SULA MAR PUONJRUOK 2
WER 132 Wan Ringruok Achiel
Chwo, Miuru Mondeu Duong’
“Un chwo, . . . migiuru duong’.”—1 PET. 3:7.
GIMA SULANI WUOYE
E sulani, wabiro neno kaka dichwo nyalo miyo jaode duong’ e wechene kod timbene.
1. Achiel kuom gik momiyo Jehova nochiwo mich mar kend en mane?
JEHOVA en “Nyasaye mamor,” kendo odwaro ni wan bende wabed mamor. (1 Tim. 1:11) Osemiyowa mich mang’eny nikech odwaro ni wabed mamor. (Jak. 1:17) Achiel kuom michgo en kend. Sama dichwo gi dhako okendore, gisingorega ni gibiro herore kendo miyore luor. Ka gibedo gi osiep motegno e kindgi, gibiro bedo mamor.—Nge. 5:18.
2. Kend mathoth nie chal mane e kindewagi?
2 E kindewagi, thoth joma nie kend ok chopga singo ma ne gitimo e odiechieng arusgi. To mano miyo ok gibed mamor e kendgi. Ripot ma nyocha riwruok mar World Health Organization ogolo nyiso ni chwo mang’eny goyoga mondegi, giyanyogi, kendo gitimonegi gik maricho ma nyalo nyoso chunygi. Dichwo ma timo gik ma kamago nyalo wuondore ni omiyo jaode luor ka gin e nyim ji, to otimone gik maricho ka gin kar kendgi. Bende, chwo mang’eny ng’iyoga ponografi to mano miyoga mondegi winjo ni ok ohergi kendo ok gibedga mamor.
3. Gin gik mage ma nyalo miyo dichwo otim ne jaode gik maricho?
3 Ang’o momiyo chwo mang’eny timoga ne mondegi gik ma ok kare? Nyalo bedo ni ne ginenoga ka wuonegi sando minegi, to mano nyalo miyo gine ni timo kamano ok rach. Chwo moko to luwoga paro manie alworagi ni ng’at ma dichwo nyaka bed mager mondo onyis ni en gi teko e wi jaode. Bende, nitie chwo ma ne ok opuonj kaka ginyalo geng’o mirimbgi sama igi owang’. Chwo moko to osebedo gi paro ma ok owinjore e wi mon kod weche mag nindruok nikech gin gi tim mar ng’iyo ponografi. E wi mano, ripode nyiso ni chandruoge kaka mago nomedore ahinya e kinde tuo mar korona. Adiera en ni weche kaka mago ok onego omi dichwo thuolo mar timo ne jaode gik maricho.
4. Ang’o ma chwo ma Jokristo onego otang’go, to nikech ang’o?
4 Chwo ma Jokristo onego otang’ mondo kik gichak bedo gi paro ma jopiny nigo e wi mon. a Nikech ang’o? En nikech kinde mang’eny ng’ato timoga mana gima nie pache. Jaote Paulo nonyiso Jokristo mowal ma ne ni Rumi ni ‘giwe luwo kit pinyni.’ (Rumi 12:1, 2) Kanyakla ma ne ni Rumi nosebedoe kuom kinde moko ka ne Paulo ondikonegi wechego. Kata kamano, weche Paulogo nyiso ni jomoko e kanyaklano pod ne nigi paro kod timbe mag jopiny. Mano e momiyo nojiwogi ni gilok timbegi kod pachgi. Puonjno nyalo konyo chwo ma Jokristo e kindegi. Gima lit en ni chwo moko osetimo ne mondegi gik maricho nikech giluwo pach jopiny. b Jehova dwaro ni dichwo odag nade gi jaode? Dwoko mar penjono yudore e ndiko ma tayo sulani.
5. Ka luwore gi 1 Petro 3:7, dichwo onego odag nade gi jaode?
5 Som 1 Petro 3:7. Jehova chiko chwo mondo omi mondegi duong’. Tiend miyo ng’ato duong’ en miye luor mowinjore oyudi. Dichwo ma miyo jaode duong’ biro timone gik moko e yo mang’won kendo e yor hera. E sulani, wabiro neno kaka dichwo nyalo miyo jaode duong’. To mokwongo, wanon uru gik ma dichwo ok onego otim ne jaode.
