1, 2. En ang’o ma nomiyo Yesu odhi e thim mar Judea e higa mar 29, to ang’o ma notimorene ka en kuno? (Ne picha manie chak sulani.)

 NYALO bedo ni en giko Oktoba kata chak Novemba e higa mar 29, kendo Yesu nie thim mar Judea ma ni yo nyandwat mar Nam Chumbi. Roho maler e ma ne otaye mondo odhi kuno bang’ ka osebatise ma owale. Yesu osebedo e thim kama opong’ gi kiteno kuom odiechienge 40 kotueyo chiemo, kolemo, kendo koparo matut. Nenore ni gie kindeno, Jehova nowuoyo gi Wuode ka oike ne gik ma ne dhi timore.

² Koro gie kindeno sama kech kayo Yesu ahinya, eka Satan biro mondo oteme. Gima timore bang’ mano nyiso wach moro maduong’ ma mulo ji duto mohero lamo madier, moriwo nyaka in.

3, 4. (a) E tem mokwongo gi mar ariyo, Satan notemo Yesu kochako gi weche mage, to ne odwaro ni Yesu obed gi kiawa e wi wach mane? (b) Ere kaka Satan tiyoga gi yore kaka mago e kindegi?

³ Som Mathayo 4:1-7. E tem mokwongo gi mar ariyo, Satan temo Yesu e yo mopondo kowachone niya: “Ka in wuod Nyasaye.” Be Satan ne nigi kiawa ni Yesu en Wuod Nyasaye?  Ooyo. Malaika ma ne oseng’anyono nong’eyo maler ni Yesu en Wuod Nyasaye makayo. (Kol. 1:15) Bende, onge kiawa ni Satan nong’eyo maler weche ma Jehova nowacho e wi Yesu sama ne ibatise. Nowacho niya: “Ma en Wuoda ma ahero kendo ma amorgo.” (Mat. 3:17) Samoro Satan ne dwaro ni Yesu obed gi kiawa ka be Wuon-gi en ng’at minyalo gen kendo ma nyalo rite maber. E tem mokwongo, ka ne Satan nyiso Yesu ni olok kite obed makate, chal ka gima ne onyise niya: ‘Nikech in Wuod Nyasaye, ang’o momiyo Wuonu ok nyal miyi chiemo e thim motwoni?’ E tem mar ariyo, ka ne Satan onyiso Yesu ni ochikre kowuok e osuri mar hekalu, ne chal ka gima Satan nyise niya: ‘Nikech in Wuod Nyasaye, be in gadier ni Wuonu biro riti mondo kik ihinyri?’

⁴ Satan tiyo gi yore kaka mago e kindegi. (2 Kor. 2:11) Satan kiyoga sama joma lamo Nyasaye gadier ool kendo chunygi onyosore, kae to omonjogi kotiyo gi yore mopondo. (2 Kor. 11:14) Otemoga wuondowa mondo wapar ni Jehova ok nyal herowa kata yie kodwa. Satan bende temoga wuondowa mondo wayie ni Jehova ok en ng’at minyalo gen kendo ni ok obi timo gik mosingonwa e Muma. Kata kamano, mago gin miriambo lilo. (Joh. 8:44) Ere kaka wanyalo kwedo miriambogo?

5. Ang’o ma Yesu notimo e tembe ariyo mokwongo?

⁵ Ne ane gima Yesu notimo e tembe ariyo mokwongo. Ne en gadier ni Wuon-gi ohere, kendo nogene ahinya. Mapiyo, Yesu nokwedo Satan ka owacho achiel kachiel gima ondik e Muma ma ne okudh gi much Nyasaye. Yesu nowuoyo e wi ndiko moting’o nying Jehova. (Rap. 6:16; 8:3) Mano kaka Yesu ne onyiso ni nogeno Wuon mare ka ne otiyo gi nying Jehova ma en nying ma nyiso ni Nyasaye biro timo gik moko duto mosesingo. a

6, 7. Ere kaka wanyalo kwedo monj mopondo mag Satan?

