1-2. (a) Wawinjoga nade e chunywa sama waparo e wi ngima Yesu kod gik ma notimo e piny ka? (b) Ang’o ma wabiro nono e sulani?

 SAMA osiepwa kata watwa moro otho, wawinjoga marach ahinya e chunywa! Bang’ thone, wanyalo winjo malit ahinya ka waparo gik ma notimorene ka ne pok otho, to ahinya-ahinya ka po ni ne en gi rem mang’eny. Kata kamano, bang’ kinde ka waparo gik mabeyo ma ne watimoga kode, mano nyalo miyo wachak bedo mamor.

² E yo ma kamano bende, sama wasomo kaka nosand Yesu monege, wawinjoga malit. E kinde Rapar, wakawoga thuolo mondo wapar matut kaka misango ma Yesu nochiwo konyowa ahinya. (1 Kor. 11:24, 25) Kata kamano, wabedo gi mor mang’eny ka waparo gik ma Yesu notimo kod ma nowacho ka ne en e piny ka. Bende, en gima morowa ahinya ka waparo matut kuom gik ma Yesu timo sani kod mobiro timo e kinde mabiro. Sama waparo matut kuom wechego kod hera ma Yesu oherowago, mano chwalowa mondo wago erokamano mana kaka wabiro neno e sulani.

3. Ang’o momiyo wagoyo erokamano nikech rawar?

³ Wabedoga mamor sama waparo e wi ngima Yesu kod thone. E kinde ma Yesu ne yalo e piny kae, nopuonjo ji e wi gueth ma Pinyruodh Nyasaye ne dhi kelonegi. Wamor  ahinya gi adiera mag Pinyruoth. Bende, wamor gi misango mar rawar nikech misangono yawonwa yo mar bedo gi winjruok maber gi Jehova kod Yesu. Joma keto yie kuom Yesu nigi geno mar dak nyaka chieng’ kendo neno jogi ma nosetho. (Joh. 5:28, 29; Rumi 6:23) Onge gimoro amora ma wasetimo ma miyowa ratiro mar yudo guethgo. Bende, onge gimoro amora ma wanyalo chulo Nyasaye kod Kristo nikech gik ma gisetimonwa. (Rumi 5:8, 20, 21) Kata kamano, wanyalo nyiso ni wagoyonegi erokamano. E yo mane?

4. Ere kaka Maria Magdalina nonyiso ni ogoyo erokamano kuom gik ma ne Yesu otimone? (Ne picha.)

⁴ Par ane ranyisi mar Nya-Yahudi moro ma niluongo ni Maria Magdalina. Ne en e chal matek ahinya nikech jochiende moko abiriyo ne chande. Nyaka bed ni noparo ni onge kaka chandruogeno ne nyalo rumo. Parie kaka nomor ahinya ka ne Yesu ogolone jochiendego! Mano nochwale mondo obed jalup Yesu kendo oti gi tekone, thuolone, kod mwandune e riwo Yesu lwedo e tij yalo wach maber. (Luka 8:1-3) Kata obedo ni Maria ne mor ahinya gi gima Yesu notimone, ne pok ong’eyo mich maduong’ ma Yesu ne dhi miyo jolupne. Yesu ne dhi chiwo ngimane ne dhano duto “mondo ng’at ma nyiso yie kuome” oyud ngima ma nyaka chieng’. (Joh. 3:16) Kata obedo ni Maria ne ok ong’eyo wachno, nonyiso ni en gi chuny mar goyo erokamano kuom makore motegno gi Yesu. Sama Yesu ne nie yadh-sand, Maria nochung’ machiegni kendo bedone kanyo nojiwo Yesu kod jomamoko bende. (Joh. 19:25) Bang’ ka Yesu nosetho, Maria kod mon moko ariyo nobiro gi modhi ma nigi suya mamit mondo giwirgo ringre Yesu. (Mar. 16:1, 2) Jehova noguedho Maria nikech nomakore motegno gi Yesu. Noyudo thuolo makende mar romo gi Yesu bang’  ka nosechiere, kendo nowuoyo nyaka kode—thuolo ma jolup Yesu mathoth ne ok obedogo.—Joh. 20:11-18.

