Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

KAPETULU 15

Twalwishaña Kulonda Twikali Akasunuka Kudifukula Neyi Atukañesha

Twalwishaña Kulonda Twikali Akasunuka Kudifukula Neyi Atukañesha

NKEÑELU YAKANU KAPETULU

Kristu chinakwashiyi atumbanji twindi kulwisha kulonda ekali akasunuka kudifukula chakubula kuyikañesha nikukasunuka kwovwahila nshimbi jaNzambi

1, 2. Wukweti wunsahwinyi wamwekeshaña nawu wudi mwinimbu wamuWanta waNzambi? (b) Muloñadi aYinsahu jaYehova chalwishilañawu hakwila ekali akasunuka hakudifukula?

KOMANA mwekala mwinimbu wamuWanta waNzambi? Chineli mudi Chinsahu chaYehova, mwekala mwinimbu. Mukweti wunsahwinyi wamwekeshaña nawu mudi mwinimbu? Bayi neyi ngiya (pasipoti) hela yipapilu yikwawu yanfulumendiku. Ilaña wunsahu washindamena munjila yimwadifukwilañamu kudi Yehova Nzambi. Kudifukula kwalala kwabadika yuma yimwakuhwelela. Kwabombelamu yuma yimwelaña, dikwila nawu chimwovwahilaña nshimbi jaWanta waNzambi. Kudifukula kwetu kwabombelamu yuma yitwelaña muchihandilu chetu, kushilahu nichitwahembaña yisaka yetu ninjila jakutuukilamu jitwatondaña.

2 Hela chochu, kaayi kitunakushakamamu hikalemeshaña winimbu wetu hela nshimbi jaWantaku. Nfulumendi jikwawu jafwilaña kukañesha kudifukula kwetu hela kukwifumishahu chikupu. Mpinji jikwawu, antu akayuulañawu kudi Kristu alwishaña kulonda ekali akasunuka hakwovwahila nshimbi jaMwanta wawuMesiya. Komana chumichi chatuhayamishaña? Inehi. Antu jaYehova akushankulu kakavulu alwishileña kulonda ekali akasunuka hakudifukula kudi Yehova.

3. Antu jaNzambi alwishileñadi mumafuku aMwadi Esita?

3 Chakutalilahu, mumafuku aMwadi Esita, antu jaNzambi alwishili kulonda abuli kuyijaha. Afwilileña kuyijahiladi? Hamani wadiñi watama Chinlonda Chamwanta wamulejeli Mwanta wawaPeresi Ahasuwerusi nindi aYudeya ejima ashakamineña muwanta windi ayijahi muloña “Nshimbi jawu jaambuka nanshimbi jawantu ejima.” (Esita 3:8, 9, 13) Yehova wayishili antu jindi? Inehi, wakiswilili Esita naModekayi hampinji yayiliwu nakulembelela mwanta wawaPeresi kulonda akiñi antu jaNzambi.—Esita 9:20-22.

4. Mukanu kapetulu tukuhanjeka hayumanyi?

4 Indochi makonu? Neyi chitwamona mukapetulu kanafumiku, mpinji jikwawu nfulumendi jafwilaña kukañesha aYinsahu jaYehova. Mukanu kapetulu, tukuhanjeka njila jikwawu jazatishaña nfulumendi jamuchidiwu hakukañesha kudifukula kwetu. Tukuhanjeka hayuma yisatu: (1) wuswa wutukweti wakwikala nakuloñesha kwetu nikudifukula kwesekeja nachitwakeña, (2) kwikala akasunuka kutonda njila yakutuukilamu kwesekeja nanshimbi jamuBayibolu, ni (3) kwikala akasunuka kukulisha anyana kwesekeja nanshimbi jaYehova. Muyuma yejimiyi, tukumona enimbu amuWanta wawuMesiya chalwishawu hakukiña winimbu wawu nichinayikiswiliyi Yehova.

Kulwisha Kulonda Kuloñesha Kwetu Akwiteji kuNfulumendi niKwikala Akasunuka Kwila Yuma Yitunakeñi

5. AkwaKristu alala ahetelañamu ñahi neyi nfulumendi yiyiteja kwikala akasunuka hakudifukula?

5 Komana twatela kulwisha kulonda nfulumendi yitwiteji kwikala akasunuka hakudifukula kudi Yehova? Inehi, ilaña neyi nfulumendi yitwiteja, tukwikala akasunuka hakudifukula kwetu. Chakutalilahu, hakwila nawu tupompeleña muMatala etu aWanta, Matala Amaneni aKupompelamu, hakupulinta nikutemesha nyikanda yashindamena haBayibolu nikushimwina nsañu yayiwahi kudi antuñi netu chakadi kutukañesha. Mumatuña amavulu, aYinsahu jaYehova ayiteja kudi nfulumendi nawa ekala akasunuka hakudifukula neyi antu amunsakililu yacheñi etejawu kudi nfulumendi. Hanu dinu, chumanyi chamwekanaña neyi nfulumendi yikaana kutwiteja hela yeseka kukañesha wuswa wetu?

