1, 2. Ere kaka Jehova tiyo gi mwandune manie piny?

JEHOVA en Nyasaye ma jachiwo. En e momiyowa gik moko ma wan-go. Jehova e wuon dhahabu, fedha, kod gik moko duto ma yudore e piny kendo otiyo kodgi mondo wayud gik ma nyalo miyo ngimawa odhi nyime. (Zab. 104:13-15; Hag. 2:8) Nitie ranyisi mang’eny e Muma ma nyiso kaka Jehova notiyo gi mwandune mondo omi jotichne gik ma dwarore e ngima.

² Kuom higni 40, Jehova nomiyo Jo-Israel manna kod pi ka ne gin e thim. (Wuok 16:35) Omiyo ‘ok ne giremo gimoro.’ (Neh. 9:20, 21) Kokalo kuom janabi Elisha, Jehova nomiyo mo ma ne nie aguch chi liel moro omedore e yor hono. Michno nokonye chulo gopene duto kendo nodong’ gi pesa ma nonyalo konyorego gi yawuote. (2 Ru. 4:1-7) Jehova nokonyo Yesu mondo omi ji chiemo kata mana pesa e yor hono sama ne dwarore.​—Mat. 15:35-38; 17:27.

3. Ang’o ma wadwaro puonjore e sulani?

³ Jehova nigi mwandu mang’eny monyalo ritogo chuechne  duto manie piny. Kata kamano, pod omiyo jotichne thuolo mar tiyo gi mwandugi e siro tije ma riwruokne timo. (Wuok 36:3-7; som Ngeche 3:9.) Ang’o momiyo Jehova dwaro ni wachiwne mwanduwa? Ere kaka jotich Jehova machon nosiro tijene ka gitiyo gi pesa? Riwruok mar oganda Jehova tiyo nade gi chiwo mag pesa ma owete ogolo e kindegi? Wadwaro yudo dwoko mag penjogo e sulani.

4. Sama wasiro tije mag Jehova, mano nyise ang’o?

⁴ Wagolo ne Jehova chiwo nikech wahere kendo wadwa nyiso ni wagoyone erokamano. Wabedo mamor ka waparo gik moko duto ma Jehova osetimonwa. Ka ne Ruoth Daudi lero gik ma ne dwarore mondo oger hekalu, nowacho maler ni gik moko duto ma wan-go wuok kuom Jehova kendo gimoro amora ma wamiye en e ma nosemiyowa.​—Som 1 Weche mag Ndalo 29:11-14.

5. Muma nyiso nade ni golo chiwo en yo maduong’ ma walamogo Jehova?

⁵ Chiwo ma wagolo bende en yo ma walamogo Jehova. E fweny moro ma jaote Johana noneno, nowinjo ka jotich Jehova manie polo wacho niya: “In Jehova Nyasachwa, in e ma iwinjori yudo duong’, gi luor, kod teko nikech ne ichueyo gik moko duto, kendo gigo ne obetie kendo ne ochuegi nikech dwachi.” (Fwe. 4:11) Donge en adier ni Jehova owinjore yudo duong’ gi luor duto kokalo kuom chiwone gik mabeyo mogik ma wan-go? Jehova nochiko Jo-Israel kotiyo gi Musa ni gichokre didek e higa. Nikech Jo-Israel ne chokore mondo gilam Jehova, ne ok onego ‘gichop e nyim Jehova gi lwetgi nono.’ (Rap. 16:16) E kindewagi bende, golo chiwo en achiel kuom yore ma walamogo Jehova. Timo kamano nyiso ni wageno tije ma riwruok mar oganda Jehova manie piny timo kendo wariwogi lwedo.

6. Ang’o momiyo golo chiwo konyowa? (Ne picha manie chak sulani.)

⁶ Golo chiwo konyowa wawegi. Ber bedo joma chiwo to ok mana joma dwaro ni gin e ma omigi. (Som Tich Joote 20:35.) Par ane ranyisi mar nyathi ma onyiewo ne jonyuolne mich moro kotiyo gi pesa moro matin ma jonyuolne miyega. Donge en adier ni jonyuol nyathino biro bedo ma mor ahinya gi michno? Nyathi ma en painia ma pod odak gi jonyuolne nyalo chiwo pesa moro mondo onyiewgo gik ma ginyalo konyorego e ot. Kata obedo ni jonyuol ok gen ni nyathigi onego otim kamano, ginyalo yie kawo chiwono nikech ging’eyo ni timo kamano nyiso ni nyathigino goyo erokamano. E yo machalo kamano, Jehova bende ong’eyo ni sama wagolo chiwo, mano konyowa.