5. Ere kaka wanyalo wagoyo erokamano ne Jehova gi Yesu kuom gik moko duto ma gisetimonwa?

⁵ Wan bende wanyalo nyiso ni wagoyo ne Jehova kod Yesu erokamano kuom gik moko duto ma gisetimonwa kuom tiyo gi thuolowa, tekowa, kod mwanduwa e siro tij Pinyruoth. Kuom ranyisi, wanyalo chiwore mondo wakony e gero utewa mag lamo kendo ritogi.

6. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni rawar en mich ma Jehova omiyo ng’ato ka ng’ato kuomwa?

⁶ Sama waparo okang’ ma Jehova kod Yesu oherowago, mano chwalowaga mondo wan bende wahergi. (1 Joh. 4:10, 19) Wamedo herogi sama wafwenyo ni Yesu notho ne ng’ato ka ng’ato kuomwa. Jaote Paulo noyie gi wachno kendo nondiko ne Jo-Galatia kowacho kama: “Wuod Nyasaye . . . nohera kendo chiwore owuon ne an.” (Gal. 2:20) Kokalo kuom rawar, Jehova noywayi ire mondo ibed osiepne. (Joh. 6:44) Donge en gima mori ahinya ng’eyo ni Jehova noneno gimoro maber kuomi mochulo nengo ma malo ahinya mondo ibed osiepne? Donge mano miyo imedo hero Jehova kod Yesu? Dwarore ni ng’ato ka ng’ato kuomwa openjre kama: ‘Hera ma Jehova oherago chwala mondo atim ang’o?’

7. Mana kaka onyis e picha, ere kaka wanyalo nyiso ni wahero Jehova kod Yesu? (2 Jo-Korintho 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ Hera ma Nyasaye kod Kristo oherowago chwalowa mondo waher Jokristo wetewa. (Som 2 Jo-Korintho 5:14, 15; 6:1, 2.) Yo achiel ma wanyisogo ni wahero jomoko en kuom bedo gi kinda e tij lendo. Walendo ne  ng’ato ang’ata ma waromogo. Ok wabuon ng’ato ang’ata nikech oganda moae, rangi mar pien dende, dhok mowacho, pesa ma en-go, tich motimo, kata sombe. Sama walendo ne ji duto ma ok wabuon-gi, watimo ka luwore gi dwach Jehova ma en ni “ji duto oresi, kendo gibed gi ng’eyo malong’o chuth e wi adiera.”—1 Tim. 2:4.

8. Ere kaka wanyalo nyiso ni wahero owetewa gi nyiminewa?

⁸ Wanyiso bende ni wahero Nyasaye kod Kristo kuom hero owetewa gi nyiminewa. (1 Joh. 4:21) Wadewogi kendo wakonyogiga sama gikalo e tembe. Wahoyogi sama gilalo osiepegi e tho, walimogi sama gituore, kendo watimo duto ma wanyalo mondo wajiwgi sama chunygi onyosore. (2 Kor. 1:3-7; 1 The. 5:11, 14) Walemonegi ka wang’eyo maber ni “kwayo mar ng’at makare nigi teko.”—Jak. 5:16.

9. En yo mane machielo ma wanyalo nyisogo ni wahero owetewa gi nyiminewa?

⁹ Yo machielo ma wanyisogo ni wahero owetewa gi nyiminewa en rito kuwe manie kindwa kodgi. Watemo ahinya luwo ranyisi mar Jehova mar weyo ne ji kethogi. Ka Jehova noyie mondo Wuode otho nikech richowa, donge wan bende onego wang’won ne owetewa sama gikethonwa? Ok onego wabed kaka misumba marach manie ngero moro ma Yesu nogoyo. Bang’ ka ruodhe noseweyone gowi maduong’ ma ne en-go, misumbano notamore weyo ne misumba wadgi gowi moro matin. (Mat. 18:23-35) Ka po ni nitie ng’ato e kanyaklau ma ok iwinjrigo, donge inyalo kawo okang’ mokwongo mar loso kuwe kode ka pok idhi e Rapar? (Mat. 5:23, 24) Timo kamano biro nyiso ni ihero Jehova kod Yesu.

