SULA MAR 2
“An e Yo, Kendo An e Adiera, Kendo An e Ngima”
1, 2. Ang’o momiyo ok wanyal chopo ir Jehova ma ok okonywa, to en ang’o ma Yesu osetimonwa e wi wachno?
BE ISEGALAL? Samoro ne idhi limo osiepni moro kata watni kae to yo orwenyi. Sama ne iwuotho e yo ma ikiano, nyalo bedo ni ne ichung’ mondo ipenj ng’ato yo. To kar mondo ng’atno onyisi yo monego iluw, onyisi kama: “Luwa aluwa. Abiro teri kuno.” Donge ne ibedo mamor ahinya?
2 Wanyalo wacho ni Yesu Kristo timonwa gima chalo kamano. Ok wanyal sudo machiegni gi Nyasaye ka wan kendwa. Dhano duto olal nikech richo ma onyuolgigo, kendo mano miyo “gipogore mabor gi ngima ma Nyasaye chiwo.” (Jo-Efeso 4:17, 18) Dwarore ni okonywa nwang’o yo. Yesu jal ma oikore konyowa ok nyiswa anyisa yo monego waluw, to otimo gik momedore. Mana kaka ne waneno e Sula Mokwongo, Yesu luongowa kowacho niya: ‘Bi ibed jalupna.’ (Mariko 10:21) Kata kamano, onyisowa gimomiyo ber ka wayie gi luong mare. Nitie kinde moro ma ne Yesu owacho niya: “An e yo, kendo an e adiera, kendo an e ngima. Onge ng’at ma biro ir Wuora mak mana kokalo kuoma.” (Johana 14:6) Wanon ane gimomiyo wanyalo mana chopo ir Wuonwa manie polo mana kokalo kuom Wuode. Bang’ nono wechego, wabiro nono gimomiyo Yesu ‘e yo, e adiera, kendo e ngima.’
Yesu Nigi Migawo Makende e Chopo Dwaro mar Jehova
3. Ang’o momiyo wanyalo mana chopo ir Nyasaye kokalo kuom Yesu?
3 Gima onego wang’e en ni, wanyalo mana chopo ir Jehova kokalo kuom wuode ma Yesu, nikech Jehova osemiye migawo makende. a Yesu e ng’at ma Jehova tiyogo e chopo dwache duto. (2 Jo-Korintho1:20; Jo-Kolosai 1:18-20) Mondo wang’e migawo maduong’ ma Yesu nigo, dwarore ni wanon gik ma notimore e puodho mar Eden, kama dhano mokwongo noriwore gi Satan e ng’anyo ne Jehova.—Chakruok 2:16, 17; 3:1-6.
4. Ng’anyo ma notimore e puodho mar Eden nokelo wach mane, to Jehova notimo ang’o mondo otiek wachno?
4 Ng’anyo ma ne otimore e puodho mar Eden nomiyo wach moro maduong’ osieko ma ne dhi mulo chuech Jehova duto. Wachno en: Be Jehova Nyasaye locho e yo maber adier? Mondo otiek wach maduong’ ma nochakoreno, achiel kuom yawuot Jehova makare ne nyaka bi e piny. Migawo ma ne dhi kelo wuode e piny ne ok en migawo mayot, nikech nodhi chiwo ngimane e nyiso ni Jehova nigi ratiro mar locho kendo bedo kaka misango ma reso dhano. Ka wuod Jehova ma noyierno ne dhi siko komakore kode nyaka thone, mano ne dhi tieko weche duto ma nosieko nikech ng’anyo mar Satan. (Jo-Hibrania 2:14, 15; 1 Johana 3:8) Jehova ne nigi yawuote mang’eny ahinya ma pod nomakore kode e polo ma nonyalo yiero. (Daniel 7:9, 10) En mane ma noyiero mondo otim tich maduong’ni? Jehova noyiero “Wuode ma miderma,” ma bang’e noduogo ong’ere ni Yesu Kristo.—Johana 3:16.
