Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

SULA MAR PUONJRUOK 24

“Riw Chunya Obed Achiel Mondo Aluor Nyingi”

“Riw Chunya Obed Achiel Mondo Aluor Nyingi”

“Riw chunya obed achiel mondo aluor nyingi. A Jehova Nyasacha, abiro paki gi chunya duto.”​—ZAB. 86:11, 12, weche moler piny.

WER 7 Jehova En Tekowa

GIMA SULANI WUOYE *

1. Luoro Nyasaye tiende en ang’o, to ang’o momiyo joma ohero Nyasaye onego oluore?

JOKRISTO ohero Nyasaye ahinya, to bende giluore. Jomoko paro ni onge kaka inyalo luoro ng’ato to pod ihere. Kata kamano, luoro ma wawuoye kae ok en luoro mar bwogo ng’ato. Wadwaro wuoyo e wi luoro moro makende. Joma nigi luoro ma kamano ohero Nyasaye kendo gimiye duong’. Ok gitim gik ma Wuon-gi ma ni e polo osin-go nikech ok gidwar ketho winjruok ma ni e kindgi kode.​—Zab. 111:10; Nge. 8:13.

2. Ka luwore gi weche Ruoth Daudi ma yudore e Zaburi 86:11, gin weche mage ariyo ma wabiro nono?

2 Som Zaburi 86:11 kod weche moler piny. Weche ma ni e ndikoni nyiso maler ni Ruoth Daudi nong’eyo gimomiyo ne dwarore ni oluor Nyasaye. Wane ane kaka wanyalo tiyo gi wechego e ngimawa. Mokwongo, wabiro neno gimomiyo onego wami nying Nyasaye luor matut. Kae to wabiro neno kaka wanyalo miyo nyingno luor e ngimawa ma pile.

ANG’O MOMIYO ONEGO WALUOR NYING JEHOVA?

3. Ang’o ma nyalo bedo ni nokonyo Musa miyo nying Nyasaye luor?

3 Temie paro kaka Musa ne winjo ka ne okulore kopondo e lwanda moro korango duong’ mar Jehova ka kalo. Bug Insight on the Scriptures wacho ni “ka Yesu Kristo pok nobiro e piny, nenore ni fweny ma Musa nonenono e wach malichie mogik ma dhano moro amora noseneno e piny.” Musa nowinjo weche ma luwogi, kendo samoro malaika moro e ma nowachogi: “Jehova, an Jehova, an Nyasaye mang’won kendo ma kecho ji, ma iye ok wang’ piyo, kendo mogundho gi hera mosiko kod adiera, ma nyiso ji gana gi gana hera mosiko, ma weyo ne ji kethogi, gi richogi.” (Wuok 33:17-23; 34:5-7) Nyalo bedo ni Musa ne paroga wechego sa asaya ma notiyo gi nying Jehova. Samoro mano e momiyo bang’e nosiemo Jo-Israel ni kik giwe ma ok ‘giluoro nying maduong’ kendo malich’ mar Jehova.​—Rap. 28:58.

4. Gin kido mage ma ka waparo matut kuomgi to nyalo konyowa medo miyo Jehova luor?

4 Sama watiyo gi nying Jehova, ber paro matut ni Jehova en Nyasaye ma chalo nade. Onego wapar kido ma en-go kaka teko, rieko, yo mong’adogo bura, kod herane. Ka waparo matut e wi kidogo kod kido mamoko ma en-go, wabiro medo miye luor.​—Zab. 77:11-15.

5-6. (a) Tiend nying Jehova en ang’o? (b) Ka luwore gi Wuok 3:13, 14 kod Isaya 64:8, Jehova tiyo gi yore mage e chopo dwache?

5 En ang’o ma wang’eyo e wi tiend nying Jehova? Josomo mang’eny wacho ni nenore ni tiend nying Jehova en “Omiyo Gima Odwaro Timore.” Tiend nyingno paronwa ni onge gima nyalo geng’o Jehova timo dwache, kendo onyalo miyo gimoro amora otimre. Ang’o momiyo wawacho kamano?

