1, 2. En pek mane ma Jeftha kod nyare noromogo?

NYAKO moro ringo ka dhi romo ne wuon mare kendo omose gi ilo. Omor ahinya neno wuon-gi koduogo ka ngima koa e lweny kendo olocho. Kar mondo wuon-gi ower kanyachiel kode gi mor, wuon mare yiecho lepe mag lweny koywak niya: “Yaye nyara! isenego chunya.” Kae to owacho weche ma ne dhi loko ngima nyareno nyaka chieng’, nimar koro nyareno ok ne dhi dak e ngima ma pile kaka jomoko. Kata kamano, nyakono jiwo wuon mare konyise ni otim mana kaka nosesingore ne Jehova. Wechenego nyiso kaka ne en gi yie motegno. Nong’eyo ni Jehova ok nyal nyise ni otim gima biro hinye. (Bura 11:34-37) Wuon-gi bedo mamor nikech nyareno oikore riwo lwedo paro ma noseng’ado ma ne dhi miyo chuny Jehova obed mamor.

² Jeftha kod nyare ma noluoro Nyasaye noketo geno margi duto e yo ma Jehova ne timogo gik moko, kata mana e kinde ma timo kamano ne nyalo bedo matek. Ne gin gadier chuth ni bedo ng’at ma Nyasaye oyiego en gima ber moloyo gimoro amora ma ng’ato nyalo weyo.

3. Ang’o momiyo ranyisi mar Jeftha kod nyare nyalo konyowa ahinya e kindewagi?

 ³ Wang’eyo ni timo kaka Jehova dwaro ok en gima yot kinde duto. Adiera en ni dwarore ni ‘waked matek ne yie.’ (Juda 3) Mondo watim kamano, weuru wanon ane pek moko ma Jeftha kod nyare nonyagorego maber. Ere kaka ne gimakore motegno gi Jehova?

4, 5. (a) En chik mane ma Jehova nomiyo Jo-Israel kane gidonjo e Piny Manosingi? (b) Kaka onyis e Zaburi 106, ang’o ma noyudo oganda Jo-Israel bang’ ng’anyo ne Nyasaye?

⁴ Pile ka pile, Jeftha gi nyare ne paroga rach ma betie ka ng’ato ok oluwo chike Jehova. Chiegni higni 300 ma nosekalo, Jehova nomiyo kweregi chik mondo gigol ji duto ma nodak e Piny Manosingi kendo ma ne lamo nyiseche manono. (Rap. 7:1-4) Nikech Jo-Israel ne ok oluwo chikno, thothgi nochako timo gik maricho ma Jo-Kanaan ne timo, ma gin bende gidonjo e lamo nyiseche ma nono kod timo timbe mag anjawo.—Som Zaburi 106:34-39.

⁵ Tim ng’anyono nomiyo Jehova iye owang’ kodgi moweyo ritogi kata mana e sama jowasikgi ne monjogi. (Bura 2:1-3, 11-15; Zab. 106:40-43) Mano kaka ne ok en gima yot ne joot ma noluoro Nyasaye mondo ochung’ motegno e luwo chike Jehova e kinde ma weche ne tekiego! Kata kamano, Muma nyisowa ni ne nitie joma ne luwo chike Jehova kaka Jeftha gi nyare, kod Elkana, Hanna, kod Samuel wuodgi, ma nong’ado chuth mar moro chuny Nyasaye.—1 Sa. 1:20-28; 2:26.

6. Gin timbe mage mopong’o piny e kindegi, to ang’o ma nyaka watim?

⁶ Wadak e piny ma ji paro kendo timo gik machalo gi ma Jo-Kanaan machon ne timo. Ji ohero timbe mag nindruok, mahundu, kendo gijiwo ahinya wach manyo mwandu. Jehova osemiyowa siem ma winjore maler mana kaka nomiyo Jo-Israel mondo oritwa kik wadonj e timbe machalo kamago. Be wabiro puonjore kuom gik maricho ma noyudo Jo-Israel? (1 Kor. 10:6-11) Nyaka watim matek mondo wagol oko paro moro amora machalo gi mag Jo-Kanaan e ngimawa. (Rumi 12:2) Be wasebedo ka watimo kinda mondo wagol parogo?

