Jehova nokoro kokalo kuom janabi Ezekiel ni joge dhi duogo e Piny Manosingi kendo ni ne idhi riwgi mondo gibed oganda achiel. Wach ma nokorno bende ne nyiso kaka jotich Nyasaye ne dhi riwore e lamo achiel e kinde mag giko.

Jehova nonyiso janabi Ezekiel mondo ondik e ludhe ariyo. Weche ma nonego ondik e luth achiel wacho kama, “Mar Yuda, kod Jo-Israel jowetene,” kae to e luth machielo nonego ondik ni, “Mar Yusuf, ludh Efraim, kod dho od Israel duto jowetene.” Ezekiel nonego oriw ludhe ariyogo mondo obed “luth achiel” e luete.—Eze. 37:15-17.

“Efraim” ochung’ ne ang’o? Jeroboam ma ne en ruoth mokwongo mar dhoudi apar mag Israel ma ne ni masawa, ne wuok e dhood Efraim, ma ne nigi teko moloyo dhoudi  mamoko. (Rap. 33:13, 17; 1 Ru. 11:26) Dhood Efraim ne owuok kuom wuod Josef miluongo ni Efraim. (Kwan 1:32, 33) Jakobo noguedho Josef e yo makende moloyo owetene mamoko. Kuom mano, ne owinjore ahinya luongo luth ma ne ochung’ ne dhoudi apargo ni “ludh Efraim.” E kinde ma Ezekiel ne ndiko weche ma ne okoro e wi ludhe ariyogo, noyudo ka pinyruoth ma masawa ma ne nigi dhoudi apar ne oseter e tuech e piny Asuria e higa mar 740 Ka Kristo Podi. (2 Ru. 17:6) Omiyo, ng’eny Jo-Israel ne oyudo osekere e alwora ma ne Babilon loche tok ka ne gisegolo Asuria e loch.

E higa mar 607 Ka Kristo Podi, Jo-Babilon notero e tuech Jo-Israel ma ne ni e dhoudi ariyo ma ne ni milambo kaachiel gi joma nyalo bedo ni nodong’ e pinyruoth ma masawa. Ruodhi ma ne wuok e anyuola mar Juda, e ma ne locho e wi dhoudi ariyo ma ne ni milambo kendo jodolo bende nodak Juda nikech ne gitiyo e hekalu ma ne ni Jerusalem. (2 We. 11:13, 14; 34:30) Omiyo, ne en gima owinjore wacho ni “ludh Juda” ne ochung’ ne pinyruoth ma ne nigi dhoudi ariyo.

Ludhe ariyogo ne oriw kanyachiel karang’o? Mano notimore ka ne Jo-Israel odok Jerusalem mondo giger hekalu kendo e higa mar 537 Ka Kristo Podi. Jo-Israel moko ma ne wuok e dhoudi ariyo ma milambo kod moko ma ne wuok e dhoudi apar ma masawa nowuok e tuech kanyachiel. Nyithind Israel noriwore mobedo gimoro achiel. (Eze. 37:21, 22) Jo-Israel koro ne lamo Jehova kanyachiel kendo. Janabi Isaya gi Jeremia bende noyudo osekoro ni dhout Israel ne dhi riwore ma bed gimoro achiel.—Isa. 11:12, 13; Yer. 31:1, 6, 31.

Wach ma Ezekiel nokoroni puonjowa adiera mane maduong’ e wi lamo madier? Wachno puonjowa ni Jehova ne dhi miyo joma lame obed gimoro “achiel.” (Eze. 37:18, 19) Be gima ne okorno osetimore e kindewagi? Ee. Mano nochako timore e higa mar 1919, e kinde ma Yesu nochako chano jo Nyasaye mos mos kendo, kae to oriwogi kendo. Satan notemo mondo oketh riwruok ma jo Nyasaye ne nigono chuth to mano ne ok onyalore.

E higano, joma ne oriw kanyachielgo ne nigi geno mar dhi bedo ruodhi kendo jodolo gi Yesu e polo. (Fwe. 20:6) Ne inyalo pimgi gi ludh Juda. Kata kamano, kaka kinde ne medo kalo, ji mathoth ma nigi geno mar dak e piny ne ochako riwore gi Jokristo mowal. (Zek. 8:23) Ne ipimogi gi ludh Josef kendo ne gionge gi geno mar dhi locho gi Kristo.

Grube ariyogo duto tiyo ne Jehova kanyachiel ka itayogi gi Ruoth achiel ma en Yesu Kristo ma Muma luongo ni “Daudi jatichna.” (Eze. 37:24, 25) Yesu nolemo kokwayo mondo jolupne ‘obed e winjruok achiel mana kaka en e winjruok achiel gi Wuon-gi.’ * (Joh. 17:20, 21) Yesu bende nokoro ni kueth matin mar jolupne mowal ne dhi riwore gi “rombe mamoko” mi gibed kueth achiel. Giduto ne gidhi bedo gi “jakwath achiel.” (Joh. 10:16) To mano kaka weche ma Yesu nokorogo nyiso maler winjruok maber ma jotich Jehova nigo e kindegi, bed ni gin gi geno mar dhi e polo kata mar dak e piny!