1-2. En yo mane ma inyalo pimgo Jakristo gi ot moger ma rabora kendo motegno? (1 Jo-Korintho 15:58)

 E GIKO higni mag 1970, noger ot moro ma rabora ma ne nigi gorofni 60 e taon mar Tokyo e piny Japan. Joma ne nie alworano ne penjore ka be odno biro siko kochung’ nikech yiengni mag piny ma ne hinyo timore kanyo. Ang’o ma joma nogero odno notimo mondo osik kochung’? Ne gigere motegno, kata kamano, ne gigere bende e yo ma nonyalo yukni sama piny oyiengni to pod ok ogore piny. Jakristo inyalo pim gi ot ma kamano. E yo mane?

² Jakristo onego ong’e kinde monego oridie tol kod kinde monego ombekie tol. Dwarore ni ochung’ motegno ma ok oyiengni sama oluwo chike mag Jehova. (Som 1 Jo-Korintho 15:58.) Onego ‘oikre luwo kaka ichike’ ma ok ombeko chike mag Jehova kendo obed ng’at ‘matur’ ka po ni chal moro dwaro ni otim kamano. (Jak. 3:17) Jakristo mosepuonjore bedo gi paro ma kamano ok bi rido chik ahinya kata mbeko chik ahinya. E sulani, wadwaro nono kaka wanyalo chung’ motegno ma ok wayiengni. Bende, wabiro neno yore moko abich ma Satan tiyogago mondo otem nyoso chunywa, kod gik ma wanyalo timo mondo wasik ka wachung’ motegno.

3. Ka luwore gi Tich Joote 15:28, 29, gin chike mage ma Jang’ad Bura Maduong’ omiyowa?

³ Jehova ma e Jang’ad Bura Maduong’, osebedo ka miyo joge chike ma winjore maler kinde duto. (Isa. 33:22) Kuom ranyisi, e kinde Jokristo mokwongo, bura matayo nonyiso  yore moko adek ma Jokristo nonego ochung’ie motegno. Yorego gin: (1) Kwedo lamo mar sanamu kendo lamo Jehova kende, (2) chiwo luor ne remo, kod (3) luwo chike mag Muma e weche mag terruok. (Som Tich Joote 15:28, 29.) Ere kaka Jokristo ma kindegi nyalo nyiso ni gichung’ motegno e yore adekgo?

4. Ere kaka wanyisoga ni walamo Jehova kende? (Fweny 4:11)

⁴ Wakwedo sanamu kendo walamo Jehova kende. Jehova nonyiso Jo-Israel ni en kende e ma nonego gilame. (Rap. 5:6-10) Ka ne Jachien temo Yesu, Yesu nonyise maler ni onego walam Jehova kende. (Mat. 4:8-10) Omiyo, ok wanyal lamo sanamu. Bende, ok walamga dhano bed ni gin jotend din, josiasa, kata joma nigi huma e weche tuke kata e weche mamoko. Ok wanega joma kamago kaka nyiseche. Kar mano, wachung’ga motegno kor Jehova Nyasaye ma ‘nochueyo gik moko duto.’​—Som Fweny 4:11.

5. Ang’o momiyo waluwoga chik Jehova ma dwaro ni wachiw luor ne ngima kod remo?

⁵ Waluwo chik Jehova ma dwaro ni wachiw luor ne ngima kod remo. Nikech ang’o? En nikech Jehova nowacho ni remo ochung’ ne ngima, ma en mich ma jaber ahinya mosemiyowa. (Lawi 17:14) Ka ne Jehova ohango miyo dhano thuolo mar chamo ring’o, nonyisogi ni kik gicham remo. (Cha. 9:4) Nonwoyo wachno e Chike Musa ma nomiyo Jo-Israel. (Lawi 17:10) E kinde Jokristo mokwongo, nochiko bura matayo mondo onyis Jokristo ni ‘giwere gi remo.’ (Tich 15:28, 29) Wamakorega motegno gi chikno sa asaya ma watimo yiero motudore gi weche thieth. b

6. Gin kinda mage monego watim mondo waluw chike Jehova ma kwero terruok?

⁶ Waluwo chike makare mag Jehova gi chunywa duto. (Hib. 13:4) Jaote Paulo nonyisowa ni ‘waneg’ fuonni mag ringrewa, tiende ni, wakaw okenge ma dwarore mondo wagol gombo maricho mag nindruok ma wanyalo bedogo. Ok watimga gik ma nyalo miyo wadonj e terruok, bende ok wang’iga gik ma kamago. (Kol. 3:5; Ayub 31:1) Sama waromo gi tem moro, wakawoga okang’ mapiyo mondo wagol pachwa kanyo nikech ok wadwar ketho winjruokwa gi Jehova.