6. A Yinsahu jaYehova muAustralia amweni kukalanyi kumatachikilu ayaaka yamuma 1940?

6 Australia. Kumatachikilu ayaaka yamuma 1940, nguvulu muneni wamuAustralia wahosheli nindi yuma yitwakuhwelela “hiyadiñi nakukwasha” mudimu wanjitaku. Dichi mudimu wetu awulekesheli. A Yinsahu hiyadiña akasunuka kupompa hela kushimwinaku, Beteli ayishinkili, nawa Matala aWanta ayitambwili. Akaanishileña nikwikala nanyikanda yashindamena haBayibolu. Hanyima yakuzata mukuswamujoka hayaaka yayivulu, aYinsahu amuAustralia ekalili akasunuka. HaJune 14, 1943, Chota Cheneni chamuAustralia chayitejeli aYinsahu kuzata nyidimu yawu.

7, 8. Lumbululenu kulwisha kwakwikala akasunuka mukudifukula kwalwishawu amanakwetu amuRussia hayaaka yinahitihu.

7 Russia. Mudimu wawaYinsahu jaYehova awulekesheli hayaaka yayivulu muchiyuulu chaKomyunisiti, nkumininaku, mu 1991 ayitejeli. Chelili ituña dateneneñawu nawu Soviet Union daambuki, nfulumendi yaRussia yatwitejeli kwikala akasunuka mu 1992. Hela chochu, hashimbwili wanyi ayilumbu jetu amuChechi yaRussian Orthodox atiyili ichima hakumona chitwadiña nakuvulilaku swayi-swayi. Akwankunyi atwikili aYinsahu jaYehova nyiloña yitanu kufuma mu 1995 nakushika mu 1998. Mukwakutala hanyiloña hamweni wunsahu wamwekesheli nawu aYinsahu adiña namuloñaku. Ilaña akwankunyi netu akolelelihu chikupu dichi mu 1998 ayili nakwaaba kuchota. Hatachi aYinsahu ayiñili, ilaña akwankunyi nawu akaanini mwasompeliwu dichi ayili cheñi kuchota nawa aYinsahu ayiwanini namuloña muMay 2001. Iwu muloña atachikili kuwusompa cheñi muOctober muchochina chaaka, dichi mu 2004 aYinsahu amuMoscow ayitambwili pasi yamwekesheleña nawu adiña akasunuka kukoña yuma yidi yejima nawa ayilekesheli nyidimu yawu.

8 Atachikili kuyikabisha nankashi. (Tañenu 2 Timotewu 3:12.) A Yinsahu ayimwesheli kañalaña. Nyikanda yashindamena haBayibolu ayitambwileña nawa akaanishileña kusonkela hela kutuña matala akudifukwilamu. Toñojokenu chatiyileñawu amanakwetu niahela hampinji yahitileñawu mumakabi amuchidiwu. Mu 2001, aYinsahu ayili nakuholoka kuChota Cheneni chaEuropean Court of Human Rights (ECHR) [Chota Cheneni chamuEurope Chatalaña haWuswa waWantu], nawa aheni wunsahu wukwawu kuChota mu 2004. Mu 2010, Chota chaECHR chahakwili iwu muloña. Chota chamweni nawu akwansakililu ayihela hohu aYinsahu nawa chumichi dichaletesheli alekeshi mudimu wawu muRussia, dichi chasompeli nawu hikwadiña muloña waletesheli eteji mwasompeli yota yanyanyaku, muloña hikwadiña wunsahu wamwekesheleña nawu aYinsahu adiña nakuleta kukalaku. Chota chamweni cheñi nawu kulekesha aYinsahu hikuyitambula wuswa wawu wakwikala akasunuka kwesekeja nanshimbi. Chota chichahakwili muniyi njila chakolesheli wuswa wawaYinsahu wakwikala akasunuka kwila yuma yakuhwelelawu mukwitiya kwawu. Hela chakwila nyitayi yanfulumendi yayivulu yamuRussia yakaana kulondela mwafuukula chota chaECHR, antu jaNzambi munidi ituña akoleshewa hanyiloña yayivulu yashindawu.

