Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

Penjo Moa Kuom Josombwa

Penjo Moa Kuom Josombwa

Ang’o momiyo weche ma Mathayo kod Luka nondiko e wi ngima Yesu ka pod otin opogore?

Weche ma Mathayo nondiko e wi nyuol Yesu kod ngimane ka ne pod en nyathi opogore gi ma Luka nondiko nikech ne gindiko ka luwore gi gik ma ne giyiero wuoye.

Mathayo nondiko wechene kaluwore gi gik ma notimore ne Josef. Weche ma nondiko nyiso kaka Josef notimo ka nofwenyo ni Maria nigi ich, lek ma Josef noleko ka malaika lerone gimomiyo Maria nigi ich, kod kaka Josef noyie kawo Maria ka noselerne wechego. (Mat. 1:19-25) Mathayo wuoyo e wi lek ma Josef nobedogo ka malaika nyise ni oring odhi Misri kendo noyie timo kamano. Owuoyo e wi lek machielo ka malaika nyiso Josef ni odog Israel kendo Josef notimo kamano. Owuoyo bende e wi kaka Josef noyiero dak Nazareth gi joode. (Mat. 2:13, 14, 19-23) E sula ariyo mokwongo e Injili mar Mathayo, ondik nying Josef nyadi 8 to nying Maria ondik nyadi 5.

Luka to nondiko wechene kaluwore gi gik ma notimore ne Maria. Onyiso kaka malaika Gabriel nolimo Maria, kaka Maria nodhi limo watne ma Elizabeth, kod kaka Maria nopako Jehova. (Luka 1:26-56) Luka bende wuoyo e wi weche ma Simeon nonyiso Maria e wi kaka ne idhi sand Yesu. Kata mana e kinde ma joodgi Yesu ne odhi manye e hekalu ka en jahigni 12, Luka nondiko mana weche ma Maria nowacho, to ok mag Josef. Luka nowacho ni Maria nokano wechego duto e chunye. (Luka 2:19, 34, 35, 48, 51) E sula ariyo mokwongo e Injili mar Luka, ondik nying Maria nyadi 12, to Josef ondik nyinge nyadi 3 kende. Kuom mano, Mathayo wuoyo ahinya ahinya kuom gik ma ne chando chuny Josef kod gik ma notimo, ka Luka to wuoyo matut e wi migawo ma Maria ne nigo kod gik ma notimorene.

E wi mano, anyuola ma jondik Injili ariyogo nondiko e wi Yesu bende opogore. Mathayo nono anyuola mar Josef mondo onyisgo ni kata obedo ni Josef ne ok en wuon Yesu masie, Yesu ne pod nigi ratiro mar bedo ruoth e kom loch mar Daudi. Nikech ang’o? Nikech Josef ne en koth Ruoth Daudi kokalo kuom wuode ma Solomon. (Mat. 1:6, 16) Kata kamano, Luka to nono anyuola mar Maria kendo onyiso ni Yesu ne en koth Daudi “kuom ringruok,” to mano nomiyo Yesu owinjore yudo kom loch mar Daudi. (Rumi 1:3) Nikech ang’o? Nikech Maria ne en koth Ruoth Daudi kokalo kuom wuode ma Nathan. (Luka 3:31) Kata kamano, sama Luka wuoyo e wi anyuola mar Yesu, ang’o momiyo ok onyis ni Maria en nyar Heli? Mano en nikech ka ne inono anyuola mag ji, ne itiyo gi nyinge mag chwo. Omiyo, sama Luka ne wacho ni Josef ne en wuod Heli, nenore maler ni ne en or Heli.—Luka 3:23.

Weche ma Mathayo gi Luka nondiko e wi anyuola Yesu nyiso maler ni Yesu e ma ne en Mesia ma ne okor wachne. Anyuola Yesu nong’ere maler ma kata Jo-Farisai kod Jo-Saddukai ne ok nyal keto kiawa moro amora. Weche ma Mathayo kod Luka nondiko e wi anyuola mar Yesu gin mise mar yiewa kendo ginyiso maler ni gik moko te ma Nyasaye nosingo biro timore.