10-11. Ere kaka jodongo nyalo nyiso ni gihero Jehova kod Yesu? (1 Petro 5:1, 2)

¹⁰ Ere kaka jodong-kanyakla nyalo nyiso ni gihero Jehova kod Yesu? Yo achiel maduong’ ma ginyalo timogo kamano en kuom rito rombe mag Yesu. (Som 1 Petro 5:1, 2.) Mano e gima Yesu nonyiso jaote Petro. Bang’ ka Petro nosekwer didek ni ok ong’eyo Yesu, nyaka bed ni nogombo ahinya nyiso Yesu ni nohere. Ka nosechier Yesu, nopenjo Petro kama: “Simon wuod Johana, be ihera?” Wanyalo bedo gadier ni Petro ne nyalo timo gimoro amora mondo onyis Ruodhe ni ohere. Yesu nonyiso Petro kama: “Kwa rombena matindo.” (Joh. 21:15-17) E ngimane duto, Petro norito rombe mag Ruodhe konyisogo ni ohere.

¹¹ Un jodongo, ere kaka unyalo nyiso e kinde Rapar ni ukawo mapek weche ma Yesu nonyiso Petro? Unyalo nyiso kaka uhero Jehova kod Yesu kuom timo limbe mag kwath kinde ka kinde, kendo kuom timo kinda mondo ukony joma odok chien oduog ir Jehova. (Eze. 34:11, 12) Bende, unyalo jiwo jopuonjre Muma kod jomamoko ma obiro e Rapar mondo gine ni orwakgi.

12. Ang’o momiyo weche ma ne Yesu owacho e otieno mogik ka ne pok otho miyo wabedo gi chir? (Johana 16:32, 33)

¹² E otieno mogik ka ne Yesu pok otho, nonyiso jopuonjrene niya: “E piny ubiro yudo masira, kata kamano beduru gi chir! Aseloyo piny.” (Som Johana 16:32, 33.) En ang’o ma nokonyo Yesu bedo gi chir e nyim jowasike kendo makore gi Jehova nyaka e tho? Nogeno kuom Jehova. Nikech nong’eyo ni jolupne bende ne dhi romo gi  tembe kaka mago, nokwayo Jehova mondo oritgi. (Joh. 17:11) Ang’o momiyo wachno miyo wabedo gi chir? En nikech Jehova nigi teko moloyo jasikwa moro amora. (1 Joh. 4:4) Oneno gik moko te ma jowasikwa timonwa. Wan gadier ni ka wageno kuom Jehova, wanyalo loyo luoro ma wan-go kendo bedo gi chir.

13. Ere kaka Josef ma Arimathea nonyiso chir?

¹³ Par ane ranyisi mar Josef ma Arimathea. Jo-Yahudi nomiye luor ahinya. Ne en jakanyo mar Sanhedrin, ma ne en kot maduong’ mogik e oganda Jo-Yahudi. Kata kamano, e kinde ma Yesu ne yalo e piny kae, Josef ne onge gi chir. Johana nowacho ni “ne en japuonjre Yesu ling’ling’ nikech noluoro Jo-Yahudi.” (Joh. 19:38) Kata obedo ni Josef nohero wach Pinyruoth, ne ok odwar ni jomoko ong’e ni noyie kuom Yesu. Nyaka bed ni noluor ni ji ne nyalo weyo miye luor. Kata kamano, Muma nyisowa ni bang’ tho Yesu, Josef “nobedo gi chir mi nodhi ir Pilato kendo nokwaye ringre Yesu.” (Mar. 15:42, 43) Josef koro nonyiso ayanga ni ne en japuonjre Yesu.

