1-3. (a) Ji mang’eny neno nade tije ma gitimo? (b) Gin penjo mage ma wadwaro nono e sulani?

 E PINY NGIMA, ji tiyo matek mondo girit joodgi. Ng’enygi ok ohero tije ma gitimo kendo nitie jomoko ma ok dwar dhi e tich pile ka pile. Ka kamano e kaka iwinjo e wi tich mitimo, en ang’o minyalo timo mondo ibed gi paro mowinjore kendo ibed mamor gi tiji?

² Jehova nyisowa niya: “Ji duto onego ochiem kendo ometh kendo obed mamor nikech tijgi matek. Mano en mich mowuok kuom Nyasaye.” (Eklesiastes 3:13) Jehova nochueyowa gi gombo mar bedo gi tich moro ma watimo. Odwaro ni wabed mamor gi tijewa.​—Som Eklesiastes 2:24; 5:18.

³ Omiyo, ang’o manyalo konyowa mondo wabed mamor gi tijwa? Gin tije kaka mage ma Jokristo ok onego otim? Ere kaka wanyalo keto tong’ mowinjore e tich to konchiel walamo Jehova? To en tich mane maduong’ie mogik ma wanyalo timo?

4, 5. Jehova neno nade tich?

⁴ Jehova ohero tich. Chakruok 1:1 wacho niya: “Kar chakruok Nyasaye ne ochueyo polo gi piny.”  Bang’ ka Nyasaye nosetieko chueyo gik moko duto, nowacho ni gik ma ne osechueyo ne ‘beyo ahinya.’ (Chakruok 1:31) Jachuechwa ne mor ahinya gi tich ma ne osetimo.​—1 Timotheo 1:11.

⁵ Jehova pod dhi nyime tiyo. Yesu nowacho niya: “Wuora osebet ka tiyo nyaka sani.” (Johana 5:17) Kata obedo ni ok wang’eyo gik moko duto ma Jehova osebedo ka timo, nitie moko kuomgi ma wang’eyo. Osebedo ka oyiero joma biro locho gi Yesu Kristo e Pinyruodhe. (2 Jo-Korintho 5:17) Jehova bende osebedo ka rito kendo tayo dhano. Tij lendo mitimo e piny mangima osemiyo ji milionde ong’eyo Jehova kendo gibedo gi geno mar dak nyaka chieng’ e paradiso e piny.​—Johana 6:44; Jo-Rumi 6:23.

6, 7. Yesu ne en jatich machalo nade?

⁶ Yesu ohero tich mana kaka Wuon mare. Yesu ne en “jatich molony” ka ne pok obiro e piny; nokonyo Jehova e chueyo gik moko manie polo gi piny. (Ngeche 8:22-31; Jo-Kolosai 1:15-17) Nodhi nyime tiyo gi kinda ka ne en e piny ka. Nopuonjore bedo fundi bao molony ka ne pod en rawera kendo nyalo bedo ni nogero udi kod gik mamoko molos gi bao. Yesu nong’ere ahinya kaka “fundi bao” nikech nolony ahinya e tijno.​—Mariko 6:3.

⁷ Kata kamano, tich maduong’ ma ne Yesu timo e piny kae ne en lando wach maber kendo puonjo ji wach Jehova. Ne en mana gi higni adek gi nus kende mondo otiek tij lendo kendo ne otimoga tijno  chakre gokinyi nyaka gotieno. (Luka 21:37, 38; Johana 3:2) Yesu nowuotho nyaka kuonde maboyo e nderni motimo buru kolando wach maber ne ji mang’eny kaka nyalore.​—Luka 8:1.

8, 9. Ang’o momiyo Yesu ne mor gi tije?

⁸ Yesu ne neno tiyo ne Nyasaye kaka chiemo. Tij Nyasaye ne miyo obedo gi teko. Nitie kinde ma Yesu notiyo matek ahinya ma kata ne ok onyal yudo thuolo mar chiemo. (Johana 4:31-38) Notiyo gi thuolo moro amora moyudore mondo okony ji ng’eyo Wuon-gi. Mano e momiyo nonyalo wacho ne Jehova kama: “Asemiyi duong’ e piny, nimar asetieko tich ma nimiya mondo atim.”​—Johana 17:4.

⁹ Kuom adier, Jehova kod Yesu tiyo matek kendo gibedo mamor gi tijegi. Dwaher ‘luwo tim Nyasaye’ kendo ‘luwo ondamo mag Yesu machiegni.’ (Jo-Efeso 5:1; 1 Petro 2:21) Mano e momiyo watiyoga matek kendo timo kinda e gimoro amora ma watimo.

10, 11. Ang’o manyalo konyowa bedo gi paro mowinjore e wi tich ma watimo?

