1-3. Ang’o momiyo chuny Ezekiel onyosore, to ne otaye mondo okor weche mage?

 EN HIGNI auchiel nyaka ne ter Ezekiel e tuech. a Chuny janabino onyosore koparo kaka loch mar Juda nie chal marach. Juda ma en dalagi ni kilomita mang’eny kowuok kama entiere. Oseneno kaka joloch mopogore opogore locho moro bang’ machielo.

² Nonyuol Ezekiel e kinde loch Josia ma ne en ruoth maber. Nyaka bed ni Ezekiel ne mor ahinya ka ne owinjo ni Josia notimo kampen mar ketho sanamu kendo duoko lamo madier e piny Juda. (2 We. 34:1-8) Kinda ma Josia notimo ne ok okelo ber mosiko nikech ruodhi ma ne oluwe ne odhi nyime lamo nyiseche manono. Ok kawwa gi wuoro, ni e bwo loch mag ruodhi marichogo, timbe maricho ne onya ahinya kendo ne gionge gi winjruok maber gi Jehova. Be ne nitie geno moro amora? Ee!

³ Jehova notayo janabine mondo okor weche e wi Mesia. Mago gin weche ma ne okwongo koro e wi Mesia ma ne dhi bedo Jaloch kendo Jakwath ma ne dhi duoko lamo madier  nyaka chieng’ kendo rito rombe mag Jehova e yo maber. Ber mondo wanon weche ma ne okorgo e yo matut, nikech yo ma wechego chopogo mulo ngimawa ma kinde ma biro. Weuru mondo koro wanon weche ang’wen ma ne okor e wi Mesia ma yudore e bug Ezekiel.

4. En wach mane ma Ezekiel ne okoro, to ere kaka Jehova nochako wuoyo e weche ma ne okorgo?

⁴ Chiegni higa mar 612 K.K.P., “wach Jehova” nobiro ne Ezekiel, kendo ne owacho weche mokor ma nyiso kaka loch Mesia biro chalo, kod gimomiyo onego wagen Pinyruodhe. Jehova nochako weche mokorgo ka ne onyiso Ezekiel ni onyis joma ne oterego e tuech, ngero moro ma nyiso kaka joloch mag Juda ne onge yie kod gimomiyo Ruoth ma Mesia ne dwarore.​—Eze. 17:1, 2.

5. Weche madongo mag ngerono gin mage?

⁵ Som Ezekiel 17:3-10. Magi e weche madongo mag ngerono: “Otenga moro maduong’” jako chuny yath ma malo mogik mar yiend sida kendo otere nyaka e “dala mar jolok ohala.” Kae to otengano kawo “moko kuom kodhi mag pinyno” kendo opidhogi e lowo momewo “ka ma pi ng’enyie.” Kodhino dongo mi obed “yadh mzabibu moyarore gi piny.” Bang’ mano, “otenga machielo maduong’” biro. Yadh mzabibuno tero tiendene ‘kochomo ir’ otenga mar ariyono, mondo opidhe kamachielo ma nitie pi. Jehova kwedo timbe yadh mzabibuno, ma nyiso ni ibiro pudh tiendene mi ‘otwo chuth.’

6. Ler ane tiend ngerono.

⁶ Ngerono tiende en ang’o? (Som Ezekiel 17:11-15.) E higa mar 617 K.K.P., Nebukadnezar ruodh Babulon (ma en e “otenga maduong’” mokwongo) nolworo Jerusalem. Ne ogolo Jehoyakin ruodh Juda (ma en “chuny yath ma malo mogik”) e lochne mi otere nyaka Babulon (“dala mar jolok ohala”). Nebukadnezar noketo Zedekia (ma en achiel kuom “kodhi mag pinyno”) mondo oloch Jerusalem. Ne ochun ruodh Juda manyienno mondo okuong’re e nying Nyasaye ni obiro bedo e bwo loch mar Ruoth Nebukadnezar. (2 We. 36:13) Kata kamano, Zedekia noketho singruok ma notimono mi ong’anyo ne ruodh Babulon kuom dhi kwayo kony kuom Farao ruodh Misri (ma en “otenga . . maduong’” mar ariyo), to weche ne ok odhine maber. Jehova ne ok mor gi kaka Zedekia noketho singruok ma ne otimo. (Eze. 17:16-21) Gikone ne ogol Zedekia e loch kendo ne otho ka en e jela e piny Babulon.​—Jer. 52:6-11.

