1, 2. Jaote Johana nowacho ang’o e wi odhiambo mogik ma Yesu nobedoe gi jootene?

 JADUONG’ moro moti okawo kalam kendo odwa ndiko gik mang’eny mopong’o pache. Nyinge Johana, kendo en e jaote Yesu Kristo ma koro odong’. Johana en jahigni 100 kama, kendo oparo gik ma notimore chiegni higni piero abiriyo mokalo e odhiambo moro ma en kaachiel gi joote mamoko ne gibedoe gi Yesu ka pok otho. Nikech koro roho mar Nyasaye taye, Johana nyalo paro kendo ndiko gik ma notimore e yo maber.

² Yesu nowacho ayanga ni nodhi tho e otienono. Johana kende e ma ne ondiko gimomiyo Yesu noyie tho tho malit e odiechieng’no. Nondiko niya: “Mondo piny ong’e ni ahero Wuora, atimo mana kaka Wuora osechika ni atim. Auru malo wawuog kae.”—Johana 14:31.

3. Ere kaka Yesu nonyiso ni ohero Wuon-gi?

³ Yesu nowacho ni “Ahero wuora,” kendo onge gima nohero moloyo mano. Yesu ne ok ohero nwoyo wechego mondo eka ji ong’e ni ohero Wuon-gi. Johana 14:31 e ndiko kende ma Yesu wachoe achiel kachiel ni ohero Wuon-gi. Kata kamano, kaka Yesu nodak ne nyiso adier ni ohero Wuon-gi. Hera ma noherogo Jehova ne nenore odiechieng’ kodiechieng’. Chir ma ne Yesu nigo, yo ma nowinjogo Nyasaye, kod kaka nonano, nonyiso maler ni ohero Nyasaye. Herano e ma ne chwale mondo oti tij yalo.

4, 5. Muma wuoyo e wi kit hera mane, to wanyalo wacho ang’o e wi hera ma Yesu oherogo Jehova?

⁴ E kindegi, jomoko nyalo paro ni hera en kido ma joma yom yom e ma nyiso. Ginyalo chako paro weche mag hera kata wende hera, kata paro kaka hera nyalo rundo wuoyi gi nyako. Muma bende wuoyo e wi hera manie kind wuoyi gi nyako, kata kamano otimo kamano e yor luor moloyo kaka ji lere e kindegi. (Ngeche 5:15-21) Kata kamano, nitie kit hera machielo ma bende Muma wuoye e okang’ malach. Ma ok en kit hera ma ng’ato winjo awinja e chunye kuom kinde matin kae to lal, kata ma iparo apara. En gima nie chuny ng’ato gi pache. Hera ma kamano wuok e chuny, itaye gi puonj makare, kendo inyise e tim. Ok en gir oyuma. Wach Nyasaye wacho niya: “Hera ok rem ngang’.”—1 Jo-Korintho 13:8.

⁵ Kuom ji duto ma osegadak e piny, Yesu e ma ohero Jehova mogik. Onge ng’at ma oseloyo Yesu e dak ka luwore gi weche ma nowacho e chik maduong’ moloyo duto niya: “Nyaka iher Jehova Nyasachi gi chunyi duto, gi ngimani duto, gi pachi duto, kendo gi tekoni duto.” (Mariko 12:30) Ere kaka Yesu nobedo gi hera ma kamano? Ere kaka nomedo tego herane kuom Nyasaye ka ne odak e pinyka? To ere kaka wanyalo luwo ranyisine?

6, 7. Wang’eyo nade ni Ngeche 8:22-31 wuoyo kuom Wuod Nyasaye to ok mana kido mar rieko?

⁶ Be isegatiyo tich moro gi osiepni kendo fwenyo ni kaka umedo tiyo kanyachiel e kaka osiep manie kindu medo bedo motegno? Gima kamano nyalo konyowa fwenyo kit hera ma ne nie kind Jehova gi Wuode ma miderma. Wasewuoyo nyadinwoya kuom weche ma yudore e Ngeche 8:30. Kata kamano, we wanon ane ndikono kendo kod weche molwore. E kwan matindo 22 nyaka 31, iwuoyo kuom rieko ka gima en dhano. Ere kaka wang’eyo ni wechegi wuoyo kuom Wuod Nyasaye?

