1-2. En ang’o ma wadwaro nono e sulani?

INYALO winjo nade ka po ni osigo moro mirito odeko ka pok ochopo? Be iyi biro wang’? Ngeche 13:12 wacho kama: “Ka gima igeno obudho, chuny bedo matuo.” To nade kifwenyo ni nitie gimomiyo osigono odeko? Nyaka bed ni koro ibiro yie rito kihori nyaka ochopi.

² E sulani, wadwaro nono puonj mag Muma ma nyalo konyowa hore ka warito Jehova. (Mika 7:7) Bende, wabiro nono weche moko ariyo ma dwarore ni wahoree. Mogik, wabiro nono gueth ma Jehova osingo ne joma hore ka rite.

3. En puonj mane ma yudore e Ngeche 13:11?

³ Ngeche 13:11 nyisowa gimomiyo onego wahore. Owacho niya: “Mwandu moyud mayot lal piyo, to mwandu michoko mos mos medore ameda.” Be inyalo neno puonj manie ndikono? Ng’at mariek timoga gik moko e yo mochanore kohore, to mano miyo oyudoga nyak maber.

4. Puonj ma yudore e Ngeche 4:18 jiwo wach mane?

⁴ Ngeche 4:18 nyisowa ni “yor jo makare chalo gi ler mokinyi, ma medore ameda nyaka wang’ chieng’ wuog maler.” Wechego nyiso kaka Jehova eloga ne jotichne dwache mosmos. Ndikoni inyalo tigo bende kiwuoyo kuom lokruoge ma Jakristo moro timo e ngimane ma konye medo sudo machiegni gi Jehova. Ok nyal kas ng’ato mondo otim dongruok mapiyo e winjruokne gi Jehova. Mano gima kawoga kinde.  Ka wapuonjore adimba kendo watiyo gi puonj ma wayudo e Wach Nyasaye kaachiel gi riwruok mare, mosmos wabiro bedo gi kido kaka mag Kristo. Bende, wabiro medo ng’eyo Nyasaye e yo maber. Ne ane ranyisi ma Yesu notiyogo kojiwo wachno.

5. Yesu notiyo gi ngero mane e nyiso ni kawoga kinde mondo ng’ato otim lokruok?

⁵ E ngero moro, Yesu nowacho ni wach Pinyruoth ma walando inyalo pim gi kodhi matin ma dongoga mosmos e chuny joma kare. Nowacho kama: “Kodhigo twi kendo gidongo mi gibed maboyo, to kaka mano timore [japur] ok ong’eyo. Lowo e ma nyagogi mos mos, mokwongo gigolo ite, kae to tiang’, eka bang’e cham moyo.” (Mar. 4:27, 28) Ang’o ma ne Yesu temo wacho? Nowacho ni mana kaka kodhi twiga mosmos, e kaka ng’at morwako wach Pinyruoth bende biro kawo kinde mondo otim dongruok e weche Nyasaye mosmos. Kuom ranyisi, sama jopuonjrewa mag Muma medo sudo machiegni gi Jehova, wanyalo neno lokruoge mabeyo ma gitimo e ngimagi. (Efe. 4:22-24) Kata kamano, nyaka wang’e ni Jehova e ma miyoga kodhi mopidhi e chuny ji otwi.​—1 Kor. 3:7.

6-7. En ang’o ma wapuonjore kuom yo ma Jehova ne ochueyogo piny?

⁶ Jehova horega sama otimo gimoro mondo otiek timo gino e yo maber. Ohorega kamano mondo nyinge oyud duong’, kendo mondo okel ber ne jomamoko. Kuom ranyisi, ne ane kaka Jehova nochueyo pinywani mosmos ne dhano.

⁷ Sama Muma wuoyo kuom yo ma Jehova nochueyogo pinywani, otiyoga gi weche kaka “ne opime,” “sirnine ne ogur,” kendo “ne oketo kidi mar misene.” (Ayub 38:5, 6) Bende, ne okawo thuolo mondo orang gik ma nosechueyo. (Cha. 1:10, 12) Temie paro kaka malaike ne winjo ka ne gineno gik mabeyo ma Jehova ne chueyo. Nyaka bed ni ne gimor ahinya! To mano e gimomiyo nitie  chieng’ ma ne ‘gikok matek gi mor.’ (Ayub 38:7) Mano puonjowa ang’o? Puonj en ni nitie gik ma nyaloga timre mos, to gikone gikelo ber. Jehova nochueyo gik moko kuom higni alufe mang’eny, to ka ne osetieko, ne ong’iyo chuechne mowacho ni “gibeyo ahinya.”​—Cha. 1:31.

8. En ang’o ma koro wadwaro nono?

⁸ Mana kaka waneno e ranyisigo, Wach Nyasaye oting’o puonj mang’eny ma jiwo gimomiyo onego wabed joma hore. Koro, wadwaro wuoyo kuom weche moko ariyo ma dwarore ni wahoree ka warito Jehova.