6 Jehova nyalo bedo gimoro amora modwaro mondo ochop dwache. (Som Wuok 3:13, 14.) Osebed ka ijiwowa kinde mang’eny ni wapar matut e wi nyalo ma Jehova nigono. Jehova nyalo tiyo bende gi jotichne morem e yo moro amora modwaro mondo ochop dwache. (Som Isaya 64:8.) Kuom adier, onge gimoro amora ma nyalo geng’o Jehova chopo dwache.​—Isa. 46:10, 11.

7. Ang’o ma wanyalo timo mondo wamed goyo ne Wuonwa ma ni e polo erokamano?

7 Wanyalo nyiso ni wagoyo erokamano ne Wuonwa ma ni e polo kuom paro matut e wi gik ma osetimo kod gik ma osekonyowa timo. Kuom ranyisi, sama waparo matut kuom gik miwuoro ma nochueyo, mano biro chwalowa mondo wamed miye luor. (Zab. 8:3, 4) Mano bende e gima timore sama waparo matut kuom gik ma Jehova osekonyowa timo mondo wachop dwache. Nying Jehova owinjore omi luor! Nyingno oting’o kido mag Jehova, gik ma osetimo, kod gik ma obiro timo.​—Zab. 89:7, 8.

“ANAHUL NYING JEHOVA”

Weche ma Musa ne puonjo ne duogo chuny. Ne giwuoyo ahinya e wi nying Jehova kod Jehova owuon (Ne paragraf mar 8) *

8. Ang’o ma Jehova dwaro ni jotichne otim gi nyinge ka luwore gi Rapar mar Chik 32:2, 3?

8 Matin nono ka pok Jo-Israel nodonjo e Piny ma Nosingi, Jehova nopuonjo Musa wer moro. (Rap. 31:19) Ne dwarore ni Musa opuonj ogandano wendno. (Som Rapar mar Chik 32:2, 3.) Ka waparo matut e wi weche ma yudore e wes mar 2 kod 3, waneno maler ni Jehova ok dwar ni opand nyinge, kata ni ji opar ni nyinge duong’ ahinya ma ok onego gitigo. Kar mano, odwaro ni ji duto ong’e nyinge. Mano kaka Jo-Israel ne oyudo thuolo makende mar winjo ka Musa puonjogi e wi Nyasaye kod nyinge monego omi duong’! Weche ma Musa nopuonjogigo noduogo chunygi kendo tegogi mana ka koth ma nyidho e lum. Ere kaka wan be wanyalo puonjo ji e yo ma kamano?

9. Ere kaka wanyalo konyo e pwodho nying Jehova?

9 Sama walendo ot ka ot, e nderni, chirni, kod kuonde ma kamago, wanyalo tiyo gi Mumbwa e nyiso ji nying Nyasaye ma en Jehova. Wanyalo miyogi bugewa, nyisogi vidio magwa, kata gik mamoko ma yudore e websaitwa. Sama wan kuonde ma watiye, e skul, kata e wuoth, wanyalo manyo thuolo mag wuoyo gi ji e wi Nyasachwa kod kido ma en-go. Ka wanyiso joma waromogo gimomiyo Nyasaye nochueyo dhano kod piny, wakonyogi fwenyo gik ma ok ging’eyo e wi Jehova. Bende, sama wanyiso ji adiera e wi Wuonwa ma jahera, wakonyo e pwodho nyinge, nikech wakonyogi fwenyo miriambo mang’eny ma osekethgo nying Nyasaye. Sama watimo kamano, waduogo chuny ji gi puonj mabeyo ma ni e Muma.​—Isa. 65:13, 14.

10. Sama wapuonjo ji Muma, ang’o momiyo puonjogi chike Jehova kod gik modwaro ni gitim kende ok oromo?

10 Sama wapuonjo ji Muma, wadwaro ni wakonygi ng’eyo nying Jehova kendo tiyo gi nyingno. E wi mano, wadwaro konyogi ng’eyo tiend nyingno. Ka po ni wadwaro konyogi timo kamano, puonjogi chike Nyasaye kod gik ma odwaro ni gitim kende ok oromo. Mago gik ma japuonjre maber nyalo puonjore apuonja mi ong’e. To be japuonjreno biro luwo chikego nikech ohero Jehova gadier? Par ni, Hawa nong’eyo chike Jehova, kata kamano, ne ok ohero Jehova gadier; Adam be ne ok ohero Jehova. (Cha. 3:1-6) Omiyo, puonjo apuonja ji chike Jehova kod gik modwaro ni gitim kende ok oromo.