7. Ang’o ma wapuonjore e wi ngerono?

⁷ Ang’o ma wanyalo puonjore e ngerono? Mokwongo, nikech wariwo lwedo lamo madier, onego watim gik ma  wawacho. Yesu nowacho niya: “‘Ee’ maru mondo obed mana ee, to ‘Ooyo’ maru obed mana ooyo.” (Mat. 5:37) Ka po ni dwarore ni wakuong’re e nying Nyasaye ni wabiro wacho adier, kaka sama wachiwo neno e kot, wakawo singruok ma kamano kaka gima pek ahinya. Mar ariyo, onego wanon ahinya ni to gin jomage ma wageno. Muma wacho niya: “Kik iket genoni kuom jotelo mag piny, kata kuom dhano, nimar ok onyal waro ng’ato.”​—Zab. 146:3.

8-10. Jehova nowacho ni ruoth ma Mesia ne dhi chalo nade, to ere kaka weche ma ne okorgo chopo? (Ne bende sanduk ma wiye wacho ni “Weche ma Nokor e Wi Mesia​—Yadh Sida Maduong’.”)

⁸ Kata kamano, nitie jaloch moro ma owinjore wagen ahinya. Bang’ wuoyo e wi ngero mar yath ma ne opidh kamachielo, Jehova notiyo gi ngerono e lero kaka ruoth ma Mesia biro chalo.

⁹ Weche ma ne okor. (Som Ezekiel 17:22-24.) Jehova e ma koro dwaro kawo okang’ to ok otenga madongoka. Obiro jako chuny yath ‘e wi sida mabor, mi opidhe e got moro maduong’ kendo mabor.’ Chuny yath mayom, biro bedo “Yadh Sida Maduong’” kendo “kit winy duto” biro yudo kar dak kanyo. Eka “yiende duto manie pap” biro ng’eyo ni Jehova e ma ne omiyo yath maduong’no odongo.

¹⁰ Kaka wechego chopo. Jehova nogolo Wuode ma Yesu Kristo, koa e anyuola mar Daudi (“sida mabor”) mi opidhe e Got Sayun manie polo (“got moro maduong’ kendo mabor”). (Zab. 2:6; Jer. 23:5; Fwe. 14:1) Omiyo, Jehova nokawo Wuode ma jowasike ne neno kaka “ng’at man piny” mogik, kendo oting’e malo kuom miye “kom-loch mar Daudi wuon mare.” (Dan. 4:17; Luka 1:32, 33) Mana kaka yadh sida maduong’, Yesu Kristo ma en Mesia, biro locho e wi piny duto kendo kelo gueth ne raia mage. Kuom adier, en e Jaloch mowinjore wagen. E bwo Pinyruodhe, joma winjo Nyasaye biro ‘dak gi kuwe ma ok giluoro masira moro amora.’​—Nge. 1:33.

11. En puonj mane maduong’ ma wayudo kuom weche ma nokor e wi “chuny yath” ma nobedo “yadh sida maduong’”?

¹¹ Weche ma nokorgo puonjowa ang’o? Weche ma nokor e wi ‘chuny yath’ ma nobedo “yadh sida maduong’” konyowa yudo dwoko mar penjo maduong’ni: En ng’a monego wagen kuome? En fuwo maduong’ geno kuom sirkande mag dhano kod jolwenjgi. Mondo wayud arita makare, onego waket genowa duto kuom Ruoth Yesu Kristo, ma en Mesia. Pinyruodh Nyasaye manie lwete, e sirkal kende ma biro kelo ne dhano lokruok.​—Fwe. 11:15.

