1. Gin penjo mage ma wanyalo bedogo sama waparo matut kuom gik ma Jehova ne ochueyo?

SAMA waparo matut kuom gik ma Jehova nochueyo, wanyalo winjo e chunywa kaka Daudi jandik-zaburi ma nolamo niya: “Ka ang’iyo polo ma ne ichueyo gi lweti, dwe gi sulwe ma ne iloso, dhano en ang’o ma dipare? Adier, wuod dhano en ang’o ma dirite?” (Zab. 8:3, 4) Mana kaka Daudi, wanyalo neno ni watindo ahinya kopimwa gi sulwe ma ne Jehova ochueyo, kendo wanyalo parore ka be Jehova ong’eyowa. Kata kamano, mana kaka wabiro neno, Jehova norito jonyuolwa mokwongo, Adam gi Hawa, kendo ne okawogi kaka nyithinde.

2. En ang’o ma Jehova ne dwaro ni Adam gi Hawa otim?

² Adam gi Hawa e ma ne gin nyithind Jehova mokwongo ma nochueyo e piny ka, kendo Jehova ne en Wuon-gi ma jahera me polo. Nodwaro ni gidhi maber. Nonyisogi niya: “Nyuolreuru mondo upong’ piny, kendo ubed gi teko e wi piny.” (Cha. 1:28) Nyasaye ne dwaro ni ginyuol, gipong’ piny, kendo girit piny ma nomiyogi mondo gidagie. Ka di ne Adam gi Hawa owinjo Jehova, gin kaachiel gi nyithindgi ne gidhi siko ka gin jood Jehova nyaka chieng’.

3. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Adam gi Hawa ne nigi migawo maduong’ ahinya e od Jehova?

³ Adam gi Hawa ne nigi migawo maduong’ ahinya e kinde ma ne pod gin e od Jehova. Ka luwore gi Zaburi 8:5, Daudi  nowacho kama, kowuoyo e wi dhano ma en chuech mar Jehova: “Ne ikete obedo matin ne malaike, ne isidhone osimbo mar duong’ gi luor.” En adier ni Jehova ne ok omiyo dhano teko, rieko, kod nyalo ma romre gi malaike. (Zab. 103:20) Kata kamano, pod nochueyo dhano e yo ma ok opogore ahinya gi malaike. Parie wachno! Kuom adier, Jehova ne omiyo jonyuolwa mokwongo ngima maber ahinya.

4. Ang’o ma ne otimore ne Adam gi Hawa ka ne gitamore winjo Jehova, to en ang’o ma wabiro nono e sulani?

 ⁴ Gima lit en ni Adam gi Hawa notamore winjo Jehova mi giweyo bedo e ode. Gima ne gitimono osekelo chandruoge mang’eny ne nyithindgi mana kaka wabiro neno bang’e e sulani. Kata kamano, dwach Jehova to pok olokore. Odwaro ni dhano ma winje obed nyithinde nyaka chieng’. Mokwongo, wadwaro nono gik ma nyiso ni Jehova omiyo dhano duong’. Kae to, wabiro nono kaka wanyalo nyiso e kindegi ni wadwaro siko e od Jehova. Mogik, wabiro nono gueth ma nyithind Jehova me piny kae biro yudo nyaka chieng’.

5. Ere kaka wanyalo miyo Nyasaye duong’ nikech nochueyowa e kite?

⁵ Jehova ne omiyowa duong’ kuom chueyowa e kite. (Cha. 1:26, 27) Nikech nochueyowa e kite, wanyalo bedo gi hera, ng’wono, kod adiera. (Zab. 86:15; 145:17) Sama wanyiso kido kaka mago, wamiyo Jehova duong’ kendo wanyiso ni wamor gi kaka nochueyowa. (1 Pet. 1:14-16) Sama watimo gik ma moro Wuonwa manie polo, wawinjoga ka wamor ahinya. Bende, wabedo gi nyalo mar timo gik ma doher ni nyithinde otim.