Titos Manoussakis (Talenu paragilafu 9)

9-11. Indi antu jaYehova muGreece, alwisha ñahi hakwila ekali akasunuka nawa munafumi yumanyi?

9 Greece. Mu 1983, Titos Manoussakis wadiña nakusonkela kapeka muHeraklion, Crete, kulonda izanvu danyanya dawaYinsahu jaYehova didifukwileñamu. (Heb. 10:24, 25) Haleheli wanyi, kapristu wamuOrthodox wayili nakuyilobela aYinsahu kunfulumendi, hamuloña wakana kapeka kazatisheleñawu hakudifukula. Muloñadi? Muloña wakwila aYinsahu akuhwelela yuma yambukaku naChechi yaOrthodox. Nfulumendi yatachikili kusompesha manakwetu Titos Manoussakis nawakwawu aYinsahu asatu nakumona hakuyinkela muloña. Ayifwetesheli nakuyisha mukaleya hadi tukweji tuyedi. Hakwikala enimbu amuWanta waNzambi ashinshika, awa aYinsahu amweni nawu chota chafumpili wuswa wawu wakwikala akasunuka hakudifukula, dichi atwalili muloña wawu muyota yamunidi ituña, nkumininaku ayili kuchota chaECHR.

10 Kushika mu 1996, chota chaECHR chahakwili iwu muloña munjila yahayamishili ayilumbu jawakwakudifukula alala. Chota chahakwili nawu “aYinsahu jaYehova niwena ayiluka mushimbi neyi ‘chochelukawu akwansakililu’ amuGreece” nawa nawu yota yanyanya chiyahakwili muyina njila “chaletesheli aYinsahu ayitambwili wuswa wawu wakwikala akasunuka kwila yuma yakuhwelelawu.” Chota chashimwini cheñi nawu nfulumendi yamuGreece yadiña wanyi nawuswa “wakufuukula neyi chakwila kwitiya hela njila yazatishañawu hakumwekesha yuma yakuhwelelawu yetejewa.” Nyiloña yayitwikiliwu aYinsahu ayijimini, nawa ekalili cheñi akasunuka hakudifukula.

11 Komana akuna kushinda kwamanishili nyiloña yamuGreece? Chawushona hiyamaniniku. Mu 2012, ahakwili muloña wadifwanaku mwiluña daKassandreia, muGreece, hanyima yakuwusompa hadi yaaka kwakwihi na 12. Bishopu wamu Orthodox diyi wasañumwini iwu muloña. Mutayi wanfulumendi watalaña hansañu jamuyota muGreece, wahakwililiku antu jaNzambi. Wayihakwililiku kushindamena hamukanda wanshimbi yaGreece yahosha hawuswa wakwila yuma yakuhwelelayi muntu nawa wakaanini nyiloña yejima yayitwikileñawu aYinsahu jaYehova nawu ayiluka wanyi. Chota chahosheli nawu: “Ntañishilu yawaYinsahu jaYehova hiyekala yakuswekaku, nawa ayiluka.” Amanakwetu amuchipompelu chanyanya chaKassandreia azañaleli chatachikili kupompelawu Mwitala dawu daWanta.

12, 13. MuFrance, ayilumbu jetu akasili ñahi kafuta kulonda ‘eli nshimbi jakwila nachu yuma yatama’ nawa mwafuma yumanyi?

12 France. Ayilumbu jawantu jaNzambi amakwawu akasaña kafuta kulonda ‘eli nshimbi jakwila nachu yuma yatama.’ (Tañenu Masamu 94:20.) Chakutalilahu, muma 1990, mutayi wanfulumendi watalaña hansañu janyisonku wamuFrance watachikili kusandujola kulonda wiluki chazatishaña mali mutayi wakwila nawu Association Les Témoins de Jéhovah (ATJ), wawaYinsahu jaYehova welukewa munshimbi jamuFrance. Mukulumpi wanfulumendi watalaña hansañu jamali washimwini chuma chafwilileñayi mukuna kusandujola nindi: “Nsañu yitukuwana yikuleñela kuyikañesha hela kuyinka muloña . . . , chakadi nikujina chumichi chikukañesha kuzata nyidimu yawu hela kuyilekesha mwituña detu.” Hela chakwila hiyawaninihu kukala hela muloña wudi wejimaku, awuna mutayi watalaña hanyisonku wayilejeli aYinsahu nawu afweti mali amavulu amusonku ku ATJ. Neyi kana kafuta kawu kazatikili, amana kwetu hiyadi kumona mwakwililaku, adi kukumina dakushinka kasanji kamutayi nikukilandisha hakwila awani mali akufweta wuna musonku weneni. Iku kwadiñi kukala kweneni chikupu ilaña antu jaNzambi hiyakuminini dakumwenaku. A Yinsahu akaanini iwu muloña nkumininaku, mu 2005 awutweli kuChota chaECHR.

