1, 2. Ang’o momiyo onego watieg jomoko mondo oyud migepe e kanyakla?

YESU nokawo tij lando wach maber mar Pinyruoth kaka tich maduong’ ahinya e ngimane. E wi mano, pod notiego jomoko mondo obed jokwath kod jopuonj. (Mat. 10:5-7) Kata obedo ni Filipo nodich ahinya e lando wach Pinyruoth, onge kiawa ni pod notiego nyige ang’wen mondo obed molony e puonjo adiera manie Ndiko. (Tich 21:8, 9) Ang’o momiyo wan bende onego watieg jomamoko e kindegi?

² E piny mangima, joma rwako wach maber medore ameda. Joma pok obatisi onego ong’e gimomiyo dwarore ni gibed gi chenro mar puonjruok ma margi giwegi. Bende, nyaka konygi mondo ging’e kaka ginyalo lando wach maber kendo puonjo jomoko adiera. Dwarore ni ojiw owete otim kinda mondo gibed joma owinjore yudo migepe kaka jokony-tich kata jodong-kanyakla. Kokalo kuom ‘puonj mabeyo,’ Jokristo motegno nyalo konyo joma nyien mondo otim dongruok.​—Nge. 4:2, Luo, 1976.

3, 4. (a) Ere kaka Paulo notudo puonjruok Muma kod bedo gi nyak e tij lendo? (b) Kapok wajiwo jopuonjre Muma mondo gibed gi puonjruok Muma ma margi giwegi, wan nyaka watim ang’o?

³ Ang’o momiyo puonjruok Muma en gima ochuno e ngima Jakristo ka Jakristo? Dwoko yudore e weche ma jaote Paulo nondiko ne Jokristo ma Kolosai. Nondiko kama: “Pok ne waweyo lamonu ka wakwayo mondo opong’u chuth gi ng’eyo malong’o kuom [dwaro mar Nyasaye] e rieko duto, kod winjo tiend weche kokalo kuom roho maler, eka uwuoth e yo mowinjore e wang’ Jehova mondo ubed malong’one chuth sama udhi nyime nyago olemo e tije mabeyo duto, kendo umed bedo gi ng’eyo malong’o chuth kuom Nyasaye.” (Kol. 1:9, 10) Bedo gi ng’eyo malong’o ne dhi miyo Jokristo ma Kolosai ‘owuoth e yo mowinjore e wang’ Jehova mondo gibed malong’one chuth.’ Mano ne dhi miyo gidhi nyime “nyago olemo e tije mabeyo duto,” to ahinya ahinya e tij lando wach maber. Mondo jatich Jehova otine e yo malong’o chuth, nyaka obed gi chenro maber mar puonjore Muma owuon. Onego wakony jopuonjre mag Muma bende mondo ong’e wachno.

⁴ Kapok wakonyo jomoko mondo obed gi puonjruok Muma ma margi giwegi, wan wawegi nyaka wayie ni puonjruok ma kamano konyo. Kuom adier, dwarore ni wabed gi chenro maber mar puonjruok Muma. Omiyo inyalo penjori kama: ‘Kapo ni weg udi chiwo paro ma ok luwore gi Muma kata gipenja penjo moko matek, be anyalo chiwo dwoko mowuok e Muma? Sama asomo kaka Yesu, Paulo, kod jomamoko ma notimo kinda e tij lendo, be aparo kaka kindagino onego ojiwa amed tiyo ne Jehova?’ Waduto Wach Nyasaye onego omiwa rieko kendo riewa sama wabam. Sama wanyiso jomoko kaka bedo gi puonjruok Muma marwa wawegi osekonyowa, wachno nyalo jiwogi ma gibed gi kinda mar puonjore Muma giwegi.