⁶ Wanyalo kwedo monj mopondo mag Satan ka wapuonjre Wach Nyasaye kendo waparo matut tiend nying Jehova. Ka waparo matut gima Ndiko wacho e wi kaka Jehova ohero kendo dewo joma lame, moriwo nyaka joma chunygi onyosore, mano biro konyowa kwedo miriambo ma Satan wachoga ni Jehova ok nyal herowa kata yie kodwa. (Zab. 34:18; 1 Pet. 5:8) Bende, ka waketo e pachwa ni kinde duto Jehova timoga gik moko kaluwore gi tiend nyinge, wabiro gene ahinya nikech ochopoga singo mage.​—Nge. 3:5, 6.

⁷ Kata kamano, dwach Satan maduong’ en ang’o? En ang’o ma odwaro kuomwa? Tem mar adek ma Satan notemogo Yesu konyowa dwoko penjogo e yo maler.

8. Ere kaka Satan nonyiso gima duong’ ma ne odwaro e tem mar adek?

⁸ Som Mathayo 4:8-11. E tem mar adekni, Satan koro wacho maler gima odwaro. Satan nonyiso Yesu (samoro e yor fweny) “pinjeruodhi duto mag piny kod duong’ ma gin-go” kata kamano, ne ok onyiso Yesu rach mag pinjeruodhigo. Kae to nonyiso Yesu niya: “Magi duto abiro miyi kigoyo chongi piny milama.” b Kare Satan ne dwaro mana ni mondo olame! Satan ne dwaro ni Yesu owere gi Wuon-gi kae to olame kaka nyasache. Gima Satan ne dwaro ni Yesu otim ne nyalo nenore kaka gima yot ahinya timo. Satan ne temo wacho ni Yesu ne nyalo bedo gi teko kod mwandu duto mag pinje ma ok osandore kichwade, kirwakone osimbo mar kuthe, kata tho e yadh-sand. Mano ne en tem madier. Yesu ne ok okwer ni pinjeruodhi mag piny gin mag Satan! (Joh. 12:31; 1 Joh. 5:19) En adier ni Satan ne dwaro timo duto monyalo mondo ogol Yesu e lamo madier mar Wuon-gi.

9. (a) En ang’o ma Satan dwaro kuom joma lamo Nyasaye gadier, to ere kaka otemogi? (b) Lamo oriwo timo ang’o? (Som sanduk ma wiye wacho ni “Lamo en Ang’o?”)

⁹ E kindegi bende, Satan dwaro ni walame achiel kachiel kata e yo mopondo. Nikech en e “nyasach pinyni,” dinde duto mag miriambo manie Babulon Maduong’ tiyone ka ok ging’eyo. (2 Kor. 4:4) Kata obedo ni ji mathoth manie dinde  mag miriambo tiyone, pod odwaro ni otem joma lamo Nyasaye gadier mondo kik gitim dwach Nyasaye. Otemo wuondowa mondo wamany mwandu kod duong’ mag pinyni kar dak kaka Jokristo, ma en ngima ma samoro nyalo miyo wayud sand “nikech tim makare.” (1 Pet. 3:14) Ka wanyalo weyo lamo madier mi wadonj e timbe mag piny ma Satan oteloeni, nyalo chalo ka gima wagoyo chongwa piny ne Satan kendo lame kaka nyasachwa. Ere kaka wanyalo kwedo tem ma kamano?

10. Yesu ne otimo ang’o e tem mar adek, to nikech ang’o?

¹⁰ Ne ane gima Yesu notimo e tem mar adek. Nonyiso ni omakore motegno gi Jehova, kendo nokwedo Jatemno mapiyo kowacho niya: “Dhi kucha Satan!” Mana kaka notimo e tembe ariyo mokwongoka, Yesu wacho achiel kachiel ndiko moting’o nying Nyasaye ma yudore e Rapar mar Chik. Nonyise kama: “Ondik niya: ‘Jehova Nyasachu e ma onego ulam, kendo en kende e ma onego utine.’” (Mat. 4:10; Rap. 6:13) Omiyo, Yesu notamore tije ma lombo ji kendo ma nyalo miyo ng’ato oyud huma kod ngima mayom, ma gin gik ma ok siki. Nong’eyo ni Wuon-gi kende e ma onego olam kendo ni ka ‘olamo’ Satan kata mana dichiel, mano nyiso ni oyie tiyone. Yesu ne ok oyie kata matin mondo Jatem marachno obed nyasache. Nikech Yesu notamore timo dwach Jachien, “Jachien noweye.” c

