1. Ang’o momiyo Jehova ok pimwaga gi jomamoko?

JEHOVA ok dwar ni ji duto kata gik moko duto ochalre. Mano nenore maler e chuechne duto moriwo nyaka dhano. Onge dhano moro amora ma chal gi nyawadgi e wang’e kak. Kuom mano Jehova ok nyal pimi gi jomamoko. Onono chunyi iwuon kendo ong’eyo kaka ichalo. (1 Sa. 16:7) Ong’eyo bende gik miberie, gik ma ok iberie, kod kaka nipon, kendo ok doher ni itim gik mohingo tekreni gi nyaloni. Dwarore ni waluw ranyisi mar Jehova kuom nenore kaka onenowa. Ka watimo kamano, wabedo gi “paro malong’o” ma miyo ok wating’re malo ahinya kata chayore ahinya.​—Rumi 12:3.

2. Ang’o momiyo ok onego wapimre gi jomamoko?

² En adier ni wanyalo yudo ber moko ka warango ranyisi mar owadwa kata nyaminwa moro ma dhi maber e tij lendo. (Hib. 13:7) Sama watimo mano, wanyalo kata fwenyo yore moko mwanyalo medo berogo tijwa mar lendo. (Fil. 3:17) Kata kamano, nitie pogruok e kind rango ranyisi maber mar ng’ama chielo mondo iluw kod pimori gi ng’atno. Pimruok gi jomamoko nyalo miyo ibed gi nyiego, chunyi onyosre, kata ipar ni in ng’at manono. Mana kaka ne waneno e sula motelo, pimruok gi jomamoko e kanyakla nyalo ketho nyaka winjruokwa gi Jehova. Mano e momiyo Jehova nyisowa e yo mang’won kama: “Ng’ato ka ng’ato mondo onon timbene owuon, eka dobed gi gima dimi obed mamor, to ok kopimore gi ng’at machielo.”​—Gal. 6:4.

3. Gin dongruok mage ma isetimo e weche Nyasaye ma miyo ibedo mamor?

³ Jehova diher ni ibed mamor gi dongruok ma in iwuon itimo. Kuom ranyisi, ka isetimo dongruok ma obatisi, onego ibed mamor ni nichopo gombo mari! Mano yiero ma in iwuon e ma nitimo. Hera ma in iwuon iherogo Jehova e ma nochwali. Par ane dongruok misetimo e weche Nyasaye chakre ne batisi. Kuom ranyisi, be isemedo hero somo Muma kod puonjruokni iwuon? Be ineno ka yo miwuoyogo gi Jehova e lamo medo bedo maber moloyo? (Zab. 141:2) Be isemedo lony e yo miwuoyogo gi ji sama in e tij lendo kod e tiyo gi Gik Mwatiyogo e Puonjo Ji Muma? To ka in gi joot, be Jehova osekonyi mibedo dichwo maber, dhako maber, kata janyuol maber? Dongruok misetimo e weche kaka mago onego omi iwinj maber e chunyi kendo ibed mamor.

4. Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

 ⁴ Wanyalo konyo jomamoko bende mondo gibed mamor gi dongruok ma gin giwegi gisetimo e weche Nyasaye. E wi mano, wanyalo konyogi mondo kik gipimre gi jomamoko. E sulani, wadwaro nono kaka jonyuol nyalo konyo nyithindgi, kaka joma okendore nyalo konyore e kindgi, kod kaka jodong-kanyakla gi jomamoko nyalo konyo Jokristo wetegi. Kae to, wabiro nono puonj moko mag Muma ma nyalo konyowa mondo wabed gi okenge ma wanyalo kawo ka luwore gi nyalowa kod chal marwa.

5. Ka luwore gi Jo-Efeso 6:4, ang’o ma jonyuol ok onego otim?

⁵ Jonyuol onego otem ahinya kik gipim nyathigi moro gi nyawadgi kata dwaro ni nyathi moro otim gik mohingo nyalone nikech mano nyalo nyoso chunye kendo chwanye. (Som Jo-Efeso 6:4.) Nyaminwa Sachiko * wacho kama: “Ka ne an e skul, jopuonj ne dwaro ni abed namba achiel e klas. Minwa bende ne dwaro ni abed mariek e klas mondo mano ochiw neno ne jopuonjna kod wuonwa ma ne ok Janeno. Nodwaro ni ayud mia e wi mia e penj duto, ma en gima ne ok nyalre. Kata obedo ni higni mang’eny osekalo nyaka natiek skul, pod asiko aparoraga ka be atimo duto ma anyalo e tij Jehova.”