⁷ E kwan matindo 22, rieko wacho niya: “Jehova ne ochueya kaka tichne mokwongo, motelo ne tijene machon.” Kido mar rieko ne ok ochue, omiyo gima iwuoyoe e ndikono opogore gi kidono. Rieko onge gi chakruokne nikech Jehova osebedo ka nitie kinde duto kendo osebedo ka en gi rieko. (Zaburi 90:2) Kata kamano, Wuod Nyasaye to e “jal makayo kuom chuech duto.” Nochueye, kendo en e chuech mokwongo kuom gik moko duto ma ne Jehova ochueyo. (Jo-Kolosai 1:15) Nochue Wuod Nyasaye ka ne pok ochue piny gi polo mana kaka bug Ngeche wacho. Kaka Wach, tiende ni ng’at ma wuoyo e lo Nyasaye, nomedo nyiso rieko mar Jehova e yo makare chuth.—Johana 1:1.

8. Wuod Nyasaye ne timo ang’o ka ne pok obiro e piny, to sama wahum gi chuech mano paronwa ang’o?

⁸ Wuod Nyasaye ne timo ang’o kuom kinde malach ma ne en e polo? Kwan matindo 30 nyisowa ni ne en e bath Nyasaye kaka “jatich molony.” Mano tiende ang’o? Jo-Kolosai 1:16 lero niya: “Kokalo kuome, ne ochue gik mamoko duto manie polo gi manie piny . . . Gik mamoko duto osechue kokalo kuome, kendo ne en.” Omiyo, Jachuech notiyo gi Wuode kaka Jatich Molony, mondo ochue gik moko duto moriwo chuech mag roho manie polo, gik ma yudore e kor lwasi, gik manie piny moriwo yiende, le, kod chuech maberie mogik ma en dhano. Wanyalo pimo tich ma Jehova gi wuode notimo kod gima jagor plan mar ot kod jagedo timo. Jagedo olony e loso gima jagoro ogoro. Sama wahum gi kaka ochue gimoro e yo miwuoro, wapako ng’ama nobiro gi paro mar loso gino. (Zaburi 19:1) Bende, ber mondo wapar kaka Jachuech kaachiel gi “jatich molony” ne mor tiyo kanyachiel.”

9, 10. (a) Ang’o ma ne miyo winjruok manie kind Jehova gi Wuode medo bedo motegno? (b) Ang’o ma nyalo miyo winjruok manie kindwa gi Wuonwa manie polo obed motegno?

⁹ Sama ji ariyo ma gin joma orem tiyo kanyachiel, ginyaloga gwandore. Gima kamano ne ok otimore e kind Jehova gi Wuode! Wuod Nyasaye notiyo gi Wuon-gi kuom higni mang’eny kendo ‘ne omor e nyime pile.’ (Ngeche 8:30) Nomor tiyo gi Wuon-gi kendo ne gin gi winjruok maber. Wuod Nyasaye nomedo bedo kaka Wuon mare kendo nopuonjore luwo kido mage. Onge kiawa ni winjruok ma ne nie kind Wuoyi gi Wuon-gi ne omedo bedo motegno! Inyalo wach ni mano e hera motegno moloyo duto kendo mosebetie kuom kinde malach mogik.

¹⁰ To wachno omakowa e yo mane? Samoro inyalo paro ni ok inyal bedo gi winjruok ma kamano gi Jehova. En adier ni onge ng’ato ang’ata ma nigi migawo ma malo kaka Wuod Nyasaye. Kata kamano, wan gi thuolo moro makende. Par ni Yesu nomedo bedo machiegni gi Wuon-gi ka ne gitiyo kanyachiel kode. Jehova omiyowa thuolo makende mar bedo “jotich ma tiyo kanyachiel” kode. (1 Jo-Korintho 3:9) Sama waluwo ranyisi mar Yesu e tij lendo, kinde duto onego wapar ni wan jotich ma tiyo kanyachiel gi Nyasaye. Omiyo, hera manie kindwa gi Jehova biro bedo motegno. Be nitie thuolo moro makende maloyo mano?