7, 8. Ere kaka jotich Jehova e kinde machon noketo ranyisi maber ka ne gigolo chiwo ma konyo e (a) tije moko sie? (b) siro tije mamoko?

⁷ Ndiko nyiso ni golo chiwo en gima nochakore chon. Nitie kinde ma jotich Jehova ne golo chiwo mondo gisirgo tich moro sie. Kuom ranyisi, Musa nonyiso Jo-Israel ni mondo gigol chiwo migerogo tabernakel. Bang’e, Ruoth Daudi bende nonyisogi ni gitim kamano e kinde ma ne igero hekalu. (Wuok 35:5; 1 We. 29:5-9) E kinde Ruoth Jehoash, jodolo notiyo gi pesa ma ne ochoki mondo gilosgo kuonde ma nokethore e od Jehova.  (2 Ru. 12:4, 5) E kinde Jokristo mokwongo, wach nochopo ne owete ni kech mager nomako Jokristo wetegi man Judea. Omiyo, jopuonjre nong’ado mar oro kony ne owete modak Judea ka luwore gi kaka nyalo mar ng’ato ka ng’ato ne obet.​—Tich 11:27-30.

⁸ Nitie kinde moko ma jotich Jehova ne chiwo pesa mondo okony joma ne tayo tije Nyasaye. Chike Musa nonyiso maler ni Jo-Lawi ne ok onego opognegi lowo kaka dhoudi mamoko e piny Israel. Kar mano, Jo-Israel wetegi ne miyogiga achiel kuom apar mar mwandugi mondo giket pachgi e migawo ma ne gin-go e tabernakel. (Kwan 18:21) Yesu kod jootene bende noyudo kony kowuok kuom mon “ma ne tiyonegi gi gigegi.”​—Luka 8:1-3.

9. Jotich Jehova ne yudoga gik ma ne gichiwo koa kanye e kinde ma chon?

⁹ En adier ni chiwogo ne wuok kuonde mopogore opogore. Ka ne Jo-Israel golo chiwo ma ne igerogo tabernakel e thim, chiwo ma ne gigolo noriwo gik ma ne giago e piny Misri. (Wuok 3:21, 22; 35:22-24) E kinde Jokristo mokwongo, jomoko nouso mwandugi kaka puothe kod udi ma gitero ne joote pesago. Joote ne opogo pesago ne joma ne dwaro kony. (Tich 4:34, 35) Jomoko bende noketo pesa moko tenge mondo gigol chiwo ma ok gibare ma isirogo tij Nyasaye. (1 Kor. 16:2) Omiyo ji duto mowewo kata modhier ne gologa chiwo.​—Luka 21:1-4.

10, 11. (a) Wanyalo luwo nade ranyisi mar jotich Nyasaye e kinde machon ma ne golo chiwo gi chuny moyangore? (b) Ineno nade thuolo ma jaber ma in-go mar siro tije mag Pinyruoth?

¹⁰ E kindegi, wan bende inyalo nyiswa ni wagol chiwo ma dhi konyo tich moro sie. Kuom ranyisi, be dibed ni nitie chenro mar gero Od Romo ma kanyaklau biro chokoree? Koso nitie kuonde mokethore e Od Romo ma utiyogo sani monego olos? Samoro inyalo nyiswa ni pesa dwarore milosogo kuonde mokethore e ofis ma tayo tij lendo e pinywa, mitiyogo e chokruogewa madongo, kata mikonyogo owetewa moyudo masira. Bende, wagolo chiwo mikonyogo owete gi nyimine ma tiyo e ofis maduong’ ma tayo tije Joneno e piny mangima kata ma tiyo e ofise manie pinje mopogore opogore. Chiwo ma wagolo bende konyo jomisonari, jopainia makende, kod jorit-alwora. Kanyaklau bende oroga pesa dwe ka dwe migerogo Ute mag Romo kod mitime chokruoge mag alwora ma en chenro ma konyo owete e piny mangima.

