1. Ang’o momiyo chuny Yesu ne chandore e otieno mogik ka pok otho?

 E OTIENO mogik ka Yesu pok otho, chunye ne chandore ahinya nikech jopuonjrene. Nong’eyo ni ochiegni weyogi to mano e momiyo noparo ahinya kaka ngimagi biro bedo e kinde mabiro. Nonyiso jopuonjrene niya: “Ok un mag piny.” (Johana 15:19) Bang’e, nolemonegi konyiso Wuon-gi niya: “Ok gin mag piny, mana kaka an ok an mar piny.” (Johana 17:15, 16) Weche ma ne Yesu owachogo tiendgi ang’o?

2. Wach ma Yesu notiyogo ni “piny” tiende en ang’o?

² Wach motigo e ndikono ni “piny” itiyogo kiwuoyo kuom joma ok ong’eyo Nyasaye kendo michiko gi Satan. (Johana 14:30; Jo-Efeso 2:2; Jakobo 4:4; 1 Johana 5:19) “Ok wan mag piny” e yo mane? E sulani, wabiro nono yore moko ma wanyalo nyisogo ni ok wan mag piny. Kuom ranyisi, wariwo lwedo Pinyruodh Nyasaye kendo ok wariw lwedo weche mag siasa. Wakwedo chuny mar pinyni. Warwakore e yo mobidhore kendo wan gi paro mowinjore e wi pesa. Bende, warwako gige lweny ma Nyasaye osemiyowa.​—Som Weche Momedore namba 16.

3. Yesu ne neno nade weche mag siasa?

³ Ka ne Yesu ni e piny ka, noneno kaka ji ne chandore kendo kaka ne gidak e ngima matek. Nodewogi ahinya kendo ne odwaro konyogi. Be nobedo jatend siasa? Ooyo. Nong’eyo ni gima ne nyalo konyo ji ne en Pinyruoth kata sirkal mar Nyasaye. Yesu ne dhi bedo Ruoth e Pinyruodh Nyasaye kendo wach Pinyruodhno e gima duong’ ma ne olando. (Daniel 7:13, 14; Luka 4:43; 17:20, 21) Kinde duto, Yesu ne ok donjre e weche siasa. Ka ne Yesu ni e nyim Pontio Pilato, ma ne en Gavana mar Rumi, nowacho niya: “Pinyruodha ok en mar pinyni.” (Johana 18:36) Jopuonjrene be ne ok donjre e weche mag siasa. Buk miluongo ni On the Road to Civilization nowacho ni Jokristo mokwongo “ne ok oyie mondo gibed jotelo mag siasa.” E kindegi, Jokristo madier bende timo mana kamano. Wariwo lwedo Pinyruodh Nyasaye kende kendo ok wadonjre e weche siasa mag piny.​—Mathayo 24:14.

4. Ere kaka Jokristo madier riwo lwedo Pinyruodh Nyasaye?

⁴ Sama jaote odhi e gweng’ moro mondo okow ote, ok odonjrega e weche mag jogweng’no, to ochopo mana ote momiye. Jokristo mowal bende chalo gi jaoteno. Paulo nonyiso Jokristo mowal niya: “Wan jo ma oor ma tiyo e lo Kristo.” (2 Jo-Korintho 5:20) Jokristo mowal nigi geno mar locho gi Kristo e polo. (Jo-Filipi 3:20) Giriwo lwedo Pinyruodh Nyasaye kendo ok gidonjre e siasa kata weche motudore gi sirkande mag pinyni. Gisebedo ka gikonyo ji tara gi tara mondo ong’e sirkand Nyasaye. “Rombe mamoko” ma nigi  geno mar dak nyaka chieng’ e piny manyien, bende riwo lwedo Jokristo mowal. Gin bende ok gidonjre e weche siasa mag pinyni. (Johana 10:16; Mathayo 25:31-40) Jakristo madier ok nyal riwo lwedo weche siasa mag pinyni.​—Som Isaya 2:2-4.

5. Achiel kuom gik momiyo Jokristo ok dhi e lweny en mane?

⁵ Jokristo madier neno jowetegi kaka joodgi kendo gin gi winjruok maber e kindgi, bed ni giwuok e pinje mopogore opogore kata ne gipon mopogore. (1 Jo-Korintho 1:10) Ka dine bed ni wadhiga e lweny, dikoro wakedo mana gi Jokristo wetewa ma gin kaka joodwa to Yesu ne osenyisowa ni wahergi. (Johana 13:34, 35; 1 Johana 3:10-12) E wi mano, Yesu nonyiso jopuonjrene ni giher nyaka jowasikgi.​—Mathayo 5:44; 26:52.