11-13. (a) Ang’o momiyo ber pimo hera gi chuech mangima kaka maua, to ere kaka Yesu notego hera ma ne nie kinde gi Jehova ka ne pod otin? (b) Ere kaka Wuod Nyasaye nonyiso ni en gi siso mar puonjore e wi Jehova ka ne pok obiro e piny kod bang’ kosebiro e piny?

¹¹ Kinde mang’eny, en gima ber pimo hera manie chunywa gi gima ngima. Mana kaka dwarore ni orit maua maber mondo odong kendo opichni, e kaka hera bende dwarore ni orit mondo odhi nyime bedo motegno. Ka ojwang’ maua, onyalo ner ma gikone otho. Hera bende nyalo timore kamano ka ok otege. Yesu ne ok okelo oyuma e hera ma noherogo Jehova. Norito hera ma ne nie kinde gi Jehova kinde duto ma ne en e piny. Wane ane kaka notimo mano.

¹² Tem ane paro kendo kinde ma ne Yesu odong’ e hekalu man Jerusalem kod kaka nowuoyo gi chir. Par ane weche ma ne onyiso jonyuolne kowacho niya: “Ang’o momiyo ne umanya? Ne ok ung’eyo ni nyaka abed e od Wuora?” (Luka 2:49) Ka ne Yesu pod tin, ne ok onyal paro gimoro amora e wi ngimane ka ne en e polo. Kata kamano, pod nohero Jehova Wuon mare matek ahinya. Nong’eyo ni nonyalo nyiso ni ohero Wuon mare kuom lame. Omiyo, onge kamoro amora ma ne moro Yesu moloyo od Wuon-gi kama ne itimoe lamo maler. Nodwaroga ni osik e od Wuon mare kendo ne ok ogombga kata mana wuok kuno. E wi mano, ne ok odhiga adhiya e hekalu mar kamano. Nogomboga puonjore e wi Jehova kendo wuoyo kuome. Mano ok en gima ne oporene ka en jahigni 12 kendo rumo gi kanyo.

¹³ Ka ne Wuod Nyasaye pok obiro e piny, nopuonjore gik mang’eny kuom Wuon-gi. Weche mokor e Isaya 50:4-6 nyisowa ni Jehova nopuonjo Wuode weche moko sie e wi migawo ma ne odhi bedogo kaka Mesia. Kata obedo ni weche ma nopuonjorego noriwo nyaka pek moko ma nodhi yudo kaka ng’at ma Jehova owalo, Wuod Nyasaye pod nopuonjore gi siso. Bang’e, ka Yesu nosebiro e piny modongo mobedo ng’at ma duong’, pod ne en gi siso mar dhi e od Wuon-gi kendo riwo lwedo lamo madier, kod puonjo weche ma ne Jehova dwaro ni opuonj ji e ode. Omiyo, Muma wuoyo e wi kaka Yesu nomakore gi chenro mar dhi e hekalu kod sunagogi. (Luka 4:16; 19:47) Ka wadwaro ni hera ma waherogo Jehova odhi nyime bedo motegno, ok onego wabare ne chokruoge mag Jokristo nikech kuno e ma walamoe Jehova, wamedo puonjore kuome, kendo nyiso ni wamor kode.

14, 15. (a) Ang’o momiyo Yesu ne manyoga kinde moko mondo obed kar kende? (b) Ere kaka lamo mag Yesu ne nyiso ni en gi winjruok machiegni gi Wuon-gi kendo omiye luor?