7. Ang’o monego wang’ad e chunywa ni wabiro timo, to nikech ang’o?

⁷ Jehova dwaro ni wawinje ‘koa e chunywa.’ (Rumi 6:17) Sama waluwo chikene, wan e ma wayudoga ber kendo ok wanyal loko chikego. (Isa. 48:17, 18; 1 Kor. 6:9, 10) Watimoga kinda ahinya mondo wamor Jehova kendo wan gi paro kaka mar jandik-zaburi ma nowacho niya: “Aseng’ado e chunya ni abiro luwo chikeni ndalo duto mag ngimana.” (Zab. 119:112) Satan kedoga matek mondo omi kik wachung’ motegno. Otiyoga gi yore kaka mage?

8. Ere kaka Satan tiyoga gi sand e nyoso chunywa mondo kik wachung’ motegno?

⁸ Sand. Satan tiyoga gi monj kod weche mithung’owago mondo onyos chunywa. Dwache maduong’ en ‘ngamowa’ mondo waketh winjruokwa gi Jehova. (1 Pet. 5:8) Moko kuom Jokristo mokwongo ne ogo, obwogi, kendo moko nonegi nikech chung’gi motegno e lamo madier. (Tich 5:27, 28, 40; 7:54-60) E kindewagi bende, pod Satan dhi nyime tiyo gi sand. Mano nenore maler  kuom gik maricho ma jo akwede osebedo ka timo ne owetewa gi nyiminewa man Russia kod pinje mamoko.

9. Chiw ane ranyisi ma nyiso gimomiyo dwarore ni wang’e riekni mopondo mag Satan.

⁹ Riekni mopondo. Mopogore gi monj ma achiel kachiel ma Satan osebedo ka tiyogo mondo onyos chunywa, otiyoga bende gi “riekni mopondo.” (Efe. 6:11) Ne ane gima notimore ne owadwa moro miluongo ni Bob ma ne dwarore ni otimne yeng’o moro. Nonyiso lakteche ni ne ok odhi yie mondo omede remo. Laktar ma ne dhi yang’e noyie gi wachno. Kata kamano, e otieno mogik ka ne pok oyang’e, laktar machielo nobiro e wod ma Bob ne nitie bang’ ka jood Bob nosedok dala. Nonyiso Bob ni kata obedo ni ne ok gidhi mede remo, ne gidhi keto remo machiegni po nono ni remo ne nyalo dwarore sama iyang’e. Samoro laktarno ne paro ni Bob ne dhi loko pache nikech joode koro nosedok dala. Kata kamano, Bob nochung’ motegno monyise ni ne ok odhi yie mondo omede remo kata matin.

10. Ang’o momiyo pach dhano nyalo rwakowa e obadho? (1 Jo-Korintho 3:19, 20)

¹⁰ Pach dhano. Ka wachako neno gik moko e ma dhano nenogigo, wanyalo po ka waweyo Jehova kod chikene. (Som 1 Jo-Korintho 3:19, 20.) “Rieko mar pinyni” kinde mang’eny chopoga mana gombo mag ringruok. Moko kuom Jokristo ma nodak Pergamo kod Thuatira nochako luwo pach joma nodak e taondego e weche mag lamo sanamu kod timbe mag terruok. Yesu nosiemo kanyakla ariyogo nikech ne gimbeko chike Nyasaye e wechego. (Fwe. 2:14, 20) E kindewagi, ithung’owaga mondo waluw pach dhano. Joodwa kod osiepewa nyalo nyisowa ni wadwa rido chike ahinya. Kuom ranyisi, ginyalo nyisowa ni waluw gima chunywa nyisowa, kendo ni chike mag Muma ma tayo timbe makare gin ma nyachon ahinya.

