1, 2. Sama iyiero gik midwaro timo e ngimani, ang’o momiyo ber mondo iwinj Jachuechni? (Ne pichni manie chak sulani.)

KA IN rawera, nyaka bed ni ji oseng’adoni rieko mang’eny ma gineno ni nyalo miyo ngimani odhi maber e kinde mabiro. Nyalo bedo ni jopuonjni e skul kod jomamoko osejiwi mondo ilaw somo ma malo mondo ibi iyud tije madongo dongo. Jehova to diher ni ilaw gima opogore. Odwaro ni itim kinda e skul mondo ibi iyud kaka inyalo konyori e ngima bang’ skul. (Kol. 3:23) Kata kamano, sama iyiero gik midwaro keto motelo e ngimani, ojiwi mondo iti gi puonj makare ma biro miyo itim dwache e ndalo mag gikogi.​—Mat. 24:14.

² Par bende ni Jehova ong’eyo maler weche duto. Ong’eyo kama pinyni ochomo kod kaka gikone okayo machiegni. (Isa. 46:10; Mat. 24:3, 36) Wan bende ong’eyowa maber. Ong’eyo gik ma nyalo miyo ngimawa obed maber kendo wabed ma mor. Ong’eyo bende gik ma nyalo nyoso chunywa mi kelnwa kuyo. Omiyo, kata bed ni rieko ma dhano ng’ado nyalo nenore ni ber ma romo nade, ok ginyal konyo kata matin ka po ni ok giluwre gi Wach Nyasaye.​—Nge. 19:21.

3, 4. Tiyo gi rieko marach ma Satan nong’ado nokelo chandruok mane ne Adam, Hawa, kod kothgi?

³ Riekni maricho richo ma ji ng’ado ne jowetegi nochakore chon mana ka ne Satan ong’anyo. Nikech kido mar ng’ayi, Satan nong’ado ne Hawa rieko marach konyise ni ne gidhi dak maber gi chwore ka gitayo ngimagi giwegi. (Cha. 3:1-6) Adiera en ni Satan ne wuondogi mondo oyud gima nodwaro. Nodwaro ni Adam, Hawa, gi kothgi duto owinje kendo olame kar lamo Jehova. To be nitie gimoro amora maber ma Satan nosetimonegi? Onge! Jehova e ma nomiyo ng’ato ka ng’ato kuomgi gik moko duto ma ne gin-go moriwo nyaka jakony maber, dala ma jaber, kod ngima ma onge tuoche ka gin gi nyalo mar dak nyaka chieng’.

⁴ Gima lit en ni Adam gi Hawa noweyo winjo Nyasaye, mi koro ne ok ginyal dhi nyime bedo osiepene. Timgino nokelo masira. Mana kaka maua mosewuok kuom yien ner ma two, e kaka ngimagi bende nochako bedo marach ma gikone ne githo. Nyithindgi bende nodonjo e chandruok nikech richogino. (Rumi 5:12) To e ma ji mang’eny pod ok dwar winjo Nyasaye. Gidwa dak mana kaka gin e ma gidwaro. (Efe. 2:1-3) Gik moseyudogi nyiso maler ni ng’anyo ne Jehova ok en rieko kata matin.​—Nge. 21:30.

5. En wach mane ma Jehova nong’eyo kuom dhano, to be ne en kare?

⁵ Jehova nong’eyo ni ji mang’eny, moriwo nyaka rowere, pod ne dhi manyo yorene kendo tiyone. (Zab. 103:17, 18; 110:3) Ogeno ahinya joma kamago! Be in achiel kuomgi? Ka en kamano, onge kiawa ni gik mabeyo ma Nyasaye miyowa miyo ibedo ma mor. Muma nyisowa kama: “Omiyi gik moko duto mabeyo e ngimani, mondo isik ka itin kendo ka in gi teko kaka otenga.” (Zab. 103:5, NW; Nge. 10:22) Mana kaka wadwaro neno, ‘gik mabeyo’ ma Jehova omiyowago oriwo chiemb chuny modhuro, osiepe mabeyo, chenro mabeyo mag tiyone, kaachiel gi bedo thuolo gadier.

