Kal idhi e weche manie iye

MUMA LOKO KIT NGIMA JI

Nayudo Mwandu Madier

Nayudo Mwandu Madier
  • Higa ma Nonyuolee: 1968

  • Piny Moae: Amerka

  • Chon: Ne en ja ohala ma rahuma ma ne lamo mondo obed jamwandu

NGIMANA MACHON

 Ne adongo ka an Ja-Katholik e gweng’ mar Rochester, New York. Jonyuolna nowere ka ne ajahigni aboro. E kor juma ne adakga gi minwa ma nodak e alwora moro ma joma odhier ne ng’enyie, to e giko juma ne ajadhiga ir wuonwa ma nodak e alwora mar jo momewo. Ka naneno kaka minwa ne thagore mondo opidh nyithindo auchiel, nachako gombo bedo jamwandu mondo akony joodwa.

 Wuonwa ne dwaro ni abed jamwandu. Omiyo, nochano mondo adhi alim skul moro ma nong’ere ahinya ma nipuonjoe weche otel. Nahero skundno kendo nachako somo kuno. Naparo ni Nyasaye ne dwoko lamona ma nasekwayega ni daher bedo jamwandu kendo ng’at ma nigi mor. Ne atimo kos mar bedo maneja mar otel (hotel administration), nasomo chike ma tayo ohala (business law), kod weche motudore gi pesa (corporate finance) kuom higni abich. E kindeno, noyudo atiyo e otel moro mar casino ma ne ni Las Vegas, Nevada ma ne ji ohero timoe gambling (tuke mag loyo mich e yor hawi).

Tija noriwo savo joma omewo ma ne biroga Las Vegas timoe gambling

 Ka ne an jahigni 22, nabedo jakony mar maneja e otel moro ma ne ji ohero timoe gambling. Ji ne nena kaka ng’at ma jamwandu ma weche ne dhine maber, kendo kinde mang’eny nachamoga mana chiemo mabeyo kendo ne amadho divai kod kong’o ma nengogi ni malo. Osiepega ma natimogo ohala ne jonyisaga niya, “Kik wiyi wil ni pesa e gima duong’ e pinyni.” Ne gineno ni pesa e ma kelo ne ng’ato mor madier.

 Tija noriwo savo joma omewo ma ne biroga Las Vegas timoe gambling. Kata obedo ni jogo nomewo ahinya, ne ok gimor. An bende morna nochako lal mosmos. Namedo mana choko mwandu mang’eny, kata kamano, chunya ne chanda kendo ne ok anindga maber. Ngima nojoga kendo nagombo mana tho. Omiyo, napenjo Nyasaye niya, “Ere kama anyalo yudo mor madier?”

KAKA MUMA NOLOKO NGIMANA

 Mana e kindeno, nyiminena ariyo ma nosebedo Joneno mag Jehova nodar mobiro odak Las Vegas. Kata obedo ni natamora kawo bugegi, nayie somo Mumba awuon sama ne wagoyo mbaka kodgi. E loko mar Muma ma ne atiyogo, weche duto ma Yesu nowacho ne ondik gi rangi makwar. Nikech nayie kuom gik moko duto ma Yesu nowacho, nyiminega nochako wuoyo koda ahinya e wi weche Yesu. Bende, ne an-ga gi chenro mar somo Muma an awuon.

 Weche duto ma nasomo nokawa gi wuoro. Kuom ranyisi, Yesu nowacho niya: “Sa ma ulemo, kik unwo anwoya weche kaka ogendni mamoko timo, nikech giparo ni ibiro winjgi ka gitiyo gi weche mang’eny.” (Mathayo 6:7) Kata kamano, noyudo jadolo moro osemiya picha mar Yesu kendo nonyisa ni ka alamo pichano, kendo nwoyo alam mar Wuonwa ma e Polo dipar kod Misawa Maria dipar, Nyasaye ne dhi miya pesa ma nadwaro. Kata kamano, nafwenyo ni sama nalamo kamano, nanwoyo anwoya weche. Bende, nasomo weche ma ne Yesu owacho niya: “Kik uluong ng’ato e piny ni wuonu nikech Wuonu en achiel manie polo.” (Mathayo 23:9) Bende, ne apenjora niya: ‘Ang’o momiyo an kaachiel gi Jo-Katholik wetena waluongoga jodolo magwa ni “Father” ma tiende ni Wuonwa?’

