewu 5:3–7:27. Muniyi mpanji Yesu wayifumbili antu yuma yalema, nakuhosha hayikuma yayeni. Hazatishili mazu akala kutiyaku. Kafwampi, mazu ejima azatishiliyi niatwansi anateli kuyitiya. Dimuloña waweni Yesu chamanishiliyi kutañisha, mazaza awantu, hadaha kushilahu andimi amavulu, atubiña niayibinda anshi, “ahayamini chikupu chatañishileñayi.”—Matewu 7:28.

5. Shimunenu yakutalilahu yamazu ahosheliyi Yesu adiña aswayi kutiya nawa akunama.

5 Hakutañisha, Yesu wavulileña kuhosha nsañu yaswayi kutiya, nyikuku yamazu yayihi nawa wahosheleña nsañu yatiyakana chikupu. Hayina mpinji hikwadiña nyikandaku, dichi wahosheleña nsañu yakushika hanyichima yawantiyilili jindi kulonda abuli kuyivulamena. Talenu iyi yakutalilahu: “Lekenu kusompesha kulonda abuli kuyisompesha.” “Antu akola hiyakeñaña ndotoluku, chiña akata.” “Spiritu yinakukeña, ilaña mujimba wunazeyi.” “Yuma yaKesari, mwinkenu Kesari nawa yuma yaNzambi, mwinkenu Nzambi.” “Mukuhana mwekala muzañalu chikupu kubadika wekala mukutambwila.” b (Matewu 7:1; 9:12; 26:41; Maku 12:17; Yilwilu 20:35) Hela chakwila munahiti dehi yaaka kwakwihi na 2,000 kufuma hayihosheliyi awa mazu, achidi kuzatika nimakonu.

6, 7. (a) Muloñadi chichalemena kuzatisha mazu apela hakwila nawu tutañishi munjila yaswayi kutiya? (b) Tunateli kutondolwela ñahi kumuleja kadizi waBayibolu nsañu yayivulu nankashi?

6 Tunateli kutañisha ñahi munjila yaswayi kutiya? Chuma chalema chakeñekaña hikuzatisha mazu aswayi atela kutiyawu antu. Yuma yalema yadizishaña Bayibolu hiyakalaku. Yehova wayileja antu ashinshika nawa adizoza munyichima chuma chafuukulayi. (1 AKorinda 1:26-28) Tunateli kulumbulula chiwahi yuma yalema yadizishaña Bayibolu neyi tutañishaña mazu aswayi kutiya.

Neyi munakutañisha, hoshenu munjila yapela

7 Hakwila nawu tutañishi munjila yaswayi kutiya, twatela kushaku muchima kulonda tubuleña kuleja atudizi aBayibolu nsañu yayivulu nankashi. Dichi neyi tunakulombola kadizi waBayibolu, hitwatela kulumbulula nsañu yejimaku; nawa hichakeñekaña kudizisha swayi-swayi neyi kwiji kudiza nsañu yayivulu dichuma chalemaku. Yuma yinakaankiliyi kadizi niwuswa wukwetiyi, diyatela kutuletesha kwiluka kuvula kwansañu yitwatela kutaña. Chuma chitunakufwila hikumukwasha kadizi kwikala mukakumulondela Kristu nikutachika kudifukula kudi Yehova. Dichi twatela kuzatisha mpinji yeneni kulonda tumukwashi kadizi atiyishi yuma yinakudizayi. Neyi twila mwenimu, chalala chamuBayibolu chikumushika hamuchima nawa chikumusañumuna kuzatisha yuma yinakudizayi.—ARoma 12:2.

Wehwileña Malwihu Atelela

8, 9. (a) Muloñadi Yesu chehwilileñayi malwihu? (b) Indi Yesu wazatishili ñahi malwihu kulonda yamukwashi Petulu kwiluka ñakwilu yalala kutalisha hansañu yakufweta musonku wahatembeli?