5, 6. Ere kaka Jehova nonyiso ni ogeno Wuode, to ang’o momiyo nogeno Wuode kamano?
5 Be yiero ma ne Jehova otimono onego okawwa gi wuoro? Dawe! Jehova ne nigi adier chuth gi Wuode ma miderma. Higni mathoth ka pok Wuodeno obiro e piny, Jehova nosekoro ni Wuodeno ne dhi makore kode kata bed ni nodhi kalo e sand ma chalo nade. (Isaya 53:3-7, 10-12; Tich Joote 8:32-35) Ne ane gimomiyo Jehova nokoro ni Wuode ne dhi makore kode. Mana kaka chuech mamoko ma riek, Wuoyi be nigi nyalo mar yiero gik ma doher timo. To e ma pod Jehova ne nigi geno kuome mokoro ni Wuodeno ne dhi makore kode chuth. Ang’o momiyo Jehova nogeno wuode kamano? E yo machuok, nong’eye. Jehova ong’eyo Wuode maber ahinya kendo ong’eyo kaka Wuode gombo timo gik ma more. (Johana 8:29; 14:31) Jehova ohero Wuode to Wuode bende ohere. (Johana 3:35) Hera manie kind Jehova gi Wuode miyo gin gi winjruok motegno kendo gigenore ma ok nyal poggi.—Jo-Kolosai 3:14.
6 Bang’ nono migawo ma wuoyi nigo, kaka wuon-gi ogene, kod hera ma giherorego, ok onego okawwa gi wuoro ni wanyalo sudo ir Nyasaye mana kokalo kuom Yesu. Kiweyo mago, pod nitie gima chielo ma miyo wuoyi kende e ma nyalo terowa ir Jehova Wuon-gi.
Wuoyi e ma Ong’eyo Wuoro e Yo Maber
7, 8. Ang’o momiyo Yesu ne nyalo wacho ni onge ng’at mong’eyo Wuoro e yo maber “mak mana Wuoyi”?
7 Pod nitie gik ma nyaka watim ka wadwaro chopo ir Jehova. (Zaburi 15:1-5) Wuoyi e ma ong’eyo gima wanyalo timo mondo wamor Nyasaye moloyo ng’ato ang’ata. Yesu nowacho niya: “Wuora oseketo gik moko duto e lweta, kendo onge ng’at mong’eyo Wuoyi e yo malong’o chuth, mak mana Wuoro; bende, onge ng’at mong’eyo Wuoro e yo malong’o chuth, mak mana Wuoyi kod ng’at ma Wuoyi dwaro elone.” (Mathayo 11:27) We wane ane gimomiyo Yesu ne nyalo wacho ka en gadiera ni onge ng’at mong’eyo Wuoro e yo malong’o chuth “mak mana Wuoyi.”
8 Nikech Wuoyi e “jal makayo kuom chuech duto,” en gi winjruok makende gi Jehova. (Jo-Kolosai 1:15) Tem ane paro winjruok ma kende ma Wuoro gi Wuoyi ne nigo kuom higni buora ma ne gin kendgi ka chuech mamoko pod ne onge. (Johana 1:3; Jo-Kolosai 1:16, 17) Parie apara thuolo makende ma Wuoyi ne nigo gi Wuon-gi. Noneno kaka Wuon-gi loso weche kendo nopuonjore dwache, chikene, kod yorene. Omiyo, sama wawacho ni Yesu e ma ong’eyo Wuon-gi moloyo ng’ato ang’ata, ok wariambi. Nikech Yesu ong’eyo Wuon-gi e yo maber kamano, en e ma onyalo nyiso kido mag Wuon-gi moloyo ng’ato ang’ata.
9, 10. (a) Ere kaka Yesu nokonyo ji ng’eyo Wuon-gi? (b) Mondo Jehova oyie kodwa ang’o ma nyaka watim?