13 Chota chashimwini chichasompeli iwu muloña haJune 30, 2011. Chashimwini nawu chineli antu ekala akasunuka muyuma yakuhwelelawu, nfulumendi hiyatela kwiñija mutu muyuma yelañawu akwansakililu hela njila muyazatilañawu nyidimu yawuku. Kubombelahu, Chota chashimwini nawu: “Kufwetesha musonku . . . hikutambula maheta hashindameneni iwu mutayi, chumichi chakañesheli antu amuniyi nsakililu kukalakala nyidimu yamukwitiya kwawu.” Chota chayiñishili aYinsahu jaYehova. Antu jaYehova azañaleli chelili nfulumendi yaFrance yifuntishi awuna musonku wafweteleña mutayi wawaYinsahu jaYehova ku.ATJ nikushilahu mali amakwawu, kwesekeja nachashimwini Chota nawa amanakwetu hiyateleli kulandisha mutayiku.

Munateli kuyilombelaku amanakwenu niahela anakukabakana hanyiloña yinakuyikasilawu

14. Chumanyi chiwunateli kwila mukulwisha kwakwila akasunuka mukudifukula?

14 Kufwana Esita naModekayi akushankulu, antu jaYehova makonu alwishaña kulonda ekali akasunuka hakudifukula kudi Yehova kwesekeja nachayilejayi. (Esita 4:13-16) Ninenu munateli kulwisha? Eña. Munateli kuyilombelaku amanakwenu niahela anakukabakana hanyiloña yinakuyikasilawu. Kulomba muniyi njila kunateli kukwasha amanakwetu niahela anakuhita mukukala nimumakabi. (Tañenu Yakoba 5:16.) Komana Yehova watiyaña kulomba kwamuchidiwu? Nyiloña yitwashindaña yamwekeshaña chikupu nawu watiyaña—Heb. 13:18, 19.

Kwikala Akasunuka Kutonda Njila Yakutuukilamu Kwesekeja naYuma Yitwakuhwelela

15. Wunsahwinyi washinshikañawu antu jaNzambi kutalisha hakuda mashi hela kusha mumujimba?

15 Neyi chitwadizili muKapetulu 11, enimbu amuWanta waNzambi ayilejaña wunsahu wamuNsona watiyakana wayikwashaña kubula kuda mashi hela kusha mumujimba neyi chelaña antu amavulu mukaayi makonu. (Kutach. 9:5, 6; Lev. 17:11; tañenu Yilwilu 15:28, 29.) Hela chakwila twetejaña wanyi kuda mashi hela kutwisha mashi mumujimba, twakeñaña njila yayiwahi yakutuukilamu hamu niyisaka yetu yetejawu munshimbi jaNzambi. Yota yamaneni yamumatuña amavulu yeteja nawu antu atela kwikala akasunuka kwiteja hela kukaana njila yakuyuukilamu kwesekeja nachinleji chawu niyuma yakuhwelelawu. Hela chochu, mumatuña amakwawu antu jaNzambi amonaña kukala hansañu yamuchidiwu. Shinshikenu yakutalilahu.

16, 17. Indi muhela wakuJapan amukili munjilanyi yamuneñesheli nawa kulomba kwindi akwakwili ñahi?

16 Japan. Mumbanda wumu wadiña wasumbuka wakuJapan wejina daMisae Takeda, wadiña nayaaka 63, wakatili chikatu cheneni chakeñekeleña kumuladika. Chineli wadiña mwinimbu washinshika wamuWanta waNzambi, wamulejeli ndotolu yindi nindi wakeñeleña kumuuka chakadi kumusha mashi mumujimba. Chimwahitili tukweji, wahayamini chikupu chelukiliyi nindi amwinkeli mashi mumujimba hampinji yamuladikiliwu. Chumichi chamutiyishili Muhela Takeda kutama nawa wamweni nindi amudimbili dichi watwalili andotolu niañimenu amunichi chipatela kuchota muJune 1993. Iwu muhela wadizoza wamwekesheli chikuhwelelu chikupu. Wamwekesheli wulobu hakuhana wunsahu muchota mwenzeli antu, wemeni kubadika hadi ora yimu muchota nakulumbulula hela chakwila wadiña wakata. Wayili muchota kakukumishaku muloña chimwahitili kakweji kamu wafwili. Komana wulobu nichikuhwelelu chindi chamwekesheliyi chatukoleshaña wanyi? Muhela Takeda wahosheli nindi wadiña nakumulembelela chikupu Yehova kulonda yamukwashi. Wakuhweleli chikupu nindi Yehova wukwakula kulomba kwindi. Komana wakwili?