9. Achiel kuom weche ma nyalo dwarore ni wahoree ka warito Jehova en mane?

⁹ Nyalo dwarore ni wahore ka warito mondo odwok lamowa. Sama wakwayo Jehova mondo omiwa teko mar nyagore gi chandruok moro kata mar loyo nyawo moro, wanyalo chako neno ka gima Jehova okawo kinde malach ka pok odwoko lamowa. Ang’o momiyo Jehova nyaloga kawo kinde ka pok odwoko lamowa moko?

10. Ang’o momiyo dwarore ni wahore ka wasekwayo Jehova gimoro e lamo?

¹⁰ Jehova winjowaga sama walemo. (Zab. 65:2) Onenoga lamo magwa kaka achiel kuom gik ma nyiso ni wan gi yie kuome. (Hib. 11:6) Bende, Jehova bedoga mamor ahinya sama oneno ka watimo kinda mondo wadag ka luwore gi gik ma wakwaye e lamo, kendo ka watimo dwache. (1 Joh. 3:22) Omiyo, sama wakwayo Jehova mondo okonywa loyo tim moro marach kata nyawo moro, nyalo dwarore ni wahore kendo watim duto ma wanyalo mondo wawe timno. Yesu nonyiso ni nitie lamo moko ma nyalo kawo kinde ka pok odwoki. Nojiwowa niya: “Sikuru ka ukwayo, to nomiu; sikuru ka umanyo, to unuyudi; sikuru ka udwong’o, to noyawnu; nikech ng’at ma kwayo imiyo, to ng’at ma manyo yudo, kendo ng’at ma dwong’o ibiro yawne.” (Mat. 7:7, 8) Sama waluwo puonjno kendo watimo “kinda e lamo,” wanyalo bedo gadier ni Wuonwa manie polo biro winjowa kendo obiro timonwa kaka wakwaye.​—Kol. 4:2.

11. Ere kaka Jo-Hibrania 4:16 nyalo konyowa sama waneno ka lamowa obudho ahinya ka pok odwoki?

¹¹ Kata obedo ni nitie sama wanyalo neno ka gima Jehova obudho ahinya ka pok odwoko lamowa, osingonwa ni obiro dwoko lamowa “e kinde ma owinjore.” (Som Jo-Hibrania 4:16.) Mano e momiyo ok onego waket ketho kuom Jehova ka po ni okawo kinde ka pok odwoko lamowa. Kuom ranyisi, thothwa osebedo ka lamo kuom higni mang’eny ni Pinyruodh Nyasaye obi mondo ogol piny marachni. Yesu ne onyisowa ni walam e wi wachno. (Mat. 6:10) Kata kamano, ok en gima nyiso rieko ka ng’ato oweyo mondo yiene odog piny mana nikech giko ne ok obiro sama jomoko ne paro no nodhi biroe. (Hab. 2:3; Mat. 24:44) Wanyiso ni wariek sama wahore ka warito Jehova kendo sama walame ka wan gi yie kuome. Giko nobi e kinde mowinjore nikech Jehova oseketo ‘odiechieng’ kod sa’ ma giko nochopie. Kendo odiechiengno nobed odiechieng’ mowinjore ne ji duto.​—Mat. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. En kinde mane ma nyalo bedonwa matek bedo gi horuok?

¹² Nyalo dwarore ni wahore kendo wanan sama warito kinde ma tim moro marach mitimonwa norumie. Kinde mang’eny, ji timoga gik ma ok kare ne joma a e piny machielo,  ma pien dendgi opogore gi margi, kata nikech ng’ato en dichwo kata dhako. Jomoko bende itimonegi gik ma ok kare nikech ging’ol e yo moro. Thoth jotich Jehova to isando nikech giluwo puonj mag Muma. Sa asaya ma itimonwa gik ma ok kare, dwarore ni wapar weche ma Yesu nowacho niya: “Ng’at motimo kinda nyaka giko ibiro resi.” (Mat. 24:13) To nade kifwenyo ni Jakristo wadu moro otimo richo moro maduong’? Bang’ ka jodongo oseyudo wachno, be ibiro hori kirito mondo jodongo olos wachno e yo ma Jehova dwaro? Gin ang’o ma nyalo dwarore ni jodongo otim sama ng’ato otimo richo maduong’?

13. En ang’o ma Jehova dwaroga ni jodongo otim sama Jakristo otimo richo moro maduong’?

¹³ Sama jodongo ofwenyo ni nitie Jakristo moro e kanyakla motimo richo moro maduong’, gilamoga ka gikwayo “rieko moa malo” mondo Jehova okonygi loso wachno e yo maber. (Jak. 3:17) Dwarogi maduong’ en konyo Jakristo motimo richono “mondo oa e yore marach” ka mano nyalore. (Jak. 5:19, 20) Bende, jodongo dwaroga timo duto ma ginyalo mondo girit kanyakla kendo giho chuny joma nyalo bedo ni richono ohinyo e yo moro. (2 Kor. 1:3, 4) Sama jodongo oyudo wach ni Jakristo moro otimo richo moro maduong’, ginonoga weche duto motudore gi wachno, to mano nyalo kawo kinde. Kae to, gilemoga kendo nono adimba puonj ma Muma chiwo mondo gichiw kum mowinjore gi kethono. (Jer. 30:11) Kata obedo ni jodongo ok dwarga ni thuolo malach okal ka pok gitieko wachno, ok gidwar bende rikni e ng’ado bura. Sama jodongo otimo kaka Jehova dwaro, jo kanyakla duto yudoga ber. To kata ka po ni olos weche e yo maber kamano, joma jarichono nochwanyo pod nyalo bedo gi lit e chunygi. Ka po ni gima kamano otimoreni, en ang’o ma inyalo timo mondo chunyi kik bed malit ahinya?