11. Ere kaka wanyalo kwedo Satan kod tembe mokelonwa?

¹¹ Mana kaka Yesu, wanyalo kwedo Satan kod tembe ma wayudo e piny marachni nikech wan gi nyalo mar timo yiero. Jehova osemiyowa nyalo makende mar timo yiero. Omiyo, onge ng’ato ang’ata ma nyalo chunowa weyo lamo madier, to mano oriwo nyaka Satan. Sama ‘wakwedo Satan kendo wachung’ motegno e yie,’ chalo ka gima wawachone niya: “Dhi kucha Satan!” (1 Pet. 5:9) Par ni Satan noweyo Yesu bang’ ka Yesu nosekwede motegno. E yo ma kamano, Muma nyisowa niya: “Kweduru Jachien, mi noringu.”​—Jak. 4:7.

12. Satan nonyiso nade ni en e jasik lamo madier e puodho mar Eden?

¹² E tem mogik, Satan nonyiso gadier ni en e ma ne okwongo bedo jasik lamo madier. Higni mang’eny mokalo, e puodho mar Eden, Satan nonyiso ni osin gi joma lamo Jehova. Ka ne Satan owuondo Hawa kae to Hawa bende owuondo Adam mondo kik giluw chik Jehova, Satan e ma koro nobedo ng’at ma chikogi. (Som Chakruok 3:1-5; 2 Kor. 11:3; Fwe. 12:9) Kuom adier, nobedo nyasachgi kendo gin bende ne gibedo jotichne kata obedo ni samoro ne gikia ng’at ma ne wuondogi. Bende, nikech Satan e ma nochako tim mar  ng’anyo ma notimore e puodho mar Eden, ne okwedo ratiro mar Jehova mar locho kendo ne ochako kedo gi lamo madier. E yo mane?

13. Ratiro mar Jehova mar locho otudore nade gi lamo madier?

¹³ Ratiro mar Jehova mar locho e wi gik moko duto otudore gi lamo madier. Ng’at ma nigi ratiro mar locho e ma ne ‘ochueyo gik moko duto’ kendo en e ma owinjore walame. (Fwe. 4:11) Ka ne Jehova ochueyo Adam gi Hawa ka gin gi ngima makare chuth mi oketogi e puodho mar Eden, nodwaro ni gipong’ piny duto gi dhano makare ma ne dhi lame gadier kendo gi chunygi duto. (Cha. 1:28) Satan nokwedo ratiro mar Jehova mar locho nikech ne ogombo yudo gima Jehova Wuon Loch Duto kende e ma owinjore oyud, tiende ni lamo.​—Jak. 1:14, 15.

14. Be Satan noketho lamo madier kaka nodwaro? Ler ane.

¹⁴ Be Satan noketho lamo madier kaka nodwaro? Ne owuondo  Adam gi Hawa mi giweyo Nyasaye. Chakre kindeno, Satan osebedo ka kedo gi lamo madier kodwaro ni owuond ji mang’eny kaka nyalore mondo kik gilam Jehova Nyasaye. Satan nodhi nyime wuondo joma ne lamo Jehova e kinde Jokristo mokwongo. E kindeno, Satan notiyo gi joma nong’anyo mondo ochid kanyakla to mano nomiyo onenore ka gima lamo madier norumo. (Mat. 13:24-30, 36-43; Tich 20:29, 30) Chakre higni mag 100, lamo madier nochung’ kuom kinde malach nikech Babulon Maduong’ ma en riwruok mar dinde mag miriambo, notero jotich Nyasaye e tuech. Kata kamano, Satan pok otamo Nyasaye chopo dwache e wi lamo madier. Onge gimoro amora ma nyalo tamo Nyasaye chopo dwache. (Isa. 46:10; 55:8-11) Otimoga gik moko mana ka luwore gi tiend nyinge. Jehova chopoga dwache kinde duto!

