1, 2. Jehova winjo nade sama oneno ka watemo matek mondo wabed joratiro?

 SAMA wuoyi moro wuok e skul, okwanyo kibeti moro mopong’ gi pesa. Onyalo timo ang’o gi kibetino? Onyalo kane, kata kamano, ong’ado mar duoko kibetino ne wuon-go. Ka min-gi owinjo gima wuode otimono, obedo mamor ahinya kode.

² Jonyuol mang’eny bedoga mamor sama nyithindgi gin joratiro. Jehova, Wuonwa manie polo en “Nyasach adiera,” kendo obedoga mamor sama wan joratiro. (Zaburi 31:5) Wadwaro more kendo “bedo joratiro e gik moko duto ma watimo.” (Jo-Hibrania 13:18) Wanon ane kuonde moko ang’wen ma seche moko wanyalo yudo ka teknwae bedo joratiro. Kae to wabiro nono moko kuom ber ma wanyalo yudo sama wabedo joratiro.

3-5. (a) Ere kaka wanyalo wuondore ni wan joratiro? (b) Ang’o manyalo konyowa nonore ka be wan joratiro?

³ Nyaka wanonre ka be wan wawegi wan joratiro eka wanyalo bedo joratiro gi jomamoko. Mano ok en gima yot kinde duto. E kinde Jokristo mokwongo,  owete gi nyimine ma ne ni Laodikia ne wuondore ni gilamo Nyasaye to kuom adier ne ok gitim kamano. (Fweny 3:17) Wan bende wanyalo paro ni wan joratiro to kare ok wan.

⁴ Jakobo nolero niya: “Ka ng’ato paro ni en jalam Nyasaye, to ok orit lewe, owuondo chunye owuon kendo lamo mare en kayiem nono.” (Jakobo 1:26) Nyalo bedo ni wawuondore ka waparo ni ka watimo gik moko mabeyo to Nyasaye ok bi dewo kata ka wachayo ji, wawacho weche machuoyo chuny ji, kata wawacho miriambo. Ang’o manyalo konyowa mondo kik wawuondre?

⁵ Ka wang’iyore e kio, wanyalo neno kaka wachalo gi oko. To ka wasomo Muma, waneno kaka wachalo gi e iye. Muma nyalo konyowa ng’eyo kuonde ma watime maber kod kuonde ma wanyapie. Muma konyowa ng’eyo lokruok monego watim e yo ma waparogo, yo ma watimogo gik moko, kata yo ma wawuoyogo. (Som Jakobo 1:23-25.) To ka waparo ni waonge gi nyawo moro amora, mano nyalo monowa timo lokruoge ma dwarore. Omiyo, onego wati gi Muma e nonore wawegi. (Ywagruok 3:40; Hagai 1:5) Lamo bende konyowa neno gima wan gadier. Wanyalo kwayo Jehova okonywa nonore mondo wane nyawo magwa kendo watim lokruok. (Zaburi 139:23, 24) Wang’eyo ni “chuny Jehova osin gi ng’at ma wuondore, to obedo osiep ng’at ma yorene tir.”​—Ngeche 3:32.

6. Ang’o momiyo joma okendore onego bed joratiro e kindgi?

⁶ Dwarore ahinya ni wabed joratiro e ngimawa mar joot. Ka joma okendore obedo thuolo e kindgi,  gibiro bedo gi kuwe kod winjruok. Nitie yore mang’eny ma ng’ato nyalo nyisogo ni ok en jaratiro e kend. Kuom ranyisi, onyalo milore e yor kisera gi ng’at ma ok jaode, onyalo neno ponografi, kata onyalo chako osiep mar kisera aling’ ling’ gi ng’at machielo. Ne ane gima jandik zaburi nowacho: “Ok ariwra gi jomiriambo, kendo ok awuoth gi jo ma pando kitgi.” (Zaburi 26:4) Ka ijabedo gi paro mag nindruok e wi ng’at machielo ma ok jaodi, mano nyiso ni ok in jaratiro kendo mano nyalo kelo tungni e kend mari.

7, 8. Ere kaka inyalo tiyo gi Muma mondo ipuonj nyithindi ber mar bedo joratiro?

 ⁷ Nyithindo bende onego ong’e ni bedo joratiro en gima ber. Jonyuol nyalo tiyo gi Muma e puonjogi. Muma oting’o ranyisi maricho mar joma ne ok gin joratiro. Kuom ranyisi, Akan ne obedo jakuo, Gehazi ne owacho miriambo mondo oyud pesa, to Judas ne okwalo pesa kendo bang’e nondhogo Yesu mondo omiye fedha 30.​—Joshua 6:17-19; 7:11-25; 2 Ruodhi 5:14-16, 20-27; Mathayo 26:14, 15; Johana 12:6.