12. Ere kaka Jehova nonyiso ni ne ok ojwang’o singruok ma ne otimo gi Daudi?

¹² Kaluwore gi kaka noler ngero mar otenga ariyo madongo, Ezekiel nofwenyo ni Zedekia ma ne en ruoth marach ma ne wuok e anyuola mar Daudi, ne idhi gol e loch kendo  tere e tuech Babulon. Nyaka bed ni janabino nopenjore niya, ‘To nade singruok ma ne Nyasaye otimo gi Daudi, konyise ni ruoth ma dhi wuok e anyuolane ne dhi locho nyaka chieng’?’ (2 Sa. 7:12, 16) Kapo ni Ezekiel nopenjore penjono, ne ok ochuno ni orit kuom kinde malach eka oyud dwoko mar penjono. Chiegni higa mar 611 K.K.P., ma en higa mar abiriyo bang’ tero jomoko e tuech, e kinde ma Zedekia pod ne locho e piny Juda, ‘wach Jehova ne obiro’ ne Ezekiel. (Eze. 20:2) Jehova notaye mondo owach weche moko e wi Mesia, ma ne dhi nyiso ni ok ojwang’o singruok ma ne otimo gi Daudi. Weche ma ne okorgo nonyiso ni Mesia e jal ma nowinjore okaw kom-loch Daudi.

13, 14. Gin weche mage madongo ma yudore e weche ma ne okor e Ezekiel 21:25-27, to ere kaka wechego chopo?

¹³ Weche ma ne okor. (Som Ezekiel 21:25-27.) Kokalo kuom Ezekiel, Jehova nowuoyo e yo moriere gi “jaduong’ Israel ma jaketho,” ma kindene mar kum koro nosechopo. Jehova nyiso jaloch ma jakethono ni ne idhi maye “kilemba” kod “osimbo,” (ma gin gik ma nyiso telo). Kae to, joloch ma  ne “onge duong’” ne idhi ting’ malo, to joloch ma ne “nigi duong’” ne idhi duok piny. Joloch ma ne oting’ malogo ne dhi dhi nyime locho nyaka ‘jal mowinjore obi,’ kae to Jehova ne dhi miyo jalno Pinyruoth.

¹⁴ Kaka wechego chopo. E higa mar 607 K.K.P., ka ne iketho Jerusalem, pinyruodh Juda ma ne “nigi duong’” ne oduok piny ka ne oketh taondno kendo oter Ruoth Zedekia e tuech. Kae to, bedo ni ne onge ruoth ma wuok e anyuola Daudi ma ne locho Jerusalem, ogendni mamoko ma “onge duong’” ne oting’ malo, ma gibedo gi loch e wi piny, kata kamano, ne gilocho mana kuom kinde. Ndalo mag Ogendni, kata “kinde ma ne oket ne ogendnigo,” norumo e higa mar 1914 ka ne Jehova oketo Yesu Kristo mondo obed ruoth. (Luka 21:24) Nikech ne en nyakwar Ruoth Daudi, Yesu e ‘jal mowinjore’ yudo Pinyruodh Mesia. b (Cha. 49:10) Omiyo, kokalo kuom Yesu, Jehova nochopo singo ma ne omiyo Daudi ni nyakware ne dhi locho e Pinyruoth nyaka chieng’.​—Luka 1:32, 33.

15. Ang’o momiyo wanyalo geno ruodhwa ma en Yesu Kristo?

 ¹⁵ Weche ma nokorgo puonjowa ang’o? Wanyalo geno ruodhwa ma en Yesu Kristo. Nikech ang’o? En nikech mopogore gi joloch mag pinyni moyier mana gi dhano kendo ma ok ti gi tekogi e yo maber, Yesu to Jehova e ma ne oyiero kendo “nomiye . . . pinyruoth” nikech en e jal mowinjore gi pinyruodhno. (Dan. 7:13, 14) Kuom adier, onego wagen kuom Ruoth ma Jehova e ma oyiero!