7. (a) En tim mane ma anyuola Jeftha notimone? (b) Jeftha to notimo nade?

⁷ E ndalo Jeftha, tim ng’anyo mar Jo-Israel nomiyo gibedo wasumbni mag Jo-Filistia gi Jo-Ammon. (Bura 10:7, 8) Kata kamano, pek ma ne Jeftha oromogo ok ne wuog mana kuom ogendini mag jowasigu kende. Owetene kaachiel gi jotend Jo-Israel bende ne timonega gik maricho. Timbe mag nyiego kod sigu nomiyo owetene ma ot machielo oriembe ma gimaye ratiro mare mar yudo pok mar wuowi makayo. (Bura 11:1-3) Jeftha ok noyie mondo timgi marachno ochik pache. Kane jodong pinyno okwaye mondo obi oresgi ne ok ochulo kuor kuom tamore dhi konyogi. (Bura 11:4-11) En ang’o ma ne nyalo bedo ni nojiwo Jeftha mondo otim gik moko kaka ng’at moluoro Nyasaye?

8, 9. (a) Gin puonj mage ma yudore e Chik Musa ma nyalo bedo ni nokonyo Jeftha? (b) En ang’o ma Jeftha nokawo kaka gima duong’ie moloyo?

⁸ Jeftha ne en jalweny mathuon kendo nong’eyo kaka Nyasaye nosebedo katimone joge. Lony ma ne en-go e wi ngima Jo-Israel nomiyo ong’eyo maler  gik ma ne beyo kata richo e wang’ Jehova. (Bura 11:12-27) Puonj ma ne yudore e Chik Musa nokonye sama noyiero yore monego oluw. Nong’eyo ni Jehova ok ohero tim mako sadha; kar mano Nyasaye ne dwaro ni joge oherre. Chikno bende ne puonjo ni ng’ato ne nyaka kony nyawadgi kata bed ni ng’atno ‘osin-ga’ kode.—Som Wuok 23:5; Tim Jo-Lawi 19:17, 18.

⁹ Ranyisi mag joma noluoro Nyasaye kaka Josef, ma nong’wono ne owetene kata bed ni “ne gisin kode,” samoro nokonyo Jeftha mondo kik ochul kuor. (Cha. 37:4; 45:4, 5) Paro matut kuom ranyisi machalo kaka mago, ne nyalo konyo Jeftha mondo oyier timo gima ne dhi moro chuny Jehova. Onge kiawa ni nowinjo malit ahinya kane owetene oriembe. Kata kamano, timno ok nomone tiyo ne Jehova kendo konyo joge. (Bura 11:9) Kedo mondo nying Jehova obed maler e ma ne gima duong’ie ne Jeftha moloyo bedo gi sigu gi jomoko. Nong’ado e chunye mar luwo chike Jehova to mano nokelone ber en kaachiel gi jomamoko.—Hib. 11:32, 33.

10. Kaka Jokristo, ere kaka puonj mag Nyasaye nyalo konyowa timo gik moko e kindegi?

¹⁰ Ranyisi mar Jeftha puonjowa ang’o? Nyalo bedo ni seche moko Jokristo weteni nochwanyi matek kata ok ne gitimoni gimoro maber. Ka en kamano, kik gik ma kamago moni dhi e chokruoge, tiyo ne Jehova kata riwo lwedo chenro mag kanyakla mare gi chunyi duto. Ka waluwo ranyisi mar Jeftha, wan bende wanyalo weyo mondo chike Nyasaye okonywa loyo chal moro amora marach ma waromogo, mi wadhi nyime timo gik mabeyo.—Rumi 12:20, 21; Kol. 3:13.

