Nitie weche mang’eny ma nyaka waket e paro. Jokristo onego obed joratiro. Gin gi ting mar luwo chike mag piny ka chikego ok tuomre gi chike Jehova. (Mat. 22:21; Rumi 13:1, 2; Hib. 13:18) Bende gitemo ahinya miyo luor chike ma ji ong’iyogo kuonde ma gidakie kendo ‘gihero jowetegi kaka giherore giwegi.’ (Mat. 22:39; Rumi 12:17, 18; 1 The. 4:11, 12) Luwo puonjgo nyalo miyo Jokristo manie pinje mopogore opogore one wach chiwo mich kata gimoro matin e yo mopogore.

Kuonde mang’eny, ok ochuno ni ng’ato ochiw gimoro matin ni eka oyud gima owinjore oyud. Jotich mag sirkal tiyonega ji ma ok gikwayo gimoro matin e wi msachgi nikech ichulogi gi sirkal. E pinje mang’eny, ok oyie ne jotich mag sirkal kwayo kata yie kawo gimoro amora nikech gitimoni gimoro kata ka gima gitimonino ok keth chik moro amora. Gineno ni mich ma kamago gin asoya, kata kapo ni michgo ok omiyo otimni gimoro e yo mopogore gi kaka nonego otimni. Kuonde minenoe mich ma kamago e yo ma kamano, Jakristo ok onego openj kabe owinjore ochiw mich kata gimoro matin. Mich ma kamago ok owinjore ochiw.

Kata kamano, jotich mag sirkal modak e pinje ma onge chike machalo kamago kata modak kuonde ma chik ok orid ahinya nigi paro mopogore nikech ok gine ni timno rach. E pinje moko, jotich mag sirkal tiyo gi telo e yo marach mondo gikwa pesa kata otimnegi gimoro ni e ka gichiw kony. Omiyo, joma chiwo barupe mag kend, jochok osuru, joma miyo ji barupe mag gedo, gi mamoko mang’eny, ohero kwayo asoya kata gimoro matin. Sama ng’ato odagi chiwo gimoro matin, jotelogo ridonega ngima, to mano monoga ji yudo kony ma ginie gi ratiro mar yudo. Wachore ni nitie piny moro ma kata joma ondik tij simo mach, tamorega chako simo mach ka ok omigi gimoro matin motelo.

Kuonde ma timbe ma kamago timorega mang’eny, jomoko neno ni ok en gima nyalore weyo  ma ok ichiwo asoya kata gimoro matin. E chal ma kamano, Jakristo nyalo neno golo gimoro matinno kaka nengo momedne eka mondo otimne gimoro kata oyud gima owinjore oyud. Kata kamano, kuonde ma mibadhi ng’enyie ahinya kamano, Jakristo nyaka tang’ mondo ong’e maler pogo gima onego otim gi gima ok onego otim kaluwore gi dwach Nyasaye. Nitie pogruok maduong’ e kind golo gimoro matin mondo iyud gima in gi ratiro mar yudo, kod chiwo gimoro mondo otimni gimoro e yo ma ok owinjore gi chik. E pinje mo ma opong’ gi mibadhi, jomoko miyo jotelo gimoro matin mondo giyud gima ok margi, kata miyo polis asoya mondo kik ogogi fain maduong’ kaluwore gi ketho moyudgigo. Ok owinjore miyo ng’ato mich kaka asoya mana ni mondo otimnwa gimoro, kendo ok en gima ber kawo mich ma kamago. Timo gigo duto en ketho chik.—Wuok 23:8; Rap. 16:19; Nge. 17:23.

Thoth Jokristo motegno mosetiego chunygi mar pogo ber gi rach, ok oheroga chiwo gimoro matin ka okwagi gi jotelo mag sirkal. Gineno ni ka gitimo kamano, to mano nyiso ni giriwo lwedo timbe mag mibadhi. Kuom mano, ok gichiwga gimoro amora kata matin kapo ni ng’ato okwayogi.