¹⁰ Kaka jotich Jehova, onego wati matek mondo warit ngimawa kod mar joodwa. Wadwaro ni wabed mamor gi tijewa, kata kamano, timo kamano ok yot. Kare onego watim ang’o ka wadwaro ni wabed wamor gi tijewa?

¹¹ Bed gi paro mowinjore. Samoro ok wanyal loko tich ma watimo kata thuolo ma wakawo e tiyo  tijno, kata kamano, wanyalo loko paro ma wan-go e wi tich ma watimono. Ng’eyo gima Jehova dwaro ni watim nyalo konyowa. Kuom ranyisi, Jehova dwaro ni wiye udi orit joutegi e yo maber kaka nyalore. Muma wacho ni ng’at ma ok rit joode ‘rach moloyo ng’at ma onge yie.’ (1 Timotheo 5:8) Ka in wi ot, onego iti matek mondo irit joodi. Bed ni ihero tiji kata ooyo, gima duong’ en ni ka irito joodi, imoro chuny Jehova.

12. Gin ber mage ma wayudo sama watiyo matek kendo wan joratiro?

¹² Ti matek kendo ibed jaratiro. Timo kamano nyalo konyi mondo ibed mamor gi tich mitimo. (Ngeche 12:24; 22:29) Achiel kuom ber ma ibiro yudo en ni ng’at ma ondiki tich biro geni. Joma ndiko ji tich ogeno joma joratiro nikech ging’eyo ni ok gibi kwalo pesagi, mwandugi, kata sechegi. (Jo-Efeso 4:28) To gima duong’ie moloyo en ni Jehova ong’eyo ka ijakinda kendo ijaratiro. Inyalo bedo gi ‘chuny ma ok ketni bura’ nikech ing’eyo ni imoro Nyasaye mihero.​—Jo-Hibrania 13:18; Jo-Kolosai 3:22-24.

13. En ber mane machielo ma wanyalo yudo ka wabedo joratiro kar tich?

¹³ Ng’e ni timbeni mabeyo kar tich nyalo pako Jehova. Mani en gimoro machielo manyalo miyo wabed mamor gi tich ma watimo. (Tito 2:9, 10) Samoro achiel kuom joma itiyogo nyalo dwaro puonjore Muma nikech ranyisi maber miketo.​—Som Ngeche 27:11; 1 Petro 2:12.

14-16. Ang’o monego wanon sama wayiero tich?

¹⁴ Muma ok oting’o list mar tije ma Jakristo onego oti kod mago ma ok onyalo timo. Kata kamano, oting’o puonj manyalo konyowa yiero tich maber ma wanyalo timo. (Ngeche 2:6) Wanyalo penjore penjo ma luwogi kendo paro matut kuom puonj mag Muma manyalo konyowa.

¹⁵ Be tijni biro miyo atim gima Jehova neno ni rach? Waseneno timbe ma Jehova ok dwar kaka  kwelo kod wacho miriambo. (Wuok 20:4; Tich Joote 15:29; Jo-Efeso 4:28; Fweny 21:8) Omiyo, wabed motang’ mondo kik wati tich moro amora ma ok luwre gi puonj mag Jehova.​—Som 1 Johana 5:3.

¹⁶ Be tijni riwo lwedo timbe ma Jehova kwedo? Kuom ranyisi, nade komiyi tij gero kanisa? Ok rach bedo jagedo. Kata kamano, ing’eyo ni Nyasaye osin-gi puonj mag miriambo mipuonjo e kanise. Omiyo, kata obedo ni ok ibi puonjo jomoko puonj mag miriambogo achiel kachiel, donge Jehova nyalo neno ni iriwori kodgi e richogi?​—Fweny 18:4.

17. Ang’o manyalo konyowa timo yiero ma moro Nyasaye?

¹⁷ Ka watiyo gi puonj mag Muma, wanyalo bedo kaka joma iwuoyo kuomgi e Jo-Hibrania 5:14 ma gin “jo mosetieg nyalogi mar ng’eyo tiend weche kokalo kuom tiyo gi nyalono, mondo gipog gik makare kod gik ma ok kare.” Penjri niya: ‘Ka ayie timo tijni, be abiro chwanyo jomamoko? Be tijni biro chuno ni awe jaoda gi nyithinda mondo adhi e piny machielo? Ere kaka timo kamano nyalo hinyo jooda?’