16. Jehova neno nade rombene, to “jokwath mag Israel” e kinde Ezekiel ne timo ang’o ne rombene?

¹⁶ Jehova, ma en Jakwath Maduong’, dewo ahinya rombene ma gin jotichne manie piny. (Zab. 100:3) Sama omiyo jokwath matindo ting’ mar rito rombene, onono ahinya kaka giritogi. Par ane kaka Jehova ne neno “jokwath mag Israel” ma ne nitie e kinde Ezekiel. Jotelo ma onge wich-kuotgo, ne ‘locho e wigi gi gero kendo sandogi.’ Mano nomiyo rombe odonjo e chandruok, ma ng’enygi oweyo lamo madier.​—Eze. 34:1-6.

17. Ere kaka Jehova noreso rombene?

¹⁷ Jehova ne dhi timo ang’o? Nonyiso joloch mager mag Israel niya: ‘Abiro penjou wach rombena.’ Kae to nomedo singonegi niya: ‘Abiro golo rombena e dhou.’ (Eze. 34:10) Kinde duto Jehova chopo gik mosingo. (Jos. 21:45) E higa mar 607 K.K.P., noreso rombene ka notiyo gi Jo-Babulon mondo omonj jokwath ma ne gin jowuoche kendo mayogi loch. Higni piero abiriyo bang’e, ne oreso rombene e lwet Jo-Babulon kendo duokogi e pinygi mondo gichak lamo madier kendo kuno. Kata kamano, pod ne inyalo monj rombe mag Jehova, nikech pod ne gidhi bedo e bwo sirkande mag piny. ‘Kinde ma oket ne ogendni’ pod ne dhi dhi nyime kuom higni mang’eny.​—Luka 21:24.

18, 19. Ezekiel nokoro weche mage e higa mar 606 K.K.P.? (Ne picha manie chak sulani.)

¹⁸ E higa mar 606 K.K.P., ma en higa achiel bang’ ka ne oseketh Jerusalem kendo higni mang’eny ka pok ores Jo-Israel e tuech e piny Babulon, Jehova notiyo gi Ezekiel e koro weche manyiso kaka Jakwath Maduong’ dewo rombene ahinya. Weche mokorgo nyiso kaka Ruodh Pinyruodh Mesia biro rito rombe mag Jehova.

¹⁹ Weche ma ne okor. (Som Ezekiel 34:22-24.) Nyasaye ‘biro chungonegi jakwath achiel,’ ma oluongo ni “jatichna Daudi.” Weche motigo ni “jakwath achiel” kaachiel gi “jatichna” nyiso ni Jatelono ok ne dhi chako anyuola machielo mar joloch e anyuola mar Ruoth Daudi, to ne odhi yudo loch mosiko mar Daudi. Jakwath kendo Jatelono biro pidho  rombe Nyasaye kendo obiro bedo “jaduong’ ma telonegi.” Jehova biro timo “singruok mar kuwe” gi rombene. “Gueth biro chuenegi mana ka koth,” kendo gibiro dak gi kuwe, ka gin gi ngima maber. Ee, dhano biro bet gi kuwe e kindgi. Bende, kuwe biro bedo e kind dhano kod le!​—Eze. 34:25-28.

20, 21. (a) Ere kaka weche ma ne Nyasaye okoro e wi ‘jatichne Daudi’ nochopo? (b) Weche Ezekiel ma wuoyo e wi “singruok mar kuwe” tiendgi en ang’o?

²⁰ Kaka wechego chopo. Ka ne Nyasaye oluongo Jatelono ni “jatichna Daudi,” nowuoyo kuom Yesu ma ne wuok e anyuola mar Daudi kendo ma ne nigi ratiro mar locho. (Zab. 89:35, 36) Ka ne Yesu ni e piny, nobedo “jakwath maber,” kendo ne ochiwo “ngimane ne rombe.” (Joh. 10:14, 15) Kata kamano, sani koro en Jakwath manie polo. (Hib. 13:20) E higa mar 1914, Nyasaye noketo Yesu mondo obed Ruoth kendo ne omiye migawo mar pidho kendo rito rombene manie piny. Kinde matin bang’e e higa mar 1919, Ruoth manyienno noyiero “jatich mogen kendo mariek” mondo opidh “joode,” ma gin jotich Nyasaye momakore kode ma nigi geno mar dak e polo kod ma nigi geno mar dak e piny. (Mat. 24:45-47) Koluwo kaka Kristo chike, jatich mogen osebedo ka pidho maber rombe Nyasaye gi chiemb chuny. Chiemb chunygo osekonyogi mondo gibed gi kuwe kod arita maber to mano miyo gichalo joma odak e paradiso mar ranyisi.