5. Chiw ane paro ma nyalo konyo jopuonjre Muma obed gi puonjruok ma margi giwegi ma ok gibare.

⁵ Inyalo penjori kama, ‘Ere kaka anyalo konyo japuonjre mondo opuonjre Muma ma ok obare?’ Yo maber ma inyalo chakogo en nyise kaka onyalo timo ikruok ne puonjruok Muma ma utimoga kode. Inyalo nyise mondo osom apendiks manie bug Ang’o ma Muma Puonjo Kuom Adier? kae to ikonye ng’eyo kaka onyalo nono ndiko moket e paragraf to ok ondik wechegi. Konye mondo otim ikruok ne chokruoge kod kaka onyalo chiwo paro e chokruok. Jiwe mondo osomga gasede duto mag Ohinga mar Jarito kod Amkeni! Kapo ni Watchtower Library kata LAIBRARI E INTANET yudore  e dhok mowacho, inyalo nyise kaka onyalo tiyo kodgi e dwoko penjo mag Muma. Ka ikonye e yorego, onge kiawa ni bedo gi puonjruok ma mare owuon biro more.

6. (a) Ere kaka inyalo konyo japuonjre Muma mondo oher somo Muma? (b) En ang’o ma japuonjre Muma mohero somo Muma biro timo?

⁶ En adier ni ok onego wachun ng’ato mondo osom kata opuonjre Muma. Kar mano, onego wati gi gik ma riwruok mar oganda Jehova miyowa mondo wakonygo jopuonjrewa mondo omed hero somo Muma. Kaka gimedo puonjre Muma e kaka gibiro medo bedo gi paro ma ne jandik zaburi nigo kane ondiko niya: “Sudo machiegini gi Nyasaye okelona ber: asetimo Ruoth Nyasaye kar bwokna.” (Zab. 73:28) Roho maler biro konyo japuonjre Muma ma gombo sudo machiegni gi Jehova.

7. Yesu notiego nade jootene mondo oland wach maber? (Ne picha manie chak sulani.)

⁷ Mathayo sula mar 10, nyisowa weche ma Yesu nochiko jopuonjrene 12 konyisogi achiel ka chiel gik ma nonego gitim. ^[1] Joote nochiko itgi malong’o sama Yesu ne nyisogi kaka ne onego gilend e yo mong’ith. Bang’e, jootego nodhi e tij lendo. Bang’ neno yore mopogore opogore ma Yesu ne lendogo, ne gibedo molony e puonjo adiera manie Ndiko. (Mat. 11:1) Wanyalo tiego jopuonjre Muma mondo gibed molony e lando wach maber. We wane ane yore ariyo ma wanyalo timogo kamano.

8, 9. (a) Yesu ne wuoyo gi ji e yo mane ka ne en e tij lendo? (b) Ere kaka wanyalo konyo jolendo manyien mondo owuo gi ji mana kaka Yesu notimo?

⁸ Wuo gi ji. Kinde mang’eny Yesu ne wuoyo gi ji e wi Pinyruoth. Kuom ranyisi, Yesu nowuoyo gi dhako moro ma nobiro tuomo pi e soko mar Jakobo machiegni gi taon mar Sika. (Joh. 4:5-30) Nowuoyo bende gi jasol osuru miluongo ni Mathayo ma nyinge machielo en Lawi. Buge mag Injili ok nyiswa ahinya mbaka ma Yesu nogoyo gi Mathayo, mak mana ni noyie bedo jalup Yesu ka ne Yesu ogwele. Mathayo kaachiel gi jomoko nochiko itgi sama Yesu ne wuoyo kodgi ka gin e gago moro e od Mathayo.​—Mat. 9:9; Luka 5:27-39.

⁹ Kinde moro machielo, Yesu nowuoyo maber gi Nathaniel, ma ne nigi paro mobam e wi Jo-Nazareth. Kata kamano, yo ma Yesu nowuoyogo kode nomiyo oloko pache. Nong’ado mar puonjore weche mathoth kowuok kuom Yesu kata obedo ni Yesu ne en Ja-Nazareth. (Joh. 1:46-51) Kaluwore gi ranyisi mar Yesu, onego watieg jolendo manyien mondo ging’e kaka ginyalo wuoyo gi ji e yo mang’won kendo e yo mowinjore. ^[2] Ka watiegogi mondo gilend e yo mowinjore, ji biro rwako weche ma gilando to mano biro miyo gimed hero tij lendo.