⁸ Muma bende oting’o ranyisi mag joma ne gin joratiro. Kuom ranyisi, Jakobo ne ojiwo yawuote mondo odwok pesa ma ne giyudo e ofukegi, Jeftha gi nyare ne oyie mondo gichop singo ma ne giketo ne Jehova, kendo Yesu ne obedo jaratiro kata mana e kinde ma ne ok yot timo kamano. (Chakruok 43:12; Jong’ad Bura 11:30-40; Johana 18:3-11) Ranyisi kaka magi nyalo konyo nyithindo mondo ging’e gimomiyo onego gibed joratiro.

9. Ka jonyuol gin joratiro, ere kaka mano nyalo konyo nyithindgi?

⁹ Nitie puonj ma jonyuol nyalo yudo e Jo-Rumi 2:21. Ndikono wacho kama: “In mipuonjo ng’at machielo, be ipuonjori iwuon? In miyalo kiwacho ni, ‘Kik ikwel,’ dibed ni ikwelo?” Nyithindo ong’eyo ka jonyuol nyisogi ni gitim gimoro to jonyuol wegi ok tim. Ka jonyuol nyiso nyithindgi mondo gibed joratiro to gin giwegi ok gin joratiro, gibagogi. Ka nyithindo ofwenyo ni jonyuolgi riamboga kata mana e weche moko matindo, gin bende gibiro timo kamano. (Som Luka 16:10.) To komachielo, ka nyithindo neno ka jonyuolgi gin joratiro, mano nyalo konyogi  mondo gin bende gibed jonyuol ma joratiro e kinde mabiro.​—Ngeche 22:6; Jo-Efeso 6:4.

10. Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joratiro e mbaka ma wagoyo gi Jokristo wetewa?

¹⁰ Nyaka wabed joratiro bende gi Jokristo wetewa. Yot mondo mbaka ma pile olokre ma bed kuoth kata gima ketho nying ng’ato. Ka wanwoyo wach moro ma ok wanono ka be en adier, mano nyalo miyo waland miriambo. Dwarore ni ‘warit lewwa.’ (Ngeche 10:19) Mano koro ok nyis ni nyaka wawach gik moko duto ma waparo, ma wang’eyo, kata ma wawinjo. Kata ka gima wadwaro wachono en adier samoro ok ochuno ni wadonjre e wechego. Bende, nwoyo wechego nyalo bedo gima ok nyis ng’wono. (1 Jo-Thesalonika 4:11) Nitie jomoko ma rendorega sama giwacho wach moro ma ok ng’won ka giwacho ni: “An awacho awacha adier.” Kata kamano, kaka jotich Jehova, kinde duto wechewa onego obed mang’won.​—Som Jo-Kolosai 4:6.

11, 12. (a) Ere kaka weche nyalo medo bedo maricho ne ng’at motimo richo to ok owach adier? (b) Gin penjo mage ma wanyalo penjore? (c) Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joratiro e weche motudore gi riwruok mar oganda Jehova?

¹¹ Jehova omiyo jodongo migawo mar konyo kanyakla. Yot mondo jodongo okonywa mana ka wan joma wacho adiera. Nikech ang’o? Ka po ni ituo to idhi manyo kony kuom laktar, be ibiro pando moko kuom gik ma tuoyi? Kipando gima tuoyi, ere kaka laktar biro konyi? Kamano bende, ka watimo richo moro maduong’, ok onego wariamb e wi wachno. Kar mano, onego wadhi ir jodongo kendo wanyisgi  adiera. (Zaburi 12:2; Tich Joote 5:1-11) Koro par ane wach machieloni: Nade ka ifwenyo ni osiepni otimo richo moro maduong’? (Tim Jo-Lawi 5:1) Be ibiro wacho ni: “Ka en osiepna adier, nyaka apand gima otimono”? Koso ibiro neno ni jodongo onego okony osiepnino mondo olos winjruok manie kinde gi Jehova?​—Jo-Hibrania 13:17; Jakobo 5:14, 15.

¹² Onego wabed joratiro bende e weche motudore gi riwruok mar oganda Jehova, kuom ranyisi, sama wapong’o ripodewa mag lendo. E wi mano, wawacho adier sama wapong’o fom mar bedo painia kata fom moko mag tiyo ne Nyasaye e thuolo momedore.​—Som Ngeche 6:16-19.

13. Ere kaka wanyalo bedo joratiro sama watimo ohala gi Jakristo wadwa?

¹³ Owete gi nyimine ok onego oriw ohala gi weche mag lamo. Kuom ranyisi, ok watim ohala sama wan e Od Romo kata sama wan e tij lendo. Bende, ok wabi mayo owetewa gi nyiminewa sama watimo kodgi ohala. Ka po ni indiko Joneno weteni tich, chulgi pesa ma ne isingonegi e kinde mowinjore kod gik moko ma chik dwaro ni omigi. Mago nyalo riwo chulonegi insuarans mar thieth kata chulogi sama gin e rusa. (1 Timotheo 5:18; Jakobo 5:1-4) To ka po ni Janeno wadu ondiki tich, kik igen ni onego odhiali moloyo jomamoko. (Jo-Efeso 6:5-8) Nyaka ine ni itiyo kuom seche ma owinjorue kendo itimo tich mowinjore itim.​—2 Jo-Thesalonika 3:10.