14. En ang’o monego itim ka iluoro dhano?

¹⁴ Dibed ni in bende iluoro dhano mana kaka Josef ma Arimathea? Sama in e skul kata e tich, dibed ni wiyi kuotga nyiso jomamoko ni in achiel kuom Joneno mag Jehova? Dibed ni idikori bedo jalendo kata dhi e batiso nikech iluoro kaka jomoko biro neni? Kik iyie mondo paro ma kamago omoni timo gima kare. Wuo gi Jehova e lamo. Kwaye mondo omiyi chir mar timo dwache. Sama ineno kaka Jehova dwoko lamogi, ibiro bedo motegno kendo chir ma in-go bende biro medore.—Isa. 41:10, 13.

15. Bang’ ka Yesu nosefwenyore ne jopuonjrene, mor ma ne gibedogo nochwalogi mondo gitim ang’o? (Luka 24:52, 53)

¹⁵ Jopuonjre Yesu nokuyo ahinya ka ne otho. Tem ane paro ni in e chal margi. Ne giwito osiepgi ma ne gihero kendo ne chalo mana ka gima ne gilalo nyaka geno ma ne gin-go. (Luka 24:17-21) Kata kamano, ka ne Yesu ofwenyorenegi bang’ chierne, nokawo thuolo kodgi mondo okonygi ng’eyo migawo ma ne en-go e chopo weche ma nokor e Ndiko. Bende, nomiyogi tich maduong’ ma nonego gitim. (Luka 24:26, 27, 45-48) Chop kama Yesu koro ne dok e polo bang’ ndalo 40, kuyo ma jopuonjrene ne nigo noselokore  mobedo mor lilo. Ng’eyo ang’eya ni Ruodhgi koro ne ngima kendo noikore konyogi timo migapgi, ne morogi ahinya. Mor ma ne gin-gono nochwalogi mondo gipak Jehova ma ok giweyo.—Som Luka 24:52, 53; Tich 5:42.

16. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar jopuonjre Yesu?

¹⁶ Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar jopuonjre Yesugo? Wanyalo timo kamano kuom lamo Jehova gi mor, ok mana e kinde Rapar kende, to ndalo duto. Mano nyiso ni kinde duto onego waket Pinyruodh Nyasaye obed mokwongo e ngimawa. Kuom ranyisi, owete gi nyimine mang’eny oseloko chenrogi mag tich mondo giyud thuolo mar dhi e tij lendo, dhi e chokruoge ma ok gibare, kendo timo lamo mar joot juma ka juma. Jomoko oseweyo nyaka thuolo mag yudo mwandu mang’eny mondo giyud thuolo momedore mar siro kanyakla kata mondo gichiwre dhi lendo kuonde ma jolendo dwarore ahinya. Kata obedo ni tiyo ne Jehova en gima dwaro sinani, osingo ni obiro guedhowa ahinya ka wadhi nyime keto Pinyruodhe obed mokwongo e ngimawa.—Nge. 10:22; Mat. 6:32, 33.

17. Ang’o ming’ado e chunyi ni ibiro timo e kinde Rapar ma higani? (Ne picha.)

¹⁷ Warito gi siso ahinya timo Rapar chieng’ Tich Ariyo, April 4. Kata kamano, kik irit nyaka chieng’ Rapar chopi e ka ichak paro matut e wi ngima Yesu kod thone kaachiel gi hera ma gisenyisowa gi Jehova. Ti gi thuolo moro amora moneno e timo kamano. Kuom ranyisi, los thuolo mondo isom weche manie chat ma wiye wacho ni, “Juma Mogik ka Yesu Nie Piny” e Apendiks B12 ma yudore e Muma mar Loko mar Piny Manyien, kendo ipar matut kuom wechego. Sama itimo kamano, tem fwenyo ndiko moko ma nyalo miyo ibed gi chuny mar goyo erokamano, ibed gi chir, kod ma nyalo miyo herani gi mor mari omedre. Kae to tem fwenyo yore moko sie minyalo nyisogo ni igoyo erokamano kuom gima Jehova gi Yesu osetimoni. Inyalo bedo gadier chuth ni Yesu biro mor ahinya gi kinda duto mibiro timo mondo ipare e kinde Rapar.—Fwe. 2:19.