14. En ranyisi mane manie Muma ma nyalo konyi sama Jakristo wadu ochwanyi?

¹⁴ Be ng’ato osegachwanyi marach? Samoro ne en owadwa kata nyaminwa moro. Wach Nyasaye oting’o ranyisi mabeyo ma nyalo konyi neno kaka inyalo hori kirito  mondo Jehova olos weche. Kuom ranyisi, kata obedo ni owete Josef notimone gik ma ok kare, ne ok oyie mondo gigo omi chunye obed malit. Kar mano, noketo pache duto e tiyo ne Jehova, kendo Jehova noguedhe nikech horuokne. (Cha. 39:21) Bang’e, Josef noweyo ne joma nokethonego, kendo Jehova noguedhe. (Cha. 45:5) Mana kaka Josef, wan bende wabedoga gi chuny mokue sama wasudo machiegni gi Jehova kendo rite mondo en e ma olos weche.​—Zab. 7:17; 73:28.

15. Ang’o ma ne okonyo nyaminwa sama ne oketh nyinge?

¹⁵ En adier ni samoro ok bi timnwa gik ma ok kare kaka ma ne otim ne Josef. Kata kamano, sama ng’ato ochwanyowa, chunywa nyaloga bedo malit. Puonj mag Muma nyalo konyowa ahinya sama wachwanyore gi ng’ato, bed ni en Jakristo wadwa kata ng’at ma ok lam Jehova. (Fil. 2:3, 4) Ne ane ranyisi ma luwoni. Nyaminwa moro nowinjo marach ahinya ka nofwenyo ni jatich wadgi moro ne ketho nyinge kama ne gitiyee. Nyaminwano ne ok orikni kawo okang’, to nokawo thuolo moparo matut kuom ranyisi mar Yesu. Ka ne iyanyo Yesu, ne ok oyanyo joma ne yanyego. (1 Pet. 2:21, 23) Wechego nokonye mi owere aweya gi wachno. Bang’e, ne ofwenyo ni jatich wadgi ma ne ketho nyingeno ne nigi tuo moro marach kod parruok mang’eny. Nyaminwano nong’ado ni samoro dhakono ne wuoyo awuoyo nikech gik ma ne okaloego. Nyaminwano ne mor ni nohore, to mano nomiyo obedo gi chuny mokue.

16. En ang’o ma nyalo hoyo chunyi ka po ni sani itimoni gik ma ok kare? (1 Petro 3:12)

¹⁶ Ka po ni sani itimoni gik ma ok kare kata nitie ng’at ma ochwanyi e yo moro, par ni Jehova ni machiegni gi “jo ma chunygi onyosore.” (Zab. 34:18) Jehova oheri ahinya nikech horuok mari kendo nikech isebolone ting’ mari. (Zab. 55:22) En e Jang’ad Bura mar piny mangima. Onenoga weche duto. (Som 1 Petro 3:12.) Omiyo, ka po ni iromo gi chandruoge ma ok inyal tieko, hori ahoya kirito Jehova mondo okaw okang’.

17. En wach ma ne ma Jehova osingonwa e Isaya 30:18?

¹⁷ Machiegnini, Wuonwa manie polo biro kelonwa gueth mang’eny kokalo kuom Pinyruoth mare. Isaya 30:18 wacho kama: “Jehova pod ohore mondo onyisu ng’wono, obiro a malo mondo okechu. Nimar Jehova en Nyasaye ma ng’ado bura kare. Jo ma ogene duto nobed mamor.” Joma hore ka rito Jehova biro yudo gueth mang’eny e kindegi kod e kinde mabiro e piny manyien.

18. Gin gueth mage ma wabiro yudo e kinde mabiro?

¹⁸ Ka jotich Nyasaye osedonjo e piny manyien, parruok kod achiedh-nade ma giromogo e pinyni biro bedo gik manene. Timbe ma ok kare kod rem ok bi betie kata matin. (Fwe. 21:4) Ok bi chuno ni wahore ka warito gimoro nikech wabiro bedo gi gimoro amora ma wadwaro. (Zab. 72:16; Isa. 54:13) To mago doko gueth!

19. En tiegruok ma ne ma Jehova miyowa e kindegi?

¹⁹ E kindegi, Jehova tiegowa mondo wabi wadag e bwo lochne kuom konyowa loyo timbewa maricho kendo nyago kido mabeyo ma more. Kik ijog kendo kik iwe tiyo ne Jehova. Gik mabeyo pod ni nyime! Sama pod warito kinde mabeyo man nyimego, wadhiuru nyime bedo mamor kendo hore ka warito Jehova mondo okaw okang’ mana kaka osesingonwa!