Ne Gichiwore Giwegi ma Onge Achune—e Piny Madagascar
SYLVIANA ma en painia ma jahigni 20 gi wiye wacho niya: “Ka ne osiepena ma lendo kuonde ma jolendo dwaroree ahinya ogoyona mbaka e wi gueth ma giseyudo, an bende nagombo lendo e yo ma kamano. Kata kamano, naluor ni ok anyal lendo kuonde ma jolendo dwaroree ahinya.”
Be in bende isegabedo gi paro machal gi mar Sylviana? Be in bende igombo lendo kuonde ma jolendo dwaroree ahinya to iwuoro ka be chieng’ moro nitim kamano? Kapo ni en kamano, to kare chunyi kik tho! Jehova osekonyo owete gi nyimine modhuro mondo gilo pek ma ne monogi lendo e okang’ momedore. Mondo wang’e kaka Jehova nokonyo moko kuomgi, wadwa wuoyo e wi owete gi nyimine ma nochiwore e piny Madagascar, ma en achiel kuom chulni madongo ahinya e piny mangima.
Kuom higni apar mosekalo, jolendo kod jopainia ma jokinda ahinya ma kwan-gi okalo 70 ma wuok e pinje 11, * osechiwore mar lendo e piny Madagascar ma yudore e Afrika, kendo en piny ma ji omiyo Muma luor. E wi mano, jolendo mathoth ma gin jopinyno bende osechiwore lando wach Pinyruoth kuonde mopogore opogore e chulano duto. We wane ane moko kuomgi.
LOYO LUORO KOD GIK MA NYOSO CHUNY
Louis kod Perrine jaode ma gin jopainia ma johigni 30 gi wiye nowuok France ma gidhi Madagascar. Kuom higni mang’eny, ne gisebedo ka giparo kaka ne ginyalo dhi lendo e okang’ momedore ka gidhi e piny machielo, to en mana ni Perrine ne chunye tek. Nyaminwa Perrine wacho niya: “Naluor dhi kama ne pok adhiyega nyaka nene. Bende naluor weyo joodwa, kanyaklawa, ot maduong’ ma ne wadakie, kuonde ma naseng’iyogo, kod gik ma naseng’iyo timo pile ka pile. To adier, gik ma ne chando chunyago e pek madongo ma nyaka nalo.” E higa mar 2012, Perrine nochoko chir ma gidar en kaachiel gi Louis. Sani oneno nade yiero ma ne gitimono? Owacho niya: “Ka aparo chien, anyalo wacho ni neno gik ma Jehova osetimonwa osetego yiena.” Louis medo niya: “E Rapar ma ne wahango timo Madagascar, ji apar ma ne wapuonjorego Muma nobiro!”
Ang’o ma nokonyogi bedo gi chir mar dhi nyime gi migawo ka ne giyudo chandruoge? Ne gisayo Jehova e lamo mondo omigi teko mar nano. (Fil. ) Louis wacho niya: “Jehova nodwoko lamowa ma omiyowa ‘kuwe mar Nyasaye.’ Mano nokonyowa keto pachwa kuom gueth ma ne wayudo e migawowa. E wi mano, osiepewa man thurwa ne oronwaga e-mail kod barupe ma gijiwowago mondo chunywa kik nyosre.”— 4:13Fil. 4:6, 7; 2 Kor. 4:7.
Jehova noguedho Louis kod Perrine nikech ne ginano e migawogi. Louis wacho kama: “E dwe mar Oktoba 2014, ne ogwelwa e Skund Muma ne Jokristo Mokendore * e piny France. Dhi e skundno ne en gueth maduong’ mowuok kuom Jehova ma wiwa ok nyal wilgo.” Ka ne gisetieko skundno, ne gimor ni ne omigi migawo mar dok e piny Madagascar.
“UBIRO MOROWA AHINYA!”
Ka ne Didier kod Nadine jaode odar France modhi Madagascar e higa mar 2010, ne gin johigni 50 gi wiye. Didier wacho kama: “Ne wan jopainia ka ne wakendore, to bang’e ne wanyuolo nyithindo adek. Ka ne gisebedo madongo, ne wachako paro kabe wanyalo dhi lendo e piny machielo.” Nyaminwa Nadine wacho niya: “Paro apara ni adhi weyo nyithinda chien, nomiyo abedo maluor. Kata kamano, ne ginyisowa niya: ‘Ka udhi lendo e piny machielo kuonde ma jolendo dwarore ahinya, ubiro morowa ahinya!’ Wechegigo nojiwowa ma wadar. Kata obedo ni sani wadak mabor gi nyithindwa, gima morowa en ni wawuoyoga kodgi nyading’eny.”