11. Ang’o monego watang’go sama wadhi nyime chung’ motegno?

¹¹ Nitie sama wanyalo chako neno ni yo ma Jehova tayowago ok winjre maler. Wanyalo kata chako ‘kadho weche mosendik.’ (1 Kor. 4:6) Mano e richo ma jotend din notimo e ndalo ma Yesu ne nie piny kae. Ne gimedo chike mag dhano e wi chike ma Nyasaye nosemiyogi, kendo mano nomedo ne ji ting’ mapek. (Mat. 23:4) Jehova tayowaga e yo ma winjore maler kotiyo gi Wachne kod riwruokne. Onge gima dimi wamed weche e wi chike mosemiyowa. (Nge. 3:5-7) Kuom mano, ok wakadhga weche mosendik e Muma, kata keto ne Jokristo wetewa chike e weche ma gin giwegi e monego gitimie yiero.

12. Ere kaka Satan tiyoga gi “wuond manono”?

¹² Wuond. Satan tiyoga gi “wuond manono” kod “paro mag pinyni” mondo olal ji kendo opoggi. (Kol. 2:8) E kinde Jokristo mokwongo, wuond ma nonogo noriwo paro mag dhano, puonj ma ok luwre gi Ndiko ma Jo-Yahudi ne puonjo, kod puonj ma ne wacho ni Jokristo nonego odhi nyime luwo Chike Musa. Mago ne gin wuond manono nikech ne gigolo ji kuom Jehova ma e Wuon rieko duto. E kindegi, Satan tiyoga gi gige fwambo gi keyo kaachiel gi kuonde tudruok e intanet mondo olandgo miriambo mag josiasa. Ne waneno mano ding’eny e kinde mag tuo mar korona. c Joneno mag Jehova ma noluwo kaka riwruogwa ne tayowa,  nogeng’o parruok mang’eny ma joma ne luwo wuond manono nobedogo.​—Mat. 24:45.

13. Ang’o momiyo onego watang’ gi gik ma nyalo galowa?

¹³ Gik ma nyalo galo pachwa. Kinde duto dwarore ni waket pachwa kuom “gik ma dwarore moloyo.” (Fil. 1:9, 10) Nitie gik ma nyalo galowa kendo kawo thuolowa mang’eny, mi wawe timo gik ma kelonwa ber. Gik mapile kaka chiemo, metho, manyo mor, kod tije mag andika, nyalo galo pachwa ka po ni waketogi mokwongo e ngimawa. (Luka 21:34, 35) E wi mano, pile ka pile wawinjoga weche manyien e wi ng’anyo kod ywaruok e weche siasa. Ok onego wayie mondo gik ma kamago ogalwa, nono to wanyalo po ka wachako riwo lwedo ywaruok mag piny e chunywa kata e pachwa. Satan tiyoga gi yore ma wasewachogo, ka dwache maduong’ en nyoso chunywa mondo kik wadhi nyime chung’ motegno. Wane ane kaka wanyalo kwedo kindane kendo siko ka wachung’ motegno.

14. Achiel kuom gik ma nyalo konyowa siko kor Jehova en mane?

¹⁴ Par matut kuom singruok ma nitimo gi Jehova ka nichiworine kendo obatisi. Nikawo okengego nikech ne idwaro chung’ kor Jehova. Temie paro gima nomiyo ibedo gadier ni iseyudo adiera. Nichako bedo gi ng’eyo makare e wi Jehova, kendo nimedo here mimiye luor kaka Wuonu manie polo. Nibedo gi yie kuome kendo mano nochwali miloko chunyi gadier. Niweyo timbe maricho michako dak ka luwore gi dwach Nyasaye. Niwinjo ka chunyi oyueyo ka ne ifwenyo ni Nyasaye noseweyoni richoni. (Zab. 32:1, 2) Nichako dhi e chokruoge mag kanyakla kendo lando ne jomamoko gik mabeyo ma nipuonjori. Koro sani osebatisi kendo iseng’ado e chunyi ni ibiro dhi nyime wuotho e yo ma dhi e ngima.​—Mat. 7:13, 14.

15. Ang’o momiyo puonjruok kod paro matut kuom gik ma wapuonjore nyalo konyowa ahinya?

¹⁵ Puonjri Wach Nyasaye kendo ipar matut kuom gik mipuonjori. Mana kaka yien nyalo  chung’ motegno ka tiendene odhi matut e lowo, e kaka wan bende wanyalo bedo gi yie motegno ka wanono Wach Nyasaye e yo matut. Sama yien dongo, tiendene medoga landore e i lowo. Kamano bende, sama wapuonjore kendo paro matut, wamedo bedo gadier chuth ni yore mag Jehova e ma berie moloyo. (Kol. 2:6, 7) Par kaka yore Jehova kod chikene nokonyo jotichne e kinde machon kendo ritogi. Kuom ranyisi, Ezekiel noketo pache duto kuom malaika ma ne pimo hekalu mar ranyisi. Fweny ma Ezekiel nonenono notege ahinya, kendo wan bende fwenyno puonjowa kaka wanyalo dhi nyime riwo lwedo chike mag Jehova ma tayo lamo madier. d (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Wanyalo yudo gueth mang’eny ka waketo thuolo tenge mar puonjruok weche matut manie Wach Nyasaye kendo paro kuomgi.