14. Jokristo onego otim ang’o ka pok giriwore e chako ohala moro?

¹⁴ To nade ka uchako ohala moro gi owadwa kata nyaminwa moro? Nyalo bedo ni udwaro riwo pesa kanyachiel  mondo utimgo gimoro manyalo kelo ohala kata udwaro kawo lon. E weche kaka magi, nitie puonj moro mar Muma manyalo konyo ahinya. Puonjno en ma: Ndikuru gik moko duto piny! Ka ne janabi Jeremia onyiewo puodho moro, nondiko winjruok ma ne gitimo e barupe ariyo, mi oluongo joneno moketo sei e achiel kuom barupego, kae to okanogi giduto maber mondo oti kodgi e kinde mabiro. (Jeremia 32:9-12; som bende Chakruok 23:16-20.) Jomoko paroga ni ka ondik gik moko duto piny to mano nyiso ni koro ok wageno Jakristo ma watimogo winjruokno. Kata kamano, ndiko weche duto piny nyalo geng’o ywaruok kod chochni mang’eny. Ka po ni itimo winjruok moro mar ohala gi Jakristo wadu, ket e paro ni rito kuwe mar kanyakla e gima duong’ moloyo weche mag ohala manyalo bedoe e kindu.​—1 Jo-Korintho 6:1-8; som Weche Momedore namba 30.

15. Jehova neno nade miriambo mitimo e weche mag ohala?

¹⁵ Dwarore ni wabed joratiro kinde duto kata mana sama wan gi joma ok gin Joneno mag Jehova. Jehova kawo mapek wach bedo joratiro. “Jehova osin gi ratil mag miriambo, to omor gi rapim makare.” (Ngeche 11:1; 20:10, 23) E kinde Muma, ji nohero tiyo gi ratil kata gige pimo e ohala. Kata kamano, jolok ohala moko ne wuondo joma nyiepo ka gitiyo gi ratil ma ok owinjore kata usonegi gik moko gi bei mamalo ahinya. Mano bende e gima timore e kindegi e weche mag ohala. Kata kamano, Jehova pod osin gi wuond kod miriambo mana kaka nosin kodgi e kinde mokalo.

16, 17. Gin yore mage monego watang’go ma ji nyisogo ni ok gin joratiro?

 ¹⁶ Waduto wayudorega e chal moko ma ka ok watang’go to nyalo miyo kik wabed joratiro. Kuom ranyisi, sama wapong’o fom mar manyo tich, sama wapong’o fom mar sirkal, kata sama watimo penj e skul. Ji mang’eny paroga ni ok rach wacho miriambo, medo chumbi e wach moro, kata miyo ng’ato dwoko ma ok kare. Kata kamano, mano ok en gima onego okawwa gi wuoro nikech Muma nosekoro chon ni e kinde mag giko ji ne dhi bedo “jo moherore giwegi, jo mohero pesa, . . . jo ma ok ohero gik mabeyo.”​—2 Timotheo 3:1-5.

¹⁷ Seche moko wanyalo neno ni weche dhi adhiya maber ne joma ohero miriambo. (Zaburi 73:1-8) Jakristo nyalo lalo tich, inyalo maye pesa, kata inyalo timne marach kar tich nikech ojaratiro. Kata kamano, bedo jaratiro en gima duong’ ahinya. Nikech ang’o?

18. Ang’o momiyo bedo ng’at mong’ere kaka jaratiro en gima duong’ ahinya?

¹⁸ E piny masani, ok en gima yot yudo joma joratiro, joma inyalo gen, kendo ma wacho adier. Waduto onego watem matek mondo wabed gi kidogo. (Mika 7:2) En adier ni sama in jaratiro, jomoko nyalo jari ka gineni kaka ng’at mofuwo. Kata kamano, jomoko biro heri kendo geni nikech in jaratiro. E piny mangima, Joneno mag Jehova ong’ere kaka joma wacho adiera. Nitie weg tich moheroga ndiko Joneno e tich nikech ging’eyo ni gin joratiro. Joneno mag Jehova  tonyga kata sama oriemb jomamoko e tich nikech ok gin joratiro.

19. Bedo joratiro mulo nade winjruokwa gi Jehova?

¹⁹ Ka wabedo joratiro e weche duto, wabiro bedo gi chuny maler kendo mokuwe. Wabiro bedo kaka Paulo ma ne ondiko niya: “Wageno ni wan gi chuny ma ok ketnwa bura.” (Jo-Hibrania 13:18) To maduong’ie moloyo, Jehova, Wuonwa ma jahera biro neno kinda ma watimo mondo wabed joratiro e gik moko duto.​—Som Zaburi 15:1, 2; Ngeche 22:1.