6. Ang’o momiyo onego ilo riyo ma in-go mar ng’eyo Jachuech, to Jehova konyi loyo riyono nade?

⁶ Mopogore gi le, in gi riyo mar ng’eyo Jachuech kendo en e ma onyalo konyi loyo riyono. (Mat. 4:4) Ka iluwo gima Nyasaye wachoni, ibiro bedo gi rieko kod mor bende. Yesu nowacho niya: “Joma mor gin joma nigi riyo mar ng’eyo Nyasaye.” (Mat. 5:3) Nyasaye konyi loyo riyono kokalo kuom Wachne kaachiel gi chiemb chuny modhuro mochiwo kokalo kuom “jatich mogen kendo mariek.” (Mat. 24:45) Imiyowa chiemo mopogore opogore kendo molos maber mondo ogerwa.​—Isa. 65:13, 14.

7. Gin ber mage ma iyudo ka idhi nyime chamo chiemb chuny ma Nyasaye miyowa?

⁷ Chiemb chuny ma Nyasaye miyowa biro miyi rieko kod nyalo mar pogo weche. Mago gin kido ma nyalo konyi e yore mathoth. (Som Ngeche 2:10-14.) Kuom ranyisi, kidogo nyalo konyi mondo puonj mag miriambo kik chochi, moriwo nyaka puonj ma wacho ni onge Jachuech. Ginyalo konyi mondo kik wuondi ni pesa kod mwandu e gik ma miyo ng’ato bedo ma mor e ngima. Bende, ginyalo konyi mondo ikwed gombo maricho kod timbe ma nyalo keloni hinyruok. Omiyo, dhi nyime manyo rieko mar Nyasaye kod nyalo mar pogo weche kendo ikaw kidogo mapek. Kaka imedo bedo gi kidogo, e kaka ibiro neno iwuon ni Jehova oheri  ahinya kendo odwaro ni ngimani odhi maber.​—Zab. 34:8; Isa. 48:17, 18.

8. Ang’o momiyo onego imed bedo machiegni gi Nyasaye sani, to timo kamano biro konyi nade e kinde mabiro?

⁸ Machiegnini, gimoro amora ma otudore gi Satan e pinyni ibiro keth chuth, to Jehova e ma biro ritowa. Samoro biro chopo kama koro Jehova biro miyowa chiemo ma wachamo achiel kachiel. (Hab. 3:2, 12-19) Ee, ma e kinde monego ibedie machiegni ahinya gi Wuonu ma ni e polo kendo imed tenori kuome. (2 Pet. 2:9) Ka itimo kamano, ibiro winjo e chunyi mana kaka Daudi nowinjo kata bed ni ang’o ma timoreni. Nowacho niya: “Aseketo Jehova e nyima ndalo duto: nikech en e bada korachwich, ok anayiengini.”​—Zab. 16:8.

9. (a) Ka luwore gi Johana 6:44, ang’o ma Jehova timoga? (b) En ang’o makende ma timorega ka Janeno ohango ng’ere gi Janeno wadgi?

⁹ Jehova ywayo ire joma gombo ng’eye mondo gibi e lamo madier. (Som Johana 6:44.) Sama ihango ng’eri gi ng’at ma ok lam Jehova, be inyalo wacho ni ing’eye maber adier? Ooyo. Samoro ing’eyo mana nyinge kod kaka ochalo gi oko. Mano opogore ahinya gi sama ihango ng’eri gi jatich Jehova wadu. Kata ka po ni ng’atno wuok e oganda machielo kata e piny machielo, kata owacho mana dhok mane, gik miseng’eyo kuome thoth to in bende ong’eyo gik mathoth kuomi!

10, 11. Jotich Jehova duto chalre e yo mane, to mano konyowa nade?

¹⁰ Kuom ranyisi, piyo-piyo ibiro fwenyo ni uwacho dhok achiel, tiende ni “dhok maler” mar adiera. (Zef. 3:9) Nikech mano, ung’eyo gik ma uduto uyiego e wi Nyasaye, timbe modwaro ni wabedgo, kod geno mar kinde mabiro, to mago mana matin. E wi mano, mago e gik madongo ma ng’ato onego ong’e sama ong’ere gi ng’ato, ma gin e gik ma miyo inyalo geno ng’atno. To mago bende e gik ma miyo osiep bedo maber kendo ma siko.

¹¹ Onge gima wajimbo kata matin sama wawacho ni bedo jotich Jehova miyo  wayudo osiepe mabeyo mogik, kendo e piny ngima. En mana ni pok iromo kodgi te. Be nitie kamoro amora mopogore gi oganda Jehova ma ji nie gi osiepe mabeyo kamano?