11, 12. Jeftha nosingore nade, to singono noriwo timo ang’o?

¹¹ Jeftha nofwenyo ni ne odhi dwaro mondo Nyasaye okonye loyo Jo-Ammon mondo ores Jo-Israel. Nosingo ne Jehova ni kapo ni okonye moloyo lwenyno, to ne odhi chiwone ng’ato ang’ata mokwongo romone kowuok e ode mondo obed kaka “misango miwang’o.” (Bura 11:30, 31) Chiwo misangono noriwo timo ang’o?

¹² Wang’o dhano obed misango en gima Jehova osin-go ahinya. Omiyo, nenore maler ni Jeftha ne ok dhi timo kamano e yo masie. (Rap. 18:9, 10) Chik Musa ne dwaro ni misango moro amora miwang’o ochiw ne Jehova oduto kaka en-no. Omiyo, Jeftha nong’eyo ni ng’at ma ne odhi chiwono, ne dhi tiyo ne Nyasaye gi chunye duto. Tiende ni ng’atno ne dhi tiyo ne Nyasaye e tabernakel nyaka thone. Jehova noyie gi kwayo mar Jeftha kendo nogwedhe ma oloyo jowasike. (Bura 11:32, 33) Kata kamano, Jeftha ne dhi chiwo ng’ano kaka “misango miwang’o”?

13, 14. Weche Jeftha ma yudore e Jobura 11:35 fwenyonwa ang’o kuom yie ma ne en-go?

¹³ Par ane weche ma owach e chak sulani. Sama Jeftha duogo koa e lweny, nyathine achiel kende ma nyako kendo mohero e ma kwongo romone! Tem ma koro oromogo en ni, be odhi yie timo kaka nosesingore kuom chiwo nyare odhi oti ne Nyasaye kuom ngimane duto e tabernakel?

¹⁴ Waneno kendo kaka puonj mag Nyasaye nyaka bed ni notayo Jeftha mondo otim yiero ma kare. Samoro noparo weche manie bug Wuok 23:19,  (Bible in Luo, 1976) ma ne chiko oganda Nyasaye mondo ochiw ne Jehova gik mabeyoe moloyo. Chik bende ne nyiso ni ka ng’ato osesingore, to ne nyaka ochop singono. Chikno ne wacho kama: “Ka ng’ato osingore ni Jehova . . . kik oloki wachne; notim mana kaka osea e dhoge.” (Kwan 30:2) Mana kaka Hanna, ma nyalo bedo ni nodak e kindego, Jeftha bende ne nyaka chop singono kata obedo ni mano ne dhi loko ngimane kaachiel gi mar nyare e kinde mabiro. Ne oonge gi nyathi moro machielo, to nyareno kende e ma nogeno ni ne nyalo nyuolone nyakwaro mondo oting’ nyinge malo kendo odong’ gi mwandune e piny Israel. (Bura 11:34) Kata kamano, bug Jobura 11:35 nyiso weche mogik ma Jeftha nowacho. Nowacho niya: “Aseyawo dhoga ni Jehova, kendo ok anyal dok chien.” Nikech nomakore gi Nyasaye mochiwo nyathine achiel kende ma nogeno, mano nomiyo Nyasaye oyie kode kendo nogwedhe. Be in ditimo kamano?

15. En singruok mane ma thothwa osetimo, to ere kaka wanyalo nyiso ni wachung’ motegno?

¹⁵ Kane wachiwo ngimawa ne Jehova, ne wasingore ni wabiro timo dwache gi chunywa duto. Ne wang’eyo bende ni dak kaluwore gi singono ne dhi dwaro ni wachiwre chuth. Kata kamano, wanyalo romo gi tem ma dwaro ni wanyis ka be waikore luwo chik Nyasaye sama onyiswa ni watim gima ok nwaheroga chakre chon. Sama watuonore gik mwahero mondo wati ne Nyasaye, mano nyiso ni wamakore kode chuth. Kata obedo ni weyo gigo nyalo miyo wawinj malit, gikone gueth ma wayudo ng’eny kopim gi gik mwaweyogo. (Mal. 3:10) To nade nyar Jeftha?