6. Weche manie Zaburi 131:1, 2 nyalo puonjo jonyuol ang’o?

⁶ Nitie puonj maduong’ ahinya ma jonyuol nyalo yudo e Zaburi 131:1, 2. (Som.) Ruoth Daudi nowacho ni ‘chunye ne ok gomb gik madongo’ kata gik ma ne ok onyal yudo. Bolruokne kod ng’eyo kama nyalone nogikie nomiyo ‘chunye okuwe.’ Weche Daudigo  nyalo puonjo jonyuol ang’o? Jonyuol nyalo nyiso ni gibolore kuom ng’eyo kama nyalogi ogikie, kendo ng’eyo kama nyalo mar nyithindgi bende ogikie. Jonyuol nyalo jiwo nyithindgi kuom konyogi fwenyo gik ma ginyalo kod ma ok ginyal, kae to gikonygi bedo gi okenge ma ginyalo kawo ka luwore gi chal margi. Nyaminwa Marina paro chien kowacho kama: “Onge chieng’ ma minwa nosega pima gi nyithindwa adek kata gi nyithindo mamoko. Nojajiwonaga ni ji nigi mich mopogore opogore kendo ni Jehova ohero ng’ato ka ng’ato kuomwa. Nikech mano, tekga ahinya mondo apimra gi jomamoko.”

7-8. Ere kaka dichwo nyalo miyo chiege duong’?

⁷ Dichwo ma Jakristo nyaka mi chiege duong’. (1 Pet. 3:7) Miyo ng’ato duong’ oriwo here kendo miye luor. Kuom ranyisi, dichwo momiyo chiege duong’ nene kaka ng’at makende ahinya. Ok odwar ni chiege otim gima ok onyal. Bende, ok opime gi mon mamoko. Dhako nyalo winjo nade e chunye ka po ni ofwenyo ni chwore pimega gi mon mamoko? Ne ane gima timorega ne nyaminwa moro ma nyinge Rosa. Chwore ma ok Janeno japime gi mon mamoko. Weche mager ma chwore wachonega miyo owinjoga marach e chunye kendo osiko koparo ni en ng’at manono. Owacho kama: “Pile ka pile, adwaroga weche ma nyalo miyo abed gadier ni Jehova ohera.” Chwo ma Jokristo to omiyo mondgi duong’. Ging’eyo ni timo mano ok teg mana winjruok manie kindgi gi mondgi kende, to tego bende winjruok manie kindgi gi Jehova. *

⁸ Dichwo ma miyo chiege duong’ pake, timone gik ma nyiso ni ohere, kendo pwoye. (Nge. 31:28) Mano e gima chwor Katerina ma nowuoye e sula motelo timoga mondo okony Katerina loyo paro ma en-go e chunye ni en ng’at manono. Ka ne Katerina pod tin, min-gi ne jajare kendo pime gi nyiri mamoko, moriwo nyaka osiepene. Mano nomiyo Katerina ochako bedo gi tim mar pimore gi jomamoko kata mana bang’ puonjore adiera! Kata kamano, chwore ma Jakristo osebedo ka konye kedo gi timno mondo onere kaka Jehova nene. Katerina wacho kama: “Chwora ohera, opwoyaga sama atimo gik mabeyo, kendo olemoga koda. Ojaparona kido mabeyo mag Jehova kendo konya mondo alo paro marach ma an-go.”

9-10. Ere kaka jodong-kanyakla nokonyo nyaminwa moro ma ne nigi tim mar pimore gi jomamoko?

⁹ Ere kaka jodongo nyalo konyo joma nigi tim mar pimore gi jomamoko? Ne ane gima notimore ne nyaminwa moro ma nyinge Hanuni, ma thothne onge ng’ama ne pwoyoga are tinne. Oparo chien kowacho kama: “Naluor luor kendo naneno ni nyithindo mamoko ne timo maber moloya. Nachako pimora gi jomamoko ka ne pod atin ahinya.” Kata mana bang’ ka Hanuni nosepuonjore adiera, pod nodhi nyime pimore gi jomamoko. Mano nomiyo ochako nenore ka ng’ama nono e kanyakla. Kata kamano, notimo lokruok ma dware kendo sani en painia mamor. Ang’o ma nokonye timo lokruok?