12. Gin gik mage minyalo chako timo motudore gi lamo Jehova?

¹² Som Eklesiastes 11:9–12:1. Be nitie gik misechako timo motudore gi lamo Jehova? Samoro itemo mondo isom Muma pile ka pile. Kata, itimo kinda mondo ibed japuonj molony. Sama ineno kaka timo kamano konyi kendo jomoko bende pwoyi, iwinjoga nade? Donge mano miyo ibedo ma mor kendo ineno ni nitie okang’ moro migoyo? Mano e gima onego otimre nikech iketo dwach Jehova motelo ne meki kiluwo ranyisi mar Yesu.​—Zab. 40:8; Nge. 27:11.

13. Ang’o momiyo tiyo ne Jehova e gima berie mogik kopim gi tije mag pinyni?

¹³ Sama iketo pachi e tiyo ne Jehova, ibedo ma mor nikech ok en tich ma biro dhi nono. Jaote Paulo nondiko kama: “Chung’uru motegno ma ok uyiengni, ka kinde duto ubedo modich e tij Ruodhwa, ka ung’eyo ni tich matek mutiyo ne Ruodhwa ok en kayiem nono.” (1 Kor. 15:58) Joma oketoga pachgi e lawo mwandu kod tije mag pinyni ok bedga ma mor, kata bed ni nyalo nenore gi oko ni ngimagi dhi maber. (Luka 9:25) Ruoth Solomon nofwenyo wachno maber.​—Rumi 15:4.

14. Ranyisi mar Solomon puonji ang’o e wach manyo mwandu kod mor?

¹⁴ Sama koro Solomon ne nigi mwandu modhuro kod teko mang’eny mar loch, ‘ne oneno ni onego ocham piny mondo ong’ego gima mor dikelne.’ (Ekl. 2:1-10, The Bible in Luo, 1976) Nogero udi, noloso pewe mabeyo mag yueyo, kendo notimo gimoro amora ma chunye ne gombo. To bang’e nowinjo nade? Be gigo nokelone mor? Solomon owuon dwoko kama: “Narango gik moko duto ma luetena oseloso, . . . giduto ne gin ma nono . . . mi ohala ne onge.” (Ekl. 2:11) Mano doko puonj maber! Be ibiro luwo puonjno?

15. Ang’o momiyo bedo gi yie en gima duong’ ahinya, to gin ber mage ma wayudo ka wabedo gi yie mana kaka onyis e Zaburi 32:8?

¹⁵ Jehova ok diher ni gimoro oyudi mi ikal e lit kod chandruok mang’eny ni e ka inwang’ puonj moro. Dwarore ni ibed gi yie motegno mondo e ka iwinj Nyasaye kendo iket dwache obed motelo e ngimani. Bedo gi yie ma kamano konyowa kendo ok bi miyo chunywa onyosre. Kuom adier, wi Jehova ok nyal wil gi ‘hera ma isenyiso ne nyinge.’ (Hib. 6:10) Omiyo, tim kinda mondo imed bedo gi yie motegno nimar timo kamano biro miyo ine ni Wuonu ma ni e polo dwaroni mana ber lilo.​—Som Zaburi 32:8.

16. Ang’o momiyo onego wakaw mapek thuolo ma Nyasaye omiyowa kendo wati kode e yo mowinjore?

¹⁶ Paulo nondiko niya: “Kama roho mar Jehova nitie, ji bedo thuolo.” (2 Kor. 3:17) Jehova dwaro ni ji obed thuolo, to wan bende nochueyowa gi chuny mar dwaro bedo thuolo. Kata kamano, odwaro ni iti gi thuolo momiyi e yo maber mondo kik idonj e chandruok. Samoro iseneno rowere moko ma neno ponografi, ma donjo e timbe mag terruok, ma donjo e tuke moko ma nyalo kelonegi tho, kata ma madho kong’o asasa kaachiel gi yedhe mamoko ma mero ji. En adier ni timo gigo nyalo miyo ginwang’ mor, to morno en mana kuom kinde matin. Kata kamano, gigo kelonegi hinyruok maduong’ ahinya. Kuom ranyisi, ginyalo yudo tuoche, ginyalo bedo misumba kong’o kod  yedhe ma mero, kata ginyalo tho. (Gal. 6:7, 8) Rowere ma timo timbego nyalo paro ni gin thuolo, to kare ok en kamano.​—Tito 3:3.