9 Puonj mag Yesu ne nyiso ni nong’eyo pach Jehova, kaka nowinjo e chunye, kod gik ma nodwaro ni joma lame otim. b Yesu nokonyo ji ng’eyo Wuon-gi e yo machielo be. Nowacho niya: “Ng’at ma osenena, oseneno Wuoro bende.” (Johana 14:9) Yesu noluwo ranyisi mar Wuon-gi e yo makare chuth e gik ma nowacho kod ma notimo. Omiyo, sama wasomo Muma e wi kaka Yesu ne tiyo gi weche ma lombo ji kendo ma nigi teko kopuonjo, kaka nong’won sama ochango ji, kod kaka nokecho ji ma mano nomiyo oywak, wanyalo neno e pachwa ka Jehova wacho weche ma ne Yesu owachogo kendo timo gik ma notimogo. (Mathayo 7:28, 29; Mariko 1:40-42; Johana 11:32-36) Weche ma ne Wuoyi owacho kod gik ma notimo, konyowa ng’eyo e yo maber yore Jehova kod dwache. (Johana 5:19; 8:28; 12:49, 50) Omiyo, mondo Jehova oyie kodwa dwarore ni waluw gik ma Yesu nopuonjo kod ranyisine.—Johana 14:23.
10 Nikech Yesu ong’eyo Jehova e yo maber kendo malong’o chuth, ok onego okawwa gi wuoro ka Jehova wacho ni Wuode e ma onego onyiswa gik monego watim eka wachop ire. Nikech waseneno gimomiyo wanyalo mana chopo ir Jehova kokalo kuom Yesu, koro wanon ane tiend weche ma ne Yesu owacho niya: “An e yo, kendo an e adiera, kendo an e ngima. Onge ng’at ma biro ir Wuora mak mana kokalo kuoma.”—Johana 14:6.
“An e Yo”
11. (a) Ang’o momiyo wanyalo mana bedo gi winjruok gi Nyasaye mana kokalo kuom Yesu? (b) Ere kaka weche mondik e Johana 14:6 lero migawo ma Yesu nigo? (Ne weche moler piny.)
11 Waseneno ni onge kaka ng’ato nyalo chopo ir Nyasaye ma ok okalo kuom Yesu. Koro wane ane kaka wachno mulowa. Bedo ni Yesu “e yo” nyiso ni wanyalo bedo gi winjruok maber gi Nyasaye mana kokalo kuome. Ang’o momiyo wawacho kamano? Nikech nomakore gi Wuon-gi nyaka thone, Yesu nochiwo ngimane mondo owar ji mang’eny. (Mathayo 20:28) Dine ok ochiwo ngimane, dine ok onyalore mondo wabed gi winjruok maber gi Nyasaye. Richo keto rageng’ e kindwa gi Nyasaye, to nikech Jehova Nyasaye ler, ok onyal yie gi richo. (Isaya 6:3; 59:2) Kata kamano, misango mar Yesu golo rageng’no kendo misangoneno miyo iweyonwa richowa. (Jo-Hibrania 10:12; 1 Johana 1:7) Ka wayie gi misango ma Nyasaye miyowa kokalo kuom Kristo kendo keto yie kuome, mano biro miyo Jehova onyiswa ng’wono. Yesu kende e ma nyalo konyowa bedo gi “winjruok maber gi Nyasaye.” c—Jo-Rumi 5:6-11.