¹⁴ Bende, Yesu notego hera ma ne nie kinde gi Jehova kuom lemo kinde duto. Kata obedo ni ne en ng’at ma makogo osiep yot kendo ma nohero wuoyo gi ji, ber ng’eyo ni nitie kinde ma noheroga bedo kar kende. Kuom ranyisi, Luka 5:16 wacho niya: “Nojadhi e thim mondo olem.” Kamano bende, Mathayo 14:23 wacho kama: “Ka nosegonyo oganda, noidho got ka en kende mondo olem kendo piny noyuso ka en kende kuro.” Ndikogo nyiso ni Yesu nobedo kar kende, ok nikech nohero pogore gi ji kata ni ne ok ohero bedo gi jomamoko, to nikech nodwaro bedo gi Jehova ka en kende, mondo owuo kode e lamo ka en thuolo.

¹⁵ Ka ne Yesu lemo, kinde moko ne ojaluongo Wuon-gi ni “Abba, Wuora.” (Mariko 14:36) E kinde ma ne Yesu ni e pinyka, ng’ato ne nyalo tiyo gi “Abba” kodendo wuon mare, kendo en wach ma nitiyogo e kind joot. Ne en achiel kuom weche ma nyathi ne nyalo puonjore wacho kendo ne en wach ma itiyogo e nyiso luor. Kata obedo ni ne en wach ma itiyogo kinyiso tudruok manie kind Wuoyi gi Wuon mare, nonyiso bende luor ma ne Jehova owinjore yudo kaka wuon gik moko duto. E lamo mag Yesu duto mondik e Muma, wayudo ka odendo Wuon-gi kendo otiyo gi wach ma nyiso ni omiye luor. Kuom ranyisi, e Johana sula mar 17, jaote Johana nondiko lamo ma rabora ma Yesu nowacho gi chunye duto e otienone mogik e pinyka. Ber ka wanono lamono kendo temo luwo ranyisi mar Yesu. Mano koro ok nyis ni onego wanwo lamo ma nopuonjowano, kar mano onego wamany yore ma wanyalo wuoyogo gi Wuonwa manie polo koa e chunywa nyading’eny kaka nyalore. Timo kamano biro miyo hera ma waherogo Jehova omed bedo motegno.

16, 17. (a) Ere kaka weche Yesu nonyiso ni ohero Wuon mare? (b) Yesu nonyiso nade ni Wuon-gi en jachiwo?

¹⁶ Mana kaka ne waseneno motelo, Yesu ne ok sik ka wacho achiel kachiel ni ohero Wuon-gi. Kata kamano, notiyo gi weche ma nyiso ni ohero Wuon-gi. Notimo mano nade? Yesu owuon nowacho niya: “Apaki e nyim ji duto Wuora, Ruodh polo gi piny.” (Mathayo 11:25) Mana kaka ne waneno e Kare mar 2 mar bugni, Yesu nohero pako Wuon-gi kokonyo ji mondo ong’eye. Kuom ranyisi, nopimo Jehova gi wuoro ma noikore ng’wono ne wuode ma nong’anyone to koro noseloko chunye. Ka wuorono noneno wuodeno gi kama bor, noringo moromone kendo nokwake. (Luka 15:20) Onge ng’ato ang’ata ma nyalo somo siganano ma ok ofwenyo kaka Yesu nonyiso ni Jehova ohero jotichne kendo oikore ng’wononegi.

¹⁷ Yesu ne pakoga Wuon-gi kinde ka kinde nikech en jachiwo. Notiyo gi ranyisi mar jonyuol morem mondo okonywa bedo gadier ni Wuonwa manie polo biro miyowa roho maler e okang’ ma wadwaro. (Luka 11:13) Bende, Yesu nowuoyo e wi geno ma Wuon-gi chiwo e okang’ malach. Nowuoyo e wi geno ma ne en-go mar bet e bath Wuon-gi ka gin e polo. (Johana 14:28; 17:5) Nonyiso jolupne geno ma Wuon-gi ne dhi chiwo ne “kueth matin” ma en dak e polo kendo locho e Pinyruodh Mesia. (Luka 12:32; Johana 14:2) Bende, nohoyo jaricho moro gi geno mar dak e Paradiso. (Luka 23:43) Hera ma ne Yesu oherogo Wuon-gi nomedo bedo motegno nikech ne ojawuoyo e wi geno ma Wuon-gi chiwo. Ng’eny jolup Kristo osefwenyo ni wuoyo gi jomoko e wi Jehova kod geno mochiwo miyo hera ma giherogo Jehova kod yiegi medo bedo motegno.