16. Ere kaka chuny motegno nokonyo Bob? (Zaburi 112:7)

¹⁶ Bed gi chuny motegno. Ruoth Daudi nonyiso kaka nohero Jehova moloyo gimoro amora ka nowero niya: “A Nyasaye, chunya otegno.” (Zab. 57:7) Wan bende wanyalo bedo gi chuny motegno kendo geno Jehova chuth. (Som Zaburi 112:7.) Ne ane kaka wachno nokonyo Bob ma nosewuo kuome motelo. Ka nonyise ni ne idhi ket remo machiegni mondo otigo ka po ni weche obedo matek, nodwoko mapiyo ni ka mano e gima ne dhi timore, to nodhi wuok e osiptandno mana gie sechego. Bang’e, Bob nowacho niya: “Ne an gadier chuth gi yiero ma nasetimo, kendo ne ok aluoro gimoro amora.”

17. Ang’o ma wanyalo puonjore kuom gik ma notimore ne Bob? (Ne picha bende.)

¹⁷ Bob nochung’ motegno nikech noseng’ado e chunye ni nodhi makore gi yiero ma nosetimo kata ka ne pok odhi e osiptal. Ang’o momiyo nong’ado kamano? Mokwongo, nodwaro moro Jehova. Mar ariyo, nosepuonjore e wi gima Muma kod bugewa ma lero Muma wacho e wi kaka Nyasaye neno ngima kod remo. Mar adek, ne en gadier chuth ni luwo kaka Jehova dwaro keloga  gueth mosiko. Wan bende wanyalo bedo gi chuny motegno kata sama waromo gi tembe matek manade!

18. Ere kaka ranyisi mar Barak puonjowa keto genowa kuom Jehova? (Ne picha manie nyim gaset.)

¹⁸ Gen Jehova. Ne ane kaka weche nodhi maber ne Barak mana nikech noluwo kaka Jehova ne taye. Kata obedo ni jolweny mag Barak ne onge tonge kata okumbni, Jehova nonyiso Barak ni gidhi giked gi jolweny mag Kanaan ma ne nigi lony kod gige lweny mabeyo, kendo ma jatendgi ne en Sisera. (Bura 5:8) Debora ma ne en janabi ma dhako nonyiso Barak ni odhi nyaka kama opie mondo oked gi Sisera gi jolwenyge 900 ma noidho geche mag farese. Kata obedo Barak nong’eyo ni Sisera kod jolwenyge ne nyalo loyo lwenyno mayot nikech ne gidhi kedo kodgi kama opie, noluwo aluwa kaka nochike. Sama ne jolwenyge lor ka gia e Got Tabor, Jehova nokelo koth maduong’ koa e polo. Geche Sisera nomoko e chuodho kendo Jehova nomiyo Barak oloyo lwenyno. (Bura 4:1-7, 10, 13-16) Kamano bende, ka wageno kuom Jehova kendo luwo kaka otayowa kotiyo gi joge moyiero, obiro miyo waloch e lweny ma wakedoe.​—Rap. 31:6.

19. Ang’o momiyo diher siko kichung’ motegno?

¹⁹ Nikech wadak e piny marachni, pod wabiro dhi nyime kedo matek mondo wachung’ motegno. (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pet. 3:17) Mad wang’ad e chunywa ni ok wabi yie mondo oyukwa koni gi koni gi sand, riekni mopondo, paro mag dhano, wuond manono, kod gik ma nyalo galowa. (Efe. 4:14) Kar mano, wachung’uru motegno ma ok wayiengni sama wadhi nyime tiyo ne Jehova. Bende, dwaher dhi nyime nyiso ni wan joma tur. E sula ma luwo, wabiro neno kaka Jehova kod Yesu oseketonwa ranyisi maber mar bedo joma tur.