 E kindeno, nasomo bug Jakobo manie Muma machako paro matut kaka natiyo gi ngimana. E Jakobo sula mar 4, Jakobo nondiko kama: “Donge ung’eyo ni bedo osiep piny kelo sigu gi Nyasaye? Kuom mano, ng’at ma dwaro bedo osiep piny bedo jasik Nyasaye.” (Jakobo 4:4) Wes mar 17 e ma nomako wang’a ahinya. Owacho kama: “Ka ng’ato ong’eyo gima kare monego otim to ok otime, ng’atno timo richo.” Nagocho ne nyiminena mi anyisogi ni nadhi weyo tiyo e otende mag casino, nikech ne gimiyo atimo timbe ma ok beyo kaka tugo tuke mag gambling kendo bedo gi ich-lach.

“E kindeno, nasomo bug Jakobo manie Muma machako paro matut kaka ne atiyo gi ngimana”

 Nagombo mondo abed gi winjruok maber gi Nyasaye, gi jonyuolna, kod gi nyithindwa. Omiyo, ne ang’ado ni nadhi wera gi gik mang’eny mondo ayud thuolo mar timo kamano. Kata kamano, timo lokruogego ne ok en gima yot. Kuom ranyisi, ne nitie joma ne dwa miya tich e otende ma ji nohero timoe gambling kendo ne giyie chula nyadiriyo kata nyadidek kopim gi osara ma nayudoga. Kata kamano, bang’ lamo kuom wachno, nang’ado ni ne ok adhi dak e ngima ma kamano kendo. Naweyo tijno kendo nadhi aloko sto minwa mondo adagee. Nachako timo ohala moro matin mar loso ne weg otende menu gi jwala.

 Kata obedo ni Muma ne konya timo yiero mabeyo e ngima, pod ne ok adwa dhi e chokruoge mag Joneno mag Jehova. Nyiminena nopenja ka po ni nitie gimomiyo ok adwar Joneno mag Jehova. Nadwokogi kama: “En nikech Jehova Nyasachuno pogoga ji e udi. Odiechienge kende ma wan-go ma wanyalo budhoe kaka joot gin odiechienge mag Krismas kod mag birthdays, to un ok utimga nyasigo.” Achiel kuom nyiminena nochako ywak mopenja niya: “In-ga kanye odiechienge mamoko mag higa? Waikorega budho kodi. To in idwaro mana limowa e kinde nyasigo kendo ibiro mana nikech ochuni to ok nikech idwaro.” Weche ma nowachogo nodonjona malit, kendo nachako ywak kode.

 Kanyo e ma nafwenyoe kaka Joneno mag Jehova ohero joutegi kendo kaka ne an gi paro mobam e wi wachno. Nang’ado ni ne adhi dhi e achiel kuom chokruogegi ma ne itimo e Kingdom Hall ma ne ni machiegni koda. Kuno, naromo gi Kevin, ma en japuonj mar Muma molony kendo nochako puonja Muma.

 Kevin gi jaode nodake e ngima mayot mondo giyud thuolo momedore mar puonjo ji mang’eny kaka nyalore adiera mag Muma. Yuto margi ne konyogiga yudo pesa ma ne ginyalo dhigago e pinje mag Africa kod pinje manie Central America, mondo gikony e gero ofise mag Joneno mag Jehova. Ne gimor gadier kendo ne giherore. Nawacho e chunya ni, ‘Ma e ngima ma asebedo ka agombo.’

 Kevin nonyisa vidio ma ne nyiso mor ma jomisonari ne nigo, kendo nang’ado ni mano e ngima ma an bende nadwaro. Higa mar 1995, bang’ puonjruok Muma kuom dweche auchiel gi kinda, notisa ma abedo Janeno mar Jehova. Koro kar kwayo Nyasaye mondo omiya mwandu, nachako lamo kakwaye ni: “Kik imiya dhier kata mwandu mang’eny.”​—Ngeche 30:8.

KAKA MUMA OSEKONYA

 Nayudo mwandu madier, ok mwandu mag ringruok, to mwandu mag chuny. Ne ahango ng’era gi Nuria chiega e piny Honduras, kendo wasetiyo kaka jomisonari e piny Panama kod Mexico. To mano kaka weche ma Muma wachogi gin adier: “Gueth mag Jehova e ma kelo ne ng’ato mwandu, kendo ok omedie lit”!​—Ngeche 10:22.