Kaka Wanyalo Rwako Kit Dhano Manyien Kendo Siko Kode
‘Rwakuru kit dhano manyien.’—KOL. 3:10.
1, 2. (a) Ang’o momiyo wan gadier ni wanyalo rwako kit dhano manyien? (b) Gin kido mage mag dhano manyien ma Jo-Kolosai 3:10-14 wuoye?
WACH motigo ni “kit dhano manyien” yudore nyadiriyo e Muma mar New World Translation of the Holy Scriptures. (Efe. 4:24; Kol. 3:10) Wechego wuoyo e wi kido “ma ne ochue kuom dwaro mar Nyasaye.” Waduto wanyalo bedo gi kidogo. Ang’o momiyo mano nyalore? Mano en nikech Jehova nochueyowa e kite owuon, omiyo, nyalore mondo wabed gi kido mabeyo kaka meke.—Cha. 1:26, 27; Efe. 5:1.
2 Nikech ne wayudo richo kowuok kuom jonyuolwa mokwongo, mano miyo kinde duto wabedo gi gombo maricho. Bende, wanyalo bedo gi kido maricho nikech wayudogi kuom joma nitie e alwora ma wadakie. Kata kamano, ka Jehova okonyowa, wanyalo bedo gi kido ma more. Mondo wabed gi siso mar bedo gi kidogo, wadwaro nono gik ma onego watim mondo ng’ato orwak kit dhano manyien ma jaote Paulo nowuoye. (Som Jo-Kolosai 3:10-14.) Wabiro neno bende kaka wanyalo bedo gi kidogo e tij lendo.
“UDUTO UN ACHIEL”
3. Achiel kuom kido ma ng’ato nyaka bedgo korwako dhano manyien en mane?
3 Ka Paulo nosejiwo Jokristo mondo orwak kit dhano manyien, nowacho ni rwako dhano manyien oriwo bedo ng’at ma ok buon ji. Nowacho niya: “Ok kwan ni ng’ato en Ja-Grik kata Ja-Yahudi, ng’at moter nyangu kata ng’at ma ok oter nyangu, ng’at ma wendo, gi Ja-Skithia, * gi misumba, kata ng’at man thuolo.” Ang’o momiyo Jokristo ok onego obuon jowetegi nikech ogandagi, pinygi, kata nyalo margi? Mano en nikech jolup Kristo duto gin gimoro achiel.—Kol. 3:11; Gal. 3:28.
4. (a) Jotich Jehova onego one jomamoko nade? (b) En ang’o ma nyalo miyo winjruok e kind Jokristo obed matek?
4 Joma oserwako kit dhano manyien miyo Jokristo wetegi kod jomamoko duto luor ma ok gidewo ni giwuok e ogendini mage kendo ma ok gidewo ni gimewo kata gidhier. (Rumi 2:11) Timo kamano nyalo bedo matek e pinje moko. Kuom ranyisi, e piny South Africa, Joneno mag Jehova mathoth pod odak kuonde ma sirkal noketo ne ogendini mopogore opogore mondo odagie. Kuondego oriwo kama wasunge odakie kod ma jorotenge odakie. Omiyo, mondo ne jiw owete manie pinyno ‘oyaw chunygi’ ne Jokristo wetegi, Bura Matayo ne otimo chenro moro makende e dwe mar Oktoba 2013 mondo owetego ong’ere maber moloyo. (2 Kor. 6:13) Mano noriwo timo ang’o?
5, 6. (a) En chenro mane ma ne otim e piny South Africa mondo winjruok manie kind owete omed bedo motegno? (Ne picha manie chak sulani.) (b) Gin ber mage ma osebetie?
5 Notim chenro mondo kanyakla ma wuok e ogendini mopogore opogore kata ma wacho dhok mopogore opogore e piny South Africa obed kanyachiel e giko juma. Owete gi nyimine ma wuok e kanyakla mopogorego ne odhi e tij lendo, e chokruok, kendo limore e utegi ka gibedo kanyachiel. Kanyakla mang’eny notimo kamano, kendo ofis manie pinyno noyudo ripode mabeyo ahinya mowuok nyaka kuom joma ok gin Joneno. Kuom ranyisi, pasta moro ne mor mowacho niya: “Ok an Janeno, to anyalo neno maler kaka utimo tiju mar lendo e yo mochanore maber, kendo en tich ma wasunge gi jorotenge timo ka giriwore kanyachiel.” Chenro ma kamano nokonyo Jonenogo nade?