6. Ere kaka Jehova ne omiyo dhano duong’ kuom losonegi piny ma jaber?

⁶ Jehova ne olosonwa kar dak makende. Higni mang’eny ka ne pok ochue dhano mokwongo, Jehova noloso piny ma jaber mondo dhano odagie. (Ayub 38:4-6; Jer. 10:12) Nikech Jehova en Nyasaye mang’won kendo ma jachiwo, ne omiyowa gik mang’eny ma nyalo miyowa mor. (Zab. 104:14, 15, 24) Nitie kinde ma nong’iyo gik ma nochueyo, “moneno ni gibeyo ahinya.” (Cha. 1:10, 12, 31) Ne omiyo dhano duong’ kuom kete “e wi gik moko duto” ma nochueyo e pinyni. (Zab. 8:6) Dwach Nyasaye en ni dhano makare orit gik ma nochueyogo nyaka chieng’. Be pile ka pile igoyonega Jehova erokamano kuom singo ma jaberno?

7. Ere kaka Joshua 24:15 nyiso ni dhano nigi thuolo mar timo yiero?

⁷ Jehova osemiyowa mich mar timo yierowa wawegi. Wanyalo yiero kaka wabiro tiyo gi ngimawa. (Som Joshua 24:15.) Nyasachwa ma jahera bedoga mamor sama wayiero ni en e ma wabiro tiyone. (Zab. 84:11; Nge. 27:11) Wanyalo tiyo gi mich mar timo yiero e yore mopogore opogore. Ne ane ranyisi ma ne Yesu oketonwa.

8. Achiel kuom yore ma Yesu notiyogo maber gi mich mar timo yiero en mane?

⁸ Wanyalo luwo ranyisi mar Yesu kuom keto dwach jomamoko motelo ne magwa. Nitie chieng’ moro ma Yesu kod jootene ne ool ahinya, omiyo, ne gidhi kamoro mokue mondo giyue. Kata kamano, weche ne ok odhi kaka ne gichanono. Oganda moro ne oyudogi kanyo, kendo ne gidwaro ni Yesu opuonjgi. Iye ne ok owang’. Kar mano, ne okecho ogandano. Ang’o ma notimo? “Nochako puonjogi gik mang’eny.” (Mar. 6:30-34) Sama waluwo ranyisi mar Yesu mar tiyo gi  thuolowa kod tekowa e konyo jomamoko, wamiyo Wuonwa manie polo duong’. (Mat. 5:14-16) Bende, wanyiso Jehova ni wadwaro bedo nyithinde.

9. En mich mane makende ma Jehova osemiyo dhano?

⁹ Jehova osemiyowa nyalo mar nyuolo nyithindo, kaachiel gi ting’ mar puonjo nyithindogo mondo ohere kendo otine. Ka po ni in janyuol, be igoyoga ne Jehova erokamano kuom mich makendeno? Kata obedo ni Jehova osemiyo malaike nyalo mabeyo miwuoro, ne ok omiyogi migawo mar nyuolo nyithindo. Omiyo, ka po ni in janyuol, bed mamor gi thuolo makende ma in-go mar pidho nyithindo. Osemi jonyuol ting’ makende mar pidho nyithindgi ka ‘girieyogi kendo puonjogi kaka Jehova dwaro.’ (Efe. 6:4; Rap. 6:5-7; Zab. 127:3) Riwruok mar oganda Jehova osemiyo jonyuol gik mang’eny mondo okonygi puonjo nyithindgi. Gigo oriwo buge, vidio, thumbe, kaachiel gi weche mamoko ma yudore e websaitwa. Kuom adier, Wuonwa manie polo kod Wuode ohero nyithindwa ahinya. (Luka 18:15-17) Sama jonyuol ogeno Jehova kendo gitimo kinda mondo gipidh nyithindgi e yo maber, Jehova bedoga mamor ahinya. Kendo jonyuol ma timo kamano konyoga nyithindgi mondo gibed gi geno mar bedo nyithind Jehova nyaka chieng’!

10-11. Kokalo kuom misango mar Yesu, Jehova osemiyowa thuolo mane?

¹⁰ Jehova nochiwo Wuode mogeno mondo wayud thuolo mar bedo nyithinde kendo. Mana kaka a waneno e  paragraf mar 4, ka ne Adam gi Hawa otimo richo, ne giweyo bedo e od Jehova, kendo nyithindo ma ne gidhi nyuolo bende ne ok dhi bedo nyithind Jehova. (Rumi 5:12) Adam gi Hawa ne otimo richo goyiem. Kuom mano, Nyasaye notimo gima ne owinjore ka ne oriembogi e ode. To ang’o ma ne dhi timore ne nyithindo ma ne gidhi nyuolo? Jehova ohero dhano ahinya. Omiyo, noloso chenro mondo moko kuom nyithind Adam gi Hawa ma ne dhi winje ochak obed nyithinde. Ne otimo mano kokalo kuom misango mar Wuode ma miderma, Yesu Kristo. (Joh. 3:16; Rumi 5:19) Kokalo kuom misangono, Nyasaye osenyiewo ji 144,000 mondo obed nyithinde.​—Rumi 8:15-17; Fwe. 14:1.