¹¹ Waduto wan gi thuolo mar riwo lwedo tich ma Jehova timo e ndalo mag gikogi. Onge ng’at machielo mong’eyo chiwo ma wagolo. Waketoga pesa e sanduge manie Od Romo ma onge ng’ato ang’ata mong’eyo ni waketo pesa adi kata wanyalo golo chiwo ka watiyo gi jw.org. Samoro wanyalo paro ni pesa ma wagolo tin ahinya ma ok nyal konyo gimoro. Kata kamano, thoth pesa ma riwruok mar oganda Jehova yudoga wuok kuom chiwo matindo tindo ma ji golo moloyo chiwo mabup ma yudore ka dichiel. Owetewa, moriwo nyaka manie pinje modhier, chalo gi Jo-Makedonia ma ne nigi ‘chan maduong’,’ to pod ne gikwayo thuolo mar golo chiwo kendo ne gigolo chiwogo gi chuny moyangore.​—2 Kor. 8:1-4.

12. Ere kaka riwruok mar oganda Jehova temo matek mondo gine ni oti maber gi chiwo ma owete ogolo?

¹² Owete manie Bura Matayo temo matek kendo gilemo mondo gine ni oti maber gi chiwo mogol ne riwruok mar oganda Jehova. (Mat. 24:45) Owetego  chano kaka ibiro ti gi pesago e yo mowinjore. (Luka 14:28) E kinde machon, joma ogen ma nochung’ ne pesa ne neno ni oti gi pesago e chopo tich ma nochan ni otim kodgi. Kuom ranyisi, Ezra nodok Jerusalem koting’o chiwo ma ruodh Persia nogolo kaka dhahabu, fedha, kod gik mamoko ma nengogi okalo siling’ bilion 10. Ezra nong’eyo ni mwandugo ne gin chiwo mogol ne Jehova, omiyo noketo chenro mar neno ni orit mwandugo maber nikech kuonde ma ne giluwo ne nitie jomecho. (Ezra 8:24-34) Jaote Paulo nochoko pesa mar konyo owete ma ne ni Judea. Nokawo okenge mowinjore mar neno ni joma ne tero pesago ‘otimo gik moko duto ka giritore ma onge mibadhi, ok mana e wang’ Jehova kende, to bende e wang’ dhano.’ (Som 2 Jo-Korintho 8:18-21.) Riwruok mar oganda Jehova bende luwo ranyisi mar Ezra gi Paulo kuom keto okenge ma dwarore e neno ni oti maber gi chiwo duto ma owete gi nyimine golo.

13. Onego wane nade lokruoge ma riwruokwa timo e kindegi?

¹³ Joot nyalo timo lokruoge mondo gine ni pesa ma gitiyogo ok okalo ma giyudo, kata ginyalo keto ngimagi obed mayot mondo kik giti gi pesa mang’eny mondo giyud thuolo momedore mar tiyo ne Jehova. Mano bende e gima riwruok mar oganda Jehova timo. E kinde matin mosekalo, nitie gik manyien mosebed ka itimo. Mano osemiyo seche moko pesa ma watiyogo ng’eny moloyo ma wayudo. Nikech mano, riwruokwa manyo yore mag dwoko chien pesa ma itiyogo kendo tiyo gi yore moko ma miyo tije mitimo ok kaw pesa mang’eny mondo chiwo ma igolo otigo e yo mowinjore.

14-16. (a) Gin gik mage ma itimo gi chiwo ma wagolo? (b) Gigo osebedo ka konyi nade?

¹⁴ Owete gi nyimine mosetiyo ne Jehova kuom higni mang’eny osebedo ka wacho ni magi e kinde ma wayude chiemb chuny mogundho moloyo kinde moro amora mosekalo. Parie wachno! Higni matin mokalo, wasebedo gi jw.org kod JW Broadcasting. Muma mar New World Translation of the Holy Scriptures osego e dhok mang’eny. E higni mag 2014 gi 2015, ne wabedo gi chokruoge moriwo pinje ma wiye wacho ni “Sikuru Kudwaro Mokwongo Pinyruodh Nyasaye!” e pinje 14. Joma nodhi e chokruogego ne mor sidang’.