Kata bed ni Jokristo motegno ong’eyoga ni chiwo gimoro matin eka mondo giyud gimoro e yo ma chik ok oyiego inyalo kwan kaka mibadhi, moko kuomgi to chiwoga gimoro matin mar goyo erokamano kata mondo kik girit aming’a kapok giyudo kony moro ma chik oyiego. Kuom ranyisi, Jokristo moko miyoga lakteche ma tiyo e osiptande mag sirkal michiwoe thieth nono mich moro mondo gigonegigo erokamano kuom thieth momigi. Giyudo ka gin thuolo timo kamano bang’ yudo thieth, kar miyogi kapok othiedhgi, mondo paro moro amora kik bedie ni gichiwo asoya kata gitemo dwaro ni omigi thieth maberie moloyo.

Sulani ok nyal wuoyo e wi chal duto ma yudore e pinje mopogore opogore. Kuom mano, sama Jakristo dwaro ng’ado paro kuom gima onego otim, onego ong’ad paro ma ok bi chando chunye kaluwore gi chal manie alwora modakieno. (Rumi 14:1-6) Jokristo ok onego oketh chike mag sirkal. (Rumi 13:1-7) Onego gitang’ gi gimoro amora ma nyalo ketho nying Jehova kata chwanyo jomoko. (Mat. 6:9; 1 Kor. 10:32) Kendo paro ma ging’ado onego onyis ni gihero jowetegi.—Mar. 12:31.

E Luka sula mar 15, Yesu nogoyo ngero e wi ng’at moro ma ne nigi rombe 100. Ka rombo achiel nolal, ng’atno noweyo rombe 99 e thim kodhi manyo molalno ‘ma nyaka noyude.’ Yesu nodhi nyime wacho kama: ‘Bang’ yude, nokete e goke kendo nobedo mamor. Eka bang’ chopo pacho, nochoko osiepene gi joma odak machiegni kode, kowachonegi niya: “Moruru koda, nimar aseyudo rombona ma nolal.”’ Yesu notieko ngerono kowacho niya: “Awachonu ni, kamano bende e kaka mor nomedre e polo kuom jaricho achiel moloko chunye a e richo, moloyo kuom joma kare 99 ma ok dwarre ni olok chunygi a e richo.”—Luka 15:4-7.

Weche molworo ndikono nyiso ni Yesu nogoyo ngerono mondo oriego paro ma jondiko kod Jo-Farisai ne nigo nikech ne ging’ur ni Yesu ne rwako josol osuru gi joricho. (Luka 15:1-3) Yesu nowacho ni nitie mor e polo ka jaricho oloko chunye moweyo timbene maricho. Wapenjore niya, ‘Ka nitie mor e polo, donge morno onego obed e piny bende ka jaricho oloko chunye moa e richo kendo orieyo yorene?’—Hib. 12:13.

Sama oduok ng’ato e kanyakla, onego wabed mamor. Biro dwarore ni ng’atno odhi nyime nyiso ni omakore gi Nyasaye, kata kamano ne nyaka olok chunye eka oduoke, kendo wamor ni notimo kamano. Kuom mano, seche ma jodongo olando ni oduok ng’ato e kanyakla, ok rach ka joma nitie onyiso ni gimor kuom pamo ka gitimo kamano e yor luor.

Moko kuom joma nodak Jerusalem e ndalo Yesu ne paro ni yawo mar Bethzatha ne nigi teko mar chango ji ka pigene “otugore.” (Joh. 5:1-7) Omiyo, jotuwo mathoth ma dwaro chango ne chokorega e dho yawono.

Wachore ni yawo mar Bethzatha en yawo ma Jo-Yahudi ne pwodhoree. Ne imedoga pi e yawono mondo kik oduon to pi ma ne imedono ne wuok e yawo machielo ma ne ni machiegni kanyo. Nonro mosetim nyiso ni ne nitie kor ot moro ma nopogo yawo ariyogo. Kor odno ne nigi kamoro motuch ma ninyalo yaw mondo pi odonj e yawo mar pwodhruokno. Ka ne oyaw otuchino, pi ne donjo e yawono ka bubni to mano ne miyo pi yawono tugore.

Ber ng’eyo ni Johana 5:4 ma wachoga ni malaika moro notugo pi yawono, ok yudre e kitepe machon mag dho Grik kaka miluongo ni Codex Sinaiticus ma ne ondik e higni mag mia adek. Kata kamano, e Bethzatha kanyo, Yesu nochango ng’at moro ma nosebedo ka tuo kuom higni 38. Yesu nochange kanyo gi kanyo ma ok onyume e yawono.