NE ANE tich madhi nyime kae. Jo-Israel odich gi gero ohinga mag Jerusalem. Ruoth Nebukadnezzar kane oketho Jerusalem higini 152 motelo, ne ogoyo ohinga mag Jerusalem piny, mowang’o rangeye mag dalano. Jo-Israel kane oa Babulon, ne ok gichako kod gero ohinga mag Jerusalem.

Iparo ni ji osewinjo nade ka gidak kuom higini-go duto maonge ohinga malworo dalagi? Ok gisebedo gi geng’ruok. Wasikgi ne nyalo donjo mayot ma monjgi. Kata kamano, gikone Nehemia-ni, ema konyo ji gero ohinga mag Jerusalem kendo. Be ing’eyo ni Nehemia en ng’a?

Nehemia en Ja-Israel mawuok e dala mar Shushan, kama Mordekai gi Esther odakie. Nehemia ne tiyo e od ruoth, omiyo nyalo bedo ni ne en osiep Mordekai gi Esther. Kata kamano, Muma ok wach ni Nehemia ne tiyo ni Ruoth Ahasuerus ma chwor Esther. Ne otiyo ni ruoth ma ne oluwe, Ruoth Artashashta.

Par bende ni Artashashta e ruoth maber ma ne omiyo Ezra pesa, mondo odhi otiek losogo hekalu mar Jehova e Jerusalem. Kata kamano, Ezra ne ok ogero ohinga mag dalano ma ne oyudo opodho. We mondo wane gima ne omiyo Nehemia otiyo tijni.

Higini 13 osekalo nyaka ne Artashashta mi Ezra pesa midhi losogo hekalu. Nehemia koro en jatend jolos divai mag Ruoth Artashashta. Tiende ni, en ema omiyo ruoth divai mare, kendo ong’iyo mondo ng’ato kik tem keto sum e chiemb ruoth. En tich maduong’ ahinya.

Chieng’ moro, owadgi Nehemia miluongo ni Hanani kod ji mamoko mowuok e piny Israel obiro limo Nehemia. Ginyise chandruok ma Jo-Israel nigo, kod kaka ohinga mag Jerusalem podi ni piny. Mani miyo Nehemia kuyo ahinya, kendo okwayo Jehova e lamo e wi wachno.

Chieng’ moro ruoth fwenyo ni Nehemia okuyo, kendo openje ni: ‘Ang’o momiyo ikuyo ahinya kamano?’ Nehemia nyise ni okuyo nikech Jerusalem podi ok oger maber, kendo ohinga mage opodho piny. Ruoth penje ni, ‘En ang’o midwaro?’

Nehemia wacho ni: ‘We adhi Jerusalem mondo ager ohinga mage kendo.’ Ruoth Artashashta en ng’ama ng’won ahinya. Owacho, ni Nehemia nyalo dhi, kendo okonye yudo bepe mag gedo. Bang’ kinde matin ka Nehemia chopo Jerusalem, onyiso ji chenro ma en-go. Girwako parono kendo giwacho ni: ‘We wachak gedo.’

Ka wasik Jo-Israel neno ohinga ka ting’ore malo, giwacho ni: ‘Wabiro dhi ma wachung tich, kendo waneg-gi.’ Kata kamano, Nehemia winjo wachni, kendo omiyo jotich ligangla kaachiel kod tonge. Bang’e owachonegi ni: ‘Kik uluor wasikwa. Keduru ni oweteu, nyithindu, mondeu, kendo ni miechu.’

Ji nigi chir ahinya. Giketo gik lwenje maggi machiegni odiechieng’ gotieno, kendo gidhi nyime gi gedo. Kuom mano, bang’ ndalo 52 kende, tij gero ohinga mag Jerusalem rumo. Koro ji nyalo winjo ni ogeng’gi maber ei dalano. Nehemia kod Ezra puonjo ji chik Nyasaye, kendo ji mor ahinya.

Kata kamano, gik moko ok chal kaka ne gin ka podi ok oter Jo-Israel Babulon kaka wasumbini. Ruodh Persia podi nigi loch e wi ji, kendo nyaka gitine. Kata kamano, Jehova osesingo ni obiro oronigi ruoth manyien, kendo ruodhno nokel kuwe ni ji. Ruodhni en ng’a? Ere kaka obiro kelo kuwe e piny? Higini madirom 450 kalo ka podi wachni ok ong’ere e yo maler. Bang’e, nitie nyathi minyuolo e yo makende ahinya. Kata kamano, mani en sigana machielo.