²¹ Weche Ezekiel ma wuoyo e wi “singruok mar kuwe” kod gueth ma chue kaka koth, tiendgi en ang’o? E piny manyien ma biro, joma lamo Jehova manie piny biro yudo guedh mogundho nikech “singruok mar kuwe.” E paradiso ma biro bedo e piny, dhano momakore gi Nyasaye ok bi bedo maluor nikech lweny, timbe mahundu, kech, tuoche kata le mag bungu. (Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23) Donge imor ahinya gi geno mar ngima ma nyaka chieng’ ma biro bedo e paradiso e pinyka, kama rombe Nyasaye biro ‘dakie gi kuwe ma onge ng’at ma bwogogi’?​—Eze. 34:28.

22. Yesu neno nade rombene, to ere kaka jokwath matindo nyalo luwo ranyisine?

²² Weche ma nokorgo puonjowa ang’o? Yesu bende dewo rombene mana kaka Wuon-gi. Jakwath kendo Ruoth temo ahinya mondo rombe mag Wuon-gi oyud chiemb chuny kendo gibed gi kuwe kod arita maber e paradiso mar ranyisi. Mano kaka ber bedo e bwo Jaloch ma kamano! Jokwath matindo bende onego odew rombe mana kaka Yesu. Jodongo onego orit kueth gi “chuny mohero” ka gitimo kamano gi “chuny mamor” kendo giket ranyisi maber ma rombe nyalo luwo. (1 Pet. 5:2, 3) Onge jaduong’-kanyakla moro amora ma nyalo dwaro timo gimoro marach ne rombe mag Jehova! Par weche ma ne Jehova onyiso jokwath maricho ma ne tayo Jo-Israel e kinde Ezekiel. Ne onyisogi niya: ‘Abiro penjou wach  rombena.’ (Eze. 34:10) Jakwath Maduong’ nono ahinya kaka irito rombene kendo Wuode bende timo kamano.

23. En wach mane ma Jehova nokoro e wi riwo oganda Jo-Israel, to ere kaka wechego nochopo?

²³ Jehova dwaro ni joma lame otine kanyachiel ka gin gi winjruok. E weche mokor ma wuoyo e wi dwoko winjruok ma ne nie kind Jo-Israel, Nyasaye ne osingo ni nodhi choko joge, ma noriwo dhoudi ariyo mag Juda kod dhoudi apar mag Israel kendo riwogi kaka “oganda achiel,” machal ka gima oriwo “ludhe” ariyo mondo ‘gibed luth achiel’ e lwete. (Eze. 37:15-23) Weche ma ne okorgo notimore ka ne Nyasaye oriwo ogendni mag Israel e Piny Manosingi e higa mar 537 K.K.P. c Mano ne en mana kionjo mar kuwe kod winjruok ma biro bedoe e kinde ma biro. Bang’ singo ni ne odhi riwo Jo-Israel, Jehova nomiyo Ezekiel okoro kaka Jaloch mar kinde ma biro biro riwo joma lamo Nyasaye gadier e piny mangima kendo gibiro bedo gi winjruok achiel nyaka chieng’.

