Many Kony

“Inyalo lo ng’ato ka en kende. Kata kamano, ka gin ji ariyo to ginyalo loyo ng’at momonjogino.”​—Eklesiastes 4:12.

SAMA wan gi joma konyowa kedo gi jasigu moro, wanyalo kedo maber ma waloye kata ka en gi teko ma romo nade. Omiyo, ka idwaro weyo madho ndawa, nyalo bedo maber ka imanyo konyo kuom joodu, osiepeni, kata kuom ng’ato ang’ata ma nyalo konyi kohore kodi.

Many konyo kuom joma chon ne madhoga ndawa to ne giweyo nikech joma kamago biro konyi ahinya. Torben ma en Jakristo modak Denmark wacho kama: “Jomamoko nokonya ahinya weyo ndawa.” Abraham modak India nondiko niya: “Hera madier ma jooda kod Jokristo wetena nonyisa, nokonya mondo awe madho ndawa.” Kata kamano, nitie sama nyalo dwarore ni imany kony momedore moloyo mana ma joodu kod osiepeni nyalo miyi.

Dichwo moro miluongo ni Bhagwandas wacho kama: “Namadho ndawa kuom higni 27. Kata kamano, bang’ ka ne asepuonjora gima Muma wacho e wi timbe maricho, nang’ado ni nadhi weyo ndawa. Natemo dwoko kwan mag ndawa ma namadho piny. Nawera gi osiepena machon. Namanyo kony nyaka kuom johocho. Kata kamano, mago duto ne ok okonya. Kae to chieng’ moro, naolo ne Jehova weche duto ma ne nie chunya kendo nakwaye mondo okonya weyo ndawa. Gikone, naweyo madho ndawa!”

Gimachielo monego itim en ikruok ne pek minyalo romogo bang’ weyo madho ndawa. Mago gin pek mage? Sula ma luwo biro dwoko penjono.

[Sanduku]

BE ONEGO ITI GI YEDHE MA KONYO JI WEYO MADHO NDAWA?

Yedhe molos mondo okony ji weyo madho ndawa kaka nicotine patch, osekelo ohala maduong’ ne joma losogi. Kata kamano, ka pok ichako tiyo gi yedhego, non ane penjo ma luwogi:

Gin ber mage ma abiro yudo? Wachore ni yedhe mang’eny tiekonega ng’ato pek monyalo romogo bang’ weyo madho ndawa. Kata kamano, pod nitie ywaruok e wachno nikech pok ong’ere ni yedhego nyalo konyo ng’ato kuom kinde ma romo nade.

Chandruoge mage ma ginyalo kelona? Yedhe moko nyalo kelo ne ng’ato chandruoge kaka bedo gi del mojony, depression, kata bedo gi paro mar derruok. Ket e paro bende ni yedhe mitiyogo mondo okaw kar nicotine pod nyalo keloni chandruoge moko, kaka bedo misumba yedhego.

Be nitie yore mamoko ma anyalo tiyogo? E nonro moro ma notim, ji pasent 88 nowacho ni ne giweyo madho ndawa ma ok gitiyo gi yedhe molos mondo okony ng’ato weyo ndawa.