17 Chimwahitili yaaka yisatu kufuma hafwiliyi Muhela Takeda, Chota cheneni chamuJapan chamuhakwililiku nawu chadiña chaluwa kumushila mashi mumujimba chakadi yomwenindi kwiteja. HaFebruary 29, 2000, chota chashimwini nawu “wuswa wakufuukula” munsañu yamuchidiwu “atela kuwulemesha neyi wuswa wamuntu.” Muloña wakwila Muhela Takeda walwishili chikupu kulonda yekali wakasunuka kutonda njila yakumuukilamu kwesekeja nachilenji chindi chadizishewa naBayibolu, chayinu mpinji aYinsahu amuJapan hiyatiyaña womaku nawu akuyuuka nakuyisha mashi chakadi kwiluka.

Pablo Albarracini (Talenu maparagilafu 18 kushika ku 20)

18-20. (a) Indi chota chamuArgentina chalemesheli ñahi wuswa wukweti muntu wakumuuka chakubula kumusha mashi neyi chasonekayi hakaadi yaDPA? (b) Kutalisha hakukaana mashi, tunateli kumwekesha ñahi netu twovwahilaña chiyuulu chaKristu?

18 Argentina. Indi enimbu aWanta anateli kudiloñesha ñahi neyi kumwekana kukala kukukeñeka nawu atondihu njila yakuyuulilamu hampinji yinakubulawu kuhosha? Twatela kusenda kaadi yetu yatela kutwimenaku hakutuuka, neyi cheliliyi Pablo Albarracini. MuMay 2012, amakombi amwiyilili nakumuloza mapampa kakavulu. Amutentekeli muchipatela nawa wahosheleña wanyi, dichi hatwesheli kulumbulula yuma yafuukwiliyi hansañu yakusha mashi mumujimbaku. Ilaña wadiña nakaadi yaDPA yasonekeliyi chiwahi hayaaka yiwana yahitilimu. Hela chakwila wadiña wakata chikupu nawa andotolu amakwawu amweni nawu hakwila yahandi chiña amusha mashi mumujimba, ankoñi amuchipatela alemesheli mwafuukwiliyi. Ilaña tata yaPablo, wabulili kwikala Chinsahu chaYehova, watambwili lusesa kuchota kulonda andotolu abuli kulondela mwafuukwili mwanindi.

19 Ihaku wemeneneñaku ñoda Pablo wayili kuchota. Chimwahitili maora, chota chakaanini mwahakwili chota chanyanya nawa chahosheli nawu atela kulemesha mwafuukwiliyi muyeji neyi chasonekeliyi hakaadi yindi. Tata yaPablo watwalili iwu muloña kuChota Cheneni chamuArgentina. Hela chochu, Chota Cheneni “chetejeli nawu [njila yakukilamu yatondeliyi Pablo chakubula kumwinka mashi] wayitondeli henohu nakutoñojoka chiwahi nawa wakasunuka.” Chota chahosheli nawu: “Muntu wejima wakola nawa mukulumpi watela kwikala nawuswa wakufuukula chadimu kutalisha hawumi [windi], nawa nateli kwiteja hela kukaana njila jakumukilamu . . . Iwu wuswa wakufuukula atela kuwiteja kudi ndotolu wunakuuka owu muntu.”

Komana mwasoneka kaadi yenu yaDPA?

20 Ichi Manakwetu Albarracini wakola dehi. Yena nañodindi asakililaña muloña wakwila asonekeli kaadi yaDPA. Wamwekesheli nindi wovwahilaña Wanta waNzambi wunakuyuulewa naKristu, kuhitila mukwila chuma chalema chinakumwekana neyi chapela. Komana enu nichisaka chenu wela mwenimu?

April Cadoreth (Talenu maparagilafu 21 nakushika ku 24)

21-24. (a) Indi Chota Cheneni chamuCanada chahakwili ñahi chiwahi hansañu yakwinka anyana mashi? (b) Indi iwu muloña wunateli kukolesha ñahi ambuña aYehova atwansi?