6. Jotich Jehova neno nade sirkande mag pinyni?

 ⁶ Kata obedo ni ok wariw lwedo weche siasa, watemo matek mondo wabed raia mabeyo. Kuom ranyisi, wanyiso ni wamiyo sirkal luor ka waluwo chike ma giketo kendo chulo osuru. Kata kamano, wabedo motang’ mondo kinde duto wachiw “gige Nyasaye ne Nyasaye.” (Mariko 12:17; Jo-Rumi 13:1-7; 1 Jo-Korintho 6:19, 20) “Gige Nyasaye” miwuoyoe e ndikono oriwo here, luwo chikene, kendo lame. Wayie luwo chike Jehova kata ka timo mano nyalo miyo walal ngimawa.​—Luka 4:8; 10:27; som Tich Joote 5:29; Jo-Rumi 14:8.

7, 8. “Chuny mar pinyni,” en ang’o, to omiyo ji bedo gi kido mage?

⁷ Bedo mopogore gi piny Satanni tiende en tamruok mondo “chuny mar pinyni” kik chikwa. Chunyno miyo ji bedo gi paro kod timbe mag Satan kendo ochiko joma ok ti ne Jehova. Kata kamano, Jokristo ok yie mondo chuny mar pinyni ochikgi. Mana kaka Paulo nowacho, wan “ne warwako roho mar Nyasaye, to ok chuny mar pinyni.”​—1 Jo-Korintho 2:12; Jo-Efeso 2:2, 3; som Weche Momedore namba 17.

⁸ Chuny mar pinyni miyo ji bedo gi ich-lit, sunga, kod wich-teko. Omiyo gibedo gi paro ni Nyasaye ok onego ochikgi. Satan dwaro ni ji otim gimoro amora ma gidwaro ma ok giparo ni gigo dhi kelonegi rach mage. Odwaro ni ji opar ni “gombo mag ringruok, gi gombo mag wang’” e gik madongo e ngima. (1 Johana 2:16; 1 Timotheo 6:9, 10) Jachien temo ahinya mondo owuond jotich Jehova nikech odwaro ni gitim  gik moko kaka en owuon otimo.​—Johana 8:44; Tich Joote 13:10; 1 Johana 3:8.

9. Chuny mar pinyni nyalo chikowa e yo mane?

⁹ Chuny mar pinyni olworowa koni gi koni ka muya ma wayueyo. Ka ok watemo matek mondo wakwed chunyno, obiro chako chikowa. (Som Ngeche 4:23.) Mano nyalo chako timore e yo ma ok wanyal fwenyo. Kuom ranyisi, wanyalo chako rwako paro kod timbe mag joma ok lam Jehova. (Ngeche 13:20; 1 Jo-Korintho 15:33) Kata, wanyalo rwako chunyno ka waneno ponografi, ka wayie gi puonj mag joma oseng’anyo moweyo lamo madier, kata ka wahero tuke ma ji piemie ahinya.​—Som Weche Momedore 18.

10. Ere kaka wanyalo kwedo chuny mar pinyni?

¹⁰ Omiyo, ere kaka wanyalo kwedo chuny mar pinyni? Onego wabed machiegni gi Jehova kendo wayie mondo otawa gi riekone. Nyaka walem kinde duto ka wakwayo rohone maler kendo wabed modich e tij Nyasaye. Jehova e ma nigi teko mang’eny moloyo gimoro amora kata ng’ato ang’ata. Wan gadier ni onyalo konyowa kwedo chuny mar pinyni.​—1 Johana 4:4.

11. Ere kaka chuny mar pinyni chiko yo ma ji rwakorego?

¹¹ Yo machielo ma wanyisogo ni ok wan mag piny en kokalo kuom rwakruokwa. Ji mang’eny rwakore mondo jomoko onegi, mondo gimi jomoko obed gi gombo mag terruok, ginyisgo chuny mar ng’anyo, kata mondo ginyisgo pesa ma gin-go. Jomoko  to ok dew kaka girwakore. Ginyalo rwakore e yo mojwang’ore kata rwako lewni molil. Ok wanyal yie mondo gik ma kamago ochik rwakruokwa kod bidhruokwa.

12, 13. Gin puonj mage manyalo konyowa yiero lewni ma warwako?