KWED TIMBE MA OK MI JAODI DUONG’
6. Jehova nenoga nade chwo ma goyo mondegi? (Jo-Kolosai 3:19)
6 Dichwo ok onego ogo jaode. Jehova osin gi ng’ato ang’ata mohero timbe gero. (Zab. 11:5) Jehova osin gi dichwo ma timo ne jaode gik maricho. (Mal. 2:16; som Jo-Kolosai 3:19.) Ka luwore gi ndiko ma tayo sulani, ma en 1 Petro 3:7, dichwo nyalo ketho winjruokne gi Nyasaye ka po ni otimo ne jaode gik maricho. Jehova nyalo tamore winjo kata lamoge.
7. Ka luwore gi Jo-Efeso 4:31, 32, gin weche mage ma dichwo ok onego otigo? (Ne bende “Weche Moler.”)
7 Dichwo ok onego oti gi weche ma chwoyo jaode. Chwo moko yanyoga mondegi kendo gitiyoga gi weche ma chwoyogi. Kata kamano, Jehova osin “gi mirima, gi ich-wang’, gi dhawo, kod ayany.” c (Som Jo-Efeso 4:31, 32.) Owinjoga gik moko duto ma ji wacho kendo okawo mapek yo ma dichwo wuoyogo gi jaode kata sama gin kar kendgi. Dichwo ma gerga gi chiege ok keth mana kend margi, to oketho nyaka winjruokne gi Jehova.—Jak. 1:26.
8. Ere kaka Jehova neno tim mar ng’iyo ponografi, to nikech ang’o?
8 Dichwo ok onego ong’i ponografi. Jehova nenoga nade tim mar ng’iyo ponografi? Osin gi timno. Kuom mano, dichwo ma ng’iyo pichni mochido mag nindruok ketho winjruokne gi Jehova, kendo ochayo chiege. d Jehova dwaro ni dichwo omakre gi jaode. Dichwo ok onego oterre gi dhako machielo kata paro timo gima kamano. Yesu nowacho ni dichwo ma siko ka ng’iyo dhako kogombe osechodo kode “ei chunye.” e—Mat. 5:28, 29.
9. Ang’o momiyo Jehova osin gi dichwo ma chuno jaode mondo otim kode timbe mag nindruok ma ok odwar?
9 Dichwo ok onego ochun jaode timo timbe mag nindruok ma ok odwar. Nitie chwo moko ma chunoga mondegi mondo gitim kodgi timbe mag nindruok ma mondegi neno ni ochido kendo ma miyo gineno ni ochagi. Jehova osin gi ng’at ma dwaro mana chopo gomboge kod dwache owuon, kendo ma ok dew nyawadgi. Odwaro ni dichwo oher chiege kendo odew kaka owinjo e chunye. (Efe. 5:28, 29) To nade ka dichwo ma Jakristo ochayo jaode, kata oyanye, kata en gi tim mar ng’iyo ponografi? Ere kaka onyalo loko timbene kod pache?
KAKA DICHWO NYALO WEYO TIMO NE JAODE GIK MARICHO
10. Ere kaka ranyisi ma Yesu noketo nyalo konyo chwo?
10 Ang’o ma nyalo konyo dichwo mondo owe timo ne jaode gik maricho kendo nyise achaya? En kuom luwo ranyisi mar Yesu. Kata obedo ni Yesu ne ok okendo, noketo ne chwo ranyisi maber e yo ma ne omiyogo jopuonjrene luor kod kaka nonyiso ni ong’won kodgi. (Efe. 5:25) Kuom ranyisi, ne ane gima chwo nyalo puonjore sama ginono yo ma Yesu ne wuoyogo gi jopuonjrene kendo kaka nonenogi.
11. Ere kaka Yesu nomiyo jopuonjrene duong’?
11 Yesu ne ng’won-ga gi jootene kendo kinde duto nomiyogi luor. Ne ok oger kodgi kendo ne ok ochayogi. Kata obedo ni ne en Ruodhgi, ne ok otemo nyisogi ni en e ma ne en gi teko e wigi, kendo ni nonego giluore. Kar mano, nobolore kendo notiyonegi. (Joh. 13:12-17) Nonyiso jopuonjrene kama: “Puonjreuru kuoma, nimar adembora kendo chunya muol, to ununwang’ yueyo.” (Mat. 11:28-30) Yesu nodembore. Dembruok ok nyis ni ng’ato nyap. Kar mano, onyiso ni ng’ato nigi kido mar ritruok. Sama gimoro owang’o iye, otemoga matek mondo okuwe mos ma ok oweyo mondo mirima oloye.