¹⁰ Hanuni wacho ni jodong-kanyakla nodewe kendo nokonye. Ne gikonye ng’eyo ni nitie kama duong’ momako e kanyakla kendo ne gipwoye kuom ranyisi maber ma noketo. Nondiko kama: “Dichiel ka dichiel, jodongogo nohero kwaya mondo akony nyimine mamoko ma ne dwaro jip. Sa asaya ma ne gimiya migepe kaka mago, nawinjo e chunya ni kare an  be ne an ng’ama ogen e kanyakla. Anyalo paro chieng’ moro ka ne jodongo obiro goyona erokamano kuom jip ma najiwogo nyimine moko matindo. Kae to ne gisomona 1 Jo-Thesalonika 1:2, 3. Wachno nomoro chunya ahinya! Jip ma jodongo ne siko jiwago osemiyo sani an bende aneno ni an gi kama amako e riwruok mar oganda Jehova.”

11. Ere kaka wanyalo konyo “jogo ma chunygi onyosore kendo ma chandore” kaka ilero Isaya 57:15?

¹¹ Som Isaya 57:15. Jehova dewo ahinya “jogo ma chunygi onyosore kendo ma chandore.” Waduto wanyalo jiwo joma kamago, bed ni wan jodong-kanyakla kata ooyo. Achiel kuom yore ma wanyalo timogo mano en timo gik ma konyogi ng’eyo ni wakechogi gadier. Jehova dwaro ni wakonygi ng’eyo ni oherogi nikech gin romobene. (Nge. 19:17) Yo machielo ma wanyalo konyogo owetewa gi nyiminewa en bedo jo mobolore kendo moyie dwokore piny kata obedo ni wan-gi nyalo moko makende. Ok dwaher ting’ore malo e okang’ ma keto jomoko e tem mar bedo gi nyiego kodwa. Kar mano, dwaher dhi nyime tiyo gi nyalo ma wan-go kod lonywa e jiwo jomamoko.​—1 Pet. 4:10, 11.

12. Ang’o momiyo joma nikwano kaka ji ajia ne mor bedo but Yesu kendo winje? (Ne picha manie nyim gaset.)

¹² Yo ma Yesu ne timonego jolupne gik moko nyalo puonjowa gik mang’eny e yo ma wan be onego watimnego jowetewa. Kata obedo ni onge ng’at ma ninyalo pim kode ma nosegadak e pinyni, pod ‘nodembore kendo chunye ne muol.’ (Mat. 11:28-30) Ne ok osung riekone kata gik mang’eny ma nong’eyo. Sama nopuonjo, notiyoga gi weche mayot kod ranyisi ma ji nong’eyo mondo ochop e chuny joma noyie winje. (Luka 10:21) Yesu ne ok jar ji kaka jotend dinde ma kindeno ne timo. Kar mano, notemo ahinya mondo okony ji ng’eyo ni Nyasaye oherogi. (Joh. 6:37) Nochiwo luor ne ji te moriwo nyaka joma nikwano kaka ji ajia.

13. Hera ma Yesu ne nigo kod ng’wonone ne nenore nade e yo ma notudorego gi jopuonjrene?

¹³ Hera ma Yesu ne nigo kod ng’wonone ne nenore maler e yo ma notudorego gi jopuonjrene. Nong’eyo ni nyalogi kod chalgi nopogore opogore. Omiyo, ne ok ginyal timo migepe e yo machal kata lendo e kang’ ma romre. To e ma pod nomor gi kinda ma ng’ato ka ng’ato kuomgi ne timo. Paro ma Yesu ne nigo kuomgino nenore maler e ngero ma nogoyo mar talanta. E ngerono, ruoth nomiyo misumba ka misumba talanta mopogore opogore “kaluwore gi nyalone.” Achiel kuom wasumbni ariyo ma ne riek noyudo ohala mang’eny e wi talantane moloyo nyawadgi. To e ma ruodhgi pod nopwoyogi giduto kotiyo gi weche machal niya: “Itimo maber, in misumba maber kendo mogen!”​—Mat. 25:14-23.

14. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu e yo ma nong’won-go gi ji kendo herogi?

¹⁴ Wan bende Yesu ng’won kodwa kendo oherowa. Ong’eyo ni nyalowa kod chalwa opogore opogore kendo omor sama watimo duto ma wanyalo. Mano e paro ma wan be onego wabedgo kuom jowetewa. Ok dwaher timo gimoro amora ma nyalo miyo Jakristo wadwa owinj e chunye ni en ng’at manono kata wiye okuodi koneno ni otimo matin kopime gi jowetene. Kar mano, wadhiuru nyime manyo thuolo mag pwoyo owetewa gi nyiminewa nikech yo ma gitiyonego Jehova gi chunygi duto.

15-16. Nyaminwa moro noyudo ber mane ka noketo okenge monyalo kawo ka luwore gi nyalone?

