1. Ka luwore gi Jo-Hibrania 12:1, ang’o ma dwarore ni watim mondo watiek ng’wejwa mar ngima?

 MUMA pimo ngimawa kaka Jokristo gi ng’wech. Joma tieko ng’wejno yudo ngima ma nyaka chieng’. (2 Tim. 4:7, 8) Dwarore ni watim kinda ahinya mondo wadhi nyime gi ng’wejno, to moloyo, nikech sani wachiegni chopo e tol. Jaote Paulo ma bende notieko ng’wej ngima nonyisowa gima wanyalo timo mondo watiek ng’wejwa. Nondikonwa ni ‘wawit oko ting’ duto kendo waring gi sinani e ng’wech moseket e nyimwa.’​—Som Jo-Hibrania 12:1.

2. Tiend ‘wito oko ting’ duto’ en ang’o?

² Ka ne Paulo ondiko ni ‘nyaka wawit oko ting’ duto,’ be notemo wacho ni onge ting’ moro amora ma Jakristo onego obedgo? Ooyo, mano ok e gima notemo wacho. Kar mano, gima nowacho en ni onego wagol ting’ duto ma ok ochuno. Ting’ ma ok ochunogo nyalo dwokowa chien sama waringo, kendo ginyalo olowa. Mondo wanan e ng’wejwa, dwarore ni wafweny mapiyo gimoro amora ma ok ochuno ma nyalo dwokowa chien, kendo wawit gino. Komachielo bende, ok dwaher ni wajwang’ gik monego wating’, nikech jwang’ogi nyalo monowa dhi nyime ringo e ng’wej ngima. (2 Tim. 2:5) Gin gik mage monego wating’?

3. (a) Ka luwore gi Jo-Galatia 6:5, en ang’o ma nyaka wating’? (b) Ang’o ma wabiro nono e sulani, to nikech ang’o?

 ³ Som Jo-Galatia 6:5. Paulo konyowa fwenyo gima nyaka wating’. Nondiko ni “ng’ato ka ng’ato noting’ ting’ne owuon.” E ndikono, Paulo ne wuoyo e wi ting’ ma wan-go mar timo dwach Nyasaye, ma en ting’ ma ng’at machielo ok nyal ting’onwa. E sulani, wabiro nono gik ma nyaka wating’, kod kaka wanyalo ting’ogi. Bende, wabiro nono moko kuom gik ma ok ochuno ma samoro wanyalo po ka wating’o, kod kaka wanyalo witogi oko. Ting’o gik ma dwarore kendo wito gik ma ok ochuno nyalo konyowa ringo maber e ng’wej ngima.

4. Ang’o momiyo singruok ma ne watimo gi Jehova ka ne wachiworene ok en ting’ mapek? (Ne picha bende.)

⁴ Singruokwa ne Jehova. Sama wachiwo ngimawa ne Jehova, wasingorega ni wabiro lame kendo timo dwache. Nyaka wachop singruogno. Dak ka luwore gi singruokwa en wach maduong’. Kata kamano, ok en ting’ mapek. Mano en nikech Jehova  nochueyowa mondo watim dwache. (Fwe. 4:11) Noketo e chunywa riyo mar ng’eye kendo nochueyowa e kite owuon. Mano miyo wanyalo sudo machiegni kode kendo bedo mamor sama watimo dwache. (Zab. 40:8) E wi mago, sama watimo dwach Nyasaye kendo luwo ondamo mag Wuode, ‘wanwang’o yueyo.’​—Mat. 11:28-30.

5. Ang’o ma nyalo konyi chopo singruokni ne Jehova? (1 Johana 5:3)

⁵ Ere kaka inyalo chopo ting’no? Nitie gik moko ariyo ma nyalo konyi. Mokwongo, dhi nyime tego hera miherogo Jehova. Inyalo timo mano kuom paro matut e wi gik mabeyo mosetimoni kod gueth mogundho mosingoni. Kaka imedo hero Jehova, e kaka biro bedoni mayot luwo chikene. (Som 1 Johana 5:3.) Mar ariyo, luw ranyisi mar Yesu. Notimo dwach Nyasaye e yo makare nikech nokwayoga Nyasaye mondo okonye kendo noketo pache kuom pok ma nosingne. (Hib. 5:7; 12:2) Mana kaka Yesu, kwa Jehova mondo otegi, kendo dhi nyime keto pachi kuom geno mar ngima ma nyaka chieng’. Kaka imedo hero Nyasaye kendo luwo ranyisi mar Wuode, e kaka biro bedoni mayot chopo singruok ma ne itimo ka nichiwone ngimani.