12. Gin yore mage ma inyalo wachgo ni Yesu “e yo”?
12 Yesu “e yo” kodok korka wach lamo. Wanyalo bedo gadier ni Jehova biro winjo kwayowa sama walemo mana kokalo kuom Yesu. (1 Johana 5:13, 14) Yesu owuon nowacho niya: “Kukwayo Wuoro gimoro amora, obiro miyougo e nyinga. . . . Kwauru to ubiro yudo kendo mor maru nobed moromo chuth.” (Johana 16:23, 24) Kokalo kuom nying Yesu wanyalo wuoyo gi Jehova ka waluonge ni “Wuonwa.” (Mathayo 6:9) Yo machielo ma Yesu nyisogo ni en “e yo” en kokalo kuom ranyisine. Mana kaka ne waseneno motelo, Yesu noluwo ranyisi mar Wuon-gi e yo makare chuth. Ranyisi mar Yesu konyowa ng’eyo kaka wanyalo dak e yo ma moro Jehova. Omiyo, mondo wachop ir Jehova nyaka waluw ondamo mag Yesu.—1 Petro 2:21.
“An e Adiera”
13, 14. (a) Ere kaka Yesu ne wachoga adier ka owuoyo? (b) Mondo ne Yesu obed “adiera,” ang’o ma ne dwarore ni otim, to nikech ang’o?
13 Kinde duto, Yesu ne wachoga adiera e wi weche ma Wuon-gi nokoro. (Johana 8:40, 45, 46) Onge miriambo moro amora ma nosega wuok e dhoge. (1 Petro 2:22) Kata mana joma ne kwede nowacho ni ne opuonjo “yor Nyasaye gadier.” (Mariko 12:13, 14) Kata kamano, ka ne Yesu owacho ni “an e adiera,” ne ok owuo mana kuom adiera ma nowachoga seche ma nowuoyo, opuonjo, kata oyalo. Adierano oriwo gik mang’eny moloyo mana weche ma iwacho.
14 Par ni higni mang’eny ka Yesu pok obiro e piny, Jehova notayo jondik Muma mondo gindik weche mang’eny ma nokor e wi Mesia kata Kristo. Weche ma nokorgo nowuoyo kuom ngimane, tije mar yalo, kod thone. Chik Musa ne okoro gik ma ne dhi timore ne Mesia. (Jo-Hibrania 10:1) Be Yesu ne dhi makore gi Nyasaye nyaka thone, mi ochop weche duto ma nokor kuome? Mano kende e ma ne dhi nyiso ni Jehova en Nyasaye ma koro weche madier. Mano e ting’ ma ne Yesu nigo. Gik moko duto ma Yesu nowacho kendo timo nochopo weche ma nokor, ma adiera onenore ayanga. (2 Jo-Korintho 1:20) Omiyo, Yesu “e adiera”. Chalo mana ka gima weche ma ne Jehova okoro obedo madier ka ne Yesu obiro.—Johana 1:17; Jo-Kolosai 2:16, 17.
“An e Ngima”
15. Nyiso yie kuom Wuod Nyasaye tiende en ang’o, to timo kamano biro kelonwa gueth mage?
15 Yesu “e ngima” nikech kokalo kuome wanyalo yudo ngima, tiende ni “ngima madier.” (1 Timotheo 6:19) Muma wacho niya: “Ng’at ma nyiso yie kuom Wuod Nyasaye nigi ngima ma nyaka chieng’; to ng’at ma ok winj Wuoyi ok none ngima, to mirimb Nyasaye siko kuome.” (Johana 3:36) Nyiso yie kuom Wuod Nyasaye tiende en ang’o? Tiende en ni wabedo gadier chuth ni wanyalo mana yudo ngima kokalo kuome. E wi mano, wanyiso yie marwa kokalo kuom timbewa, ka wadhi nyime puonjore e wi Yesu, kendo timo duto ma wanyalo mondo waluw puonjge kod ranyisine. (Jakobo 2:26) Omiyo, nyiso yie kuom Wuod Nyasaye miyo wayudo ngima mochwere. “Kueth matin” ma gin Jokristo mowal biro yudo ngima e polo, to “rombe mamoko” kata ‘oganda mang’ongo’ biro dak e ngima maber chuth e piny ma biro bedo paradiso.—Luka 12:32; 23:43; Fweny 7:9-17; Johana 10:16.