8 Yesu wehwileña malwihu nihampinji yakeñeleñayi kumulumbulwila ntiyilili yindi chikuma chinakukeña kutiyayi. Muloñadi chehwilileñayi malwihu? Mpinji jikwawu wehwileña malwihu hakwila nawu yamwekeshi yitoñojoka yatama yadiña munyichima yawakakudimbulula, dichi hiyatwesheleña kumwihula cheñiku. (Matewu 21:23-27; 22:41-46) Hela chochu, kakavulu wehwileña malwihu kulonda atumbanji twindi ashimuni yuma yatoñojokeleñawu nikuyisañumuna eluki yuma yayifumbileñayi. Dichi wehwileña malwihu adi neyi, “Mukuhoshahu nenudi?”nawa nindi, “Wunakuhweleli chumichi?” (Matewu 18:12; Yowanu 11:26) Yesu washikileña hanyichima yawatumbanji twindi kuhitila mukuyihula awa malwihu. Talenu chakutalilahu.

9 Mpinji yimu akakutambula nyisonku amwihwili Petulu neyi Yesu wafweteleña musonku wahatembeli. c Petulu waakwili chakadi kutoñojoka nindi, “Eña.” Kuhiñahu Yesu wamwihwili nindi: “Wukuhoshahu neyidi Shimona? Komana anyanta ahanu hamaseki atambulaña nyilambu hela nyisonku kudanyi? Kudi anyanawu tahindi kudi antu acheñi?” Petulu waakwili nindi: “Kudi antu acheñi.” Yesu wahosheli nindi: “Diimu, dichi anyana hiyatela kuhana nyisonkuku.” (Matewu 17:24-27) Chakadi nikujina, Petulu welukili chikuma chamwihwililiwu malwihu, muloña chisaka chawanyanta hichafweteleña musonkuku. Dichi hakwikala Mwana wumu hohu waMwanta wamwiwulu kwadifukwileñawu hatembeli, Yesu hateleleli kufweta musonkuku. Ilukenu nenu chatela yamuleji Petulu ñakwilu yalala, Yesu wamwihwili malwihu munjila yayiwahi kulonda amukwashi Petulu kwiluka ñakwilu yayeni nawa hadaha nikumukwasha kwiluka nindi watela kutoñojoka nakanañachima henohu kanda aakuli.

Ihulenuña malwihu kwesekeja nayuma yakeñayi mwini itala

10. Tunateli kuzatisha ñahi chiwahi malwihu hampinji yitunakushimwina kwitala niitala?

10 Tunateli kwihula ñahi chiwahi malwihu mumudimu wakushimwina? Neyi tunakushimwina kwitala niitala tunateli kwihula malwihu kulonda tusañumuni mpwila yamuntu, hadaha tukuwana njila yakushimwinamu nsañu yayiwahi. Chakutalilahu, neyi tuwana mukulumpi hetala tunateli kumwihula nakalemesha netu, “Yumanyi yimunamoni yinahimpiki mukaayi?” Neyi naakuli dehi, tunateli kwihula netu, “Munakutoñojoka nenu chumanyi chinakukeñeka hakwila nawu akanu kaayi kekali kakawahi kushakamamu?” (Matewu 6:9, 10) Neyi hetala tuwanahu mama yawantu wukweti nyana yanyanya, tunateli kwihula netu, “Mwatoñojokahu dehi chikekala kanu kaayi neyi anyanenu anakuli dehi?” (Isamu 37:10, 11) Neyi twikala asoñama hampinji yitunakushika kwakwihi netala, tunateli kwihula lwihu lukumushika mwini itala hamuchima.