21 Canada. Kakavulu yota yetejaña nawu anvwali akweti wuswa wakufuukula njila yayiwahi yakuukilamu anyanawu. Mpinji yikwawu, yota yahakulaña nawu atela kulemesha munafuukuliyi mwana wakulaku dehi kutalisha hanjila yakumukilamu. Ichi dichuma chamumwekeneni April Cadoreth. April amutentekeli muchipatela hadiñayi nayaaka 14, muloña wadiña nakupweka mashi mukachi kamujimba. Mwahitili hohu tukweji twantesha kufuma hasonekeliyi kaadi yaDPA, mwekala nshimbi jakaanisha kumusha mashi mumujimba hela chakwila kunamwekani kukala kwakukasumwisha. Ndotolu wamukileña, wadiwili yuma yafuukwiliyi April nawa iwu ndotolu wayili kuchota nakutambula lusesa lwakumusha mashi mumujimba. Nawa amushili mashi mumujimba chakadi kuyiteja kudi yomweni. Mukuhita kwamafuku, April wahosheli nindi chumichi chochimu nakumukama chakumukanjikija.

22 April nawanvwali jindi ayili kuchota chanyiloña. Chimwahitili yaaka yiyedi, iwu muloña awutweli kuChota Cheneni chamuCanada. Ichi Chota chashimwini nawu chota chanyanya hichafumpili nshimbi yetuñaku, hela chochu chahakwili nawu ansompeshi atela kuyinka anyana adi nayaaka yakushika ku 16 nakufunta mwishina wuswa wakumwekesha yuma yafuukulawu hakutonda njila yakuyuukilamu. Chota chashimwini nawu: “Kutalisha hanjila yakuyuuka, neyi anyana adi nayaaka 16 nikufunta mwishina anatondi njila yakuyuukilamu, atela kuyiteja kulumbulula nakumwekesha nawu iyi hiyitoñojoka yawu muloña wakwila anapami.”

23 Iwu muloña wadiñi walema chikupu muloña Chota Cheneni chahosheli hawuswa wukweti anyana akula dehi wekala munshimbi yetuña. Henohu kanda ahakuli iwu muloña, chota chamuCanada dichafuukwileña mwakumukila mwana wudi nayaaka 16 nakufunta mwishina, chakala neyi anamoni nawu njila yenoyu yikumukwasha mwana. Chelili anahakuli dehi muniyi njila, chota hichadiñi nañovu yakufuukula mwakukila anyana adi nayaaka 16 nakufunta mwishina chakubula kuyiteja kulonda alumbululi yitoñojoka yawu yikumwekesha nawu anapami dehiku.

“Kwiluka nami ninami nadinkeliku hakulemesha ijina daNzambi nakumwekesha nawu Satana hintwambi, chanzañaleshaña”

24 Komana mwafumini yuma yayiwahi muniwu muloña wasompeliwu hadi yaaka yisatu? April, wazataña neyi payiniya wampinji yejima nawa wakola dehi, wahosheli nindi: “Eña, kwiluka nami ninami nadinkeliku hakulemesha ijina daNzambi nakumwekesha nawu Satana hintwambi, chanzañaleshaña.” Iwu muloña waApril wamwekeshaña nawu atwansi niwena anateli kwikala ahamuka nakumwekesha nawu hiyenimbu alala amuWanta waNzambi.—Mat. 21:16.

Kwikala Akasunuka Kukulisha Anyana Kwesekeja naNshimbi jaYehova

25, 26. Kukalanyi kwamwekanaña mpinji yikwawu neyi antu anadiseñi?

25 Yehova wayinka anvwali mudimu wakukulisha anyana kwesekeja nanshimbi jindi. (Kuhit. 6:6-8; Efwes. 6:4) Iwu himudimu wakala, ilaña wunateli kwikala wakala chikupu neyi antu anadiseñi. Anvwali anateli kwikala nayitoñojoka yashiyashana kutalisha hakukulisha anyana. Chakutalilahu, nvwali Chinsahu wukukeña nindi yakulishi mwanindi kwesekeja nanshimbi jawakwaKristu, ilaña nvwali wabula kwikala Chinsahu nateli kukaana. Kafwampi nvwali Chinsahu watela kwiluka nindi hela chakwila kudiseña kwaleñelaña wubwambu kumana, nkulu nindi watwalekañahu kwikala nvwali yamwana.

26 Nvwali wabula kwikala Chinsahu nateli kwihula chota nindi amwinki lusesa lwakuhemba mwana hela anyana kulonda ayeña munsakililu yindi. Anvwali amakwawu ahoshaña nawu mwana neyi yakula neyi Chinsahu chaYehova wakisikaña. Anateli kutaadika nawu anyana akuyikañeshaña kwanakana mafuku akusemuka, mafuku akunooka, nikuyikaanisha kuyisha mashi mumujimba atela “kuyipulwisha” neyi adi muwubanji. Yota yashinshikaña yuma yatela kukwasha anyana kubadika kusompa neyi chakwila nsakililu mwayaña anyana akisikaña. Tushinshikenu yakutalilahu yantesha.

