Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

Penjo Moa Kuom Josombwa

Penjo Moa Kuom Josombwa

Ang’o ma Muma wacho e wi kuong’ruok?

Tiend kuong’ruok en “weche ma ng’ato tiyogo ka osingore ni obiro timo gimoro kata ni ok obi timo gimoro. Kinde mang’eny, itiyoga gi nying Nyasaye . . . kaka janeno.” Kuong’ruok nyalo bedo ma ng’ato wacho gi dhoge kata mondik piny.

Nitie joma paro ni kuong’ruok ok en gima ber nikech weche ma Yesu nowachogi: “Kik ikuong’ri ngang’, . . . To ‘Ee’ maru mondo obed mana ee, to ‘Ooyo’ maru obed mana ooyo, nimar mokalo kanyo owuok kuom ng’at marach.” (Mat. 5:33-37) Yesu nong’eyo maber ni nitie chike moko mag Musa ma ne dwaro ni ji okuong’re, kendo ni nitie jotich Nyasaye moko ma nokuong’ore. (Cha. 14:22, 23; Wuok 22:10, 11) Nong’eyo bende ni Jehova kuong’orega. (Hib. 6:13-17) Omiyo, Yesu ne ok tem wacho ni ok onego wakuong’re. Kar mano, gima notemo kwero en kuong’ruok kuom weche ma nono kata weche ma ok owinjore. Onego wakaw mapek weche ma wasingorego kendo timo mana kaka wawacho.

Koro, ang’o monego itim ka onyisi ni ikuong’ri? Mokwongo, bed gadier ni inyalo timo gima onyisi ni ikuong’rieno. Ka ok in gadier ni inyalo time, nyalo bedo maber ka ok ikuong’ori. Wach Nyasaye siemowa kama: “Ber moloyo ka ok isingori, kar singori to ok ichop singono.” (Ekl. 5:5) Kae to non puonj manie Muma motudore gi kuong’ruok ma idwaro timono, kendo ikaw okang’ ka luwore gi chunyi mar pogo ber gi rach mosetiegi. Moko kuom puonj mag Mumago gin mage?

Nitie kuong’ruok moko ma winjore gi dwach Nyasaye. Kuom ranyisi, Joneno mag Jehova singorega sama gikendore. Singruok kaka mago inyalo wach ni gin kuong’ruok. Dichwo gi dhako ma kendore singorega e nyim Nyasaye kod jomamoko ni gibiro herore, ritore, kendo miyore luor matut “kuom kinde duto ma gibiro dakgo e piny.” (Nitie sama joma kendore ok wachga wechego achiel kachiel, kata kamano, pod gisingore e nyim Nyasaye.) Bang’ timo singruogno, gibiro siko ka gin joma okendore kamano e ngimagi duto. (Cha. 2:24; 1 Kor. 7:39) Ma en chenro maber kendo ma owinjore gi dwach Nyasaye.

Nitie kuong’ruok moko ma ok winjre gi dwach Nyasaye. Nitie kuong’ruok moko ma Jakristo ok nyal yie timo. Kuom ranyisi, Jakristo ok nyal yie kuong’ore ni obiro rito pinygi kotiyo gi gige lweny, kata ok onyal kuong’ore ni obiro kwedo yie ma en-go kuom Nyasaye. Kuong’ruok e yo ma kamano nyalo miyo ng’ato oketh chike Nyasaye. Jokristo madier ok gin “mag piny.” Omiyo, ok wanyal donjo e lwenje kod ywaruok mag piny.​—Joh. 15:19; Isa. 2:4; Jak. 1:27.

Nitie kuong’ruok moko ma ng’ato nyalo yiero timo ka luwore gi chunye mar pogo ber gi rach. Nitie sama wanyalo nono ka be wabiro yie timo kuong’ruok moro ka luwore gi weche ma Yesu nowacho ni ‘wachul Kaisar gige Kaisar, to gige Nyasaye ne Nyasaye.’​—Luka 20:25.

Wawach ni Jakristo moro dwaro kawo paspot kata opande to ofwenyo ni idwaro ni otim kuong’ruok moro mondo e ka omiye gigo. Ka kuong’ruok mar pinyno biro miyo otim gimoro ma ketho chik Nyasaye, chunye mar pogo ber gi rach motieg gi Muma biro taye mondo kik otim kuong’ruok ma kamano. Sirkal mar pinyno samoro nyalo yiene ng’atno wilo weche moko mag kuong’ruogno mondo kik chunye bi chande bang’ timo kuong’ruok.

Timo kuong’ruok gi weche molok e yo ma kamano luwore gi puonj ma yudore e Jo-Rumi 13:1, ma wacho niya: “Ng’ato ka ng’ato mondo obolre ne joloch.” Kuom mano Jakristo nyalo neno ni onge gima rach ka otimo kuong’ruok ne gima Nyasaye e ma ochike ni otim.

Chuny ng’ato mar pogo ber gi rach bende e ma biro taye mondo oyier ka be obiro yie kuong’ore ka otiyo gi gimoro, kata timo kuong’ruok e yor ranyisi mag del. Jo-Rumi machon kod Jo-Skithia ne kuong’orega ka gitiyo gi liganglagi ka ginyiso ni gigeno kuom nyiseche mag lweny kendo timo kamano ne nyiso ni ng’ato en ng’at ma inyalo gen. Jo-Grik to ne ting’o badgi achiel malo sama ne gikuong’ore. Kuom timo kamano, ne ginyiso ni giyie kuom teko moro man malo ma neno gik ma ng’ato wacho kendo timo, kendo ni dhano duto onego omi tekono luor.

En adier ni jatich Jehova moro amora ok nyal kuong’ore kotiyo gi gimoro amora motudore gi lamo mar miriambo. To nade ka okwayi ni ikuong’ri kiting’o Muma e kot, mondo inyisgo ni gik mibiro wacho gin adier? Ka di po ni iyudori e chal ma kamano, inyalo yiero kuong’ori nikech Muma nyiso ni nitie jotich Nyasaye moko ma bende nokuong’ore ka gimako gimoro. (Cha. 24:2, 3, 9; 47:29-31) Ber ng’eyo ni sama iyie timo kuong’ruok ma kamano, isingori e nyim Nyasaye ni gik mibiro wacho gin adier. Onego iikri dwoko penjo moro amora mibiro penji e yo makare.

Nikech wageno winjruok ma wan-go gi Jehova dwarore ni walam ka pok watim kuong’ruok moro amora nikech wadwaro ni kik watim kuong’ruok moro ma biro miyo chunywa ochandwa kata ketho puonj mag Muma. Ka ing’ado ni ibiro kuong’ori, tem irit kuong’ruogno.​—1 Pet. 2:12.