1-2. En penjo mane ma wanyaloga penjore e wi lamowa?

 BE ISEGAPENJORI ka be Jehova dwokoga lamo magi? Ka en kamano, ok in kendi e ma penjono osechandi. Owete gi nyimine mang’eny bende osegapenjore penjono, to moloyo sama gikalo e tem moro matek. Sama waromo gi chandruok moro, nyalo bedonwa matek neno kaka Jehova dwoko lamowa.

² Wanonuru ane gimomiyo wanyalo bedo gadier ni Jehova dwokoga lamo mag jotichne. (1 Joh. 5:15) Bende, wabiro wuoyo kuom penjogi: Ang’o momiyo seche moko nyalo nenore ka gima Jehova ok dwok lamowa? Gin yore mage ma Jehova dwokogago lamowa e kindegi?

3. Ang’o momiyo Jehova jiwowa ni wawuo kode e lamo?

³ Muma nyisowa ni Jehova oherowa kendo ogenowa ahinya. (Hag. 2:7; 1 Joh. 4:10) Mano e momiyo ojiwowa ni wakwaye e lamo mondo okonywa. (1 Pet. 5:6, 7) Odwaro konyowa mondo wasik machiegni kode, kendo mondo wanyagre maber gi pek ma waromogo.

4. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Jehova dwokoga lamo mag jotichne? (Ne picha bende.)

⁴ Wasomoga e Muma kaka Jehova nodwoko lamo mag jotichne machon. Be inyalo paro moko kuom joma nodwok lamogi? Samoro iparo Ruoth Daudi. Noromo gi jowasigu  mang’eny e ngimane, kendo thothne nokwayoga Jehova e lamo mondo okonye. Nitie kinde ma nokwayo Jehova niya: “Yaye Jehova, winj lamona. Chik iti ne ywakna kendo ikonya. Yie iwinja nikech in ja adier kendo itimo makare.” (Zab. 143:1) Jehova nodwoko lamo mag Daudi ka nokwaye mondo orese kuom jowasike. (1 Sa. 19:10, 18-20; 2 Sa. 5:17-25) Mano e momiyo Daudi ne nyalo wacho gi chir kama: “Jehova chiegni gi ji duto ma luonge.” Wan bende wanyalo bedo gadier gi wechego.​—Zab. 145:18.

5. Be kinde duto Jehova ne dwokoga lamo mag jotichne e yo ma ne giparo? Chiw ane ranyisi. (Ne picha bende.)

⁵ Jehova nyalo dwoko lamowa e yo ma ok wapar kata. Mano e gima notimo ne jaote Paulo. Nokwayo Jehova mondo ogolne ‘kudho moro ma ne chwoyo ringrene.’ Paulo nolemo nyadidek e wi wach achiel achielno. Be Jehova nodwoko lamoge? Ee, to ok e yo ma Paulo ne paro. Kar golone chandruogno, Jehova nomiye teko mar nano mondo odhi nyime makore kode.​—2 Kor. 12:7-10.

6. Ang’o momiyo seche moko nyalo nenore ka gima Jehova ok dwok lamowa?

⁶ Nitie sama wan bende wanyalo yudo dwoko mopogore gi gima ne wakwayo. Wanyalo bedo gadier ni Jehova ong’eyo yo maber mar konyowa. “Onyalo timo weche duto mokadho ma wakwayo kata ma waparo.” (Efe. 3:20) Kuom mano, onyalo dwoko lamowa e sama ok wapar, kata e yo ma ne ok wapar kata.

7. Ang’o momiyo nyalo dwarore ni wakwa gima opogore gi ma wasebedo ka wakwayo e lamo? Chiw ane ranyisi.

⁷ Nyalo dwarore ni wakwa gik mopogore gi ma wasekwayo e lamo kaka wadhi nyime fwenyo dwach Jehova. Parie gima notimore ne Owadwa Martin Poetzinger. Mapiyo bang’ ka nosekendo, notueye e kuonde tuech mag Jo-Nazi. Mokwongo okwongo, nokwayo Jehova mondo owuog e jela, odhi orit jaode, kendo odhi e tij lendo. Kata kamano, bang’ jumbe ariyo, onge gimoro amora ma ne nyiso ni ne idhi gonye. Omiyo, nochako lamo kowacho niya: “Jehova, akwayi ni inyisa gima diher ni atimni.” Kae to nochako paro gik ma ne chando owetene ma bende notue kuondego. Thothgi ne nigi parruok ahinya e wi ngimagi, ngima mondegi, kod ngima nyithindgi.  Omiyo, Owadwa Poetzinger nolamo niya: “Jehova, erokamano kuom miya migawo manyien. Koro konya mondo ajiw owetena kendo ateggi.” Kuom higni ochiko ma notueye kanyo, mano e gima nojatimo pile ka pile!