6 Nyaminwa moro miluongo ni Noma manie kanyakla ma timo chokruok gi dho Xhosa ne luor rwako owete manie kanyakla ma wacho dho Kisungu e ode. Kata kamano, bang’ lendo gi owete ma gin wasunge kendo dhi e utegi, ne owacho kama komor: “To kare gin agina ji kaka wan! ” Omiyo, ka ne kanyaklagi nonego orwak kanyakla ma wacho dho Kisungu, norwako owete moko e ode kendo nomor ahinya bedo kodgi. Achiel kuom joma norwakogo ne en jaduong’-kanyakla moro ma msungu. Nyaminwa Noma nowacho niya: “Namor neno ka owadwano obet e kret moro moti mar soda ma ne an-go e oda.” Nikech chenro ma jaber ma pod dhi nyimeni, owete gi nyimine mathoth noloso osiepe mang’eny kendo ging’ado mar dhi nyime yawo chunygi ne owetegi.
‘HERA MA KECHO JOMAMOKO KOD NG’WONO’
7. Ang’o momiyo dwarore ni wadhi nyime kecho jomamoko?
7 Jotich Nyasaye pod biro dhi nyime yudo chandruoge nyaka chop chieng’ ma ibiro keth piny Satan. En adier ni waduto waromo gi chandruoge kaka bedo ma Efe. 4:32) Bedo gi kido mag dhano manyien-go biro miyo waluw ranyisi mar Nyasaye kendo wakony jomoko.—2 Kor. 1:3, 4.
onge tich, bedo matuwo, sand, masiche ma biro apoya, lalo mwanduwa nikech timbe mahundu, kod chandruoge mamoko mang’eny. Omiyo, mondo wakonyre ng’ato gi ng’ato, nyaka wabed joma kecho jowetegi gadier. Kecho jomoko biro miyo watimnegi gik ma konyogi. (8. En ber mane ma nyalo betie sama wakecho jomoko kendo bedo mang’won kodgi? Chiw ane ranyisi.
8 En ang’o ma wanyalo timo mondo wanyis ni wadewo gadier joma welo kod joma odhier e kanyakla? Onego wamak kodgi osiep kendo wakonygi neno ni kanyakla ogenogi ahinya. (1 Kor. 12:22, 25) Ne ane gima notimore ne Dannykarl ma ne odhi Japan kowuok Philippines. Ka ne en katich, ne ibuone ahinya. Kae to, chieng’ moro nodhi e chokruok mar Joneno mag Jehova. Dannykarl wacho niya: “Chiegni ni ji duto ma ne ni e chokruogno ne gin Jo-Japan. Kata kamano, ne girwaka maber mana ka gima ne ging’eyaga chakre chon.” Owete nomedo konye e yo mang’won, to mano nomiyo otimo dongruok e wach Nyasaye. Notise kendo sani en jaduong’-kanyakla. Jodong-kanyakla neno ni Dannykarl gi jaode ma Jennifer konyo kanyaklagi ahinya kendo gigenogi ndi. Jodongogo wacho kama kuomgi: “Gin jopainia modak e ngima mayot kendo giketo ranyisi maber ne jomoko kuom keto Pinyruoth obed mokwongo.”—Luka 12:31.
9, 10. Chiw ane ranyisi ma nyiso gueth ma wayudo sama wakecho jomoko ka wan e tij lendo.
9 Sama walando wach Pinyruoth, wayudo thuolo mar ‘timo gik mabeyo ne ji duto.’ (Gal. 6:10) Joneno mang’eny temoga mondo gipuonjre dhok machielo mondo gilend ne joma welo mobiro e pinjegi. (1 Kor. 9:23) Mano osekelo gueth mang’eny. Kuom ranyisi, nyaminwa moro miluongo ni Tiffany ma en painia modak Australia nopuonjore Kiswahili mondo okony e kanyakla mar Kiswahili e taon mar Brisbane. Kata obedo ni puonjruok dhokno ne ok yot ne Tiffany, oseyudo gueth mathoth ahinya. Owacho niya: “Kidwaro bedo mamor e tij lendo, dhi e kanyakla miwache dhok machielo. Ichalo mana ng’at ma odhi e piny machielo to in mana e pinyu. Iyudo thuolo mar ng’eri gi owete mawuok kuonde mopogore opogore e piny mangima kendo neno kaka gin gi kuwe makende.”