11. Tunateli kwihula ñahi chiwahi malwihu hampinji yitunakudizisha kadizi Bayibolu?

11 Tunateli kwihula ñahi chiwahi malwihu hampinji yitunakudizisha kadizi Bayibolu? Malwihu amawahi anateli kutukwasha kwiluka yuma yinakutoñojokayi kadizi. (Yishimu 20:5) Chakutalilahu, twili netu tunakudiza kudiza 43, “AkaKristu Atela Kumona Ñahi Nsañu yaKunwa Walwa?,” mumukanda waMunateli Kwikala naMuzañalu Haya Nyaaka! d Iku kudiza kwahosha hachamonañayi Nzambi kunwa walwa nakubadikishahu nikusheta. Ñakwilu yakadizi yinateli kumwekesha nawu natiyi yuma yatañishaña Bayibolu, hanu dinu neteji yuma yinakudizayi? Tunateli kumwihula netu, “Komana Nzambi chamonañayi yumiyi ninenu dichimwayimonaña?” Tunateli kumwihula cheñi netu, “Munateli kuzatisha ñahi iyi nsañu muchihandilu chenu?” Hela chochu, ilukenu nenu mwatela kwihula munjila yayiwahi nakumulemesha kadizi. Hitwatela kwihula malwihu anateli kumutiyisha kadizi nsonyiku.—Yishimu 12:18.

Watoñojokeleña Chikupu

12-14. (a) Yesu wazatishili ñahi wuswa windi wakutoñojoka chikupu? (b) Yesu watoñojokeleña ñahi chikupu hakuhosha nawaFwarisi ahosheleña nawu wazatishileña ñovu yaSatana?

12 Yesu watoñojokeleña chikupu hakuhosha nawantu muloña wadiña wawanina. Mpinji yikwawu watoñojokeleña chikupu kulonda afuñununi yitoñojoka yakutwamba yawantu adiña nakumudimbulula. Kakavulu wazatishileña yuma yatela kushinjila antu kulonda yayidizishi atumbanji twindi yuma yalema. Tutalenu yakutalilahu yikwawu.

13 Chelili Yesu namuuki dehi muntu wazakukileña andemoni, wadiña mputamesu nawa kamama, aFwarisi amwinkeli muloña nawu: “Iwu muntu wafumishaña andemoni nañovu yaBelezebubi [Satana], nyuuli wawandemoni.” Ajinokeli nawu hakwila muntu afumishi andemoni chiña ekala nañovu yabadika yawantu. Hela chochu, ahosheli nawu Satana diyi wamwinkeli Yesu ñovu. Yuma yahosheliwu hiyadiña yakutwamba hohuku, ilaña yadiña yamukunkulwayi. Hakwila nawu ayikonkololi hayitoñojoka yawu, Yesu wayakwili nindi: “Wanta wejima wadaambulaña waweni wakisikaña, nawa musumba wejima hela itala dadaambulaña dadeni dakolaña wanyi. Munjila yoyimu, neyi Satana afumisha Satana, dikwila nawu nadaambuli yomweni; hanu dinu wanta windi wukukola ñahi?” (Matewu 12:22-26) Chidi hohu neyi Yesu wayilejeleña nindi: “Neyi nidi kañanda kaSatana, chinafumishahu yuma yakoñeliyi Satana, dikwila nawu inakuzuñesha nkeñelu yindi nawa hiyikushikijewaku.” Adi kukaana ñahi nsañu yalumbuluka chochichi?

14 Yesu wachidiña kanda amanishi kuhanjeka nawu. Chineli welukili nindi atumbanji twawaFwarisi niwena afumishileña andemoni, wayihwili lwihu lwapela ilaña lwalema nindi: “Neyi nafumishaña andemoni nañovu yaBelezebubi, indi anyanenu [hela atumbanji] afumishaña nañovu janyi?” (Matewu 12:27) Dichi Yesu watalishili mukwila nindi: “Neyi nafumishaña andemoni nañovu jaSatana, dikwila nawu atumbanji twenu azatishaña ñovu jojimu.” Chumanyi chadi kuhoshawu aFwarisi? Hiyetejeleña nawu atumbanji twawu azatishileña ñovu jaSatanaku. Dichi Yesu wazatishili ñakwilu yawu kulonda yamwekeshi yitoñojoka yawu yatama nakuyitiyisha nsonyi. Kutaña nsañu yayihujoleleñayi Yesu kwatuzañaleshaña. Hela chochu, fwikijenu chatiyiliwu antu amumweni Yesu namesu kapu nikutiya chahosheleñayi! Chakadi nikujina, nsañu yahosheliyi yatiyakeni chikupu muloña atiyili izu dindi.