6. Ang’o momiyo nyaka wachop ting’ ma wan-go mag joot? (Ne picha bende.)

⁶ Ting’wa mag joot. E ng’wejwa mar ngima, nyaka waher Jehova kod Yesu moloyo kaka wahero joodwa kod wedewa. (Mat. 10:37) Kata kamano, mano ok nyis ni koro onego wajwang’ ting’ ma wan-go mag joot ka gima ting’go monowa moro Nyasaye kod Kristo. Ka wadwaro moro Nyasaye kod Kristo, nyaka wachop ting’wa mag joot. (1 Tim. 5:4, 8) Ka watimo mano, wabiro bedo mamor. Jehova ong’eyo ni joot biro dak gi mor kod kuwe ka dichwo gi dhako oherore kendo gimiyore luor, ka jonyuol ohero nyithindgi kendo gitiegogi maber, kendo ka nyithindo winjo jonyuolgi.​—Efe. 5:33; 6:1, 4.

7. Ere kaka inyalo chopo ting’ ma in-go e ngima mar joot?

⁷ Ere kaka inyalo chopo ting’no? Kata bed ni in gi ting’ mane e ngima mar joot, gen rieko manie Muma kar luwo kaka chunyi tayi, chike mag ogandau, kata paro mag joma luongore ni jolony. (Nge. 24:3, 4) Ti gi puonj ma yudore e bugewa ma lero Muma. Giting’o paro ma nyalo konyi luwo puonj mag Muma. Kuom ranyisi, sula manie bwo wich ma wacho ni “Gik ma Nyalo Konyo Joot” nigi weche molos ne joma okendore, jonyuol, kod rowere mondo okonygi nyagore gi pek ma kindegi. b Tem matek mondo iluw gima Muma wacho kata ka po ni moko kuom joodu ok luwgi. Kitimo kamano, joodu biro yudo ber kendo Jehova biro guedhi.​—1 Pet. 3:1, 2.

8. Ere kaka yiero ma watimo mulo ngimawa?

⁸ Ting’ ma wan-go bang’ timo yiero. Jehova osemiyowa mich mar timo yiero, kendo odwaro ni wayud ber sama watimo yiero mabeyo. Kata kamano, ok ogeng’nwaga gik maricho ma yudowa bang’ timo yiero maricho. (Gal. 6:7, 8) Mano e momiyo ok wanyal ringo chandruoge ma yudowaga bang’ timo yiero marach, bang’ wuoyo ma ok waparo, kata sama warikni ma watimo gimoro marach.  Chunywa nyalo chandowa ahinya ka luwore gi gima wasetimo. Kata kamano, nikech wan gi ting’ mar timo yiero, mano nyalo chwalowa mondo wahul richowa, warie yorewa, kendo watem matek mondo kik wanwo richono. Kawo okengego nyalo konyowa siko e ng’wej ngima.

9. Ang’o ma nyalo konyi bang’ timo yiero moro marach? (Ne picha bende.)

⁹ Ere kaka inyalo chopo ting’no? Ka po ni itimo yiero moro marach, ang’o ma nyalo konyi? Yie ni ok inyal loko gik ma osetimore. Kik iketh secheni kod tekoni ka itemo nyiso ni nitimo yiero makare, kata keto ketho kuom jomamoko. Kar mano, yie ni nitimo ketho kendo tem matek mondo inyagri gi chal ma intie. Ka po ni chunyi chandi nikech richo moro ma nitimo chon, bolri kendo iwuo gi Jehova e lamo, nyise ni nikethone, kendo ikwaye mondo oweni. (Zab. 25:11; 51:3, 4) Kwa joma samoro ne ikethonegi mondo ging’wonni. Kendo ka dwarore, many kony kuom jodongo. (Jak. 5:14, 15) Puonjri kuom kethoni, kendo item matek kik inwo richono kendo. Kitimo kamano, inyalo bedo gadier ni Jehova biro ng’wononi kendo siri.​—Zab. 103:8-13.