 ¹⁵ Ji mang’eny osegoyo erokamano nikech ber ma giyudo e riwruok mar oganda Jehova. Kuom ranyisi, owadwa moro gi jaode ma tiyo ne Jehova e piny moro mantie Asia ogeno ahinya chenro mar bedo gi JW Broadcasting. Ne gindiko kama: “Walendo e taon moro matin. Nikech mano, wawinjoga mana ka gima wan kendwa kendo samoro wiwa wil ni tij Jehova en gima timore e piny mangima. Kata kamano, neno JW Broadcasting paronwaga ni kare wan e riwruok mar owete e piny mangima. Owete gi nyimine ma wan-go koni mor ahinya gi chenro mar JW Broadcasting. Bang’ neno program ma dwe ka dwe, giwachoga ni giwinjo ka gin machiegni gi owete manie Bura Matayo. Sani gimor ahinya bedo e riwruok mar oganda Jehova moloyo kinde moro amora mosekalo.”

¹⁶ E piny mangima, sani nitie chenro mar gero Ute Romo 2,500 kata loso kuonde mokethore e Ute Romogo. Owete manie kanyakla moro e piny Honduras ne mor ahinya gi Od Romo manyien ma nogernegi ma gindiko niya: “Wamor ahinya bedo e riwruok mar oganda Jehova ma yudore e piny mangima nikech gin e ma gigolo chiwo momiyo wayudo Od Romo ma jaber kama.” Joneno mamoko mathoth bende wachoga kaka gimor bang’ yudo Muma kod buge malero Muma e dhoggi giwegi, bang’ yudo kony ka masira oyudogi, kata ka giyudo nyak maber bang’ lendo kuonde ma ji ng’enyie ka gitiyo gi troli.

17. Ere kaka yo ma riwruok mar oganda Jehova timogo gik moko nyiso maler ni Jehova siro tijego?

¹⁷ Joma ok gin Joneno wuoro ahinya kaka watimo gigo duto mana gi chiwo ma wagolo ma onge achune. Jatend kambi moro nolimo ofiswa ma igoye buge ma ohum nono. Nowuoro ahinya neno ni tije ma itimo kanyo duto itimo gi joma ochiwore kendo chiwo igolo ma onge achune kendo kata pesa ma ichoko bende onge. Nowacho ni gima kamano ok nyal timore e piny ma sani. Wan wabende wayie gi wachneno! Wang’eyo ni gima kamano nyalore mana nikech Jehova e ma siro tijni.​—Ayub 42:2.

18. (a) Gin gueth mage ma wayudo sama wasiro tije mag Pinyruoth? (b) En yo mane wa wanyalo tiegogo nyithindwa kod joma nyien mondo gigol chiwo?

¹⁸ Jehova odhialowa kuom miyowa thuolo ma jaber mondo wariw lwedo tich maduong’ ma sani dhi nyime. Osingore ni obiro guedhowa ka wagolo chiwo mondo wasirgo tij Pinyruoth. (Mal. 3:10) Jehova osingo ni weche biro dhi maber ne ng’ato ang’ata ma golo chiwo gi chuny maler. (Som Ngeche 11:24, 25.) Golo chiwo bende miyo wabedo ma mor nikech “chiwo kelo mor mogundho moloyo kawo.” (Tich 20:35) Wan gi thuolo mar tiego nyithindwa kod joma nyien kokalo kuom wechewa kod ranyisi ma waketonegi mondo gin bende gigol chiwo kendo giyud gueth mogundho.

19. Sulani ojiwi nade?

¹⁹ Gik moko duto ma wan-go owuok kuom Jehova. Golo ne Jehova chiwo nyiso kaka wahere kendo ni wagoyo ne erokamano kuom gik moko duto mosetimonwa. (1 We. 29:17) Sama ji ne golo chiwo ma ne igerogo hekalu, “oganda nomor, nimar ne gichiwo gi chuny, nikech ne gichiwo ni Jehova gi chuny modimbore.” (1 We. 29:9) Wan bende wadhiuru nyime bedo ma mor sama wagolo chiwo ne Jehova ka watiyo gi gik ma en owuon e ma omiyowa.