8. En wach mane maduong’ monego waket e paro sama walemo?

⁸ Dwarore ni waket e paro ni Jehova nigi dwache ma obiro chopo ka luwore gi kalenda mare. Dwacheno oriwo golo gik ma miyo wachandore malit e kindegi. Moko kuom chandruoge ma waromogo oriwo tuoche, tho, kod yiengni piny gi masiche mamoko kaka mago. Jehova biro chopo dwache kokalo kuom Pinyruodhe. (Dan. 2:44; Fwe. 21:3, 4) Kata kamano, ka pok kindeno ochopo, Jehova pod oyie mondo Satan oloch e wi pinyni. b (Joh. 12:31; Fwe. 12:9) Ka po ni Jehova ne nyalo tieko chandruoge ma dhano romogo e kindegi, di ne onenore ka gima loch mar Satan nigi ber moko. Omiyo, kata obedo ni dwarore ni warit kuom kinde ka Jehova pok ochopo gik mosingonwa, mano ok nyis ni koro ojwang’owa. We wane ane yore moko ma Jehova konyowago.

9. Ere kaka Jehova nyalo konyowa sama dwarore ni watim yiero moro? Chiw ane ranyisi.

⁹ Omiyowaga rieko. Jehova osingo ni obiro miyowa rieko mondo watim yiero mabeyo. Dwarore ni rieko mar Nyasaye e ma otawa, to moloyo sama wadwaro timo yiero moko madongo e ngimawa, kuom ranyisi, yiero ka be wabiro donjo e kend koso ooyo. (Jak. 1:5) Ne ane ranyisi mar nyaminwa moro miluongo ni Maria c ma pok okendi. Noyudo en painia ka noromo gi owadwa moro. Owacho kama: “Kaka ne amedo ng’iyo gi owadwano, e kaka ne wamedo bedo osiepe. Nakwayo Jehova nyading’eny e lamo mondo okonya atim yiero maber. Nang’eyo ni Jehova e ma ne nyalo konya. Kata kamano, nang’eyo bende ni Jehova ok ne dhi timona yiero.” Maria noneno kaka Jehova nodwoko lamone ka nokwaye rieko. E yo mane? Ka notimo nonro e bugewa, noyudo sula ma ne wuoyo kuom dwoko mag penjo mang’eny ma nosebedo ka chande. Bende, norwako paro ma min-gi ma ne en Janeno nomiye. Paro ma ne Maria oyudogo nokonye nono chunye gadier. E gikone, notimo yiero mariek.

10. Ka luwore gi Jo-Filipi 4:13, Jehova timoga ang’o mondo okony jotichne? Chiw ane ranyisi. (Ne picha bende.)

¹⁰ Omiyowaga teko mar nano. Mana kaka Jehova nokonyo jaote Paulo, wan bende  obiro miyowa teko mondo wanan sama waromo gi tembe. (Som Jo-Filipi 4:13.) Ne ane kaka nokonyo owadwa moro miluongo ni Benjamin mondo onan e kinde ma ne weche tek ahinya. Kuom higni mang’eny ka Benjamin ne en rawera, nodak gi joodgi e kembe mag joma oringo thuchegi e Afrika. Owacho kama: “Nalemoga nyading’eny ka akwayo Jehova mondo omiya teko mar timo gik makare. Jehova nodwoko lamoga kuom miya chuny mokuwe, chir mar dhi nyime lendo, kod buge mopogore opogore ma nokonya siko machiegni kode.” Odhi nyime wacho kama: “Somo sigendni mopogore opogore mag Joneno wetena, kendo neno kaka Jehova nosekonyogi nano, nomiyo an bende ang’ado e chunya ni nadhi siko ka amakora gi Jehova.”

11-12. Ere kaka Jehova nyalo tiyo gi Jokristo wetewa e dwoko lamowa? (Ne picha bende.)

¹¹ Otiyoga gi Jokristo wetewa. E otieno mogik ka ne pok Yesu ochiwo ngimane, nolemo gi kinda. Nokwayo Jehova mondo okonye kik ji nene ka ng’at mosechayo nying Nyasaye. Kar mondo Jehova otim kamano, ne ooro achiel kuom malaikene mondo odhi oteg Yesu. (Luka 22:42, 43) Wan bende Jehova nyalo jiwowa kokalo kuom simu ma owadwa kata nyaminwa moro nyalo goyonwa kata sama gilimowa. Waduto wanyalo manyo thuolo mag jiwo jowetewa gi ‘weche mabeyo.’​—Nge. 12:25.

¹² Ne ane ranyisi mar nyaminwa moro miluongo ni Miriam. Mana jumbe moko matin bang’ ka jaode nosetho, chunye nonyosore ahinya kendo nokia gima nonyalo timo. Noywakga pile kendo nogombo ahinya ng’at ma nonyalo wuoyogo. Owacho kama: “Naonge kata gi teko mar goyo simu ne ng’ato ang’ata, omiyo, nawuoyo gi Jehova e lamo. Sama pod naywak ka alemo, nawinjo ka simba ywak! Jaduong’-kanyakla moro ma ne en osiepwa ahinya e ma ne gocho.” Jaduong’no gi jaode nohoyo chuny Miriam ahinya. Miriam ni gadier ni Jehova e ma nochwalo owadwano mondo ogone simu chieng’no.