18. Ang’o momiyo keto weche Nyasaye obed mokwongo e ngimawa nyalo bedo matek?

¹⁸ E ‘kinde matekgi,’ ok yot keto lamo Jehova obed mokwongo e ngimawa. (2 Timotheo 3:1) Yudo tich kendo rito tijno nyalo bedo matek. Onego warit joutewa, kata kamano, wang’eyo ni lamo Jehova e ma onego obed mokwongo. Ok wanyal yie mondo gige ringruok e ma obedo motelo e ngimawa. (1 Timotheo 6:9, 10) Omiyo, ere kaka wanyalo  ‘yango gadier gik ma dwarore moloyo’ ka gie sechego bende warito joutewa?​—Jo-Filipi 1:10.

19. Ere kaka geno Jehova konyowa keto tong’ mowinjore e weche mag tich?

¹⁹ Gen Jehova gi chunyi duto. (Som Ngeche 3:5, 6.) Wang’eyo ni Jehova ong’eyo gik ma wadwaro kendo odewowa ahinya. (Zaburi 37:25; 1 Petro 5:7) Muma wachonwa niya: “Kik ubed jo mohero pesa, to ubed jo ma gik ma un-go sani romou. Nikech osewacho kama: ‘Ok anaweu, kendo ok anajwang’u.’” (Jo-Hibrania 13:5) Jehova ok dwar ni wasik ka waparore e wi kaka wabiro rito joodwa. Osenyiso nyading’eny ni onyalo miyo jotichne gik ma giremo. (Mathayo 6:25-32) Kata bed ni watiyo tich mane, onego wapuonjre Muma pile pile, waland wach maber, kendo wadhi e chokruogewa mag Jokristo.​—Mathayo 24:14; Jo-Hibrania 10:24, 25.

20. Ere kaka wanyalo keto ngimawa obed mayot?

²⁰ Chom wang’i kamoro achiel. (Som Mathayo 6:22, 23.) Mano nyiso ni onego iket ngimani obed mayot mondo iket chunyi e tiyo ne Jehova. Wang’eyo ni nyalo bedo fuwo maduong’ ka waketo pesa, ngima mayom, kata gik mowuok manyien mondo obed mokwongo e ngimawa moloyo winjruokwa gi Nyasaye. Koro, ang’o mabiro konyowa keto mokwongo gik ma dwarore moloyo? Nyaka watem matek mondo kik wabed gi gowi. To ka in gi gowi, ket chenro mowinjore mondo idwok gowino piny kata ichule duto. Ka ok watang’, gige ringruok nyalo kawo thuolowa kod tekowa kendo samoro ok wanyal yudo thuolo mar lemo, puonjruok,  kata lendo. Kik wawe gige ringruok mondo ogaj ngimawa, kar mano, ka wan gi “chiemo kod lewni,” mago mondo oromwa. (1 Timotheo 6:8) Kata bed ni wan e chal mane, onego wanonre kinde ka kinde mondo wane kaka wanyalo medo tiyo ne Jehova gi chunywa duto.

21. Ang’o momiyo onego wayier gik ma waketo mokwongo e ngimawa?

²¹ Ng’e gik monego iket mokwongo e ngimani. Onego wati gi thuolo ma wan-go, tekowa, kod mwanduwa  e yo mariek. Ka ok watang’, to gik ma ok ochuno kaka somo kod pesa nyalo kawo thuolowa mang’eny. Yesu nowacho niya: “Sikuru kudwaro mokwongo Pinyruoth.” (Mathayo 6:33) Yiero ma watimo, timbewa, kod gik ma wachano timo e ngima nyiso gadier gik ma waketo mokwongo e ngimawa.

22, 23. (a) Tijwa maduong’ie mogik en mane? (b) En ang’o mabiro konyowa bedo mamor gi tije ma watimo?

²² Tich maduong’ie mogik monego watim en tiyo ne Jehova kendo lando wach maber ne jomamoko. (Mathayo 24:14; 28:19, 20) Wadwaro ni watim duto ma wanyalo e tijno mana kaka Yesu notimo. Jomoko osedar modhi lendo kuonde ma jolendo dwarore moloyo. Jomoko to puonjore dhok mamoko mondo gilend ne joma wacho dhok mamokogo. Wuo gi joma osetimo kamano mondo ing’e weche mathoth. Gibiro nyisi kaka gisebedo gi ngima maber kendo mopong’ gi mor.​—Som Ngeche 10:22.

²³ E kindegi, thothwa nyaka ti kuom seche mang’eny mondo wapidh joodwa, kendo seche moko chuno ni wati tije mopogore opogore. Jehova ong’eyo mano kendo omor ahinya gi kinda ma watimo mondo warit joodwa. Omiyo, wadhiuru nyime luwo ranyisi mar Jehova kod Yesu kuom tiyo matek bed ni watimo tich mane kata mane. Bende, onego wang’e ni tijwa maduong’ mogik en tiyo ne Jehova kendo lando wach maber mar Pinyruoth. Mano e ma biro miyowa mor madier.