Puonjruok dho Malagasy ne ok yot ahinya ne Didier kod Nadine. Nadine wacho kama kobwonjo: “Sani ok wan nyithindo ma nyalo puonjore dhok machielo piyo.” Ang’o ma nokonyogi? Mokwongo, ne gibedo e kanyakla ma itime chokruoge gi dho French. Bang’e, ka ne giseikore puonjore dho Malagasy, ne gidhi e kanyakla ma itime chokruoge gi dhokno. Nadine wacho niya: “Thoth joma ne waromogo e tij lendo ne dwaro puonjore Muma. Kinde mang’eny ne gigoyonwaga erokamano kuom limogi. Mano ne chalona mana lek. Ahero lendo ahinya e alworani. Sama achiewo gokinyi, ajawacho e chunya ni, ‘Amor matek nikech adhi lendo!’”
Didier bwonjo koparo kinde ma nochako puonjore dho Malagasy. Owacho niya: “Chieng’ moro ne atayo chokruok e kanyakla to ne ok awinj dwoko ma owete gi nyimine chiwo gi dho Malagasy. Nasiko mana ka awacho ni, ‘Erokamano.’ Bang’ goyo erokamano ne nyaminwa moro ma nochiwo paro, joma nobet e toke nochako ng’iya e yo ma nyiso ni dwokono ok nikare. Mano nomiyo ayiero owadwa moro ma aparo ni nochiwo dwoko makare.”
NE OYIE BIRO DAK KODWA
E chokruog-distrikt ma notim e higa mar 2005, Thierry gi Nadia jaode noneno drama ma wiye wacho “Pursue Goals That Honor God.” Dramano ne wuoyo e wi Timotheo. Dramano nomulo chunygi ahinya ma gibedo gi gombo mar dhi lendo kuonde ma jolendo ne dwaroree ahinya. Thierry wacho niya: “Sama ne dramano rumo ma koro wapamo, ne ayiengora kuom jaoda kae to apenje niya, ‘Wadhi lendo kanye?’ Jaoda nonyisa ni en bende mano e gima noparo.”
Mapiyo bang’ mano, ne gichako timo gik ma ne nyalo konyogi mondo giyud thuolo mar dhi lendo kuonde ma jolendo dwaroree ahinya. Nadia wacho kama: “Mos mos ne wachako golo gik ma ne ok ochuno ma wadong’ mana gi gik ma romo bege ang’wen.”Ne gidhi e piny Madagascar e higa mar 2006 kendo tij lendo nochako morogi mana gikanyono. Nadia wacho niya: “Joma ne wayudo e tij lendo ne morowa ahinya.”
Kata kamano, higni auchiel bang’e Thierry gi Nadia ne oromo gi pek moro. Min Nadia miluongo ni Marie-Madeleine ma odak e piny France, ne ogore piny ma oturo bade kendo wiye bende ne ohinyore marach. Ne ginyiso min-gi mondo odhi odag kodgi e piny Madagascar bang’ wuoyo gi laktar ma ne thiedhe. Kata obedo ni ne en jahigni 80 e kindeno, noyie dhi dak kodgi. Marie-Madeleine sani neno nade dak e piny machielo? Owacho kama: “Aneno ni anyalo konyo e kanyakla e yore mopogore opogore kata obedo ni ok anyal timo gik mang’eny nikech chal ma antiereni, kendo ok osebedona mayot ng’iyo gi alworani. To maduong’ie moloyo, amor ahinya nikech nyara kaachiel gi chwore pod dhi nyime gi migawo ma gitimo e piny Madagascar kae.”
“NE ANENO KAKA JEHOVA NOKONYA”
Riana en owadwa ma jahigni 20 gi wiye kama. Ne opon e alwora miluongo ni Alaotra Mangoro, ma en alwora ma nyago chiemo mang’eny e piny Madagascar. Ne oriek kendo ne okalo penj e skul, omiyo nobedo gi gombo mar dhi e somo ma malo. Kata kamano, bang’ puonjore Muma gi Joneno mag Jehova, ne oloko pache. Owacho niya: “Ne atemo matek ma atieko skul bang’ mano ne asingora ne Jehova niya, ‘Ka dipo ni akalo penj, to abiro bedo painia.’” Bang’ tieko skul, Riana notimo mana kaka ne osesingore. Bang’ yudo tich ma ne ok omone bedo painia, ne odar ma odhi dak gi owadwa moro ma bende en painia. Owacho niya, “Mano e yiero maberie mogik ma ne atimo.”
Kata kamano, wede Riana to ne wuoro ahinya gimomiyo notamore dhi e somo ma malo. Owacho kama: “Wuonwa, nerwa, kaachiel gi waywa maduong’ nojiwa ahinya mondo adhi e somo ma malo. Ne ok adwar timo gimoro amora mopogore gi bedo painia.” Kinde machuok bang’e, Riana ne dwaro chiwore mondo odhi olend kama jolendo ne dwaroree moloyo. Gombono ne ochakore nade? Owacho niya: “Chieng’ moro jokuoge ne omonjo odwa ma gikwalo chiegni gigena duto. Gima ne otimoreno, ne omiyo aparo weche ma Yesu nowacho e wi kano ‘mwanduwa e polo.’ Nikech mano ne ang’ado mar bedo gi kinda kendo timo dongruok e weche Nyasaye.” (Mat. 6:19, 20) Ne odar ma odhi e alwora moro ma ochwalore ahinya kendo ma otwo e piny Madagascar ma ne en kilomita 1,300 kiwuok kama ne odakie. Joma odak e alworano iluongo jo Antandroy. Ang’o momiyo ne ong’ado mar dhi kuno?