¹¹ E wi mano, ji mathoth ma timo dwach Nyasaye nigi geno ni gibiro bedo nyithind Nyasaye bang’ tem mogik e giko higni 1,000 mar loch Yesu. (Zab. 25:14; Rumi 8:20, 21) Nikech gin gi genono, kata mana e kindeni ginyalo luongo Jehova Jachuechgi ni “Wuonwa.” (Mat. 6:9) Joma ibiro chier bende ibiro mi thuolo mar puonjore gik ma Jehova dwaro ni gitim. Joma biro timo gigo bende ibiro mi thuolo mar bedo nyithind Jehova.

12. En penjo mane ma koro wadwaro nono?

¹² Mana kaka waseneno, Jehova e ma osekawo okang’ mokwongo mar miyo dhano duong’ e yore mopogore opogore. Osewalo dhano moko mobedo nyithinde, kendo osemiyo ‘oganda mang’ongo’ geno mar dak e piny manyien ka gin nyithinde e kinde mabiro. (Fwe. 7:9) En ang’o ma wanyalo timo e kindegi mondo wanyis Jehova ni wagombo siko e ode nyaka chieng’?

13. Ang’o ma wanyalo timo mondo Nyasaye orwakwa e ode? (Mariko 12:30)

¹³ Nyis ni ihero Jehova kuom tiyone gi chunyi duto. (Som Mariko 12:30.) Kuom gik mabeyo duto ma Jehova osemiyi, samoro mich maduong’ie mogik kuomgi en thuolo  ma in-go mar tiyone. Wanyiso ni wahero Jehova kuom ‘luwo chikene.’ (1 Joh. 5:3) Achiel kuom chike ma Jehova osemiyowa en ni walok ji obed jopuonjre Yesu ka wabatisogi, mana kaka Yesu nowacho. (Mat. 28:19) Bende, Yesu nochikowa ni waherre. (Joh. 13:35) Jehova biro rwako ng’ato ang’ata moyie luwo chikene e ode.​—Zab. 15:1, 2.

14. Ere kaka wanyalo nyiso ni wahero jomamoko? (Mathayo 9:36-38; Jo-Rumi 12:10)

¹⁴ Her jomamoko. Hera e kido maduong’ie mogik mar Nyasaye. (1 Joh. 4:8) Jehova ne onyiso ni oherowa kata ka ne pok wang’eye. (1 Joh. 4:9, 10) Waluwo ranyisine sama wahero jomamoko. (Efe. 5:1) Achiel kuom yore ma wanyalo nyisogo ni wahero jomamoko en puonjogi e wi Jehova sama pod oweyonwa thuolo mar timo kamano. (Som Mathayo 9:36-38.) Mano miyo joma wapuonjogo bedo gi geno ni chieng’ moro ginyalo bedo nyithind Nyasaye. Bang’ ka osebatis ng’ato, dwarore ni wadhi nyime timone gik ma nyiso ni wahere kendo wamiye luor. (1 Joh. 4:20, 21) Mano dwaro ni wagene ma ok wachich kode e yo moro amora. Kuom ranyisi, sama ng’at ma kamano otimo gimoro, ok wabi chako paro ni otimo gino ka en gi paro marach. Kar mano, wabiro miye duong’ ka waneno ni ober moloyowa.​—Som Jo-Rumi 12:10; Fil. 2:3.

15. Gin jomage monego wanyis ng’wono kendo wakech?

¹⁵ Nyis ji duto ng’wono kendo ikechgi. Ka po ni wadwaro yudo thuolo mar bedo e kind joma biro luongo Jehova ni Wuon-gi nyaka chieng’, nyaka waluw puonj momiyowa e Muma. Kuom ranyisi, Yesu ne opuonjowa ni wanyis ji duto ng’wono kendo wakechgi, moriwo nyaka jowasikwa. (Luka 6:32-36) Nitie sama timo kamano nyalo bedonwa matek. E seche kaka mago, nyalo dwarore ni wabed gi paro kaka mar Yesu. Sama watimo kinda duto mondo wawinj chike Jehova kendo waluw ranyisi mar Yesu, wanyiso Wuonwa manie polo ni wagombo bedo nyithinde nyaka chieng’.