13. Chiw ane ranyisi ma nyiso kaka Jehova nyalo dwoko lamowa kotiyo gi joma ok lame.

 ¹³ Onyalo tiyo gi joma ok lame. (Nge. 21:1) Nitie sama Jehova nyalo dwoko lamo mag joge kuom chwalo chuny joma ok tine mondo okonygi. Kuom ranyisi, nochwalo chuny Ruoth Artashasta momiyo Nehemia thuolo mar dok Jerusalem mondo odhi okony e gero ohinga mag dalano. (Neh. 2:3-6) E kindegi bende, Jehova nyalo chwalo chuny joma ok tine mondo gimiwa gik ma wakwaye.

14. En ang’o ma ojiwi e ranyisi mar Soo Hing? (Ne picha bende.)

¹⁴ Nyaminwa moro miluongo ni Soo Hing noneno kaka Jehova nokonye kotiyo gi laktar mare. Wuode nigi tuoche mag paro. Wuodeno noyudo aksident moro marach, omiyo, Soo Hing gi jaode noweyo tijegi mag andika mondo girit wuodgino. Mano nokelonegi pek e weche mag yuto. Soo Hing wacho ni nochopo kama nochalo mana gi blada moseywa mochopo e gikone. Nonyiso Jehova kaka nowinjo e chunye kendo nokwaye mondo okonye. Laktar ma ne gidhi neno nokonyogi ahinya ma giyudo kony moa kuom sirkal kod ot ma ne ginyalo dakie ma nengone ne ni piny. Bang’ mano, Soo Hing nowacho kama: “Ne waneno lwet Jehova e wachno. Kuom adier, en e ‘Jawinj lamo.’”​—Zab. 65:2.

15. En ang’o ma nokonyo nyaminwa moro fwenyo ni Jehova nosebedo ka dwoko lamoge?

¹⁵ Nitie kinde ma Jehova ok dwokga lamowa kotiyo gi yore makende. Kata kamano, odwokoga lamowa komiyowa gik ma dwarore mondo wasik ka wamakore kode. Omiyo, bed akicha mondo ine kaka Jehova dwoko lamo magi. Nyaminwa moro miluongo ni Yoko ne paroga ni Jehova ne ok dwokga lamoge. Kae to nochako ndiko list mar gik ma nosebedo kokwayo Jehova. Bang’ ka kinde moro nosekalo, nong’iyo listneno mofwenyo ni Jehova nosebedo ka dwoko lamoge mang’eny, kendo moko kuomgi en owuon wiye nosewilgo. Kinde ka kinde, dwarore ni wakaw thuolo mondo wapar matut kaka Jehova osebedo ka dwoko lamowa.​—Zab. 66:19, 20.

16. Ere kaka wanyalo nyiso ni wan gi yie sama walemo? (Jo-Hibrania 11:6)

 ¹⁶ Wanyisoga ni wan gi yie, ok mana kuom wuoyo gi Jehova e lamo kende, to bende kuom rwako yo moro amora mobiro dwokogo lamowa. (Som Jo-Hibrania 11:6.) Ne ane ranyisi mar owadwa moro miluongo ni Mike kod Chrissy jaode. Ne gin gi gombo tiyo ne Jehova e Bethel. Mike wacho kama: “Ne wajaso fom mag dhi e Bethel kuom higni mang’eny, kendo ne walamo Jehova nyading’eny kuom wachno, to ne ok ogwelwa Bethel.” Mike gi Chrissy ne ni gadier ni Jehova nong’eyo maber migawo ma ne ber kodgi. Ne gidhi nyime tiyone gi kinda ka gin jopainia mapile e alwora ma jolendo ne dwaroree moloyo, kendo ne gichiwore mondo gikony e gero utewa mag lamo. Sani Mike en jarit-alwora kendo jaode osebedo ka sire e migawono. Mike wacho kama: “Nitie kinde ma Jehova ok dwokga lamowa kaka ne waparo, kata kamano, odwokogiga e yo maberie moloyo.”

17-18. Ka luwore gi Zaburi 86:6, 7, en wach mane ma wanyalo bedogo gadier?

¹⁷ Som Zaburi 86:6, 7. Daudi ma ne en jandik-zaburi ne ni gadier ni Jehova ne dwokoga lamoge. In bende inyalo bedo gadier gi wachno. Ranyisi mopogore opogore ma wasenono e sulani konyowa bedo gadier ni Jehova nyalo miyowa rieko kod teko mondo wanan. Onyalo tiyo gi Jokristo wetewa kata, onyalo tiyo gi joma ok lame mondo okonywa.

¹⁸ Kata obedo ni Jehova samoro ok bi dwoko lamowa kaka ne waparo, wan gadier ni obiro dwokogi. Obiro miyowa gima wadwaro, kendo e sa mowinjore ndi! Kuom mano, dhi nyime bedo gi yie ni Jehova biro riti e kindegi, kendo ni e piny manyien, obiro miyo ji duto “gik ma gidwaro.”​—Zab. 145:16.