Be Ing’eyo?
Ang’o momiyo moko kuom jolweny mag Ruoth Daudi noyier kowuok e ogendni mamoko?
MOKO kuom jolweny mag Daudi ma ne wuok e ogendni mamoko ne gin Zelek Ja-Amon, Uria Ja-Hiti, kod Ithma Ja-Moab. a (1 We. 11:39, 41, 46) Jolweny moko ne gin ‘Jo-Kereth, Jo-Peleth, kod Jo-Giti.’ (2 Sa. 15:18) Nenore ni Jo-Kereth kod Jo-Peleth ne gin wede Jo-Filistia. (Eze. 25:16) Jo-Giti to nodak e taon mar Gath ma ne ni Filistia.—Jos. 13:2, 3; 1 Sa. 6:17, 18.
Ang’o momiyo Daudi noyiero moko kuom jolwenyge kowuok e ogendni mamoko? En nikech ne en gadier ni jogo nomakore kode, to moloyo, ne gimakore gi Jehova. Kuom ranyisi, buk moro miluongo ni The New Interpreter’s Dictionary of the Bible wacho kama e wi Jo-Kereth kod Jo-Peleth: “E kinde ma ne Daudi locho, ne gimakore gi Daudi kata e kinde ma weche ne tek ahinya.” E yo mane? Ka ne “Jo-Israel duto” oweyo Ruoth Daudi kendo chako luwo ng’at moro ma “nohero thuwo ji,” ma ne iluongo ni Sheba, Jo-Kereth kod Jo-Peleth ne omakore gi Daudi kendo ne gikonye tieko chenro marach ma Sheba ne nigo. (2 Sa. 20:1, 2, 7) Nitie kinde moro machielo ma wuod Ruoth Daudi ma niluongo ni Adonija ne dwaro kawo loch gi thuon. Kata kamano, Jo-Kereth kod Jo-Peleth nomakore gi Daudi kendo ne gikonye keto Solomon obed ruoth, kaka jal ma Jehova noseyiero mondo okaw kar Daudi.—1 Ru. 1:24-27, 38, 39.
Ng’at machielo ma ne wuok e ogendni mamoko ma ne omakore gi Daudi ne en Itai Ja-Giti. Ka ne Absalom wuod Daudi ong’anyone kendo siayo chwo moko mag Jo-Israel mondo gin bende ging’any, Itai kod chwo moko 600 ma roteke noriwo Ruoth Daudi lwedo. Mokwongo okwongo, Daudi nonyiso Itai ni ne ok onego oked e lwenyno nikech nowuok e oganda machielo. Kata kamano, Itai nowacho ne Daudi kama: “Akuong’ora gi nying Jehova kendo gi nying ruoth ni abiro dhi gi ruodha kamoro amora modhiye, tek kata yot, obed tho kata ngima!”—2 Sa. 15:6, 18-21.
Kata obedo ni Jo-Kereth, Jo-Peleth, kod Jo-Giti ne ok gin Jo-Israel, ne ging’eyo ni Jehova e Nyasaye madier kendo ni Daudi e ma Jehova noseyiero mondo obed ruoth. Nyaka bed ni Daudi ne mor ahinya bedo gi chwo ma nomakore kodego!
a Chik Nyasaye ma yudore e Rapar mar Chik 23:3-6 nokwer ni Jo-Amon kod Jo-Moab kik riwre gi Jo-Israel. Nenore ni chikni ne ok nyis ni koro jogo ne ok nyal riwore aching’ gi Jo-Israel kata dak e kindgi. Kar mano, nonyiso ni jogo ne ok onego ochak luongore ni Jo-Israel kar luongore ni Jo-Amon kod Jo-Moab. Ne Insight on the Scriptures, Buk 1, ite mar 95.