27, 28. Chota Cheneni chamuOhio chahakwili ñahi muloña wakwila nawu neyi mwana yakula neyi Chinsahu chaYehova wukukisa?

27 United States. Mu 1992, Chota Cheneni chamuOhio chasompeli muloña waleteli tata yawantu wabula kwikala Chinsahu, wahosheli nindi neyi mwanindi weyala amukulisha kwikala Chinsahu chaYehova, wukukisika. Chota chanyanya chetejeli mwahosheliyi nawa amwinkeli mwanindi. Mama yindi wejina daJennifer Pater, amwitejeli kuyaña nakuhempula mwanindi ilaña amulejeli nawu bayi “yamutañishaña mwana yuma yakuhwelelawu aYinsahu jaYehova munjila yidi yejimaku.” Chamwekeni neyi lushimbi lwamwinkeliwu Muhela Pater lwamukaanishili kuhosha namwanindi weyala Bobby, hansañu yamuBayibolu hela kumuleja nshimbi jajiwahi. Toñojokenu chatiyiliyi? Jennifer waneñeli chikupu, ilaña wahosheli nindi wadizili kudiwunjika nikumuchiñilila Yehova kulonda yamukwashi. Wanukaña nindi, “Yehova wankwashileña.” Ihaku dindi, wazatilili hamu nakuloñesha kwaYehova, watwalili muloña kuChota Cheneni chamuOhio.

28 Ichi chota chakaanini mwafuukwili chota chanyanya nawa chahosheli nawu, “anvwali akweti wuswa wakudizisha anyanawu kushilahu niwuswa wakuyileja yilwilu yayiwahi niyuma yalemeshawu munsakililu yawu.” Chota chashimwini nawu chiña kwikala wunsahu wukumwekesha nawu yilwilu yadizishañawu aYinsahu jaYehova yinateli kukisa anyana, dichi chota hichadiña nañovu yakumukañesha nvwali kuhemba mwana muloña nsakililu yindiku. Chota hichawanini wunsahu wamwekesheli nawu yuma yakuhwelelawu aYinsahu yinateli kumukisañana mwanaku.

Yota yayivulu yayiteja anvwali akwaKristu kwikala nawuswa wakuhemba anyanawu

29-31. Muhela wakuDenmark wafwili ñahi namuloña wakukeña kuhemba mwanindi wamumbanda nawa Chota Cheneni chamuDenmark chahakwili ñahi iwu muloña?

29 Denmark. Anita Hansen niyena wamweni kukala kokumu chelili nkulu nindi yayi nakumuholokela kuchota kulonda yahembeña mwanindi wadiña nayaaka 7 wejina daAmanda. Hela chakwila mu 2000 chota chanyanya chamwitejeli Muhela Hansen kuhemba mwanindi, tata yaAmanda wayili kuchota nawa china chota chamuyiñishili nakumwinka lusesa lwakuhemba mwana. Ichi chota chahosheli nawu chineli anvwali jamwana hiyaditejeli hansañu yachihandiliku, muloña wayuma yakuhweleliwu, tata yawantu diyi wateleleli kumanisha kukala kweniku. Chamwekeni hatooka to-o nawu Muhela Hansen wafwili namuloña chineli wadiña Chinsahu chaYehova.

30 Hampinji yasompeleñayi iwu muloña wakala, Muhela Hansen waneñeleña chakwila mpinji yikwawu wakañenyeña kulomba. Washimwini nindi: “Ilaña mazu ekala hamukanda waAroma 8:26 na 27 ankundejeli chikupu. Nelukili nami Yehova wadiñi nakutiya chinalombeleña. Wadiña nakunlombola nadisu dindi nawa wadiñi nakunkwasha mpinji yejima.”—Tañenu Masamu 32:8; Isaya 41:10.

31 Muhela Hansen watwalili muloña windi kuChota Cheneni ChamuDenmark. Chota chahakwili nawu: “Nsañu yakuhemba mwana atela kuyifuukula hanyima yakushinshika yuma yinateli kumukwasha mwana.” Kubombelahu, Chota chahakwili nawu nsañu yakuhemba mwana atela kuyihakula kwesekeja nachamanishañayi muntu kukala bayi neyi kushindamena “hayuma yatañishañawu” aYinsahu jaYehovaku. Muhela Hansen wazañaleli chikupu chahakwili chota nawu hinvwali watelela nawa amwinkeli kuhemba mwanindi Amanda.