11. Sama wapuonjo jopuonjrewa chike Jehova, ere kaka wanyalo konyogi mondo giher Jehova?

11 Chike Jehova beyo kendo sama waluwogi wan e ma wayudo ber. (Zab. 119:97, 111, 112) Kata kamano, mondo jopuonjrewa mag Muma one ni chike mag Jehova konyogi, nyaka gikwong ging’e ni Jehova noketo chikego nikech oherowa. Kuom mano, wanyalo penjogi kama: “Iparo ni ang’o momiyo Nyasaye nyiso jotichne gik monego gitim kod ma ok onego gitim? Mano puonjowa ang’o kuom Nyasaye?” Ka wakonyo jopuonjre Muma paro matut e wi Jehova kod kaka ginyalo hero nyinge gadier, wabiro chopo e chunygi. Mano biro miyo giher Jehova kaachiel gi chikene. (Zab. 119:68) Yiegi biro bedo motegno kendo gibiro nano e tem moro amora ma giromogo.​—1 Kor. 3:12-15.

“WANAWUOTH E NYING JEHOVA”

Kinde moro Daudi noyie mondo chunye opogre (Ne paragraf mar 12)

12. Ere kaka kinde moro Daudi noweyo ma chunye opogore, to mano nokelo ang’o?

12 Roho maler e ma notayo Ruoth Daudi mondo ondik weche ma nokwayo Jehova e Zaburi 86:11 ni ‘oriw chunye obed achiel.’ Ne oseneno e ngimane kaka chuny nyalo wuondo ng’ato ma keth chike Jehova. Nitie chieng’ moro ma ne en e wi tat ode, moneno dhako moro ka lwokore. Gikanyono, Daudi noyie mondo chunye opogre. Nong’eyo ni Jehova nosechiwo chik niya: “Kik igomb od ng’ato, kata chiege.” (Wuok 20:17) Kata kamano, nenore ni en nodhi nyime rango dhakono. Ne nyaka oyier ni nodhi hero Jehova koso Bathsheba. Kata obedo ni nosebedo ka ohero Jehova ahinya kendo luore, noweyo mondo ringruok ochike. Notimo yiero marach. Timneno noketho nying Jehova, kendo nokelo masira ne jomamoko moriwo nyaka joode owuon.​—2 Sa. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Ere kaka wang’eyo ni Daudi nochako obedo gi chuny achiel kendo?

13 Jehova norieyo Daudi mi bang’e ochako obedo gi winjruok maber kode. (2 Sa. 12:13; Zab. 51:2-4, 17) Daudi noparo chandruoge kod masiche ma noyude kinde ma noweyo ma chunye opogore. Be Jehova nokonyo Daudi bedo gi chuny achiel? Ee, nikech bang’ ka ne Daudi osetho, Muma nowacho kuome kama: ‘Ne omakore gi Jehova Nyasache gi chunye duto.’​—1 Ru. 11:4; 15:3.

14. En penjo mane ma dwarore ni wapenjre, to nikech ang’o?

14 Ranyisi mar Daudi nyalo jiwowa kendo miyowa siem moro e kindegi. Bed ni nyocha e ka wachako tiyo ne Jehova kata wasetiyone kuom higni mang’eny, dwarore ni wapenjre niya: ‘Be akwedoga tembe ma Satan temo tiyogo mondo otama tiyo ne Jehova gi chuny achiel?’

Satan biro timo duto monyalo mondo opog chunyi. Kik iyiene! (Ne paragraf mar 15-16) *

15. Ere kaka luoro Nyasaye biro konyowa sama pichni mochido osieko e TV kata e intanet?

15 Itimoga nang’o sama picha moro mochido osieko e TV kata e intanet? Samoro ng’ato nyalo wacho ni pichano ok rach ahinya nikech ok onyis ponografi achiel kachiel. Kata kamano, be dibed ni mano en yo ma Satan tiyogo mondo opog chunyi? (2 Kor. 2:11) Pichano inyalo pim gi tindo kata loch moro matin ma ng’ato barogo yien. Mokwongo, ogoye gi gimoro mondo dhoge odonj e yien modwaro barono. Kae to, kaka omedo goye e kaka yienno medo barore. Donge pichni mochido ma ni e intanet kata TV inyalo pim gi dho tindono? Gik ma nyalo nenore ka gima ok nyal rwakowa e richo nyalo lokore ma bed gik ma terowa e richo madongo, ma wapo ka waketho winjruokwa gi Nyasaye. Omiyo, tem matek mondo gimoro amora marach kik donj e chunyi! Mi nying Jehova luor gi chuny achiel!