18. Yo maduong’ie mogik ma wanyalo nyisogo ni waluwo Yesu en mane, to nikech ang’o?

¹⁸ Yo maduong’ie mogik ma wanyalo nyisogo ni waluwo Yesu en kuom hero Jehova gi chunywa duto, gi ngimawa duto, gi pachwa duto, kod tekowa duto. (Luka 10:27) Okang’ ma waherogo Jehova ok luwre gi kaka wawinjo e chunywa kende, to oluwore bende gi gik ma watimo. Yesu ne ok winj awinja ni ohero Wuon-gi kata wacho awacha ni ohere. Notimo gik momedore. Nowacho niya: “To mondo piny ong’e ni ahero Wuora, atimo mana kaka Wuora osechika ni atim.” (Johana 14:31) Satan nosewacho ni onge dhano ma nyalo tiyo ne Jehova kowuok e chunye. (Ayub 2:4, 5) Mondo Yesu ochiw dwoko e wi miriambo ma Satan nowachono, nokawo okang’ mar nyiso ayanga ni ohero Wuon-gi. Nowinjo Wuon-gi nyaka thone. Be ibiro luwo Yesu? Be ibiro timo gik ma nyiso jomamoko ni ihero Jehova Nyasaye gadier?

19, 20. (a) Gin gik mage madongo momiyo wadhi e chokruogewa mag Jokristo ma ok wabare? (b) Onego wane nade puonjruokwa wawegi, paro matut, kod lamo?

¹⁹ Wan gi thuolo makende mar nyiso hera ma kamano. Jehova oselosonwa chenro mar lamo ma miyo hera ma waherego medo bedo motegno. Sama idhi e chokruoge mag Jokristo, par ni gimomiyo idhi kanyo en ni mondo ilam Jehova. Yore mag lamogo oriwo lemo, wero wende mag pak, chiko iti malong’o, kendo chiwo paro ka mano dwarore. Dhi e chokruoge ma kamago bende miyowa thuolo mar jiwo Jokristo wetewa. (Jo-Hibrania 10:24, 25) Dhi e chokruoge ma ok ibari bende biro miyo hera ma iherogo Jehova omedre.

²⁰ Mano bende e gima biro timore sama watimo puonjruokwa wawegi, waparo matut, kendo walemo. Kaw kinde kaka mago kaka thuolo mar bedo kar kendi gi Jehova. Jehova nyisowa pache sama wasomo Wachne kendo waparo matut kuom gik ma wasomo. Sama ilemo, iyawo ne Jehova chunyi. Par ni lemo ok en mana kwayo Jehova gik moko. Lamo miyowa thuolo mar goyo ne Jehova erokamano kuom gik mosemiyowa kendo pake nikech tijene madongo. (Zaburi 146:1) E wi mano, pako Jehova e lela ka wamor e yo maberie mogik mar goyone erokamano kendo nyiso ni wahere.

21. Ang’o momiyo hero Jehova e gima duong’ie ma dwarore mogik, to ang’o ma wabiro nono e sula moko ma luwo?

²¹ Hero Jehova e gima biro miyo wabed mamor nyaka chieng’. Mano e gimoro achiel kende ma ne dwarore ni Adam gi Hawa otim mondo ngimagi odhi maber. Mano bende e gima duong’ ma wadwaro mondo okonywa loyo tembe ma wanyalo yudo, wakwedgi, kendo wanan. En e gima duong’ie mogik ma dwarore ni ng’ato obedgo mondo obed jalup Kristo. Hero Jehova bende otudore gi hero jowetewa. (1 Johana 4:20) E sula moko ma luwo, wabiro neno kaka Yesu nonyiso ni ohero dhano. To e sula ma luwo mae, wabiro neno gimomiyo ji ne neno Yesu kaka ng’at ma chopo ire yot.