17, 18. (a) Ere kaka winjo Nyasaye keto ji thuolo? (b) Thuolo ma Adam gi Hawa ne nigo e puodho mar Eden ne chalo nade kopim gi thuolo ma dhano nigo e kindegi?

¹⁷ Koro par ane, gin ji adi ming’eyo ma osegayudo tuo moro mana nikech luwo puonj mag Muma? Nenore maler ni winjo Jehova e gima berie mogik kendo keto ji thuolo. (Zab. 19:7-11) E wi mano, sama itiyo gi thuolo ma omiyi e yo maber, tiende ni itimo gik moko ka iluwo chike kod puonj mag Nyasaye, mano miyo Nyasaye kod jonyuolni medo geni moloyo kendo gibiro miyi thuolo momedore. Jehova osingo ni e kinde mokayo machiegnini, obiro keto jotichne duto obed thuolo gadier, ma Muma wacho ni en “thuolo ma nigi duong’ mar bedo nyithind Nyasaye.”​—Rumi 8:21.

¹⁸ Adam gi Hawa ne nigi thuolo ma chalo kamano. Ka ne gin e puodho mar Eden, gin gik moko adi ma Nyasaye nokwerogi ni kik gitim? Mana gimoro achiel kende. Ne ok onego gicham olemo ma wuok e yath moro achiel. (Cha. 2:9, 17) Be mano koro nyiso ni Jehova ne oridonegi ngima ahinya kata ni koro Jehova ne sandogi? Ooyo, ok en kamano! Mano ne en mana chik achiel kende kipimo gi chike mathoth ma dhano oseloso ma gichunogo ji mondo ong’e kendo oluw.

19. Gin yore mage ma Jehova puonjowago mondo wabed thuolo?

¹⁹ Jehova nyiso rieko mang’eny e yo motayogo jotichne. Ok omiwa chike modhuro, kar mano, ohore kodwa kopuonjowa chik mar hera. Odwaro ni puonjge e mota ngimawa kendo wasin gi gik maricho. (Rumi 12:9) Twak ma Yesu nogolo e wi got nyiso mano maler nikech twagno konyowa ng’eyo gimomiyo ji timo gik maricho. (Mat. 5:27, 28) Kristo ma en Ruoth e Pinyruodh Nyasaye biro dhi nyime puonjowa e piny manyien mondo wabed gi paro ma chalo gi mare kodok korka hero gik mabeyo kendo sin gi gik maricho. (Hib. 1:9) Bende, obiro konyowa mondo wabed gi ngima maber bang’ tieko richo mar Adam. Parie kaka ngima biro chalo ka koro ok wadonj e tem mar timo gik maricho kata ok wachandre nikech bedo dhano morem. Mano biro miyo gikone wabed thuolo gadier mana kaka Jehova nosingo.

20. (a) Jehova tiyo nade gi thuolo ma en-go? (b) Luwo ranyisi mar Jehova nyalo konyi nade?

²⁰ Mana kaka wang’eyo, onge chieng’ ma Jehova biro miyowa thuolo ma onge tong’. Pod biro dwarore ni hera ma waherogo Nyasaye kod dhano wetewa e ma ochik yo ma watiyogo gi thuolo ma wan-go. Kuom adier, Jehova kwayowa mana ni waluw ranyisine. Kata obedo ni en gi thuolo ma onge gi tong’, oyiero mondo hera e motaye sama otudore gi chuechne. (1 Joh. 4:7, 8) Omiyo, thuolo ma wabiro bedogo biro kelonwa ber mana ka itaye gi hera mar Nyasaye.

21. (a) Daudi noneno Jehova nade? (b) Wabiro nono ang’o e sula ma luwo?

²¹ Be imor gi gik mabeyo ma Jehova osemiyi, kaka chiemb chuny modhuro, osiepe mabeyo, gik mabeyo minyalo timo, kod geno mar bedo thuolo gadier? Ka en kamano, in bende inyalo kwayo mana kaka jandik-zaburi nokwayo niya: “Ininyisa wang’ yor ngima: e nyimi nitie yilo maduong’ chutho; e lweti marachwich nitie gik ma miyo chuny mor nyaka chieng’.” (Zab. 16:11) Sula ma luwo biro medo nono weche moko ma yudore e Zaburi 16. Wechego biro medo konyowa ng’eyo gik ma miyo ngima bedo maber gadier.