10-12. (a) Ere kaka Yesu nokonyo joma ne dwaro winjo wach maber? (b) Wanyalo konyo nade jolendo manyien mondo obed joma olony e puonjo adiera manie Muma?

¹⁰ Puonj joma oikore winjo. Yesu ne nigi kinde matin mar lendo. Kata kamano, nokawo thuolo mar konyo joma noikore winjo wach maber. Kuom ranyisi, Yesu nopuonjo oganda moro maduong’ ka en e yie. E odiechiengno, nomiyo Petro omako rech mang’eny e yor hono kae to onyise kama: “Chakre sani ibiro mako ji ka gingima.” Weche ma Yesu nopuonjo kod hono ma notimono nokelo ber mane? Petro kod jowetene ‘noduoko yiedhi e dho wath mi giweyo gik moko duto’ kae to giluwo Yesu.’​—Luka 5:1-11.

 ¹¹ Nikodemo, ma ne en achiel kuom joma ne ni e Sanhedrin, ne gombo winjo puonj mag Yesu. Nodwaro puonjore mathoth, kata kamano noluoro kaka ji ne dhi nene kowuoyo gi Yesu. Yesu noikore lendo sa asaya, omiyo ka Nikodemo nodhi ire gotieno sama ji ne onge, noyie puonje. (Joh. 3:1, 2) Ranyisi ma wanonogo puonjowa ang’o? Wuod Nyasaye noketo thuolo mar konyo jomoko mondo gibed gi yie motegno. Donge wan bende onego wabed gi kinda mar dok limbe kendo puonjore Muma gi joma orwako wach?

¹² Jolendo manyien nyalo bedo jopuonj molony e tij lando adiera manie Muma ka watiyo kanyachiel kodgi e tij lendo. Wanyalo jiwogi mondo gidog limo kata mana joma nyiso e okang’ matin ni girwako wach. Wanyalo gwelogi mondo wadhi kodgi sama wadok limo joma norwako wach kata sama watayo jopuonjre mag Muma. Ka watiegogi kendo wajiwogi, jolendo ma pok olonygo biro bedo gi siso mar dok timo limbe kendo tayo jopuonjre mag Muma. E wi mano, chunygi ok bi jok piyo gi tij lendo, to gibiro bedo joma hore kendo ma nano e tij lendo.​—Gal. 5:22; ne sanduku ma wacho ni “ Dwarore ni Wabed gi Sinani.”

13, 14. (a) Ranyisi manie Muma mar joma nochiwore mondo okony jowetegi jiwi nade? (b) Gin yore mage minyalo tiyogo e tiego jolendo manyien kod rowere mondo ginyis ni gihero owete gi nyimine?

¹³ Muma nyisowa ni wan gi thuolo maber mar konyo jowetewa kendo mar nyiso ni wan gi “hera manie kind owete.” (Som 1 Petro 1:22; Luka 22:24-27.) Wuod Nyasaye nochiwo gimoro amora moriwo nyaka ngimane mondo okony jomoko. (Mat. 20:28) Dorkas “ne ogundho gi timbe mabeyo kendo nochiwo mich mag konyo jochan.” (Tich 9:36, 39) Nyaminwa miluongo ni Maria, ma nodak Rumi, ne ‘tiyo matek’ mondo okony joma ne ni e kanyakla. (Rumi 16:6) Ere kaka wanyalo konyo jolendo manyien mondo ging’e ni konyo owete gi nyimine en gima dwarore?

¹⁴ Jokristo motegno nyalo gwelo jolendo manyien mondo odhi kodgi sama gidhi limo joma tuore kod joma oseti. Jonyuol nyalo dhi gi nyithindgi e limbe kaka mago kanyalore. Jodong-kanyakla nyalo tiyo kanyachiel gi rowere kata joma nyien mondo gine ni Jokristo moseti nigi chiemo kendo gidak e ute ma ok okethore. Ka jodongo otiyo kanyachiel gi rowere kod joma nyien e konyo jomoko, gin bende gibiro bedo gi chuny mar timo kamano. Jaduong’-kanyakla moro noheroga limo Joneno wetene manie alworagi mondo one ni gidhi nade. Rawera moro ma ne dhiga kode nofwenyo ni Jokristo duto manie kanyakla onego ong’e ni ohergi.​—Rumi 12:10.