15-17. Shimunenu chakutalilahu chinakumwekesha Yesu chazatishileñayi njila yakwaambula yuma yiyedi hakutañisha yuma yakuzañalesha yahosha hayilwilu yaTata yindi.

15 Yesu wazatishileña cheñi njila yakushinjila hakutañisha yuma yakuzañalesha, yakukolesha yahosha hayilwilu yaTata yindi. Kakavulu welileña mwenimu kuhitila mukwaambula yuma yiyedi hakuhanjeka nawantu kulonda yayikwashi antiyilili jindi kutiyisha chikuma chelukawu nachuma chikuyiletesha akuhweleli chikupu. Kuhitila mukwesekeja yuma muniyi njila, wayishikileña chikupu hanyichima. Tutalenu yakutalilahu yiyedi hohu.

16 Hakwakula atumbanji twindi akeñeleña nawu ayitañishi chakulomba, Yesu walumbulwili anvwali abula kuwanina chakeñañawu “kwinka [anyanawu] yawaana yayiwahi.” Kufumahu wakunkulwili nindi: “Dichi, hela chakwila enu mwatama, ilaña mweluka kwinka anyanenu yawaana yayiwahi, dikwila nawu Tata yenu wekala mwiwulu wakasweja kuyinka antu amulombaña spiritu yajila.” (Luka 11:1-13) Chikuma chashimwiniyi Yesu chashindameneni hakwaambula. Neyi chakwila anvwali akanshidi ayinkaña anyanawu yuma yakeñañawu, Tata yetu wamwiwulu wawanina nawa waloña muyuma yejima, wukubadika kuyinka spiritu yajila akakudifukula indi ashinshika akumulomba nakudizoza.

17 Hampinji yafumbileñayi kutalisha hakwakamena, Yesu wahosheli chuma chadifwanaku. Welili nindi: “Makololu: Hiyakuwaña mbutu hela kumunaku; hiyakweti nkalaña hela itala mwakuhembelaku; ilaña Nzambi wayidiishaña. Komana enu himwalema chikupu kubadika atudaku? Toñojokenu hankenu chiyakulaña: Hiyakabakanaña hela kuchima yakuvwalaku . . . Dichi neyi Nzambi dichavwikañayi yuma yamenaña mwisaña, yelaña lelu yidikwoku, kumadiki ayinatila mukesi, komana wukukañanya kuyivwika enu chakubadikahu, enu mukweti chikuhwelelu chantesha?” (Luka 12:24, 27, 28) Neyi chakwila Yehova wakamenaña atuda ninkenu, dikwila nawu antu amukeña nawa adifukulaña kudi yena wukubadikahu kuyakamena. Chakubula nikujina, Yesu washikileña hanyichima yawantiyilili jindi kuhitila mukuyilumbulwila muniyi njila.

18, 19. Tunateli kuhanjeka ñahi namuntu wunateli kuhosha nindi hakuhwelela mudi Nzambi wabulaña kumwekanaku?

18 Hampinji yitunakushimwina, twatela kuzatisha nsañu yikushika antu hanyichima hakwila amoni nawu yuma yikwawu yakuhwelelawu yakutwamba. Twatela cheñi kuhanjeka nawu munjila yakwila tuyikwashi akuhweleli chikupu nawu Yehova hiNzambi wakukeña nawa wayakamenaña. (Yilwilu 19:8; 28:23, 24) Komana twatela kuzatisha yakutalilahu yakala? Inehi. Chuma chitunadizili kudi Yesu chakwila nawu tunateli kushika antu hanyichima neyi tulumbulula yuma munjila yaswayi kutiya.