16, 17. (a) Ere kaka Yesu biro bedo “ngima” kata mana ne jogo ma nosetho? (b) Wan gadier gi wach mane?
16 To nade joma osetho? Yesu “e ngima” ne jogo ma osetho bende. Kinde matin ka pok Yesu ochiero osiepne ma Lazaro, nonyiso Maritha, nyamin Lazaro niya: “An e chier kendo an e ngima. Ng’at ma nyiso yie kuoma, kata ka otho, obiro bet mangima kendo.” (Johana 11:25) Jehova osemiyo Wuode “ofungu mag tho kod mag Liel” to mano miyo en gi teko mar chiero jomotho. (Fweny 1:17, 18) Obiro tiyo gi ofungugo e yawo rangeye mag liel kendo chiero jomosetho.—Johana 5:28, 29.
17 Ka ne Yesu owacho ni, “An e yo, kendo an e adiera, kendo an e ngima,” nowacho e yo mayot gima duong’ ma nokele e pinyka. Wechego puonjowa gik mang’eny e ndalowagi. Par ni bang’ ka Yesu osewacho wechego nomedo wacho niya: “Onge ng’at ma biro ir Wuora mak mana kokalo kuoma.” (Johana 14:6) Wechenego pod tiyo e ndalowagi mana kaka ne gin ka ne owachogi. Wanyalo bedo gadier ni ka waluwo Yesu to ok wabi lal. En kende, e ma onyalo nyisowa yo mar dhi ‘ir Wuoro.’
Ibiro Timo Ang’o?
18. Bedo jalup Yesu madier oriwo ang’o?
18 Ng’eyo migawo ma Yesu nigo kod neno kaka ong’eyo Wuon-gi e yo malong’o chuth onego omi wabed gi gombo mar luwe. Mana kaka ne waneno e sula mokalo, bedo jalup Kristo madier oriwo gik ma watimo to ok wechewa kod kaka wawinjo e chunywa kende. Luwo Kristo oriwo tiyo gi puonjne kod luwo ranyisine e ngimawa. (Johana 13:15) Bugni biro konyi timo kamano.
19, 20. Ere kaka olos bugni mondo okonyi luwo Kristo?
19 E sula ma luwo, wabiro neno e yo matut ngima Yesu kod tije mar yalo. Sulago opog e kidienje adek. Mokwongo, wabiro nono kido ma ne Yesu nigo kod yorene. Mar ariyo, wabiro neno ranyisi maber ma noketo mar lendo kendo puonjo gi kinda. Mar adek, wabiro nono kaka nonyiso hera. Kochakore gi Sula mar 3, nitiere sanduk man-gi wich ma wacho ni “Ere Kaka Inyalo Luwo Yesu?” Ndiko kod penjo ma yudore e sandugno, olos mondo okonyowa paro matut kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu e wechewa kod timbewa.
20 Wadwoko ne Jehova Nyasaye erokamano nikech okonyowa mondo kik walal, kata wapogre kode nikech richo monyuolwago. Jehova noyie mondo Wuode okonywa bedo gi winjruok maber kode kendo, kata obedo ni timo kamano nomiyo owinjo malit. (1 Johana 4:9, 10) Wageno ni hera ma ne Jehova onyisowa biro chwali mondo iyie gi luong ma Yesu luongigo niya: ‘Bi ibed jalupna.’—Johana 1:43.
a Yesu nigi migawo maduong’ ahinya kendo mano e momiyo Muma luonge gi nyinge mang’eny ma nokor.—Ne sanduk manie ite mar 23.
b Kuom ranyisi, ne ane weche ma Yesu nowacho manie Mathayo 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40.
c Wach motigo e Johana 14:6 ni “An” jiwo migawo ma Yesu nigo, tiende ni wanyalo chopo ir Wuoro mana kokalo kuom Yesu kende.