16. Nyar Jeftha notimo ang’o bang’ ng’eyo singo ma wuon mare notimo? (Ne picha manie chak sulani.)

¹⁶ Ne ok nyal bedo mayot mondo nyar Jeftha oyie gi lokruok ma ne dhi timore e ngimane nikech singruok ma wuon mare notimo. Singono nopogore ahinya gi ma Hanna notimo ka nochiwo Samuel  wuode mondo odhi oti ne Nyasaye e tabernakel kaka ja Nazir. (1 Sa. 1:11) Ja Nazir ne nyalo kendo ma obed gi nyithindo. Kata kamano, nyar Jeftha to ne ochiw kaka “misango miwang’o,” omiyo ne ok dhi kende to mano nyiso ni ne ok odhi bedo gi nyithindo. (Bura 11:37-40) Nikech ne en nyar jatend jolweny mar Israel, ninyalo kende gi dichwo maberie moloyo e piny Israel. To koro sani ne odhi bedo jatich Jehova ma tiyone e tabernakel mare. Nyar Jeftha noneno wachno nade? Nonyiso ni noketo tiyo ne Jehova obed motelo ka nowacho niya: “Wuora, iseyawo dhogi ni Jehova; koro tim koda mana kaka wach dhogi obet.” (Bura 11:36) Noweyo ngima mapile mar bedo gi dichwo kod nyithindo mondo osir lamo madier. Ere kaka wanyalo nyiso chuny kaka ma ne en-gono?

17. (a) Wanyalo timo ang’o mondo waluw yie mar Jeftha gi nyare? (b) Weche manie Jo-Hibrania 6:10-12 jiwi nade mondo ibed gi chuny mar chiwruok?

¹⁷ Owete gi nyimine mang’eny oyiero weyo donjo e kend kata bedo gi nyithindo gie sani mondo giti ne Jehova gi thuologi duto. Jokristo ma hikgi oseniang’ bende chiwo thuologi ma ginyalo bedogo gi nyithindgi kata nyikwagi. Gitimo kamano mondo gikony e gero ute mag lamo kata dhi e Skul mar Joland-Injili mar Pinyruoth kendo lendo kuonde ma jolendo dwaroree ahinya. Jomoko bende keto tenge dijegi mapile mondo giriw lwedo kampen mitimo e kinde Rapar. Sama gitiyo ne Jehova gi chunygi duto kamano, gimiyo obedo mamor kendo wiye ok nowil gi tijgi kod hera ma ginyiso ne nyinge. (Som Jo-Hibrania 6:10-12.) To nade in? Be inyalo medo chiwori mondo itine Jehova e okang’ momedore?

18, 19. En ang’o mwapuonjore e sigand Jeftha gi nyare, to wanyalo timo ang’o mondo waluw ranyisi margi?

¹⁸ Kata obedo ni ngima Jeftha nopong’ gi chandruoge, pod noweyo mondo Jehova okonye timo yiero e ngimane. Notamore luwo timbe maricho mag joma nodak e alworane. Gik malit ma jomoko notimone ok nonyoso chunye moweyo luwo chike Nyasaye. Chiwruok ma ne gitimo gi nyare nokelonegi gueth mang’eny, nikech Jehova notiyo kodgi e siro lamo madier. E kinde ma jomoko noweyo luwo chike Nyasaye, Jeftha gi nyare to ne ok otimo kamano.

¹⁹ Muma jiwowa ni wabed “joma luwo tim joma yudo gik ma ne osing nikech ne ginyiso yie kod horuok mos.” (Hib. 6:12) Weuru wabed kaka Jeftha gi nyare ka wadak kaluwore gi adiera makende ma nonenore ayanga e kit ngimagi. Adierano en ni: Luwo chike Nyasaye miyo oyie kodwa.