19 Chakutalilahu, tunateli kwakula ñahi neyi muntu ahosha nindi hakuhwelela mudi Nzambi wabulaña kumwekanaku? Tunateli kumukwasha owu muntu kutoñojoka hachuma chamonañayi mafuku ejima, kuhiñahu dinu tumukwasha kutoñojoka hachaletesheli ochu chuma chiikaliku. Tunateli kuhosha netu: “Fwikijenu neyi mudi mwisaña, dichi muwana itala dakutuña chiwahi mudi yakuda, komana mukwiteja wanyi nenu kudi muntu wadituñili? Dichi neyi tumona yileñaleña niyakuda yayivulu yekala hamaseki, komana kwila twiteja netu kudi Muntu waleñeli yumiyi nehi? Bayibolu yahosha muniyi njila: ‘Kafwampi, itala dejima kudi muntu wadituñaña, ilaña watuñili yuma yejima hiNzambi.’” (AHeberu 3:4) Hela chochu, hela chakwila tukuhanjeka nawantu munjila yayiwahi, bayi neyi ejima akwitejaku.—2 ATesalonika 3:2.

Toñojokenu hansañu yikushika muntu hamuchima

20, 21. (a) Tunateli kuzatisha ñahi njila yakwaambula yuma yiyedi hakutañisha hayilwilu yaYehova? (b) Chumanyi chitwakadiza mukapetulu kanalondelihu?

20 Neyi tunakutañisha mumudimu wakushimwina hela muchipompelu, tunateli kuzatisha njila yakwaambula yuma yiyedi hakukonkomwena yilwilu yaYehova. Chakutalilahu, hakwila nawu tushimuni netu ntañishilu yakubabesha muntu haya nyaaka mukesi kahelu yamuhilishaña Yehova, tunateli kuhosha netu: “Nvwalinyi wukweti kukeña wunateli kubabesha mwanindi kuhitila mukusha chikasa chamwana mukesi? Chalala yitoñojoka yakwila nawu kwekala kesi kahelu Tata yetu wamwiwulu wukweti kukeña wayimonaña nindi hichishimashima chahamesu bwi-i!” (Yeremiya 7:31) Neyi tunakukeña kumuleja mukwetu mukakwitiya wunaneñi netu Yehova wamukeña, tunateli kuhosha netu: “Neyi chakwila Yehova wamonaña nindi tuda twanyanya twalema, dikwila nawu wayakamenaña chikupu nawa wakeña akakudifukula indi ahamaseki, kushilahu ninenu!” (Matewu 10:29-31) Kuhanjeka muniyi njila kunateli kutukwasha kushika antu hanyichima.

21 Hanyima yakuhanjeka hanjila jisatu hohu jazatishileñayi Yesu hakutañisha, tunateli kwiluka netu ana amashidika akañenyi kumukwata Yesu adiña nakulebumuna nsañu wanyi hakuhosha nawu: “Kwosi wahoshahu dehi neyi iwu muntuku.” Mukapetulu kanalondelihu, twakadiza njila yazatishileñayi Yesu hakutañisha hadaha njila yamwilukilawu chikupu, yakuzatisha yakutalilahu.

a Chakadi nikujina, awa amashidika adiña nakukalakela kuSanihedirini nawa adiña mumakasa awakulumpi jawatupristu.

b Awa mazu akukumishaku ekala hamukanda waYilwilu 20:35, ayizatisha kudi kapostolu Pawulu hohu. Hadaha amulejeli chakumuleja (kudi muntu watiyili chahosheliyi Yesu hela kudi Yesu asañwiliwu) indi kwiji muchimwenu chamumwekesheleliwu kudi Nzambi.

c Chaaka nichaaka aYudeya afweteleña musonku wahatembeli madirakima ayedi, nfwetu yakuzatila mafuku ayedi. Mukanda wumu wahosha nawu: “Iwu musonku adiña nakuwuzatisha sweje-e hakufweta yuma yakeñekeleña hanyilambu yakushita mafuku ejima ninyilambu yejima yalambwilileñawu antu.”

d Wasonekawu kudi aYinsahu jaYehova.