12. Yesu ne wuoyoga nade gi jomamoko?
12 Yesu notiyo gi wechene e hoyo ji kendo jiwogi. Ne ok owuoga gi jopuonjrene e yo mager. (Luka 8:47, 48) Kata sama jo akwede ne temo wang’o iye kendo yanye, en ‘ne ok oyanyogi.’ (1 Pet. 2:21-23) Nitie kinde ma Yesu noyiero ling’ kar chiwo dwoko e yor gero. (Mat. 27:12-14) To mano doko ranyisi maber ma Yesu noketo ne chwo ma Jokristo!
13. Ka luwore gi Mathayo 19:4-6, ere kaka dichwo nyalo ‘makore gi chiege’? (Ne picha bende.)
13 Yesu nowacho ni chwo onego osik komakore gi mondegi. Nonwoyo weche ma Wuon-gi nosewacho chon ni dichwo nonego ‘omakre gi chiege.’ (Som Mathayo 19:4-6.) E dho Grik, wach molok kanyo ni “makruok” tiende en gik moko ariyo ma oriw kanyachiel kitiyo gi gam. Mano nyiso ni hera ma nitie e kind dichwo gi jaode onego obed motegno mana ka gima omakgi gi gam. Ka po ni ng’ato ang’ata kuomgi otimo gima nyalo hinyo nyawadgi, giduto nyaka gihinyre. Dichwo mohero jaode kamano ok bi ng’iyo ponografi e yo moro amora. Obiro loko wang’e mapiyo mondo kik “ong’i gik ma kayiem nono.” (Zab. 119:37) Obiro chalo ng’at ma timo singruok gi wang’e ni ok obi ng’iyo kogombo dhako moro amora mopogore gi chiege.—Ayub 31:1.
Dichwo mohero Jehova ok bi ng’iyo ponografi (Ne paragraf mar 13) g
14. Gin okenge mage ma dichwo ma sando jaode onego okaw mondo olos winjruokne gi Jehova kendo gi jaode?
14 Dichwo ma goyo kata ma yanyo jaode onego otim kinda kendo okaw okenge mamoko ma dwarore mondo olos winjruokne gi Jehova kendo gi jaode. Gin okenge mage monego okaw? Mokwongo, onego oyie ni en gi chandruok maduong’. Onge gimoro amora mopondo e wang’ Jehova. (Zab. 44:21; Ekl. 12:14; Hib. 4:13) Mar ariyo, onego owe sando jaode kendo olok timbene. (Nge. 28:13) Mar adek, onego okwa Jehova kod jaode ng’wono. (Tich 3:19) Bende, onego okwa Jehova mondo omiye teko kod gombo mar timo lokruoge ma dwarore e pache, e wechene, kod e timbene. (Zab. 51:10-12; 2 Kor. 10:5; Fil. 2:13) Mar ang’wen, onego otim ka luwore gi lamone, tiende ni, osin gi timbe gero kod ayany. (Zab. 97:10) Mar abich, onego okwa kony mapiyo kuom jodong-kanyakla. (Jak. 5:14-16) Mar auchiel, onego oket chenro ma biro konye kwedo timbe kaka mago e kinde mabiro. Dichwo ma nigi tim mar ng’iyo ponografi bende onego oluw okengego. Jehova biro guedho kinda duto motimo mondo olok timbene. (Zab. 37:5) Kata kamano, dichwo onego otim kinda momedore mondo owe timo timbe ma nyiso jaode achaya. Dwarore ni opuonjre miyo jaode duong’. Ere kaka onyalo timo mano?
KAKA INYALO MIYO JAODI DUONG’
15. Ere kaka dichwo nyalo nyiso ni ohero jaode?
15 Her jaodi. Owete moko manie e kend temoga matek pile ka pile mondo gitim gimoro ma nyiso ni gihero mondegi. (1 Joh. 3:18) Dichwo nyalo nyiso ni ohero jaode kotimone gik ma nyalo nenore ni tindo, kaka mako lwete kata kwake. Onyalo oro ne jaode ote machuok kopenje ni, “Odiechieng’ teri nade?” kata ni “Isebiloe gimoro?” Kinde ka kinde, onyalo nyise ni ohere kuom ndikone kad ma jaber. Sama dichwo otimo gigo duto, onyiso ni omiyo jaode duong’, kendo otego kend margi.