10. Ang’o momiyo temo timo gik mohingo tekowa nyalo bedo ting’ mapek? (Jo-Galatia 6:4)

¹⁰ Timo gik mohingo tekowa. Ka wachako pimore gi jowetewa, mano nyalo bedo ting’ mapek ma waketo kuomwa. (Som Jo-Galatia 6:4.) Ka kinde duto watemo pimore gi jowetewa, wanyalo chako bedo jonyiego kendo joma ohero piem. (Gal. 5:26) Sama watemo timo gik ma jomamoko timo mohingo tekowa, wanyalo kelo hinyruok ne wan wawegi. Par ane wachni: Ka koro ‘gima ogen mobudho miyoga chuny bedo matuo,’ donge wanyalo hinyore moloyo ka wageno gima ok wanyal yudo chuth-chuth? (Nge. 13:12) Timo gik mohingo tekowa nyalo mayowa teko kendo dwokowa chien e ng’wejwa mar ngima.​—Nge. 24:10.

11. Ang’o ma nyalo konyi mondo kik itim gik mohingo tekoni?

¹¹ Ere kaka inyalo wito ting’no oko? Kik igen timo gik mohingo ma Jehova dwaro ni itim. Jehova ok dwar ni wamiye gik ma waongego. (2 Kor. 8:12) Bed gadier ni Jehova ok pimga gik mitimo gi gik ma jomamoko timo. (Mat. 25:20-23) Ogeno ahinya tich mitiyone gi chunyi duto, makruokni kode, kod sinani mitimo. Nikech hiki, tuoche, kod chal mar ngimani, nitie gik ma samoro ok inyal timo. Omiyo, mana kaka Barzilai, in bende bolri kendo iikri tamori migepe ma samoro ok inyal timo nikech hiki kata tuoche. (2 Sa. 19:35, 36) Kaka Musa, yie mondo jomamoko okonyi, kendo iikri chiwo migepe ma in-go ne joma owinjore. (Wuok 18:21, 22) Bolruok ma kamano biro konyi mondo kik item timo gik mohingo tekoni ma nyalo dwoki chien sama in e ng’wej ngima.

12. Be onego waket ketho kuomwa sama jomamoko otimo yiero marach? Ler ane.

¹² Keto ketho kuomwa sama jomamoko otimo yiero marach. Ok wanyal timo ne jomamoko yiero, kendo kinde duto ok wanyal geng’onegi gik maricho ma yudogi nikech yiero maricho ma gisetimo. Kuom ranyisi, wuodi kata nyari nyalo tamore tiyo ne Jehova. Mano nyalo kelo kuyo maduong’ ne jonyuol. Kata kamano, jonyuol ma keto ketho kuomgi nikech yiero marach ma nyathigi otimo medoga mana ting’ mapek kuomgi giwegi. Mano ok en ting’ ma Jehova dwaro ni iting’ kaka janyuol.​—Rumi 14:12.

13. Ang’o ma janyuol nyalo timo sama nyathine otimo yiero moro marach?

 ¹³ Ere kaka inyalo wito ting’no oko? Ng’e ni Jehova osemiyowa mich mar timo yiero. Odwaroga ni ng’ato ka ng’ato otim yierone owuon. Mano oriwo nyaka yiero ka be wabiro tiyone koso ooyo. Jehova ong’eyo maber ni ok in janyuol makare chuth, omiyo, gima odwaro en ni itim duto minyalo mondo ikony nyathini. Yiero ma nyathini timo en ting’ne, to ok mari. (Nge. 20:11) Kata kamano, pod chunyi nyalo chandi nikech kuonde moko ma samoro ok nitimoe maber kaka janyuol. Ka en kamano, nyis Jehova kaka iwinjo e chunyi kendo ikwaye ng’wono. Ong’eyo maber ni ok inyal loko gik ma osetimore. Gie sechego bende, ong’eyo ni ok inyal geng’o ne nyathini chandruoge ma yierone osekelone. Par ni Jehova oikore rwako nyathini kendo, ka po ni otimo kinda mondo oduog ire.​—Luka 15:18-20.