Ka ne jokuoge pok omonjo ode, ne oyudo Riana osechako puonjore Muma gi ji ariyo ma wuok Antandroy kuom dwe achiel kama. Ne opuonjore wacho weche moko gi dho Antandroy, kendo ne oparo kaka nonyalo lendo ne ji mang’eny ma wuok Antandroy ma ne pok owinjo wach mar Pinyruoth kata matin. Owacho kama, “Ne alemo ka akwayo Jehova mondo okonya adhi alend e alwora ma iwache dho Tandroy.”
Riana nodhi, to mapiyo nono bang’ chopo kuno ne oromo gi chandruok moro mapek. Tich ne onge ma ne onyalo timo. Ng’at moro nopenje niya: “Ang’o ma okeli ka? Tich onge ka, ka koro joma odak kae e ma dhi manyo tich kama iwuokie in to ibiro manyo tich koni be wiyi ber adier!” Bang’ jumbe ariyo, Riana nodhi e chokruok maduong’ mar ndalo adek ka oonge kata mana siling’ kowuoro ni odhi timo nang’o? E odiechieng’ mogik mar chokruok maduong’, owadwa moro ne osoyone Riana bahasa moro e ofuku mar koti. Bahasano ne oting’o pesa mang’eny ma ne nyalo romo Riana idho mtoka ka odok Antandroy kendo timogo ohala moro matin. Riana wacho kama: “Ne aneno kaka Jehova nokonya kendo e sa mowinjore. Mano ne okonya dhi nyime gi tij lendo mondo akony jomoko ong’e Jehova.” Tich ne ng’eny bende e kanyakla ma ne onego otim. Riana medo wacho kama: “Ne imiyaga migawo mar golo twak mar ji duto juma ka juma. Jehova ne otiega kokalo kuom
riwruok mare.” Sani, Riana pod lando wach Pinyruoth ne ji mang’eny ma wacho dho Tandroy ma ni gi gombo mar ng’eyo Jehova.“NYASAYE MARADIER NOGWEDHE”
Jehova singonwa ni ‘ng’at makwayo mondo piny odhi kode maber, Nyasaye maradier nogwedhe.’ (Isa. 65:16) Sama watimo kinda mondo walo pek ma nyalo monowa lendo e okang’ momedore, Jehova guedhowa. Par ane Sylviana, ma nosewuo kuome motelo e chak sulani. Par ni noluor ni ne ok onyal lendo kuonde ma jolendo ne dwaroree ahinya. Ang’o momiyo noluor? Owacho niya: “Tienda ma koracham chiek moloyo ma korachwich. Omiyo, awuotho ka aling’o matin to mano miyo aol piyo.”
Kata kamano, e higa mar 2014, Sylviana noriwore gi nyaminwa machielo miluongo ni Sylvie Ann, ma en painia ma rawera ma gin-go e kanyakla achiel ma gidhi lendo e gweng’ moro ma en kilomita 85 kowuok thurgi. Kata obedo ni Sylviana ne nigi pek moko, gikone notimo kaka nosebedo kogombo kendo Jehova noguedhe! Owacho niya: “Bang’ bedo e migawo manyienno kuom higa achiel, miyo moro matin miluongo ni Doratine ma napuonjorago Muma notis e chokruok mar alwora ma ne wabedogo.”
“NAKONYI”
Weche ma jiwo yie ma Jokristogo owacho, nyiso maler ni sama watimo kinda mondo walo gik ma nyalo monowa lendo e okang’ momedore, waneno adiera mag weche ma Jehova nosingo ne jotichne niya: “Anamii teko; ee, nakonyi.” (Isa. 41:10) Mano miyo winjruok manie kindwa gi Jehova medo bedo maber. E wi mano, chiwruok mondo walendi kuonde ma jolendo dwaroree ahinya e pinywa kata e pinje mamoko ikowa ne tije mag Nyasaye ma ritowa e piny manyien. Didier ma nosewuo kuome motelo wacho ni, “lendo kuonde ma jolendo dwaroree moloyo miyo wayudo tiegruok maber ahinya ma biro konyowa kinde mabiro!” Wajiwo owete gi nyimine mathoth mondo ochiwre lendo e yo ma kamano mondo giyud tiegruogno!
^ par. 4 Jolendo mochiworego wuok Canada, Czech Republic, France, Germany, Guadeloupe, Luxembourg, New Caledonia, Sweden, Switzerland, United Kingdom, kod Amerka.
^ par. 8 Skundno nowil gi machielo miluongo ni Skul mar Joland-Injili mar Pinyruoth. Owete gi nyimine ma tiyo ne Jehova gi thuologi duto e pinje mamoko ma osechopo gik ma dwarore mondo ng’ato odhi e skundno, nyalo pong’o fom mondo odhi e skundno e pinje monyuolgie kata e pinje ma gichiworee kama itime skundno gi dhok monyuolgigo.