24. Jehova lero ni Jatelo mar Pinyruodh Mesia chalo nade, to lochne biro chalo nade?

²⁴ Weche ma ne okor. (Som Ezekiel 37:24-28.) Kae bende Jehova luongo Jatelo mar Pinyruodh Mesia ni “jatichna Daudi,” “jakwath achiel,” kendo “jaduong’,” kata kamano,  Jehova koro luongo Jal Manosingi ni “ruoth.” (Eze. 37:22) Loch mar Ruodhno biro chalo nade? Lochne biro siko. Weche motigo ni “nyaka chieng’” kod “mosiko” nyiso ni gueth ma lochne biro kelo ok norum. d Winjruok biro betie e lochne. E bwo “ruoth achiel,” ji duto biro luwo ‘buche’ mag Nyasaye kendo “gibiro dak e piny” kanyachiel. Lochne biro miyo raia mage osud machiegni gi Jehova Nyasaye. Jehova biro timo kodgi “singruok mar kuwe.” Jehova biro bedo Nyasachgi kendo gibiro bedo joge. Kendo kare maler nobed “e diergi nyaka chieng’.”

25. Ere kaka weche ma ne okor e wi Pinyruodh Mesia nochopo?

²⁵ Kaka wechego chopo. E higa mar 1919, Jokristo mowal ne ochok kanyachiel e bwo “jakwath achiel,” ma en Ruodh Pinyruodh Mesia, Yesu Kristo. Bang’e, ‘oganda mang’ongo’ moa e “ogendni duto, gi dhoudi duto, gi pinje duto, kendo gi dhok duto” noriw kanyachiel gi Jokristo wetegi mowal. (Fwe. 7:9) Giduto gisebedo “kueth achiel” e bwo “jakwath achiel.” (Joh. 10:16) Bed ni gin gi geno mar dhi e polo kata dak e piny, giduto giluwo buche mag Jehova. Mano osemiyo gidak kanyachiel e paradiso mar ranyisi kaka owete e piny mangima. Jehova oseguedhogi mi gibedo gi kuwe, kendo kama ler mare  mochung’ ne lamo madier nie kindgi. Jehova en Nyasachgi kendo gimor bedo jotichne sani kendo nyaka chieng’!

26. Ang’o ma wanyalo timo mondo winjruok kod kuwe obedie e paradiso mar ranyisi?

²⁶ Weche ma nokorgo puonjowa ang’o? Wan gi thuolo makende mar bedo e riwruok mar owete e piny ngima ma riwo lwedo lamo madier mar Jehova. Kata kamano, thuolo makendeno biro gi ting’, nyaka watem matek mondo warit kuwe. Omiyo, waduto dwarore ni watim kar nyalowa mondo wabed gi winjruok kod yie ma nigi tim. (1 Kor. 1:10) Mano e momiyo, wachamo chiemb chuny machal, waluwo puonj mag Muma machal, kendo waduto watimo tij lando wach Pinyruoth kod loko ji obed jopuonjre. Kata kamano, gima duong’ ma miyo wabedo gi winjruok en hera. Ka watimo kinda mondo wanyis hera e yore mopogore opogore kaka neno ne ji lit, kechogi, kendo ng’wononegi, mano miyo wabedo gi winjruok maber e kindwa. Muma wacho niya: ‘Hera e ma tueyo gik moko duto kanyachiel.’​—Kol. 3:12-14; 1 Kor. 13:4-7.

27. (a) Ineno nade weche mokor e wi Mesia ma yudore e bug Ezekiel? (b) Ang’o ma wabiro nono e sula moko ma luwo?

²⁷ Mano kaka wamor gi weche mokor ma yudore e bug Ezekiel! Somo kendo paro matut weche mokorgo puonjowa ni ruodhwa ma Yesu Kristo e ma onego wagen, en e ma owinjore otawa, en e ma oritowa maber kaka rombene, kendo en e ma obiro konyowa mondo warit kuwe kod winjruok ma wan-go nyaka chieng’. Mano kaka en thuolo makende bedo e bwo loch mar Mesia! Onego wapar ni weche mokor ma wuoyo e wi Mesia otudore gi wach maduong’ miwuoyoe e bug Ezekiel ma en duoko lamo madier. Jehova tiyo gi Yesu e choko jotichne kanyachiel kendo duoko lamo madier. (Eze. 20:41) E sula ma luwo mag bugni, wabiro nono matut wach duoko lamo madier kod kaka oler wachno e bug Ezekiel.