10 Ne ane ranyisi mar joot moro manie piny Japan. Nyargi miluongo ni Sakiko wacho niya: “E higni mag 1990, ne walendoga ne jo Brazil mobiro e pinywa. Ka ne wasomonegi Fweny 21:3, 4 kata Zaburi 37:10, 11, 29 e Mumbgi mar dho Portuguese, ne gichiko itgi kendo kinde moko ne pi wang’gi rengni.” Kata kamano, hera ma joodno noherogo lendo ne jo Brazil ne ok ogik mana gi kanyo. Sakiko wacho kama: “Ka ne waneno kaka ne gin gi riyo mar ng’eyo adiera, joodwa duto nochako puonjore dho Portuguese.” Bang’ kinde, Sakiko kaachiel gi joodgi nokonyo e chako kanyakla mar dho Portuguese. Kuom higni mang’eny, ne gikonyo ji mathoth ma wacho dho Portuguese mondo oti ne Jehova. Sakiko medo wacho niya: “Kata obedo ni ne watimo kinda ahinya mondo wapuonjre dho Portuguese, gueth ma waseyudo ng’eny moloyo. Wagoyo erokamano ma duong’ ahinya ne Jehova.”—Som Tich Joote 10:34, 35.
ndiko kaka‘RWAKREURU GI BOLRUOK’
11, 12. (a) En ang’o maduong’ ma miyo warwako dhano manyien? (b) Ang’o ma biro konyowa mondo wasik ka wan joma obolore?
11 Gima duong’ momiyo warwako dhano manyien en ni mondo wami Jehova duong’ to ok ni mondo ji opakwa. Onego wapar ni kata mana malaika moro notimo richo nikech ng’ayi. (Pim gi Ezekiel 28:17.) Ka koro malaika makare e ma nobedo gi ng’ayi, donge mano nyiso ni yot mondo dhano morem obed gi sunga kod ng’ayi? Kata kamano, pod wanyalo bedo joma obolore. En ang’o ma nyalo konyowa mondo wabed joma obolore?
12 Mondo wasik ka wan joma obolore, nyaka wasom Wach Nyasaye pile kendo wapar matut kuom gik ma wasomo. (Rap. 17:18-20) E wi mano, ber mondo wapar matut kuom puonj mag Yesu kod ranyisi maber ma noketo e wi bedo gi bolruok. (Mat. 20:28) Yesu noluoko nyaka tiende jopuonjrene. (Joh. 13:12-17) Bende, onego wakwa Nyasaye roho maler mondo okonywa golo paro moro amora ma wanyalo bedogo ni wabeyo moloyo jomamoko.—Gal. 6:3, 4; Fil. 2:3.
13. Gin gueth mage ma wayudo ka wabedo joma obolore?
13 Som Ngeche 22:4. Dwarore ni jotich Jehova duto obed gi bolruok kendo timo kamano kelo gueth mogundho. Bedo joma obolore miyo kanyakla bedo gi kuwe kod winjruok maber. Siko ka wabolore miyo wayudo ng’wono mogundho mar Nyasaye. Jaote Petro nowacho niya: “Uduto e kindu ng’ato gi ng’ato, rwakuru kido mar bolruok kaka nanga, nimar Nyasaye kwedo jong’ayi, to ochiwo ng’wono mogundho ne joma bolore.”—1 Pet. 5:5.
‘RWAKREURU GI MUOLO KOD HORUOK’
14. En ng’ano ma muol kendo ma hore moloyo ji duto?
14 E piny ma sani, joma muol kendo ma hore ineno mana ka joma yom yom. Mano miriambo maduong’! Kido mabeyogo wuok kuom Nyasaye ma nigi teko e piny ma ngima. Jehova Nyasaye e ng’at mamuol moloyo ji te kendo ma hore ahinya. (2 Pet. 3:9) Par ane kaka nodwoko Ibrahim kod Lut kotiyo gi malaike ka ne gipenje penjo moko. (Cha. 18:22-33; 19:18-21) E wi mano, kuom higni mokalo 1,500, Jehova nohore gi oganda Jo-Israel ma ne siko ng’anyo.—Eze. 33:11.
15. Yesu noketo ranyisi mane maber mar bedo ng’at ma muol kendo ma hore?
15 Yesu ne en ng’at ma muol. (Mat. 11:29) Kata obedo ni jolupne ne nigi nyawo, nohore kodgi. Ka ne Yesu lendo, nonano kata obedo ni jotend din ne jare. Nohore kendo nonyiso muolo nyaka e thone. Ka ne osandore malit e yadh sand, nolemo ka okwayo Wuon mare mondo owene wasike richogi nikech ne “ok ging’eyo gima gitimo.” (Luka 23:34) To mano kaka Yesu noketo ranyisi maber mar bedo ng’ama muol kendo ma hore kata ka nokalo e sand malit!—Som 1 Petro 2:21-23.
16. Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joma muol kendo ma hore?
16 Ere kaka wanyalo bedo joma muol kendo ma hore? Paulo nowacho gima nyalo konyowa ka ne ondiko ne Jokristo wetene niya: “Ng’ato ka ng’ato mondo odhi nyime nano gi nyawadgi, kendo wereuru ketho e kindu gi chuny man thuolo kata kapo ni ng’ato nigi wach moro gi nyawadgi. Mana kaka Jehova bende ne ni thuolo weyonu richou, un bende nyaka utim kamano.” (Kol. 3:13) Mondo waluw chikno, nyaka wabed joma muol kendo ma hore. Sama waweyo ne jowetewa kethogi, mano miyo kuwe kod winjruok bedo e kanyakla.
17. Ang’o momiyo muolo kod horuok gin kido ma Jakristo nyaka bedgo?
17 Muolo kod horuok gin kido ma Jakristo nyaka bedgo. Kidogo dwarore mondo wabi wayud warruok. (Mat. 5:5; Jak. 1:21) Moloyo duto, ka wabedo gi kidogo, wamiyo Jehova duong’ kendo wakonyo jomoko mondo oluw puonj mag Muma.—Gal. 6:1; 2 Tim. 2:24, 25.
“RWAKREURU GI HERA”
18. En tudruok mane ma nitie e kind hera kod bedo joma ok buon jowetegi?
18 Hera e ma miyo wabedo gi kido duto ma wasewuoyo kuomgi e sulani. Kuom ranyisi, Jakobo nokwero owetene kuom tim marach mar hero jomwandu moloyo joma odhier. Nonyisogi ni timo kamano en ketho chik maduong’ie moloyo. Chikno wacho kama: “Nyaka iher wadu kaka iherori iwuon.” Kae to nomedo wacho niya: “Ka udhi nyime dewo wang’ jomoko ahinya moloyo jowetegi, utimo richo.” (Jak. 2:8, 9) Mopogore gi mano, hera biro miyo watang’ gi timbe ma nyalo miyo wabuon jomoko nikech sombgi, ogandagi, kata kaka gidak. Kuom adier, hera ma waherogo jowetewa ok onego obed mar wuondruok. Kar mano, onego obed hera madier.
19. Ang’o momiyo Jokristo nyaka bed joma oherore?
19 Hera bende “hore mos kendo ong’won.” Hera “ok obed gi sunga.” (1 Kor. 13:4) Mondo waland ne jomoko wach Pinyruoth, nyaka wabed joma hore, mang’won, kendo mobolore. (Mat. 28:19) Kidogo bende e ma konyowa mondo wabed gi winjruok maber gi owete gi nyimine duto ma wan-go e kanyakla. Hero jomoko e yo ma kamano kelo gueth mage? Mano miyo winjruok maber bedo e kanyakla mopogore opogore e piny ma ngima ma miyo Jehova duong’, kendo nyalo ywayo joma nyien mondo giyie puonjore adiera. Mano e momiyo Muma tieko wuoyo e wi wach rwako dhano manyien kowacho kama: “E wi mago duto, rwakreuru gi hera, nimar en e gima tueyo ji duto mondo gibed e achiel chuth.”—Kol. 3:14.
‘DHIURU NYIME KA UBEDO MANYIEN’
20. (a) Gin penjo mage monego wapenjre, to nikech ang’o? (b) Wageno dak e kinde ma piny biro chalo nade?
20 Ng’ato ka ng’ato onego openjre owuon kama, ‘Gin ang’o momedore ma anyalo timo mondo alony kit dhano machon kendo weye chuth? ’ Nyaka walem ma ok wawe mondo Nyasaye okonywa kendo nyaka watim kinda mondo wawere gi kido ma nyalo monowa donjo e Pinyruodh Nyasaye. (Gal. 5:19-21) Bende, onego wapenjre wawegi kama: ‘Be adhi nyime bedo manyien e paro ma chika? ’ (Efe. 4:23, 24) Rwako kit dhano manyien kendo siko kode en gima Jokristo nyaka dhi nyime timo pile ka pile. Parie kaka piny biro bedo maber kinde ma biro yudo ka ji duto oserwako kit dhano manyien e yo makare chuth!
^ par. 3 E ndalo ma ne indiko Muma, Ja-Skithia en wach ma ne itiyogo kiwuoyo kuom joma kit ngimagi ne ni piny ahinya.