¹⁵ Bedo gi okenge ma dwaher kawo e ngimawa miyo ok wadag adaga ni wadak. Kata kamano, sama waketo okenge kaka mago  dwarore ni wang’e nyalowa wawegi kod chal marwa ma ok wapimore gi jomamoko. Ka waketo okang’ mohewowa mi otamowa chopo, chunywa biro nyosore to mano nyalo hinyowa kayiem nono. (Luka 14:28) Ne ane gima notimore ne Nyaminwa Midori ma sani en painia.

¹⁶ Wuon Midori ok en Janeno. Ka ne Midori pod tin, wuon-gino nohero jare kopime gi nyithindgi mamoko kod joklasgi. Midori wacho ni wachno nomiyo ochayore. Kata kamano, ka nochako bedo ng’ama duong’, nochako winjo maber berie. Owacho kama: “Nachako somo Muma pile ka pile mondo okonya bedo gi chuny mokuwe, kendo ane kaka Jehova ohera.” Bende Midori noketo okenge moko ma nodwaro kawo e ngimane kaka Jakristo ka luwore gi nyalone kendo nolamo Jehova achiel kachiel kokwaye mondo okonye chopo e okengego. Mano nomiyo Midori obedo mamor ahinya gi gik ma en owuon nonyalo timo e tij Jehova.

17. Ere kaka wanyalo ‘dhi nyime doko manyien e paro ma chikowa,’ to mano nyalo kelonwa ber mage?

¹⁷ Nyaloga kawo kinde malach ka pok waloko chuth chuth paro ma wan-go kuomwa wawegi. Mano e momiyo Jehova jiwowa kama: “Onego udhi nyime ka udoko manyien e paro ma chikou.” (Efe. 4:23, 24) Mondo watim mano, dwarore ni walem, wapuonjre Wach Nyasaye, kendo wapar matut kuom gik mwapuonjore. Dhi nyime timo gigo kendo igen kuom Jehova mondo omiyi teko. Roho mare maler biro konyi loyo tim moro amora ma inyalo bedogo mar pimori gi jomamoko. Bende, Jehova biro konyi fwenyo ka po ni in gi nyiego kata sunga moko e chunyi, kendo obiro konyi gologi mapiyo.

18. Ere kaka 2 Weche mag Ndalo 6:29, 30 nyalo hoyowa?

¹⁸ Som 2 Weche mag Ndalo 6:29, 30. Jehova ong’eyo kaka wawinjo e chunywa.  Ong’eyo bende gik ma chandowa e ngima, moriwo nyaka kinda ma watimo mondo waked gi timbe maricho mag pinyni kod nyawowa wawegi. Sama oneno ka wakedo matek kamano, omedo herowa ahinya.

19. Jehova tiyo gi ranyisi mane e konyowa ng’eyo okang’ moherowago?

¹⁹ Jehova pimo hera moherowago gi hera manie kind miyo gi nyathine ma pod dhoth. (Isa. 49:15) Miyo moro ma nyinge Rachel nowacho kama: “Nanyuolo Stephanie nyara ka ndalone pok nochopo. Ka nahango nene bang’ nyuole, nayudo ka otin ahinya kendo oyom yom. Kata obedo ni nokete e masin ma konye medo dongo kuom dwe achiel, lakteche noyiena mule pile pile. Mule kamano nomiyo wamedo herore kode ahinya. Sani ojahigni auchiel kata obedo ni dende to pod tin kopime gi mbesene. Kata kamano, ahere gi chunya duto te nikech nokedo matek mondo odhi nyime bedo mangima kendo bedo kode osekelona mor mogundho!” Donge wamor ahinya ng’eyo ni mano e hera ma Jehova oherowago sama oneno ka wadhi nyime kedo matek mondo watine gi chunywa duto?

20. Nikech in jatich Jehova makende, ang’o momiyo inyalo bedo mamor?

²⁰ Nikech in jatich Jehova, oneni kaka ng’at makende ahinya e kind joge kendo onge ng’ama chielo ma dopimigo. Ne ok oywayi ire nikech iber moloyo jomamoko. Kar mano, noywayi ire nikech nong’iyo chunyi moneno ka in ng’at mobolore kendo minyalo puonji ma luw yorene. (Zab. 25:9) Bed gadier ni omor ahinya sama oneno kitimo duto minyalo mondo itine. Sinani mitimo kod yo mimakorigo kode, nyiso maler ni in gi “chuny malong’o kendo maber.” (Luka 8:15) Kuom mano, dhi nyime timo duto ma in iwuon inyalo e tij Jehova. Kitimo kamano, ibiro dhi nyime bedo mamor gi dongruokni iwuon e weche Nyasaye.