16. Ere kaka wanyalo rito nying maber ma jood Jehova nigo?

¹⁶ Rit nying maber ma jood Jehova nigo. E ngima mar joot masie, kinde mang’eny wuoyi matin jaluwoga timbe owadgi maduong’. Ka po ni owadgi maduong’ otiyo gi puonj mag Muma e ngimane, mano biro keto ranyisi maber ne owadgi matin. To ka wuoyi maduong’no ochako timo gik maricho, owadgi matin biro luwo ranyisine marachno. Mano bende e gima nyalo timore e od Jehova. Ka po ni Jakristo moro motegno ochako rwako paro mag joma ong’anyo moweyo adiera, kata ochako timo timbe maricho, jomamoko nyalo chako luwe e timo gik marichogo. Joma timo kamano kethoga nying maber ma jood Jehova nigo. (1 The. 4:3-8) Nyaka watim kinda mondo kik waluw ranyisi maricho. Bende, kik wayie mondo gimoro amora oketwa mabor gi Jehova Wuonwa ma jahera.

17. En paro mane ma ok onego wabedgo, to nikech ang’o?

¹⁷ Ket genoni kuom Jehova, to ok kuom mwandu. Jehova singonwa ni obiro miyowa chiemo, lewni, kod kuonde dak ka waketo Pinyruodhe obed mokwongo, kendo wadak ka luwore gi chikene makare. (Zab. 55:22; Mat. 6:33) Singono konyowa mondo kik waket pachwa kuom gik ma pinyni chiwo, ka giwacho ni ginyalo miyowa mor kod arita mosiko. Wang’eyo ni timo dwach Jehova kende e ma nyalo miyo wabed gi paro mokue. (Fil. 4:6, 7) Kata ka po ni wan gi nyalo mar  ng’iewo gik mang’eny, pod dwarore ni wanon ka be wan gi thuolo kod teko mar rito gigo. Ka ok watang’, wanyalo chako geno mwanduwa! Nyaka wang’e ni ka wadwaro siko e od Jehova, nyaka watim tich mosemiyowa. Mano nyiso ni ok onego wayie mondo gimoro amora ogal pachwa. Kuom adier, ok dwaher chalo gi ng’at moro ma nolalo thuolo mar tiyo ne Jehova kendo bedo nyathine, mana nikech nogeno mwandu mag pinyni!​—Mar. 10:17-22.

18. Joma luwo chike Jehova biro yudo duong’ kod gueth mage nyaka chieng’?

¹⁸ Joma luwo chike Nyasaye ibiro mi duong’ maberie mogik, ma en thuolo mar hero Jehova kendo lame nyaka chieng’! Joma biro dak e piny nyaka chieng’ biro yudo thuolo mar rito pinyni kaka Nyasaye ne dwaro are chon. Machiegnini, Pinyruodh Nyasaye biro loko pinyni kaachiel gi gik manie e iye mondo obed manyien kendo. Yesu biro golo chandruoge duto ma ne Adam gi Hawa okelo ne dhano ka ne gitamore bedo nyithind Nyasaye. Jehova biro chiero ji tara gi tara, kendo obiro miyogi thuolo mar dak nyaka chieng’ ka gin gi ngima maber e piny ma ibiro lok obed paradiso. (Luka 23:42, 43) E kinde ma jo Jehova biro bedo gi ngima makare chuth, ng’ato ka ng’ato kuomgi biro yudo “duong’ gi luor” ma ne Daudi owuoye.​—Zab. 8:5.

19. En ang’o monego wapar pile ka pile?

¹⁹ Ka po ni in achiel kuom joma ni e ‘oganda mang’ongo,’ in gi geno ma jaber. Nyasaye oheri ahinya; odwaro ni isik e ode. Kuom mano, tim duto minyalo mondo imore. Pile ka pile, par e wi singo ma jaber ma Nyasaye osemiyi. Kaw mapek migawo ma in-go mar lamo Wuonwa manie polo kendo pake nyaka chieng’!