¹² Kaka jotich Jehova wadwaro ni kinde duto warwakre maber, tiende ni warwakre e yo mochanore malong’o, maler, ma ok chwany jomoko, mowinjore gi gima watimo kod kama wadhiye. Warwakore e yo ‘ma ok kal tong’ kendo manyiso ni wan joma pachgi  long’o’ mondo wanyisgo ni ‘waluoro Nyasaye.’​—1 Timotheo 2:9, 10; Juda 21.

¹³ Yo ma warwakorego nyalo mulo yo ma jomoko nenogo Jehova kod joge. Wadwaro “timo gik moko duto ne duong’ mar Nyasaye.” (1 Jo-Korintho 10:31) Ka warwakore e yo ma ok kal tong’, wanyiso ni wamiyo ji luor kendo wadewogi. Omiyo, sama wayiero lewni ma wadwaro rwako kata yo ma wadwaro bidhorego, onego waket e paro kaka jomamoko biro neno wachno.​—1 Jo-Korintho 4:9; 2 Jo-Korintho 6:3, 4; 7:1.

14. En ang’o monego waket e paro sama wayiero lewni ma wadhigo e chokruoge, e tij lendo, kata e tije mamoko mag Pinyruoth?

¹⁴ Warwakorega nade sama wadhi e chokruoge kod e tij lendo? Be warwakorega mana nikech wadwaro ni jomoko onewa? Be yo ma warwakorego chwanyo jomoko? Be waneno ni wan-gi ratiro mar yiero kaka onego warwakre ma ok wadewo jomamoko? (Jo-Filipi 4:5; 1 Petro 5:6) En adier ni waduto wagomboga mondo wabed mondisore, kata kamano, kido mabeyo ma wan-go e ma biro miyo wabed mondisore moloyo. Kido mabeyogo e ma Jehova ng’iyo kuomwa. Kidogo nyiso gima wan gadier, tiende ni, “bidhruok ma iye mar chuny” ma en “gima nigi duong’ moloyo e wang’ Nyasaye.”​—1 Petro 3:3, 4.

15. Ang’o momiyo Jehova ok nyiswa achiel kachiel kaka onego warwakre?

¹⁵ Jehova ok omiyowa list mar lewni monego warwak kod mago ma ok onego warwak. Kar mano, osemiyowa puonj mag Muma manyalo konyowa timo yiero mabeyo. (Jo-Hibrania 5:14) Odwaro ni hera ma waherego kod ma waherogo jomoko e ma ochik yiero  ma watimo, gibed madongo kata matindo. (Som Mariko 12:30, 31.) E piny duto, jotich Jehova rwakore e yore mopogore opogore kaluwore gi oganda ma giaye kata e yo ma gin giwegi e ma giyiero. Pogruok ma kamano ber kendo kelo mor.

16. Ere kaka yo ma jopiny nenogo pesa kwedo gima Yesu nopuonjo? Gin penjo mage monego wapenjre?

¹⁶ Satan dwaro ni ji obed gi paro ni pesa kod mwandu e ma nyalo miyo gibed mamor. Jotich Jehova to ong’eyo ni mano en miriambo. Wayie gi weche ma ne Yesu owacho niya: “Kata ka ng’ato nigi gik  mogundho, ngimane ok otenore kuom gik ma en-go.” (Luka 12:15) Pesa ok nyal miyo wabed mamor gadier. Bende, pesa ok nyal miyo wabed gi osiepe madier, paro mokuwe, kata miyowa ngima ma nyaka chieng’. En adier ni dwarore ni wabed gi gige ringruok kendo wagombo mondo wabed gi ngima maber. Kata kamano, Yesu nopuonjowa ni wanyalo bedo mamor mana ka wan gi winjruok maber gi Nyasaye kendo ka lamo Nyasaye e ma waketo mokwongo e ngimawa. (Mathayo 5:3; 6:22) Penjri ane kama: ‘Be asechako neno pesa e yo ma jopiny nenego? Be kinde duto aparo kendo wuoyo mana e wi pesa?’​—Luka 6:45; 21:34-36; 2 Johana 6.

17. Gin ber mage minyalo yudo ka ikwedo paro ma jopiny nigo e wi pesa?

¹⁷ Ka waketo pachwa e tiyo ne Jehova kendo kwedo yo ma jopiny nenogo pesa, ngimawa biro bedo maber. (Mathayo 11:29, 30) Gik ma wan-go biro romowa kendo wabiro bedo gi paro kod chuny mokuwe. (Mathayo 6:31, 32; Jo-Rumi 15:13) Ok wabi bedo gi parruok mang’eny e wi gige ringruok. (Som 1 Timotheo 6:9, 10.) Wabiro bedo mamor kuom chiwo gigewa. (Tich Joote 20:35) Bende, wabiro bedo gi thuolo moromo mar bedo kanyachiel gi joodwa kod osiepewa. Wanyalo kata nindo mokuwe.​—Eklesiastes 5:12.