32. Chota Cheneni chaEuropean Court of Human Rights chakiñili ñahi anvwali aYinsahu hachaambu chayimwekesheleliwu?

32 Matuña ashiyashana amuEurope. Mpinji yikwawu, nyiloña yakundama kukuhemba anyana yashikaña nikuyota yamaneni yamatuña. Chota chaEuropean Court of Human Rights (ECHR) nichena chasompa muloña wamuchidiwu. Hanyiloña yiyedi yichasompa, chota chaECHR chahakwili nawu yota yanyanya niyota yamaneni yamumatuña yasompa nachaambu nyiloña yawanvwali aYinsahu nianvwali abula kwikala aYinsahu kushindamena hohu hansakililu. Chota chaECHR chateneni wuhaku wamuchidiwu nawu hichaambu, dichi chahakwili nawu “chaambu chashindamena hohu hansakililu hichetejewaku.” Chinsahu wumu nawa mama yawantu waheteleli muwuhaku wachota chaECHR wahosheli nindi, “Chankatili chikupu kumuchima hakunyika muloña wakwila nawu inakukisa anyanami akudisemena henohu nafwilileña kuyikulisha nanshimbi jawakwaKristu.”

33. Indi anvwali aYinsahu anateli kuzatisha ñahi lushimbi lwekala haAfwilipi 4:5?

33 Kafwampi, anvwali aYinsahu atambulañawu wuswa wakufwila kukulisha anyanawu kwesekeja nanshimbi jamuBayibolu atela kumwekesha kwovwahila. (Tañenu Afwilipi 4:5.) Neyi chochiyafwilañawu niwena kukulisha anyanawu kwesekeja nanshimbi jaNzambi, atela kwiluka nawu nvwali wabula kwikala Chinsahu niyena nateli kukwasha anyana neyi nakeñi. Indi nvwali Chinsahu walemesha ñahi mudimu wakudizisha mwana?

34. Indi anvwali akwaKristu makonu anateli kuhetelamu ñahi muchakutalilahu chawaYudeya amumafuku aNehemiya?

34 Chakutalilahu chamumafuku aNehemiya chayidizishaña anvwali. A Yudeya azatileña nañovu hakuwahisha nikutuñulula mbañu jaYerusalema. Elukili nawu kwila mwenimu kwadi kuyikiña hamu niyisaka yawu kudi ayilumbu jawu amunyuza yadiña kwakwihi. Dihafumini Nehemiya yayikoleshi nindi: “Mulwili ana kwenu nawanyanenu amayala nawambanda, niañodi jenu, nimatalenu.” (Nehe. 4:14) Ana aYudeya, elukili nawu atela kulwa hakumina ñovu jawu. Nimakonu, anvwali aYinsahu jaYehova azataña hakumina ñovu jawu kulonda akulishili anyanawu muchalala. Eluka nawu anyana anakumona kukala kwakuvulu kwakisañanaña yilwilu yawu kwamwekanaña hashikola nimuchituñilu. Yilwilu yamuchidiwu yinateli nikumwekena hetala kuhitila mumawayilesi, TV, niyipapilu yansañu. Anvwali mwatela kuzata nañovu kulonda anyanenu awamayala niawambanda ekali nayilwilu yayiwahi yikuyikwasha kumukeña Yehova.

Kuhwelelenu Nenu Yehova Wakwashaña Kudifukula Kwalala

35, 36. Yumanyi yahetelamu aYinsahu jaYehova hamuloña wakulwisha nawu ekali akasunuka hakudifukula, indi enu munakufwila kwila chumanyi?

35 Yehova nakiswili antu jindi makonu chalwishañawu kulonda ekaleña akasunuka mukudifukula neyi ayikañesha. Hampinji yalwishañawu kulonda ekali akasunuka, antu jaNzambi ahanaña wunsahu chikupu muyota nikudi antu amavulu. (Rom. 1:8) Chuma chachiwahi chinafumimu, antu amakwawu abula kwikala aYinsahu ahetela muniyi nyiloña yayivulu yitwayiña. Hela chochu, antu jaNzambi hiyafwilaña kuhimpa nshimbi jamatuña hela kudiyiñisha awenawuku. Sweje-e dinu, muloña waweni wayilañawu aYinsahu jaYehova kuyota wekala wakufwila kutumbakesha kudifukula kwalala.—Tañenu Afwilipi 1:7.

36 Dichi tulemeshaña yuma yitwadizilaña kudi antu alwishili hakwila twikali akasunuka hakudifukula kudi Yehova. Nawa tutwalekihu kwikala ashinshika nakukuhwelela netu Yehova wukutukwashaña mumudimu wetu nikutukolesha hakwila nkeñelu yindi.—Isa. 54:17.