14. Ang’o momiyo ok onego wayie mondo chunywa ochandre mokalo tong’ nikech richo ma nosewenwa?

¹⁴ Bedo gi chuny ma chandore mokalo tong’ nikech richo ma nosewenwa. Sama watimo richo, chunywa nyalo chandowa. Kata kamano, ok onego wayie mondo chunywa ochandwa mokalo tong’. Ere kaka wanyalo ng’eyo ni chunywa chandore mokalo tong’ bang’ timo richo moro? Ka wasehulo richowa ma waloko chunywa kendo wakawo okenge ma dwarore mondo kik wanwo richono, wanyalo bedo gadier ni Jehova oseweyonwa. (Tich 3:19) Bang’ kawo okengego, Jehova ok dwarga ni chunywa odhi nyime chandowa. Ong’eyo maber kaka bedo gi chuny ma chandore nyalo hinyowa. (Zab. 31:10) Ka wabedo gi kuyo mokalo tong’, wanyalo ol e ng’wej ngima.​—2 Kor. 2:7.

15. Ang’o ma nyalo konyi nyagori gi chuny ma chandore mokalo tong’? (1 Johana 3:19, 20) (Ne picha bende.)

¹⁵ Ere kaka inyalo wito ting’no oko? Sama chunyi chandore mokalo tong’ nikech richo  moro, ket pachi kuom kaka Jehova ‘weyoga ne ji richogi gadier.’ (Zab. 130:4) Sama ong’wono ne joma oloko chunygi gadier, osingonegi kama: “Ok anapar richogi ngang’.” (Jer. 31:34) Mano tiende ni Jehova ok nyal kumi kendo nikech richo ma noseweyoni. Omiyo, kik ipar ni gik maricho ma yudi nikech richo ma nitimo nyiso ni Jehova pok ong’wononi. Bende, kik iku mokalo tong’ ka po ni ok inyal timo migepe moko nikech ketho moro ma nitimo chon. Jehova ok parga richoni, omiyo, in bende kik isik kiparo richoni.​—Som 1 Johana 3:19, 20.

16. En wach mane monego wang’e kaka jong’wech?

¹⁶ E ng’wejwa mar ngima, dwarore ni ‘waring e yo ma biro miyo wayud mich.’ (1 Kor. 9:24) Mano nyalore mana ka wang’eyo gik monego wating’ kod gik monego wawit oko. E sulani, waseneno moko kuom gik monego wating’ kod monego wawit. To pod nitie gik mang’eny ma wanyalo wuoye. Yesu nowacho ni nyaka watang’ mondo ‘ich-lach, metho ahinya, kod parruok mag ngima’ kik dwokwa chien e ng’wejwa mar ngima. (Luka 21:34) Weche ma Yesu nowachogo kod weche manie ndiko mamoko nyalo konyi fwenyo lokruoge monego itim sama in e ng’wej ngima.

17. Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni wabiro locho e ng’wej ngima?

¹⁷ Wanyalo bedo gadier ni wabiro locho e ng’wejwa mar ngima nikech Jehova biro miyowa teko. (Isa. 40:29-31) Omiyo, kik iol! Luw ranyisi mar jaote Paulo ma notimo kinda ahinya mondo oyud mich ma noket e nyime. (Fil. 3:13, 14) Onge ng’at ma nyalo ringoni e ng’wejni, kata kamano, Jehova nyalo konyi milochi. Onyalo konyi ting’o gik ma dwarore, kendo wito oko gik ma ok ochuno. (Zab. 68:19) Obiro konyi mondo inan e ng’wej ngima nyaka giko!