18. Ang’o ma Satan temo timonwa?

¹⁸ Satan temoga ketho winjruokwa gi Jehova, omiyo, nyaka watim duto ma wanyalo mondo warit winjruokno. “Wakedo gi teko mar oganda mar  jochiende.” (Jo-Efeso 6:12) Satan gi jochiendene ok dwar ni wabed mamor kendo wadag nyaka chieng’. (1 Petro 5:8) Jowasikwa ma nigi tekogo kedo kodwa, kata kamano, Jehova nyalo konyowa loyogi.

19. Ndiko mar Jo-Efeso 6:14-18 lero nade “gige lweny” ma Jakristo onego orwak?

¹⁹ E kinde machon, jolweny ne rwakoga gige lweny mondo jowasikgi kik hinygi sama gikedo kodgi. E yo ma kamano, nyaka warwak “gige lweny” duto ma Jehova osemiyowa. (Jo-Efeso 6:13) Gigo biro ritowa. Ndiko mar Jo-Efeso 6:14-18 wuoyo e wi gige lwenygo. Owacho kama: “Omiyo, chung’uru motegno ka utueyo adiera e nungou kaka msip, ka urwako tim makare kaka rageng’ mar akor, kendo ka urwako ikruok mar yalo wach maber mar kuwe e tiendeu. Kaachiel gi mago duto, ting’uru okumba malach mar yie, ma biro miyo ubed gi nyalo mar nego aserni duto ma kakni gi mach moa kuom ng’at marach. Bende, rwakuru ogudu mar warruok kod ligangla mar roho maler, ma en wach Nyasaye. Kendo, kinde duto dhiuru nyime lamo gi kit lamo duto kod sayo, ka roho chikou.”

20. Ang’o ma nyaka watim mondo “gige lweny” ma Nyasaye osemiyowa okonywa?

²⁰ Ka jalweny ok orwako gir lweny moro, jasike biro dwaro goyo mana kama ok oumono. Ka wadwaro ni “gige lweny” oritwa maber, nyaka warwakgi giduto. Onego warwakgi kinde duto kendo waritgi maber. Pod wabiro dhi nyime kedo nyaka chieng’ ma ibiro kethie piny marachni ma gol Satan kaachiel gi jochiendene duto. (Fweny 12:17; 20:1-3) Omiyo, ok onego  waol ka po ni wakedo gi gombo maricho kata nyawo moko mag ringruok!​—1 Jo-Korintho 9:27.

21. Ere kaka wanyalo locho e lweny ma wakedoe?

²¹ Ok wanyal kedo gi Jachien mi waloye gi tekowa wawegi nikech en gi teko mohingowa. Kata kamano, ka Jehova okonyowa to wanyalo kedo kode mi waloye. Mondo wadhi nyime chung’ motegno, dwarore ni wawuo gi Jehova e lamo, wapuonjre Wachne, kendo wachokre kanyachiel gi owetewa gi nyiminewa. (Jo-Hibrania 10:24, 25) Gigo biro konyowa makore motegno gi Nyasaye kendo rito yie marwa.

22, 23. (a) Ere kaka wanyalo makore motegno gi yie marwa? (b) Ang’o ma wabiro nono e sula ma luwo?

²² Dwarore ni wamakre motegno gi yie marwa kinde duto. (Johana 15:19) Seche moko Joneno mag Jehova timoga gik moko e yo mopogore gi jomamoko. Omiyo onego ipenjri niya: Be ang’eyo gimomiyo seche moko watimo gik moko e yo mopogore? Be an gadier chuth ni gik ma Muma kod ma jatichno mogen kendo mariek wacho gin gik makare? To be amor ni an achiel kuom Joneno mag Jehova? (Zaburi 34:2; Mathayo 10:32, 33) Be anyalo lero yiena ne jomoko?’​—Mathayo 24:45; Johana 17:17; som 1 Petro 3:15.

²³ Kinde mang’eny, wang’eyoga maler gik ma nyaka watim mondo wabed mopogore gi piny. Kata kamano, nitie kinde moko ma ok wang’eyo gik monego watim. Satan temoga makowa e yore mang’eny. Yo achiel motiyogo en yore mag manyo mor. Ere kaka wanyalo tiyo gi rieko e yiero yore mag manyo mor? Wabiro nono penjono e sula ma luwo.