15. Ang’o momiyo dwarore ni jodongo okony owete otim dongruok e kanyakla?

¹⁵ Nikech Jehova tiyoga gi owete e puonjo ji e kanyakla, dwarore ni owete obed gi nyalo mar puonjo e yo maber. Ka in jaduong’-kanyakla, be inyalo chiko iti sama jakony-tich tiegore kaka obiro golo twak? Ka ikonye, onyalo timo dongruok mondo obed japuonj molony mar Wach Nyasaye.​—Neh. 8:8. ^[3]

16, 17. (a) Jaote Paulo nonyiso nade ni ne omor gi tiego Timotheo? (b) Ere kaka jodongo nyalo tiego owete ma biro bedo jokwath e kanyakla?

¹⁶ Jokwath dwarore ahinya e kanyakla mag Jokristo, omiyo dwarore ni joma biro bedo jokwath e kinde mabiro odhi nyime yudo tiegruok. Paulo nolero kaka inyalo tieg ng’ato ka ne onyiso Timotheo  niya: “In nyathina, dhi nyime nwang’o teko kuom ng’wono mogundho man kuom Kristo Yesu; kendo weche ma ne iwinjo koa kuoma ma joneno mang’eny bende ne osiro, iket wechego e lwet joma inyalo gen, mondo gin bende gibi gibed gi nyalo chuth mar puonjo jomamoko.” (2 Tim. 2:1, 2) Timotheo nopuonjre gik mang’eny ka ne otiyo kanyachiel gi jaote Paulo ma ne en jaduong’. Gik ma ne opuonjorego notiyogo ka en e tij lendo kendo nokonyogo ji e kanyakla.​—2 Tim. 3:10-12.

¹⁷ Paulo notiyo gi thuolo mang’eny e tiego Timotheo. Nodhiga kode e wuodhene mag lendo. (Tich 16:1-5) Jodong-kanyakla nyalo luwo ranyisi mar Paulo kuom dhiyo e limbe mag kwath kanyachiel gi jokony-tich mowinjore ka mano nyalore. Ka jodongo otimo kamano, gimiyo owetego thuolo mar neno kaka ginyalo puonjo jomoko, nyiso yie, bedo joma hore, nyiso hera, ma gin kido ma dwarore kuom jokwath. Timo kamano bende konyo e tiego jokwath ma biro rito “kueth mar Nyasaye e kinde mabiro.”​—1 Pet. 5:2.

18. Ang’o momiyo tiego jomoko en gima dwarore ahinya e kindegi?

¹⁸ Tiego jomoko en gima dwarore nikech thuolo mag tiyo ne Jehova sani medore ahinya. Ranyisi ma Yesu gi Paulo noketo pod konyo ahinya. Jehova dwaro ni jotichne ma kindegi oyud tiegruok mong’ith mondo gichop migepe momigi. Nyasaye omiyowa thuolo mar tiego joma pok olony mondo gibed gi nyalo mar timo tije ma dwarore e kanyakla. Kaka pinyni medo bedo marach kendo thuolo mag lendo bende medore, dwarore ni otieg ji mapiyo kaka nyalore.

19. Ang’o momiyo inyalo bedo gadier ni kinda mitimo e tiego jomamoko e tij Jehova ok bi dhi kayiem nono?

¹⁹ Tiego jomoko en gima kawo kinde kendo dwaro kinda. Kata kamano, Jehova gi Wuode biro sirowa kendo miyowa rieko mar tiego jomoko. Wabiro mor ahinya neno ka joma watiegogo dhi nyime ‘tiyo matek.’ (1 Tim. 4:10) Wageno ni waduto wabiro dhi nyime timo dongruok e tiyo ne Jehova.