15. Jehova ne okawo okang’ mane ne joma ne ong’anyo e puodho mar Eden kendo neno ni dwache otimore?

¹⁵ Jehova nokawo okang’ mapiyo mondo okum joma ne ong’anyo e puodho mar Eden kendo neno ni dwache otimore. (Som Chakruok 3:14-19.) Sama ne Adam gi Hawa pod ne nie puodho mar Eden, Jehova nokumo jong’anyo adekgo kochako gi ng’at ma nokwongo timo richo. Nochako gi Satan, kae to Hawa, kae to otieko gi Adam. E weche ma ne Jehova onyiso Satan, nokoro ni nitie ‘kodhi’ moro ma ne dhi tieko gik maricho duto ma tim ng’anyono nokelo. ‘Kodhi’ ma ne osingno ne dhi mako kama duong’ ahinya e chopo dwach Jehova mar duoko lamo madier.

16. Ere kaka Jehova nodhi nyime chopo dwache bang’ ng’anyo ma ne otimore e puodho mar Eden?

¹⁶ Bang’ ng’anyo ma ne otimore e puodho mar Eden, Jehova nodhi nyime timo gik ma ne nyalo miyo ochop dwache. Noloso chenro ma ne nyalo miyo dhano ma ok kare olame e yo ma oyiego, mana kaka wabiro neno e sula ma luwo. (Hib. 11:4–12:1) Bende, ne otiyo gi ji kaka Isaya, Jeremia, kod Ezekiel mondo gindik weche ma nyiso kaka nodhi duoko lamo madier. Duoko lamo madier en wach maduong’ ma Muma wuoye. Weche duto ma ne okorgo ne idhi chop gi ‘kodhi’ ma ne osingi ma bang’e nobedo Yesu Kristo. (Gal. 3:16) Yesu e ng’at ma nokedo ne lamo madier, to nonyiso mano maler e dwoko ma ne ochiwo e tem mar adek. Kuom adier, Yesu e ma Jehova noyiero mondo ochop weche ma ne okor  e wi duoko lamo madier. (Fwe. 19:10) Obiro reso jotich Nyasaye e tuech kendo duoko lamo madier e wang’e.

17. Ang’o momiyo weche ma nokor e wi duoko lamo madier mulo chunywa?

¹⁷ En gima ber ahinya nono weche mokor e Muma ma wuoyo e wi duoko lamo madier. Weche mokorgo mulo chunywa ahinya nikech wageno neno kinde ma chuech duto manie polo kod piny biro lamo Jehova Wuon Loch Duto. Bende, weche mokorgo miyowa geno nikech giting’o singo mabeyo ahinya ma yudore e Wach Nyasaye. Ng’ano kuomwa ma ok diher neno ka Jehova chopo singoge duto moriwo nyaka chiero jomotho, loko piny obed paradiso, kendo dak e ngima makare chuth nyaka chieng’?​—Isa. 33:24; 35:5, 6; Fwe. 20:12, 13; 21:3, 4.

18. Ang’o ma wabiro nono e bugni?

¹⁸ E bugni, wabiro nono weche mabeyo ma nokor e bug Ezekiel. Ng’eny weche ma nokorgo wuoyo e wi kaka ne idhi duok lamo madier. Wabiro nono kaka weche ma nokor e bug Ezekiel otudore gi weche mamoko mokor e Muma, kaka weche mokorgo biro chopo kokalo kuom Kristo, kendo kaka gimulowa.​—Som sanduk ma wiye wacho ni “Weche Mayudore e Bug Ezekiel.”

19. Ing’ado mar timo ang’o, to nikech ang’o?

¹⁹ E higa mar 29, Satan ne otemo Yesu e thim mar Judea, kata kamano, ne ok onyalo wuonde mondo owe lamo Jehova. To nade wan? Satan gombo ahinya golowa e lamo madier. (Fwe. 12:12, 17) Wageno ni bugni biro konyowa mondo wasik ka wakwedo Satan. Weuru mondo wechewa kod timbewa onyis gadier ni ‘Jehova Nyasachwa e ma walamo.’ Ka watimo kamano, to wabiro neno kaka Jehova chopo dwache ma en ni ji duto manie polo kod piny olame en kende, nikech mano e gima owinjore oyudi!