16. Sama waromo gi tem, wanyalo penjore penjo mage?

16 Mopogore gi pichni mochidogo, Satan temowaga kotiyo gi yore mamoko mang’eny mondo watim richo. Watimoga nang’o sama otemowa? Yot ahinya paro ni gimoro ok rach ahinya, kata ni gino ok nyal hinyowa. Kuom ranyisi, wanyalo wacho ni: ‘Gini ok nyal miyo ogola oko mar kanyakla, omiyo, ok en gima lich ahinya.’ Paro ma kamano en paro mobam. Nyalo bedo maber ka wapenjore penjo kaka: ‘Dibed ni Satan tiyo gi yorni mondo omona lamo Jehova gi chunyi achiel? Ka aweyo mondo gombo maricho oyondha, donge mano biro ketho nying Jehova? Be okang’ ma adwa kawoni biro miyo amed sudo machiegni gi Jehova, koso obiro keta mabor kode?’ Paro matut kuom penjo kaka mago nyalo konyowa. Onego wakwa Jehova rieko sama wanonore gi penjogo, mondo kik wawuondre. (Jak. 1:5) Timo kamano biro konyowa ahinya. Bende, onyalo konyowa chung’ motegno mana kaka Yesu ma nonyiso Jatem niya: “Dhi Kucha Satan!”​—Mat. 4:10.

17. Ang’o momiyo chuny mopogore ok nyal konyo ng’ato e yo moro amora? Chiw ane ranyisi.

17 Chuny mopogore ok nyal konyo ng’ato e yo moro amora. Temie paro ni nitie jotugo moko ma ok winjre kata obedo ni gin e team achiel. Moko kuomgi dwaro mana loso nyinggi, moko ok dwar luwo chike, to moko ochayo jal ma tiegogi. Ok yot mondo jotugogo olochi. Mopogore kodgi, jotugo ma ni e achiel to nyalo locho mayot. Ka po ni pachi, gomboni, kod chunyi ma iye oriwore kanyachiel e tiyo ne Jehova, inyalo pim chunyi gi jotugo ma ni e achiel. Ket e paro ni Satan gombo ahinya pogo chunyi. Odwaro ni pachi, gomboni, kod chunyi ma iye, oked gi chike mag Jehova. Kata kamano, dwarore ni iti ne Jehova gi chunyi duto. (Mat. 22:36-38) Kik iyie ne Satan opog chunyi!

18. Ka luwore gi Mika 4:5, ing’ado mar timo ang’o?

18 Lem kikwayo Jehova kaka Daudi nokwayo niya: “Riw chunya obed achiel mondo aluor nyingi.” Ng’ad e chunyi ni ibiro timo gik ma luwore gi lamono. Odiechieng’ kodiechieng’, ng’ad e chunyi ni yiero moro amora mitimo​—gibed matindo kata madongo​—biro nyiso ni imiyo nying Jehova maler luor. Kitimo kamano, to ibiro nyiso gadier ni in Janenone. (Nge. 27:11) Kendo waduto wabiro wacho mana kaka janabi Mika nowacho niya: “Wanawuoth e nying Jehova Nyasachwa nyaka chieng.”​—Mika 4:5.

WER 41 Yie Iwinj Lamona

^ par. 5 E sulani, wabiro nono lamo mar Ruoth Daudi ma yudore e Zaburi 86:11, 12. Tiend luoro nying Jehova en ang’o? Ang’o momiyo dwarore ni waluor nying maduong’no? To ere kaka luoro Nyasaye nyalo geng’owa mondo kik wadonj e richo sama itemowa?

^ par. 53 WECHE MA LERO PICHA: Musa nopuonjo Jo-Israel wer ma nomiyo Jehova duong’.

^ par. 57 WECHE MA LERO PICHNI: Hawa ne ok okwedo gombo maricho. Wan to wakwedo pichni mochido ma nyalo miyo wabed gi gombo maricho kendo ketho nying Nyasaye.