16. Ang’o momiyo dichwo onego opwo jaode kendo pake?
16 Nyise ni igene. Dichwo ma miyo jaode duong’ timoga gik ma nyiso ni ogene. Achiel kuom gik monyalo timo en goyo ne jaode erokamano kuom gik moko duto motimo mondo osirego. (Kol. 3:15) Dhako winjoga maber ahinya sama chwore pwoye kendo pake koa e chunye. Sama dichwo otimo gik ma nyiso ni ogeno jaode, dhako winjoga ni ohere kendo omiye duong’.—Nge. 31:28.
17. Ere kaka dichwo nyalo miyo jaode luor?
17 Bed mang’won gi jaodi kendo imiye luor. Dichwo mohero jaode timonega gik ma nyiso ni ohere kendo omiye luor. Onene kaka mich moa kuom Jehova. (Nge. 18:22; 31:10) Mano miyo obedo mang’won kode kendo omiye luor, moriwo nyaka sama gin e achiel kaka dichwo gi dhako. Ok obi chuno jaode mondo obed kode e achiel e yo ma jaode ok odwar kata ma nyalo chando chunye bang’e. f Dichwono bende biro temo mondo kik otim timbe ma nyalo chando chunye bang’e.—Tich 24:16.
18. Ang’o ma chwo onego ong’ad e chunygi ni gibiro timo? (Ne bende sanduk ma wiye wacho ni “ Yore Ang’wen ma Dichwo Nyalo Nyisogo ni Omiyo Jaode Duong’.”)
18 Un chwo, unyalo bedo gadier ni Jehova neno kinda duto mutimo mondo umi mondeu duong’ e yore duto. Ng’ad e chunyi ni ibiro miye duong’ kuom kwedo timbe ma nyise achaya, kendo ni ibiro nyise ng’wono, luor, kod hera. Kitimo kamano, ibiro nyiso ni igeno jaodi ahinya. Ka imiyo jaodi duong’, to ibiro rito winjruok maber manie kindi gi Jehova.—Zab. 25:14.
WER 131 ‘Gima Nyasaye Oseriwo Dhano Kik Opog’
a Chwo nyalo yudo ber ka gisomo sula ma wiye wacho ni, “Be Inenoga Mon Kaka Jehova Nenogi?” e Ohinga mar Jarito ma Januar 2024.
b Joma nigi chandruoge e udi nyalo yudo ber ka gisomo sula ma wiye wacho ni, “Kony ne Joma Joutegi Goyo” e bwo wich ma wacho ni “Weche Mamoko” ma yudore e jw.org/luo kod JW Library®.
c WECHE MOLER: Weche mag “Ayany” oriwo luongo ng’ato gi nyinge moko ma ok miye luor, lwero ng’ato, kata wuoyo kode e yor achaya. Bende, oriwo siko kinyiso ng’ato gik ma ok ihero kuome.
d Ne sula ma wiye wacho ni “Ponografi Nyalo Ketho Kend Mari,” ma yudore e jw.org/luo kod e JW Library.
e Dhako ma jaode nigi tim mar ng’iyo ponografi nyalo yudo ber kosomo sula ma wiye wacho ni, “Ang’o Minyalo Timo ka Jaodi Ng’iyoga Ponografi?” e Ohinga mar Jarito ma Agost 2023.
f Muma ok chiw list mag timbe mag nindruok maler kod mochido e kind dichwo gi jaode. Jokristo manie kend onego otim yiero ma biro nyiso ni gimiyo Jehova duong’, gimiyore luor, kendo ma biro miyo gibed gi chuny ma ok ng’adnegi bura e wechego. Kuom adier, joma okendore ok bi wuoyo gi jomamoko e wi yiero ma gitimo e weche mag nindruok.
g WECHE MA LERO PICHA: Jomoko ma tiyo kanyachiel gi owadwa moro gwele mondo ging’i kode gasede mag ponografi.
